قصه های قرآن به زبان ترکی / یوسف و زلیخا نین داستانی 

یوسف  و زلیخانین داستانی

آللاهین اَن گؤزل یاراتدیق لاریندان بیری " یوسف " ایدی کی دونیانین بوتون گؤیچک لیک لری بیر طرفه اودا بیر طرفه . یوسف ین جمالی آی اولدوز کیمی پارلاق و گونش تک ایشیقلی ایدی و اونو گؤرَن هر بیر اینسان ، تانری نین گوجونه حئیران قالاراق مقدس و معنوی دویغولارا دالیردی . بو اوزدن ده آتاسی حضرت یعقوب، یوسفی او قَدَر سئویردی کی باشقا ائولاد لاریندان تکجه " لاوی " نی چیخدیق دان سونرا ، هامیسی اونون حسادتیندن آز قالا اؤلوردولر . " بنیامین " ده کی یوسف ین اؤز دوغما دولاما قارداشی ایدی و هر ایکسی نین ده آناسی " راحیل " ایدی او زامانلار هله دیل آچمامیش بیر اوشاق ایدی.

یوسف ین دوققوز یاشی واریدی کی بیر گون درین اویقویا گئدیب عجیب بیر یوخو گؤره ر کن آییلدیقدا ، آتاسینا بئله دئییر :

" رویا عالَمینده گؤردوم کی گونش و آی ایله بیر لیک ده اون بیر اولدوز منه سجده قیلیر!"

یعقوب بونو ائشیتدیک ده اؤز گؤردویو یوخودا یادینا دوشوب یوسفه تاپشیردی کی رویاسین دان کیمسه یه سؤز آچمایا . یعقوب یوخودا گؤرموشدو کی ییرتیجی و آج قوردلار یوسفی دیدیب داغیتماق ایسته رکن یئر قارین آچیب اونو اوداراق اوچ گون سونرا جان قورتاریری و قارانلیق لارلا چولقالانان یئر و گؤی بیر لحظه ایشیقلانیری.

بیر ایل سونرا یدی کی یوسف ین اؤگئی قارداشلاری اَل بیر اولوب حسد دن پاتلایاراق یوسف ی گزدیریب دولاشدیرماق باهاناسی له آتا لارین دان قیسا بیر سفر اوچون ایذین آلیب اونو یاشادیقلاری کنعان تورپاق لاریندان اوزاق لاشدیر دیلار . ایلک آنلاردا یوسفی اَزدیریب دیله توتسالاردا ، گؤزلردن گیزلی خلوت بیر یئرده ایدی  کی قارداشلاریندان بیری خنجر چکیب یوسف ین باغرینی پئیله مک ایسته رکن ، " لاوی " بو ایشه مانع اولاراق آرالاریندا بؤیوک تارتیشما چیخدی. سونون دا یوسفی اؤلدورمک دن واز کئچیب اونو بیر قویویا آتدیلار . او فیکر ایله کی قویودان هئچ واخت جان قورتارانماز ، اونون کؤینه یینی ده بیر گئچی قانی له بولاشدیریب آغلار گؤزلر له اؤزلرینی حضرت یعقوبا یئتیره رکن دئدیلر :

" نه قَدَر جان آتدیق کی بلکه یوسفی قورتاراق ، اولمادی و قوردلار اونو دیدیب پارچالارکن تکجه بو قانلی دیدیلمیش کؤینه یی بیزه قالدی. "

حضرت یعقوب کؤینه یه باخدیقدا گؤز یاشلاری قانلا قاریشاراق بو آنلاردا تکجه ائشیتدی یی آند ایله قسم ایدی کی اوغول لاری ایچیردیلر .

یعقوب یوخودا گؤردویو کئچمیش رویاسینی دوشونه رک سوسوب دینمه سه ده یوسف ین فراقیندا اوقَدَر آغلادی کی گؤزلری نوردان دوشدی .

