حضرت ابوالفضل (ع) نوحهسی – قوْشار: وحدت
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلیحضرت ابوالفضل (ع) نوحهسی – قوْشار: وحدت
دۆشمۆشهم قوْلسۇز یئره، مولانی گؤزلهر گؤزلهریم
جـان یئتیـشدی سینـهمه، جانانێ گؤزلهر گؤزلهریـم
اؤلمهگیمدهن قوْرخمارام، مۆشگۆل بـۇدور پرچـهم یاتـا
بـاش نــدیـر؟ جـانـان یـوْلــۇنــدا راضییـهم قـانـه بــاتــا
روتبهی-ی-عئشق-ی-شهادتدهن باشێم عرشه چاتا
باشیمـه عیـزّهت وئـرهن، سـولطانـی گؤزلهر گؤزلهریم
مشگیمی قارداش بۇ عدوان ائتدیلهر تیره نیشان
قانیلــه ممــزوج اوْلــۇب آخــدێ یئــره آب-ی-روان
قێـزلارۇنـدان شـرمسارهم خئیمـهلـهردهن ناگیران
هـم سنـی هـم زینـب كـوبرانێ گؤزلهر گؤزلهریم
بیكـهسـهم بـییـاوهرهم تئـز گـل وفـالێ قارداشێـم
جیسمیمی اوْخلار داغێتدێ قانه دؤندۆ گؤز یاشێـم
گلمهسهن تاپماز امان جللادیدهن سێنمێش باشێم
سـن كیمـی فـریاد رس مولانـی گؤزلـهر گؤزلــهریـم
باشێم اۆسته ائیلـهییر جـللادیلهر چوْخ قیل-وْ-قال
گل بۇ السیز پئیكـهره لـۆطفیله بیرده سایـه سـال
پرچـهمـی منـدهن یـارالـێ باشێمـێ اللــهردهن آل
سنده مئهر-وْ-رأفعت-ی-شایانێ گؤزلهر گؤزلهریم
ائـی طبیـب-ی-دردمنـدان وار بـاشێمـدا یـاره گل
یارامێـــن باغــلانمـاغــا وار ائحتییـاجـی یـاره گـل
وئرمهگه قوربانێوێ تحویل-ی-عئشق-ی-یاره گل
عئشقیـوین بیمارییـهم درمانـی گؤزلهر گؤزلهریم
(بۇ بندیده یاره جیناس دیر)
گلمهگـه اخیامه من چـوْخ ائیلـهدیـم سعـی-وْ-تلاش
اوْلمادێ مۆمكون حۆسئن آیینهنی سێندێردێ داش
باشێم اۆسته گلمهگین اوْلسا خییهمده ائتمه فاش
قوْی رقیهوْن سؤیلهسین سققانی گؤزلهر گؤزلهریم
حضــرهت-ی-علـــی اصغـــــر (ع) نؤوحـهسی- شاعیر: ذاكـر
اوْخــلانــان الیمـیــن اۆستـــــه
لایلای ائی سـۆد امـهر اوْغلــۇم
یات بۇ قانلـێ سینـهم اۆستــه
لایلای ائی سۆد امـهر اوْغلــۇم
اوْخــلانــان الیمـیــن اۆستـــــه
لایلای ائی سـۆد امـهر اوْغلــۇم
یات بۇ قانلـێ سینـهم اۆستــه
لایلای ائی سۆد امـهر اوْغلــۇم
یـات علـی عجــهب یـاتێبسـان
[لایلای ائی سۆد امهر اوْغلۇم]
مطلــهبـه بـۇ گـۆن چاتێبســان
یوْخدۇ سۇ سۇسۇز قالێبسـان
شـۇر-ی عالـهمـه سالێبسـان
مــن سنــی علــی گتیـردیــم
دشـت-ی-كـربـلایــه میهمــان
بـاغــلادێـــلا ســۇ یــوْلــۇنــــۇ
ظـۆلمیلــه بـۇ قــوْم-ی-عـدوان
مـن غـریـب-ی-زاری سنــدهن
ائتــدی «حـرمـهله» پشیمــان
ســۇ یئـرینــــه وۇردۇ پئیـكــان
لایلای ائی سۆد امهر اوْغلـۇم
گـرچــه قــددیمـی بـۆكۆبـدۆر
فــۆرقـهت-ی-«علـی-وْ-اكبر»
روز-ی-حشره تك سـاغالمـاز
غملـی سینـهدهن بۇ غمـلـهر
«اصغـریـم» سنیـن بـۇ دردیـن
«اكبر»یمـــدهن اوْلـــدۇ بتـــهر
