بولوت قارا چورلو
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
آذربایجانین ادبیات اولدوزلاریندان
بولوت قارا چورلو
من دئمیرم اوستون نژاددانام من
دئمیرم ائللریم ائللردن باشدیر
منیم مسلكیمده ، منیم یولومدا
ملتلر هامیسی دوستدور قارداشدیر
***
بولوت قاراچورلو ۱۳۰۵ ده مراغا شهرینده آنادان اولدو. دوغوم گونونده یاغیشین یاغماسی سبب اولدو آتاسی اونون آدینی « بولوت » قویسون، آمما پهلوی رژیمی نین ثبت احوال اداره سی بو آدی « اویغونسوز » بیلیب اونون شناسنامه سین«بهلود» آدیله وئردیلر. بولوت قاراچورلو پهلوی رژیمی نین بوغونتوسوندا « سازیمین سوزو » آدیندا شعر كتاب ایله ایراندا یاساق اولموش تورك دیلینین گوجونو بیر داها اثبات ائدیب و آذربایجان میللتینه چیراغ كیمی یول گوسترن اولدو. سهندین شعرلرینده انسانلیق و بیرلیك دالغالانیر، اونون شعرلرینده وطن عشقی، آزادلیق، میللی حقلر، سئوگی ... ترنم ائدیر. سهند آنا دیلینه و آذربایجانلی اولماقینا گووه نیردی و بو دوشونجه دن اوتور پهلوی دورونده خوش بیرگون گورمه دی و دائیم مامورلارین طرفیندن اذیت اولوب و نظر آلتیندا ساخلانیردی، آمما اونون اینامی و اوز وطنینه اولان عشقی بو فشارلارا اوستون گلیب و اولاری مایوس ائدیردی. سهند ۱۳۴۶ نجی ایلین بهمن آییندا شهریاری گورمه ك اوچون تهرانا گئدیر آمما شهریار كی بو ایللر دونیادان ال اوزوب و اوز ائویندن ائشیكه چیخماییردی سهندی گورمك ایسته میردی. آمما شهریاری گورمك شوقی سهندی مجبور ائدیر اوز آنا دیلینده بیر شعر یازیب شهریارا گوندرسین، و بو مكتوب « سهندیه» اثری نین یارانماسینا سبب اولور. بو آزادلیغا حسرت قالان دویغولو و دویوشجول شاعیر ۱۳۵۸ نجی ایلین فروردین آیی نین ییرمی بئشینده دونیادان گئدیر و اونون وطن عشقینه دویونن اوره گی دویونمه كدن دایانیر و بوتون حق سئون انسانلاری ماتمه بورویور. اونون روحو شاد و یولو داواملی اولسون.
آشاغیداكی بوز چیچگی آدلی شعر سهند حضرتلریندندیر:
بوز چیچگی
گلدی چپیش كیمی شن، شیطان، ورهوو
نازلانا-نازلانا اوزومه باخدی.
الده نئچه پیتا بوز چیچگی، او-
گوللری هوسلن گولدانا تاخدی.
«بونلاری یادگار ساخلارسان مندن»
دییه-گؤیرچین تك پیرلادی، گئتدی.
غمزه‌سی اوخ كیمی دگدی سینمدن،
اوو ایكن اووچوسون اوولادی، گئتدی.
گولداندا پیتالار قالدی بیر زامان
گوللری قورودو، تؤكولدو بیر-بیر
منیمسه ایچیمی دوغرادی هیجران:
«بونازین، ادانین معناسی نه‌دیر؟»
او، سئللر اوزونده اوزن بیر گولون،
پیتاسیندا آچان گوله اوخشاردی.
هر آن بو دهشتلی طالعین، یولون،
لوهمه دالغالاری باغرین اوغاردی.
یاردا-یاراشیقدا پریلر كیمین،
پئشه‌سی یاراماز دیولره خدمت
قوینو بخته‌ورلیك اوجاغی لاكین
نصیبی قارا گون، قسمتی حسرت.
او، سرت قایالارین قوزو جیرانی،
قورشونلو، بیچاقلی شهرده دوستاق.
