آذربایجان و ترکان همواره در زمینه های علمی پیشتاز بودند.ترکان باستان چه دراروپا و چه در آسیا در زمینه های مختلف علمی مثل ریاضی و نجوم و جغرافیا تبحر خاصی داشتند.

اقوام ترکان باستان در اروپا مثل اتروسک ها و پروترکهای اروپا دارای آثار باقی مانده فوق العاده ای در زمینه های علمی هستند.در کتیبه های پروترک های اروپا به نوشته های فوق العاده درباره نقشه ای از چند قاره جهان به چشم میخورد.از آثار فوق العاده ترکان اتروسک می توان به آثار باقی مانده چند رصدخانه و هم چنین اولین تاس جهان اشاره کرد.

اقوام پرو ترک در سراسر آسیا دارای آثار فراوانی در زمینه های علمی هستند.سومریان پروترک تقسیم بندی ساعات و دقیقه ها را انجام دادند.ترکان باستان آسیای مرکزی موفق به رصد ستاره ها در طول روز با حفر چاه های مخصوص و رفع نور خورشید شدند.نام گذاری سالها با نام حیوانات و صورت های فلکی از یادگار های ترکان باستان آسیای مرکزی است.آنها دارای واحد های زمانی 2 ساعته خاصی بودند مثل چاغ  که در ترکی امروزی نیز کاربرد دارد مثل آخشام چاغی

از اولین رصدخانه های جهان که بدست ترکان باستان آسیای مرکزی ساخته شده میتوان به رصد خانه های شهرهای KOİ KRYLGAN KALA با قدمت 4000 ساله و ARKAİM با قدیمت 5000 ساله اشاره کرد. 

تصویر KOİ KRYLGAN KALA شهر 4000 ساله ترکان باستان





تصویر ARKAİM شهر 5000 ساله ترکان باستان

ترکان در ایران نیز پیشتاز علمی بوده اند و بناهای بسیاری را در این زمینه بنا کردند که از جمله میتوان به مراکز علمی و رصدخانه های نیشابور و سمرقند اشاره کرد.

آذربایجان در بین مناطق مختلف ایران نقش محوری در زمینه های علمی داشته است و به همین خاطر است که آذربایجان را سر ایران میدانند.از مراکز مختلف علمی آذربایجان که شهرت جهانی دارند میتوان به سلطانیه زنجان ، تخت سلیمان تکاب ، رصد خانه مراغه ،ربع رشیدی تبریز ، شام قازان تبریز و مراکز علمی  اورمیه و اردبیل  اشاره کرد.
حال به مراکز علمی تبریز می پردازیم.

Reb i reşidi -TEBRİZ
Dünyanın İlk BilimYurdu ve Bilimgahı
ربع رشیدی تبریز
اولین و بزرگترین دانشگاه جهان

Şam Kazan -TEBRİZ
iran ın ilk Resedxana ve Bilimkentilerinden
شام قازان (شنب غازان) تبریز
از اولین رصد خانه ها و شهرک های علمی ایران

Çerendab Yatırı -TEBRİZ
Dünyanın en Büyük Bilge ve Bilimçilerin Yatırı
گورستان چرنداب تبریز
بزرگترین گورستان دانشمندان و خردمندان جهان

Dar ol Funun -TEBRİZ
iran ın ilk üstün Bilimxanası
دارالفنون تبریز
اولین مرکز آموز عالی ایران

Danışseray(Tanış seray) - TEBRİZ
iran ın 2-ci çağdaş Bilimyurdu
دانشسرای تبریز
دومین دانشگاه معاصر ایران

TEBRİZ Universitesi
iran ın 2-ci BilimYurdu
دانشگاه تبریز
دومین دانشگاه ایران

Etfal Bağçası -TEBRİZ
iran ın ilk güdekistanı(uşaqıstan) -Cabbar Bağçaban
باغچه ی اطفال تبریز
اولین کودکستان ایران-جبار باغچه بان

Rüşdiye okulu -TEBRİZ
iran ın ilk Yeni Okulu-TÜRKÇE eğitim ile
مدرسه رشدیه تبریز
اولین مدرسه ایران به سبک نوین با آموزش زبان ترکی

Terbiyet bitekxanası(Kütüphanesi)-TEBRİZ
iran ın ilk çağdaş bitekxanası(Kütüphanesi)-Mehmed Ali Terbiyet
کتابخانه تربیت تبریز
اولین کتابخانه معاصر ایران-محمد علی تربیت

TEBRİZ-bitekxanası
iran ın ilk erksel  bitekxanası
کتابخانه تبریز
اولین کتابخانه دولتی ایران

Gülüstan bağı bitekxanası -TEBRİZ
iran ın ilk ulussal bitekxanası
کتابخانه باغ گلستان تبریز
اولین کتابخانه ملی ایران

Kelketeçi Okulu ve Bitekxanası-TEBRİZ
کتابخانه و مدرسه کلکته چی تبریز

Ekberiye Okulu -TEBRİZ
Hesen Padişah Aralının Yapıların dan
مدرسه اکبریه تبریز
از بناهای میدان حسن پادشاه تبریز(که به دستور پهلوی ملعون قسمت هایی از این میدان ویران شد)

iran ve TEBRİZin ilk Okulları
اولین دبیرستان های تبریز و ایران

دبیرستان فردوسی تبریز - دومین دبیرستان ایران

دبیرستان تومانیان تبریز - از اولین دبیرستان های ایران و تبریز

دبیرستان انوشیروان (حسابی) تبریز- از اولین دبیرستان های ایران و تبریز

دبیرستان امیرخیز تبریز- از اولین دبیرستان های ایران و تبریز

دبیرستان تماکان تبریز - اولین دبیرستان دخترانه ایران

دبیرستان منصور (طالقانی)تبریز -از اولین دبیرستان های ایران و تبریز

مدرسه پروین (توحید) تبریز -از اولین مدرسه  های ایران و تبریز