حسـرهتیلـه وئـرمـهگـون جـان [وئرمهگین]
لایلای ائی سۆد امـهر اوْغلـۇم
اوْل زامــانــدا شـاه-ی-دینیــن
عـرشــه اوْج ائدیـب فـغـانـــی
حلــق-ی-نازیـكینـــده پئیـكـان
اصغـریــن چێـخــانـــدا جانـــی
حســرهتیلــه چكـــدی بیـــر آه
آهــی یانـدێـرێــب جــاهــانــی
اوْلــدۇ محشـــهریـــم نـمــایـان
لایـلای ائی سۆد امـهر اوْغلـۇم
سؤیلــهدی اوْ قــوْم-ی-دونــه:
بـۇ نـه ظـۆلـم-وْ-نـه شـقاوهت؟
آخــهری بــۇ كــربـــلانـــــــــی
ائیلـــهدیـــز منـــی قییــامــهت
ناقـــه كیمـــی نحـــر اوْلۇنـــدۇ
دگــــــدی نـــاوك-ی-عــداوهت
هــر طــرهف آخــار قێــزێل قان
لایلای ائی سۆد امـهر اوْغلـۇم
سینهزنی امان نامه حضرت ابوالفصل العباس (ع) –شاعر: ثابت
ثابت مرثیه سرای اردبیلی كه در نوحه سرایی و به نظم كشیدن وقایع كربلا آثار فاخری دارد. كه برای مثال می توان از قضیه امان نامه وی نام برد. در این مقال نوحه ای از وی درباره امان نامه حضرت ابوالفضل (ع) می آوریم.
گئجه گۆندۆز اهل-ی-بئیتیـن، سر-ی-پاسێبانێ قارداش
سنــه «شمــر» نامــه گتــدی، آتامێـن نشانێ قارداش
بۇ بلالێ چؤلده سؤز یوْخ اوْلاسان سیپاهه سرههنـگ
سن اوْلان مكاندا وۇرمـاز، باشێمـا بـۇ كـۇفییـان سنـگ
منیم اۆسته اوْلما قارداش، در-ی-باریگههده دیلـتهنـگ
بۇ حۆسئن خۇدایه وئرسین، گرهك ایمتیحانـی قارداش
وۇراجــاق «سنـان»-ی-ظالێـم، باشێمـێ اخـا سینـایه
ائدهجـهك اوْ كـوفـه اهلـی، باشـێمـی داشــا نیشـانـه
بــۇ كسیــك بـاشێــم بـرادهر، بـاتـاجــاق دۇبــاره قـانـه
اوْلاجاق اوْ نئیـزه باشێ، باشێمـێـن مــكانـێ قــارداش
اوْلاسان بــۇ كــوفییـانـه، آتــام اوْغـلــۇ سـنــده ســردار
نه یانـار خییامـه دیبـا[؟]، نـه چـؤلـه قـاچــار بــۇ قێــزلار
نـه مینـهر سێنێـق كجـاوه، نـه بـاجـێـلارۇن قـان آغــلار
نـه گئـدهر دمئشقـه «زینـب»، نـه یـانار زبـانی قارداش
نــه جنــازهمــی كفــهنسیـــز قـوْیــاسـان قـالا بــرادهر
نـه خییـامیـدهن حـرهمـلـهر، گلـه قتـلیگـاهـه یئكسـهر
گئدهجئـك باشێـم جیـداده، قـالاجـاق بۆرههنـه پئـكـهر
بـۇ حـۆسئـن وطـهن ائدیبدیـر، بئله غم فضانی قارداش
نــه «رقیـــه» آت دؤشـۆنــده دوْلانــار بــلا چــؤلــۆنــده
تاپـاجــاق بـۆرههنـه نعشـی، اخـی كـربـلا چـؤلــۆنــده
«علیاكبر»یمـدی قـۇربــان، حقـه بــۇ مینـا چــؤلـۆنـده
جمـع ائلـه مگـهر سؤزۆم وار، باشا شامییانێ قارداش
غئیرهتلی ابوالفضل (ع) دئییر:
منـــی قوْومـا سـن قاپێنـدان، شـه-ی-كـربـلا آمانـدێـر
«علـیاصغـر»یـن بـاشێنـا، منـی خئیمــهده دوْلانـدێـر
«علـیاكبـر»ه قـۇلامــهم، بــۇ قـاپێنـــدا دالـدالانــدێــر
