آذربایجان خالق ناغیلی: شنگولوم، شونگولوم، منگولوم
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
آذربایجان خالق ناغیلی:
شنگولوم، شونگولوم، منگولوم
بیری وارمیش، بیری یوخموش، بیر کئچی وارمیش. کئچی‌نین اوچ بالاسی وارمیش. بیری‌نین آدی شنگولوم، بیری‌نین آدی شونگولوم، او بیری‌نین ده آدی منگولوم.
بو کئچی هر گون گئدیب مئشه ده و چؤلده اوتلایار، گئری قاییداندا بوینوزوندا اوت، آغزیندا سو، دؤشلرینده سود گتیررمیش. آستانادا دایانیب قاپینی دؤیرمیش، شنگولوم، شونگولوم، منگولوم آتیلا-آتیلا، دینگیلده‌یه-دینگیلده‌یه قاپی‌نین دالینا گلیب سوروشارمیش:
-کیمدیر؟
کئچی ده جاواب وئررمیش:
-شنگولوم، شونگولوم، منگولوم!
آچین قاپینی، من گلیم!
آغزیمدا سو گتیرمیشم،
دؤشومده سود گتیرمیشم،
بوینوموزدا اوت گتیرمیشم.
شنگولوم، شونگولوم، منگولوم سئوینیب تئز قاپینی آچارمیش. کئچی ایچری گیریب اونلارین اوتونو، سویونو وئررمیش. یئدیردر، ایچیردر، یاتیردارمیش. صاباح اؤروشه گئدنده یئنه ده هر گون اوچونون اوزوندن اؤپوب تاپشیرارمیش، شنگولوم، شونگولوم، منگولوم، قورد سیزی آلدادار، آپارار یئیر، ها. هر کیم قاپینی دؤیدو، من دئین سؤزلری ائشیدمه‌میش آچمایین.
گونلرین بیر گونو قورد اؤزونه سؤز وئردی کی، شنگولوم، شونگولوم، منگولومو یئیه‌جگم. کئچی‌نین قاپیسی‌نین آغزینا گلدی. یاواش-یاواش قاپینی دؤیمه‌یه باشلادی. شنگولوم، شونگولوم، منگولوم دینگیلده‌یه-دینگیلده‌یه قاپی‌نین دالینا گلیب سسلندیلر:
-کیمدیر؟
قورد دئدی:
-منم، کئچییم، بالالاریم، آچین قاپینی.
شنگولوم، شونگولوم، منگولوم او ساعات بیلیرلر کی، قاپینی دؤین آنالاری دئییل، قورددور، اونلارا کلک گلیر. قورد نه قدر یالواردی، قاپینی آچمادیلار. قورد قاپینی سیندیرماق ایسته‌ییردی، بیر ده گؤردو کی، کئچی گلیر. قاچیب بیر کولون دالینا گیردی. اوردا گیزلندی کی، گؤرسون کئچی قاپینی نئجه آچیر. او، بیری طرفدن کئچی گلیب قاپینی دؤیه-دؤیه دئدی:
-شنگولوم، شونگولوم، منگولوم!
آچین قاپینی، من گلیم!
آغزیمدا سو گتیرمیشم،
دؤشومده سود گتیرمیشم،
بوینوموزدا اوت گتیرمیشم.
شنگولوم، شونگولوم، منگولوم اوینایا-اوینایا گلیب قاپینی آچدیلار. کئچی ایچری گیردی. همیشه کی کیمی اونلارا سو، اوت، سود وئردی. بیر آز اوردان-بوردان صؤحبت ائله‌دیلر. بالالاری قاپینی دؤیولدویونو سؤیله‌دیلر. کئچی دئدی:
-او خاین قورددور.
سونرا بالالارین اوزوندن اؤپوب گئتدی.
ایندی سیزه خبر وئریم قورددان. کئچی‌نین سؤزلرینی قورد اؤیرنمیشدی. کولدان چیخیب بیر آز گؤزله‌دی. سونرا یاواش-یاواش گئدیب قاپینی دؤیمه‌یه باشلادی. چپیشلر اوینایا-اوینایا قاپی‌نین دالینا گلیب سوروشدولار:
-کیمدیر؟
قورد سسینی کئچی‌نین سسینه اوخشادیب دئدی:
-شنگولوم، شونگولوم، منگولوم !
آچین قاپینی، من گلیم!
آغزیمدا سو گتیرمیشم،
دؤشومده سود گتیرمیشم،
بوینوموزدا اوت گتیرمیشم.