بیر قارین منتلی چؤرك قربانی،
هر گئجه بیر قوردون ائوینده قوناق.
عشقه، محبته سوسوز اوره‌گی،
گاه ایكییه باغلی گاه، اوچه باغلی،
امیدی، آرزیسی، عشقی، دیلگی،
بیلمز نه‌یه باغلی، لاپ هئچه باغلی.
منی بیر دفعه‌لیك آتیردی اگر،
گئدنده گول نییه وئردی یادگار؟
بیلمیردی، بیلمیردی، بیلمیردی مگر
گول نه قدر عمر ائدر، نه قدر یاشار؟!
اونا سؤیله‌مه‌دیم، دئمه‌دیم نه‌دن
دریلن چیچكدن یادگار اولماز.
یوزده گؤزتله‌سن، یوزده سو وئرسن،
كؤكوندن آیریلان سارالار، قالماز.
نه بیلیم، بلكه‌ده، او، آج مارالین
گمانی بو گوله گلیرمیش تكجه.
بیرده یاریمازا نه یارجی -یارین
صاباحی او نئجه دوشونسون، نئجه؟
صاباحسیز گئچركن گونو همیشه،
كدرلر عمرلیك، شادلیقلار بیر آن
صاباحدان نه اوموب-كوسه‌جكدیر، نه
سحری سیخینتی، آخشامی حرمان.
شنلیكلر، شادلیقلار، دئییش-گولوشلر،
اونا بیر اؤتری سازاق كیمی ایدی.
ییخیق اوره‌گینده، سئوگی، سئویشلر،
آنجاق بیر گئجه‌لیك قوناق كیمی ایدی.
بیر زامان دالینجا دولاندیم خسته،
یئره-گؤیه زنجیر سالدیم، تاپمادیم.
آختاردیم، قویمادیم داشی داش اوسته،
هر یاندان سوراغین آلدیم، تاپمادیم.
گون كئچدی، آی كئچدی، ایل‌ده قورتاردی،
غمینی كؤنلومدن آتا بیلمه‌دیم.
منیم‌ده سارامی سئللر آپاردی،
ندنسه الیندن دوتا بیلمه‌دیم.
اؤزو ایتدی باتدی، دوماندا، چنده،
گولوده قورودو، تؤكولدو-اولسون،
غمینی یادگار ساخلارام منده،
غم كی، چیچك دگیل سارالسین-سولسون.
اونودان دگیلم دردین، نیسگیلین،
سهند طاقتی وار منده ده قاللام.
شرینین اؤزو تك غمی‌ده شیرین
گئدیبسه مهریمی غمینه ساللام.
***
دونن قار یاغیردی، باخدیم، باغچا، باغ
سون یارپاقلارینی‌دا تؤكوب ساچمیشدی.
یالینجیق پیتالار اسیردی زاغ-زاغ،
لاكن، بوز چیچگی چیچگ آچمیشدی.
بیر آندا ائله بیل عالم دگیشدی،
دومانلار دانیشدی، سس گلدی چندن.
ایچیمه سسلردن ولوله دوشدو،
«بونلاری یادگار ساخلارسان مندن»
یئنه یوماقلانان آرزیم، دیله‌گیم،
آچیلدی حسرته، غمه دولاشدی.
سازكیمی چالیندی یانان اوره‌گیم،
الهامیم فیشقیردی، نغمه‌لر داشدی.
بوز چیچگی منیم سئوگی چیچگیم،
آلقیش بو دؤزومه، ایلقارا آلقیش.
شاختایا، بورانا كیم دؤزرمیش، كیم؟
سنده گؤر نه درین معنا وارایمیش!
قیزین اوره‌گیمین اودونا، قیزین،
سن منیم عشقیمین سون باهاریسان.
او گوناهسیز قیزین، پناهسیز قیزین،
خزاندا گول آچان یادگاریسان.
سنی اوره‌گیمه اكیرم باری،
كؤكسومده كؤك سالیب بوداق آتاسان.
یاغدیقجا باشیما زمانه قاری،
هی چیچك آچاسان، چیچك آچاسان.
تهران ـ بهمن ۱۳۵۰