ائلـهرهم تصـهددۇق «اكبـر»، باشێنـا بۇ جانێ قارداش
ازهل آل بـۇ تیغـی الـدهن، یـوْلا سال منی شههنشـاه
گئـدهرهم «نجف» چـؤلـۆنـده، ائـدهرهم بــابــامێ آگــاه
دییــهرهم حـۆسئـن قـوْوۇبدێـر، قاپێـدان منـی چكیم آه
اۇجــالار در-ی-علـی دهن، دیلیمیــن فغـانــی قـارداش
وئــر ایجــازه قــانــه اووهل، بـــوْیــانێــم بــۇ كـــربــلاده
ســر-ی-پـاكینــی حـۆسئینیم، گؤره بیلمهرهم جیـداده
كسـهلـهر اۇزۇن بــۇ قــوْلـــلار، قــالا پئیــكـــهریــم آرادا
تۆكــهلـهر فــراتێن اۆستــه، یئــره لختـه قانـێ قارداش
سنــه حضرهت-ی-ابـوالفضل ائـدهرهم بـۇ دردی ایظهـار
نئچــه ایلـدی مـن دخیلـهم، سنـه ائـت نظـهر علمــدار
یاپێـشێبــدێ دامـهنۇنـدان گـؤزۆ یـاشلـێ خێـردا قێـزلار
ائلـهدیم بۇ عئشقی «ثابت» سنـه بیـرده آنـێ قارداش
«علیاكبر»(ع) نؤوحهسی – شاعر: ذاكر:
یارالانمێشام عوْقابێم
ساخلاما ایاق آماندێر
تئــــز یئتیـــر منی آتامــــا
یاندێ دیل-دوْداق آماندێر
دوْرهمی آلێبلا لئشگهر
قتلیمه چكیبله خنجهر
خئیمهده گلیب فغانــه
گؤزلهری یوْلۇمۇ مادهر
یوْخدۇ بیر گلهن هرایه
نوْ جوانهم، اؤلدۆرۆرلهر
گؤر نئجه بۇ قوْم-ی-كافهر
ائیلهییب نیفـاق آماندێـــر
قالدێ بۇ اۆرهكده حسرهت
یئتمــهدیــم جهانــدا كامــه
بۇ بلالی چؤلده عؤمرۆم
آز قـالێــب یئتــه تمامــه
قیل ترهححوْم ائیله تعجیل
تئــز منـــی یئتیــر آتامــه
خئیمه ایچـره بیــر دقیقـــه
ساخلاسێن قوْناق آماندێر
پئیكـــهریمــده چوْخــــدۇ یــــاره
ایستی گۆن اؤزۆم لب عطشان
ائیلهمهزله بیر ترهححــوْم
اؤلدۆرۆرله قوْم-ی-عدوان
الده تیر-وْ-تیــغ-وْ-خنجــهر
جیسمیمه وۇراللا هر یان
چۆن بۇلاردێلار ازهلدهن
منبهع-ی-نیفاق آماندێر
آی باتدێ صۆبح آچێلـدێ، زینب نـوایــه گلـدی
زهرا دئدی حۆسئن وای، عالهم صدایه گلـدی
چۆن یێخدیلار آتێندان، سولطان-ی-تیشنه كامی
دونیایـــه اوْلــدۇ ائعــلان قتــلالحسیــن پیـامــی
جننـاتیـدهن ائشیتــدی پئیغـهمبــهر-ی-گیـرامـی
نعلئینسیز عباسیز كرب-وْ-بلایه گلدی
پئیمانه عالـهم اوْلـدۇ، جانـانـه وئــردی جانیــن
شوْق-وْ-شرافهتینهن، طئی ائتدی ایمتیحانین
شمر-ی-دغا تؤكهنده، خاك-ی-مینایـه قانیـن
یۆز دۇتدۇ آسیمانه، حمد-وْ ثنایه گلدی
خـون-ی-خـۇدا تـؤكـۆلـدۆ، گــوْدال-ی-كــربـلایـه
یئرلهر تزهللزول ائتدی، رعشه دۆشوب سمایه
كـرروبییـان-ی-لاهـوت، آغلاشــدێ بۇ بـلایـــه
یئل اسدی گۆن دۇتولدۇ ظۆلمهت فضایه گلدی
خون-ی-حۆسئین بوْغازدان، جاری اوْلان زمانی
جئبریل آپاردێ عرشه، بیر شیشـه ده اوْ قانی
اوْل شیشــهدهن نومــودار، اوْلدۇ بلا نئشـانــی
قوْزاندێ بـویـئ ماتهم، اهلئ سمایه گلدی
نور-ی-حق اوْلدۇ لامئع، باشسێز قالان بدنـده