یوسف کی قویونون ترکین ده یدی تکجه پناهی بیرجه تانری نی یادی سالماق وآللاها یالواریب قورتولماسی ایدی . ساعاتلار کئچدیکجه آج لیق و قورخو اونو جایناقلارینا آلاراق سحر اولجاق بیر کروانین آیاق سس لرینی دویدی. سونرا گؤردو قویونون آغزین دان داشی قیراغا وئرمک له بیر سَتیل ساللادیلار . یوسف آیاقلارینی او سَتیلین ایچینه قویوب کندیر دن یاپیشاراق ، سَتیلین آغیر لاشماسی سو ایله دولماغینی خاطیرلادیب اونو چکدیلر دیشاری . آمما کروان اهلی سو عوضی بیر اوغلان اوشاقی گؤردولر کی معصومیت  و گؤزل لی یی له هامی نین محبتّینی قازانماغا چالیشیردی. اوکروان کی میصره ساری گئدیب یوکو بوتون کنیز و غلام ایدی کی قول لار بازاریندا اونلاری حراج ائتسین لر یوسفی ده گئیین دیریب قارنین دویوراراق اؤزلری نن میصره آپاردیلار .

یوسف ین گؤزل لی یی میصر ده دیل لر و دیش لر ازبری اولارکن ، شؤهرتی میصرین حؤکمداری " عزیز " ین قولاغینا چاتدی . میصر ین عزیزی کی ائولاد سیز لیق آجی سی یاشاییردی یوسفی گؤرجک بوتون کؤنول له اونون تعلیمی اوچون و دوزگون تربیت اولماغینا خاطیر ده هر نه اَلین دن گلیردی ائتدی . آنجاق یوسف یاشا بویا دولونجا سارایین ملکه سی عزیزین آروادی " زلیخا " اونون عاشیقی اولور و یوسفی گؤرمه یینجه اوره یینده بیر آن قرار و آرامیش اولمور. زلیخا کی گؤزل لیک ده بوتون میصرده مَثَل ایدی هر نئیله دی بیر آن اولورسادا ، یوسف اونون عشقینی حتتا بیر باخیش ایله ده قارشیلامادی . زلیخا کی فرصت دالیجا ایدی تا یوسف دن کام آلسین بیر گون یوسفی تک لر کن ، اوتاقیندا نییاییش ائتدی یی بیر بُت ون اوزونه ایپک پارچا سالاراق ایسته دی کی یوسفی باغرینا آلارکن ، او بُت بو چیر کین ایشین شاهیدی اولمایا .

یوسف بو آن دا زلیخا نین قلبیندن کئچه نی آنلارکن دئدی :

" سن بیر داش دان کی نه گؤرمه یه گؤزو وار نه ائشیت مه یه قولاغی ، بو قَدَر اوتانینجا، من نه جور اؤز آللاهیم دان کی بیر لی یه له هر بیر زادا جانلی حالدا شاهید دی حیا ائله می ییم . "

یوسف سارایین چیخیش یولونو آرارکن زلیخا کی شهوت آلوولاری ایچینده توتوشوب یانیردی بو ایشه مانع اولاراق اَل آتدی یوسف ین کؤینه یینه کی کؤینک آرخادان جیریلاراق بو آن دا میصرین عزیزی قصره گیردی . زلیخا زیرک لیک له دایانمادان مکیر ایشله ییب اَری عزیزه بئله دئدی :

" سنین ناموسونا اَل آتان بیری، کیمسه اولورسا گرک باغیشلانماییب وجزاسینا یئتیره !"

یوسف کی بو آن دا دانیشماغا بیر سؤزی یوخ ایدی قلبی نه تانری نین ایلهامی بیر ایشیق کیمی آخاراق دیلین دن بو سؤزلر قوپدی :

" ایشین گرچه یینی بئشیک ده کی هر قونداق لی دان سوروشسانیز، اینانین کی او بَبَک دیله گلیب حقیقتی آنلادا بیله ر . "

میصرین عزیزی بئشیک ده کی بیر کؤرپه اوشاغین سارایا گتیریلمه سین ایسته دی و باشلادی اونو سورغویا چکمه یه . او سوت اَمَر اوشاق دا دیله گلیب دئدی :

" یوسف ین کؤینه یی ائله گؤرسه دیر گوناه کیم ده دی !"

یوسف ین کؤینه یینه باخدیقدا گؤردولر آرخادان سؤکولوب اوزولوب دی و میصرین عزیزی هر زادی آنلارکن زلیخایا دئدی :

" ندن دیر کی سیز قادین لارین مکری ، همیشه بؤیوک ، عقله سیغماز و حئیرت لی دی ؟ "

سونرا اوزونو یوسفه توتوب دئدی :

" زلیخانین گوناهیندان گئچ کی اودا  بلکه توبه ائله یه !"

