علامه محمـدتقـی جعفری
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
علامه محمـدتقـی جعفری
تولد مرداد ۱۳۰۲
۱۳۴۳ ه. ق
تبریز
مرگ ۲۵ آبان ۱۳۷۷
۱۴۱۹ ه. ق
آرامگاه شهر مشهد , حرم امام رضا
مدفن دارالزهد مبارکه
نام دیگر محمـدتقـی جعفری نیا
ملیت ایرانی
والدین کریم
پیشه فیلسوفان اسلامی و مولوی‌شناسان
علامه محمـدتقـی جعفری (۱۳۰۲ - ۲۵ آبان ۱۳۷۷ ه.خ) (۱۳۴۳ - ۱۴۱۹ ه. ق)، از جملهٔ فیلسوفان اسلامی و مولوی‌شناسان معاصر ایرانی می‌باشد.
•
زندگی‌نامه
خانواده
علامه محمد تقی جعفری در مرداد ماه سال ۱۳۰۴ [۱] در شهر تبریز دیده به جهان گشود. نام پدر وی کریم بود. ایـن مرد اگـر چه در هیچ مکتب و مدرسه‌ای درس نخوانده بود، ولی حافظه‌ای بسیار قوی داشت و غالب سخنان واعظان و خطیبان شهر را به طرزی شیوا بیان می‌کرد. شغل کریم نانوایی بود و بدون آنکه وضو بسازد، دستش را به خمیر و نان نمی‌زد. به کار و تلاش علاقه وافری داشت. مادرش نیز زنی دانا بود که به وی درس‌های دبستان را در خانه آموخت.
تحصیلات
محمد تقی نزد مادر مقداری مقدمات دروس و قرآن را آموخت. وقتی به مدرسه رفت، او را به کلاس چهارم بردند. او با استعداد شگرف خود این کلاس را در مدرسهٔ اعتماد تبریز با رتبه دوم گذرانید، و در سال بعد کلاس پنجم را با رتبه اول.
او بعد از مدتی به خاطر تنگدستی خانواده ناگزیر دبستان را در میانهٔ راه رها کرد، و در پی یافتن درآمد به کسب و کار روی آورد. میرزا کریم از این وضع بسیار متأثر گردید، و به محمدتقی و برادرش تأکید نمود:
شما به دنبال درس بروید، خداوند روزی‌رسان است. از این جهت آن دو طالب دانش، مقارن سال‌های پایانی جنگ جهانی دوم به مدرسهٔ طالبیه تبریز رفته و تحصیلات علوم دینی را نزد استادان آنجا پی گرفتند. تأمین هزینهٔ زندگی، او را ناگزیر ساخته بود تا صبح‌ها به تحصیل پرداخته، و بعد از ظهرها را کار کند.
اقامت در تهران
در سال ۱۳۵۹ ه.ق در حالی که پانزده بهار را پشت سر می‌نهاد، زادگاه خویش را به قصد اقامت در تهران ترک نمود، و در مدرسه مروی نزد استادانی فاضل مطالعه و تحصیل متن رسائل و مکاسب را پی گرفت. پس از سه سال خوشه چینی از خرمن خردمندان و اندیشمندان حوزه، در سال ۱۳۶۲ ه.ق به شهر مقدس قم مهاجرت نمود، و ضمن تحصیل در مدرسه دارالشفای قم ملبس به لباس روحانیت گردید و دروس خارج را در آنجا آغاز کرد.
اقامت در نجف
وی سپس برای ادامه تحصیلات، راهی نجف شد . دوران تحصیل در نجف نیز سخت می‌گذشت اما چون اشتیاق شدت داشت، همه آن شداید را تحمل کرد. خود می‌گوید:
گاهی دو یا سه ساعت کار دستی می‌کردم تا شهریه به دستم برسد که میزان آن هـم کافی نبود. وی بیست و سه ساله بود که به درجهٔ اجتهاد نایل گردید.
علامه پس از یازده سال اقامت در نجف ، و شرکت در حوزه‌های درسی آن دیار، به سال ۱۳۳۶ یا ۱۳۳۷ ه.ش به ایران مراجعت نمود.
استادان
جعفری بیشترین استفاده‌های علمی را از آیت الله محمدرضا تنکابنی، آیت‌الله شیخ کاظم شیرازی، آیت الله سید عبدالهادی شیرازی، آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی، آیت الله شیخ مرتضی طالقانی، آیت‌الله میرزا حسن یزدی، آیت الله سید محمود شاهرودی، آیت الله سید جمال گلپایگانی، آیت‌الله سید محمد هادی میلانی، آیت‌الله شهیدی (صاحب حاشیه بر مکاسب) و آیت الله سید محسن حکیم کسب نموده‌است.
کتاب‌شناسی
آثار زیادی از محمـدتقـی جعفری به جا مانده‌است، که چند نمونه از آنها عبارت‌اند از:
1. رسائل فقهی که شامل طهارت و صلاة و صوم و غیره می‌باشد
2. حقوق جهانی بشر از دیدگاه اسلام و غرب (فارسی و انگلیسی)
3. الرضاع
4. جبر و اختیار
5. مجموعه مقالات
6. ارتباط انسان و جهان
7. ایده‌آل زندگی و زندگی ایده‌آل
8. نقد نظریات دیوید هیوم در چهار موضوع فلسفی
9. بررسی و نقد برگزیده افکار راسل
10. زیبایی و هنر از دیدگاه اسلام
11. حکمت اصول سیاسی اسلام: فرمان حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) به مالک اشت.
12. موسیقی از دیدگاه فلسفی و روانی
13. پیام خرد
14. فلسفه دین
15. تحقیقی در فلسفه علم
16. فلسفه و هدف زندگی
17. فلسفه و نقد سکولاریزم
18. مقدمه‌ای بر فلسفه
19. مولوی و جهان‌بینی‌ها
20. تعاون الدین و العلم
21. الامر بین الامرین
22. نهایة الادراک الواقعی بین الفلسفة القدیمة والحدیثة
23. آفرینش و انسان
24. ترجمه و تفسیر نهج‌البلاغه (۲۷ جلد)
25. ترجمهٔ کامل نهج‌البلاغه
26. شناخت انسان در تصعید حیات تکاملی
27. بررسی و نقد کتاب «سرگذشت اندیشه‌ها»
28. امام حسین علیه السلام شهید فرهنگ پیشرو انسانیت
29. تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی (۱۵ جلد)