رأس-ی-حۆسئینئ مظلوم، سر نیزیه گئدنده
باد-ی-سییاه اسهنـده، یئر زلـزهلـه ائـدهنــده
سێندی نظام-ی-دونیا حد-ی-فنایه گلدی
نزدیك ایدی یئریندهن، چیخسین مدار-ی-دونیا
آل-ی-اۇمیه ائتسین، دستور-ی-شرعی مولغا
سرنئیزه دهن ائدهنده نور-ی-حۆسئین تجهللا
دین-ی-محمد اۆسته نورانی سایه گلدی
فـرمــان-ی-غـارتیلـــهن، تللــی آشێـب عربلــهر
گؤردۆ اوْ های-وْ-هویو، اطفال-ی-زار-وْ-موْضطـهر
قاچێیلا خئیمه گاهه، بیردهن اۇجالدێ سسلهر
عممه آماندێ لئشگهر، خئیمه سرایه گلدی
صحـرانـــهوهرد عـربلــهر، خـرگاهــی یاندێـرانــدا
باشــێ آچێق حرهملهر، اوْددان چێخیب قاچاندا
قالخێـب بحتر-ی-آتــهش، گیزلهنـدیلـهر دۇمانـدا
تـۆسدۇ اۇجالـدێ قاره، پـرده هوایــه گلدی
بیر خێردا قێز قاچێردێ، دۇتموش اله عباسیـن
مرد-ی-یهودی دۇتدۇ، خاموش ائدیب لیباسین
گتدی اله حۆسئینین، دیلبهندینین ریضاسیـن
احسهن اوْ شئیخه موشكول، وقته هرایه گلدی
گر ائتمهسئیدی زینب، نسل-ی-حۆسئینه ایمداد
اوْلمۇشـدۇ اوْد ایچینـده، سـۇزان امـام-ی-سجــاد
قێلـــدێ رشـــادهتیــلــه، اوْددان ایـمـــامـــی آزاد
بیر تــازه زیندهقانلێق، زین-وْ-العئباده گلدی
زهــرا گــزهردی گــۆنــــدۆز، اطـــراف-ی-مــاجــراده
تا كـوفییـه حـــۆسئینیــن، گـئتــدی باشی جیـداده
نعش-ی-حۆسئینی آخشام، باشسێز قوْیۇب آراده
گۆن باتجاغێـن اوْ خاتــۇن، مطبهخ سرایه گلدی
حوران-ی-باغ-ی-جننهت، محــزون گیریفتــه سیمــا
حــووا خـدیجــه خــاتـون، مــریــهم جناب-ی-ســارا
آشوفته مو سییهه پوش، دیللهرده وای حۆسئن وا
زهرایــه همـدهم اوْلسۇن، بزم-ی-عزایه گلدی
اللی اۆچ ایل قاپۇندا، وار یحیوی حـۆسئن جان
نؤحه یازێب غمــوندا، اوْلمــۇش مریـض-وْ-نالان
دست-ی-مـــوبــارهكــونلا، دردینـه ائیله درمان
اۇمید-ی-صئححهت ایله، باب-ی-شفایه گلدی
«استاد عباسقلی یحیوی(تاج الشعرا)»
نئجـه قان آغلاماسـۇن1 داش بـۇ گـۆن
كسیلیب یئتمیـش ایكی باش بۇ گـۆن
تؤكۆلۆب توْپراغا باشسێز شهــداء
كـربـلا دشتـی اوْلـۇب كوه-ی-مئنا
مـوج ایـدهر قانیلـه دریـای-ی-بــلا
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
بۇ همان گۆندی باتۇب2 یاسه جاهان
بوْیانۇب3 قانه سۇسۇز پیر-وْ-جاوان
انبیالر باش آچۇب4 آغلۇرێ5 قان
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
بۇ همان گۆندی سوْلۇب دین چمهنی
سارالۇب6 سرو-وْ-گۆل-وْ-یـاسـهمهنـی
قطعـه-قطعــه اوْلـۇب اكبـــر بـــدهنــی
نئجـه قـان آغلامـاسـۇن داش بــۇ گـۆن
وئردی لئیلایه خبر شاه-ی-زمن
اكبرون گلدی، گل ائی كان-ی-محن
بیر عبانین دوْلۇسێ7 قانلۇ8 بدهن
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