بالالاری ائله بیلیر کی، بونلاری چاغیران آنالاریدیر. جلد قاپینی آچدیلار. قورد او ساعات منگولومو یئدی، شنگولوم، شونگولوم قاچیب گیزلندیلر. قورد چوخ آختاردی، اونلاری تاپمادی. کئچی‌نین قورخوسوندان قاچیب گئتدی. ائله کی، قورد گئتدی، شنگولوم، شونگولوم گیزلندیکلری یئردن چیخیب قاپینی باغلادیلار. بیر کونجه اوتوروب آغلاماغا باشلادیلار. آخشام دوشدو. کئچی اؤروشدن قاییدیب قاپینی نه قدر دؤیدو، اونا جاواب وئرن اولمادی. چپیشلر ائله بیلدیلر کی، یئنه ده قورددور. اونا گؤره جاواب وئرمه‌دیلر. کئچی گئری چکیلیب قاپییا بیر بوینوز ایلیشدیردی. دالبادال بیر بوینوز، ایکی بوینوز شنگولومله شونگولوم گؤردو کی، قاپینی سیندیراجاق، گلیب قولاق وئردیلر، بالاجا دئشیکدن باخدیلار کی، آنالاریدیر. قاپینی آچدیلار. کئچی اونلاردان سوروشدو:
-بس، منگولوم هانی؟
اونلار باشلادیلار آغلاماغا. احوالاتی آنالارینا دانیشدیلار. کئچی حیرصله‌نیب دئدی:
-یاخشی، قوردلا منیمکی قالسین، سیز قاپینی باغلایین، ائوده اوتورون.
بلی، کئچی دوشدو یولون آغزینا. آز گئتدی، چوخ گئتدی، گلیب بیر دامین اوستونه چیخدی. آیاقلارینی یئره دؤیمه‌یه باشلادی. ایچریدن سس گلدی:
-او کیمدی، دامین اوسته، تاپپیر-توپپور دؤیور، آیاغین دامین اوسته.
کئچی دئدی:
-بالامی سن یئمیسن؟
تولکو دئدی:
-یوخ، من یئمه‌میشم، گئت قورددان سوروش.
کئچی اوردان دمیرچی‌نین یانینا گلیب دئدی:
-دمیرچی قارداش، منیم بوینوزلاریمی قیلینج کیمی ایتی ائله، نیزه کیمی شیش. سنه بیر کاسا قایماق، بیر کاسا دا سود وئره‌جه‌یم.
دمیرچی راضی اولدو. بیر آزدان کئچی‌نین بوینوزلاری قیلینجدان دا ایتی اولدو. کئچی اونون قایماغینی، سودونو وئردی. کئچی گئتدی چیخدی قوردون دامی‌نین اوستونه. بو واخت قورد دا بیر قازان آش آسمیشدی، اوجاغین اوسته بیشیریردی. کئچی دامی دؤینده بونون آشی‌نین ایچینه تورپاق تؤکولدو. اوندا قورد چاغیردی:
-او کیمدیر دامیم اوسته،
توز تؤکر شامیم اوسته؟
آشیمی شور ائیله‌دی،
گؤزومو کور ائیله‌دی؟
کئچی جاواب وئردی:
-منم، منم، جاناوار
بوینوزوم قوشا-قوشا.
بالامی سن یئمیسن
گل گیرک بیر ساواشا.
قورد جاواب وئردی:
-چوخ گؤزل، گل ساواشا، ائله من سنی آختاریردیم.
قورد سؤزونو تامام ائله‌دی. دیشلرینی قیچیرتدی، ایسته‌دی کئچینی یئسین. کئچی اونا آمان وئرمه دی. گئری چکیلیب ایره‌لی گلدی، اونا ائله بیر بوینوز ووردو کی، بوینوزلار ایکی قاریش اونون دؤشونه ایشله‌دی. قورد برکدن اولاییب یئره ییخیلدی. کئچی او ساعات اونون قارنینی ییرتیب منگولومو چیخارتدی، باغرینا باسدی، گؤزلریندن اؤپدو. قورد قیشقیریب دئدی:
-وای قارنیم، وای.
کئچی دئدی:
-منگولومو یئمه‌ییدین!
وای قورساغیم دئمه‌ییدین!
خاین قورد اؤلدو. کئچی بالاسی منگولومو گؤتوروب ائوه یوللاندی. شنگولوم، شونگولوم منگولومو گؤرنده چوخ سئویندیلر. اونون اوزوندن-گؤزوندن اؤپدولر، شادلیق ائله دیلر.
گؤیدن اوچ آلما دوشدو، بیری ناغیل دئیه نین، بیری قولاق آسانین، بیری ده منیم.
کؤچورن: عباس ائلچین