زلیخانین یوسفه وورغون لوغو دیللر ازبری اولاراق او قادین لار کی یوسفی گؤرمه میشدیلر باشلادیلار اونو قیناماغا کی زلیخا قصرده بؤیوک بیر ضیافت وئریب بوتون حیشمت وجلال لا یاشایان قادین لاری دؤوره سینه ییغیب هره نین اَلینه بیر بیچاق لا ناریش وئردی و هئچ نه دئمه دن غَفیل دن یوسفی مجلیسه چاغیردی. قادین لارین گؤزو یوسف جمالینا ساتاشاراق هامیسی اَل لرینی کسه رک اوس باشلارینی قانا بولادیلار .

زلیخا آمما یوسفی جان دان سئوه رسه ده سینمیش غورورو، اونون قلبی نی کینه لر له دولدوروب بیر گون میصرین عزیزین مجبور ائدیر کی یوسفی زیندانا سالا .

یوسف زیندانا دوشدوک ده فرعونون ایکی نفر غلام لاریندان دا حبس ده یدیلر .بیری عزیزین ساقی سی ایدی بیری ده چؤره ک چی سی . آیلار اؤتوب ایللر کئچه رک بیر گئجه هر ایکیسی ده یوخو گؤرورلر . اونلار یوخولارینی یوسفه آچیب دییه رک یوسف اونلارین رویالارین بئله تعبیر ائله ییر :

" اوکی یوخودا گؤروب اوزوم اَزیر و اونون شیره سین چکیر، تئزلیک له زیندان دان  چیخاراق گئچمیش ده کی شان شؤهرَتینی بیر ده تاپاجاق دیر . آمما اوکی یوخودا گؤروب دی باشینا چؤره ک قالاراق ائوه یئتیرینجه قوشلار تؤکولوب او چؤره ک لیری یئییر لر، چوخ چکمه دن چارمیخا چکیلیب جانین ال دن وئره جک دیر. "

یوسف ین دئدی یی کیمی ده اولدو آمما یوسف بیر لحظه تانری نین  اونا اولان مرحمتی نی اونوداراق ساقی آزاد اولاراق دئدی :

" منی ده بیر فرعونون یادینا سالارسان !"

بو سؤزه خاطیر تانری غضب ائله ییب یوسف ین زیندان گونلرینی داها اوزادیر تاکی بیر گون میصرین عزیزی بیر یوخو گؤرور.  او رویاسیندا نیل چایی نین گؤزل لیک لرینه باخدیقی آندا ، یئددی آریق اینک گؤرور کی  اوزون ایتی دیش لر و توک سوز بدن لر له سودان دیشاری چیخیب یئددی شیشمان و سود لی جامیشی دیدیب پارچالیر لار.  هابئله بیر ریشه دن چیخمیش یئددی یاشیل سونبول ایله یئددی سولغون و قوروموش سونبول گؤرور کی قورو سونبول لر اود توتاراق بوتون یئر گؤ یی یاندیریب یاخیر لار.

یوخوسونو کیمسه تعبیر ائده نمه دن ، او ساقی بیر دن بیره یوسف ین یادینا دوشور و فرعونا دئییر :

" رویالاری تعبیر ائتمک ده کیمسه یوسف جه باشاریلی اولا بیلمَز. "

فرعون یوسفی زیندان دان چیخارتدیریب قصره چاغیراراق یو خوسونو یو سفه تعریف لیر . یوسف ده جواب دا بئله دئییر :

"قارشی دا یئددی ایل بوللوق واردی و یئددی ایل ده قیت لیق . قیت لیق ایل لرین ده بیر داملایاغیش دا یاغمایاجاق . او ایل لرده نه اکین اولاجاق ، نه باغلاردا میوه و نه یئرده یاماج دا اوت و گؤیَرَنتی. بو یئددی ایلی هرنه اکیر سیز بیچیر سیز اؤزگه اؤلکه لره ساتمادان تاخیل لارینی آنبارلاردا ییغیب ساخلایین کی قیت لیق ایللر اوچون ذخیره اولسون .حتتا باشقا اؤلکه لردن آلیب انبار ائله مک له  او ایل لرده خلقی آجلیق دان قورتارین !"

یوسف ین بو گؤستَریشی و فرعونون اونا اولدوغو محبت و سئوگی سی ، باعیث اولدی کی یوسف زیندان دان قورتولدی و میصرین بوتون خزانه لری و آنبار لاری اونا تاپشیریلدی تا بو قورخونج دوروم اوچون بوتون بیلیک لرینی ایشه آپارسین .