توْی تۇتۇب قاسمه شاهنشه-ی-دین
ائتدیلهر بزم-ی-عزا حیجلهگهین
یاخدێ قانیله حنا تازه گلین
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
نئجه توْی ناله سماواته سالۇب9
ناله داماد آناسێندان اۇجالۇب10
بدهنی آتلار آیاغێنده قالۇب11
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
«حرمله» آلدێ اله تیر-وْ-كمان
اصغرین حلقین ایدۇب12 تیره نیشان
ایچدیرۇب13 سۇ یئرینه قێرمێزێ قان
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
كسدی اشرار-ی-دنی سۇ یوْلۇنێ14
تئشنه سقّانون15 آلۇب ساغ سوْلۇنێ16
هم ساغێن سالدێلار هم سوْل قوْلۇنێ17
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
سالدێ دونیایه شرر شئمر-ی-دَنی
كسدی عطشان سر-س-شاه-ی-زَمَنی
قالدێ باشسێز قۇرێ18 یئرده بدهنی
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
سنده صحّاف ائله شوْر-وْ-فغان
مَطلَبون تا وئره خلّاق-ی-جاهان
بۇ گؤزهل مطلعی قێل بیرده بیان
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
بۇرا نئینوادی زینب، بۇ مكان نواسیز اوْلماز
آدێ كربلا اوْلان یئر، بیلیرهم بلاسیز اوْلماز
بۇ زمین-ی-پاكه قانێم وئرهر آیرێ بیر اثرلر
سوْرا قانلێ تُربَتیمدهن گۆل-ی-آرزو درهرلر
اؤپۆب ال به ال جاهاندا، اوْنۇ تُحفه گؤندهرهرلر
اوْلا هر مریضه قیسمت، مرض-ی-شفاسیز اوْلماز
من اؤزۆم خلیل-ی-عئشقم، بۇرادۇر مینای-ی-عئشقیم
اوْ فرات-ی-زَمزَمیمدیر، بۇ مكان صفای-ی-عئشقیم
بۇ گۆل اۆزلۆ اكبر اوْغلۇم، اوْلاجاق فدای-ی-عئشقیم
كی خلیل اوْلان میناسیز، بۇ مینا فداسیز اوْلماز
بۇ مكاندا سن قوْناقسان، منیم اصل-ی-مسكنیمدیر
بیلیرهم ندیر حدودی، هارا عئین-ی-مدفنیمدیر
باخ اوْ تلّ سندهن اؤترۆ، بۇ چۇخۇر مكان منیمدیر
هارا سالك-ی-طریقت، گئده رهنماسیز اوْلماز
اوْ فراتی كی گؤرۆبسن، بیزه گؤرسهدیر سییاهه
منی سسلهییر یئتیرسوْن، سؤزۆنۆ بۇ بیپناهه
كی گلین بیر آز سۇیۇمدان، آپارۇن اوْ خئیمهگاهه
دوْلانار موباح اوْلان سۇ، ستم-وْ-جفاسیز اوْلماز
اۇجالێب سسی فراتین، ولی خئیلی باكنایه
سۇیۇنۇ تعاریف ایستیر، ائده سۆد امهر بالایه
كی گل ایچ نقدر ایچیرسن، سوْرا ائیلهمه گیلایه
قدهغهن اوْلاندا گلسهن، بوْغازۇن یاراسێز اوْلماز
باجێ من كی شیش جهات-وْ-دوجهانه پادشاهم
گرهك آلتێ گوشه بیر قبر، ائدهلر منه فراهم
اۆرهگیم چوْخ ایستیر اوْردا یاتاق اكبریله باهم
ائله بیر مزاریم اوْلسا، بئله مه لقاسیز اوْلماز
باجێ مندهن اؤترۆ «شئمره» سن اۇجاتما دست-ی-حاجت
منی خنجر آلتدا گؤرسوْن، اوْنا ائیلهمه سماجت
دم-ی-خنجره ال آتما، الۇن ائیلهمه جراحت
ائله نطفهی-ی-زنانین الی چۆن خطاسیز اوْلماز
بۇرا نئینوادی زینب : استاد رحیم منزوی