زلیخادا آچیق آیدین اؤز گوناهینی و عشقینی بوینونا آلاراق، یوسف ین پاک اولدوغونو خاطیر لادی ودئدی :

" من اؤز نَفْسیمی تقصیر کار گؤروب یوسفه هله ده عاشیق اولدوغومو آنلادیرام . او هئچ واخت بیر گوناه ایشله میشدی." 

آیلار ایللر کئچیب گئده رک میصرین عزیزی اؤلوری و پادشاهلیق یو سفه یئتیردیک ده قیت لیق ایللری ده باشلانیر .

چوخلی اؤلکه لرده قیت لیق اولدوغو کیمی  کنعان دا ایسه قوراقلیق اولوری و آرپا بوغدا تاپیلمادان ، آجلیق و حشتی اورانی دا گؤتوروری.  حضرت یعقوب " بنیامین " دن باشقا او بیری اوغلانلارینی میصره یوللاییر تا کروانلا گئدیب اوردان تاخیل آلسین لار.  یو سف ین قارداش لاری اونو تانیماسالاردا یوسف اونلاری تانیر . آنجاق هئچ بیر تانیش لیق وئرمه دن اوست اؤرتولو حالدا  اونلارین یئر یوردونو سوروشوب آتاسی یعقوب و قارداشی بنیامین دن ده خبر توتوری .  یوسف ین اَمری نن مأمور لار اونلارین یوک یاپینی آرپا بوغدا نان قالایاراق اون سگگیز گونلوک بیر یولو گئری ده قویوب کنعانا چاتیر لار. دوه لرین یوکونو آچیب بوشالتدیقدا گؤرورلر کی اونلارین وئردیک لری بوتون قیزیل گوموش لری ده قایتاریب لار.

بیر سوره سونرا کنعان دا آذوقه قورتولاراق یئنه میصره گئتمک مجبوریتینده ایدیلر کی یولا دوشمه دن حضرت یعقوب ون ائولادلاری دئییر لر:

" میصرین پادیشاهی بیزدن ایسته ییب کی بیر داها گئنه اورا گئدیرسک ،بنیامینی ده اؤزوموز له آپاراق .بو ایش ده نه سیر وارسا بیز کی آنلامیریق .آمما یقین کی بنیامینی آپارماساق پادشاه اوچون بؤیوک بیر توهین ساییلاجاق ."

حضرت یعقوب کی یوسف ین قضا قَدَری اونو ن گؤزلرینی نوردان سالمیشدی حوزون لو حالدا دئدی :

" یوسفی قوردا وئردیک دن سونرا ، سیزه بیر داها اینانجیم قالماییب دی . "

اونلار یالوار یاخار و التماس ائده رک بنیامین آیاقینی ایره لی قویوب آتاسیندان ایذین ایسته دی کی خلقه آذوقه یئتیرمک اوچون اولورسادا ، بو سفر رضایت وئرسین .

حضرت یعقوب تانری یا توکّل ائده رک بوتون ائولاد لارینی بؤیوک بیر کروانلا یولا سالدی.

یوسف دوغما قارداشی بنیامینی گؤره رک اونو دیله توتوب دئدی :

" ائولی می سن یا سوبای ؟ "

_ " ائولی یم و اوچ اوغلوم وار. بیری نین آدی قورددور بیری ایسه قان، اوبیری ده کؤینه ک . یوسف قارداشیمین خاطیره سینی دیری ساخلاماق اوچون بو آدلاری اونلارا قویموشام .آخی من هله دیل آچمامیشدیم کی یوسف آدلی بیر قارداشیمی قورد یئمیشدی ! "

یوسف بو سؤزلری ائشیدجک گؤزلری یاشاردی و اؤزونو تانیتدیراراق آتاسی یعقوب ون احوالینی سوروشدو :

" آللاهین مرحمتی نن اؤلوم دن قورتولارکن گؤردویون کیمی ساغلیغیم یئرینده دی. آنجاق گؤیلوم ایستیر کی اونلار گئتسه لرده سن قالاسان تا بیرگون بیر لیک ده آتامیز حضرت یعقوبون گؤروشونه گئده ک . بو ایش اوچون بیر فیکریم وار کی سنه دییه جه یَم . "

بنیامین دئدی :

" قارداش لاریمیز آتامیزا سؤز وئریب لر کی من سیز قاییتمایالار . اگر آتام منی گؤرمه یه و سسیمی دویمایا یقین بیل کی مومکون دی باشینا بیر بلا گله !"

یوسف آمما اؤز بیلدی یینی ائله دی و قارداشلاری نین کروانی یولا دوشه رک بیر قیزیل تاسی کی بوغدا پیمانه سی ایدی " بنیامین " ین اشیالاری ایچره گیزلت دی. کروان یولا دوشه رک مأمورلار او تاسی بنیامین ین یوکون دن چیخاراراق توتوقلو حالدا  اونوقصره آپاردیلار . یعقوب ون ائولاد لاری نه قَدَر التماس ائتدی لر کی بیزیم هامی میزی توتوقلایین آمما تکجه بنیامینی آزاد ائدین هئچ نتیجه وئر مه دی . آنجاق یوسف ،میصرین عزیزی اولاراق آتاسینا بو مضموندا بیر مکتوب یازدی :

" بنیامین ین اوغورلوق تؤهمتی اوزره  گوناهی اورتایا چیخینجا قصرده ساغ و سالیم  یاشارکن سوچو اولماز سا اونا هئچ بیر ضرر توخونمویاجاق دیر !"

حضرت یعقوب دا او مکتوبون جوابیندا بئله بیر نامه یازدیراراق آلتینی مؤهور له دی و وئردی قاصیده کی تئزلیک له میصره یئتیره :

" آللاهین مهربان و باغیشلایان آدیله . بو نامه یعقوب دان دیر کی اسحاقین اوغلودور و ابراهیمین نوه سی . جدّیم ابراهیم ، نمرودون اَلی ایله اودا آتیلدی آمما آللاهین لوطفو جهنمی اونا گولوستان ائتدی . بیل مه لی سن  کی بیز لر ائله بیر سوی دانیق کی بو تؤهمت لر بیزه یاراشماز.  ائولادیم بنیامینی منه قایتارکی یوسف ین فراقی منه بس دیر... "

یوسف آتاسی نین مکتوبونو گؤردوک ده کدر له نَرَک کؤینه یینی چیخاریب وئردی قصرین قاصیدینه و دئدی :

" آتینی وار گوجونله  قوووب بو کؤینه یی حضرت یعقوبا یئتیر و بنیامین ین گوناه سیز اولدوغونو سؤیله . هابئله حضرت یعقوب و ائولادلارینی میصرین قصرینه قوناق چاغیر . "

حضرت یعقوب میصرین فرعونی یوللایان بوخچانی آچاراق ، یوسف ین اییی فضانی بورودو و کؤینه یی اؤپوپ گؤزلری اوسته قویاراق ، گؤزلری نورلا دولدی وقارانلیق  گؤردویو دونیا بیر داها بیله سینه ایشیقلاندی. حضرت یعقوب بیلدی کی یوسف دیری دی و ایندی میصرین عزیزی اولاراق بنیامینی ده مصلحت اوزره اوردا ساخلاییب .

یعقوب بوتون عائیله سی له یولا چیخیب میصرین سارایینا چاتدیقدا یوسف ین باشیندا شاهلیق تاجی گؤروب هامی لیق لا اونا حؤرمت ائده رک یوسف بیر یانلیش لیق یاپاراق آتاسی حضرت یعقوب ون آیاغینا دورمادی . بورادایدی کی یوسف اوشاقلیق دا گؤردویو یوخونو یادا سالیب اؤز عائیله سی له گؤروشه رک بوتون میصرده شن لیک ضیافتی وئریلدی .

آمما حضرت یوسف دن بؤیوک بیر سعادت اسیر گندی و اودا بوکی جبرئیل یوسفه نازیل اولوب اوننان ایسته دی اووجونو یوموب آچسین . یوسف بو ایشی گؤرجک ایشیل – ایشیل پارلاق بیر نور گؤردو کی بارماق لاری آراسیندان شعله چکه رک بیر گؤز قیرپیمیندا گؤی اوزه رینه گؤتورلن دی .

یوسف بو ایشین سَبَبینی سوروشارکن جبرئیل دئدی :

" او نبوّت نوری ایدی کی بیر یول زیندان دا آللاها توکل ائتمه دن و ساقی یه ائتدی یین رَجادن اؤتور و بیر ده آتان حضرت یعقوب ون احترامینا آیاغا دورماماغین اوچون سن دن آلیندی و قارداشین " لاوی " نین ووجودوندا قرار تاپاجاق دیر ."

بئله لیک له اولو تانری " لاوی " نی اؤز مرحمت لری له مقدس لش دیره رک بوتون بنی اسرائیل پیغمبر لری و موسی اونون سویون دان ساییلیر لار .

آنجاق آللاه تعالانین یوسفه اولدوغو محبت یئنه ده اسکیلمه دی . اوراجان کی حتتا یوسف بیر گون زلیخانی پوزقون ، یورقون و سولغون حالدا گؤره رک اونا دئدی :

" بو عشق آتشی  ندیر هله من آنلامیرام ! امما بیل کی  نه چکیرسن ائتدی یین معصیته خاطیر دیر . "

زلیخا بو سؤزدن اوزوله رک چوخ قوصصه لی حالدا دئدی :

" بیر گوناه وارسادا او گوناه عشقین گوناهی دیر نه منیم . سنین سئوگیین اوزره دیر کی بیر عؤموردی یانیب یاخیلیرام و او اوزدن  ده جوان لیغیمی بو تئزلیک ده ایتیرمیش اولموشام . عشق اگر گوناه ایمیش سن دییه ن و من ده اینانان بیرجه تانری ندن اینسانلار دویغوسوندا اونا بئله بیر بؤیوک یئر وئریب دیر.  من گوناه مُبتَلاسی یوخ بلکه عشق مبتلا سی یام . اگر من نَفسی مین اسیری اولسایدیم باشقا بیر یوللارلا او آتشی سؤندوره ردیم ! نییه کی هله بیلمه دی یین بیر سیروار اودا بو کی میصرین عزیزین ده ،او کی هئچ یوخ ایدی کیشی لیک و جینسئل لیک قابیلیّتی ایدی .من اونا بیر قادین یوخ بلکه بیر کوله ایدیم و بو گونه جان حقیقتی گیزلت مک زوروندایدیم . آمما سنه اولان  عشقیمه خاطیر، هله ده بو گونه جان باکیره لیغیم یئرین ده دیر .  عشقی آنلاماق چوخ چتین دیر و سئومک ، تکجه بیر جینسئل دویغو دئییل کی اونون اوزون دن، عاشیق لر مذمّت اولونا .  عشق ، یانیب توتوشماق و واله اولوب دویغولارلا تک باشینا یاشاماق  کیمی بیر زاد دیر. عشق ،  شاید ده بیر افسون دور و سؤزصؤحبتی اونو باشا دوشمه ین لر اوچون بیر اویدورما ناغیل.عشقی بیلمه ک اوچون عاشیق اولماق لازیم دیر .  "

یو سف درین دن دوشونه رک زلیخایا دئدی :

" من دن ایسته یین ندیر ؟ "

" سنین عشقین اوزره تالان اولموش عؤمرومو ن گئری دؤنمه سین ایستیره م ."

یوسف اوزونو تانری یا توتاراق بوتون ایمانی له تانری یا دوعا ائده رک عشقین نه اولدوسونو باشا دوشمه ک و زلیخانین یئنی دن جوان لاشماغین ایسته دی .

آللاه تعالا یوسف ین جانینا عشق قیغیلجیم لارینی سالاراق ، بیر آن اولورسادا حیسّ ائتدی کی زلیخانی گؤرمه دن حیاتی مومکون دئییلی وبو اوزدن  ائله حیس ائتدی یی عشق ایله، دؤنوب زلیخایا باخارکن اونو ن بیر داها جوان لاشماسین گؤروب اونونلا ائولنمک قرارینا گلدی .

یوسف فانی دونیایا گؤز یومارکن بوتون میصر ائل لری اونون مطهر جیسمی نین هاردا قویلانماسی اوچون تارتیشاراق نهایتده قرار بو اولدو کی مرمر داش دان بیر تابوت دوزه لسین و اونو نیل چایی نین اَن درین لیک لرینده دفن ائتسین لر . تا بئله لیک له اونون مقدس ووجودونون برکتی بوتون تورپاق لارین محصولونو آرتیرا و تانری نین اونا اولان محبتی بیر کؤلگه کیمی ابدیّته  قَدَر،

نیل چایی نین اطرافیندا یاشایان ائل لرین باشی اوستونده اولا.نییه کی  او گونه جان هئچ بیر پادیشاه ، یوسف قَدَر آرامیشه ، باریشا ، اینسانلیقا و اینسانلارین سعادتینه قییمت وئرمه میشدیر.