charehjale

وبلاگ-کد لوگو و بنر
نامهای حیوانات و حشرات به ترکی

نامهای حیوانات و حشرات به ترکی

یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم

+0 چره جلی
نامهای حیوانات و حشرات به ترکی

1) حشرات
قوُرد قوُش: حشرات موذی
بؤجک: حشره
آری: زنبور
بال آریسی: زنبور عسل
میلچَک:مگس (چیبین  برگرفته از ترکی سومری)

میغمیغا: پشه ( هونو / آغجا قاناد)
پیسپیسلی / پیسپیسدا: سوسک سیاه
موزالان: خرمگس
چَگیرتگه :مَلَخ
کَپَنَک: شاپرک ، پروانه
جوجو: ساس
قاریشقا:مورچه
مئیرام قوُردوُ : خرخاکی
سولوُجان : کرم خاکی
تور آتان /هؤرومجک: عنکبوت
بؤوه : رتیل
2) حیوانات اهلی
آت: اسب
دایچا:کره اسب
ایت: سگ
کؤپَک: سگ نر
ائششَک:اُلاغ
اینَک:گاو
اؤکوز: ورزا، گاو نر
کئچی / گئچی: بُز
چَپیش: بُزغاله
تَکه: بزنر
ائرکَج / اَرکَج :بُز نر
تویوُق:مُرغ
بیزوو : گوساله
کووه ر: بز یکساله
دایلاق: بچه شتر
قیریق / کوروخ: کره الاغ تازه به دنیا آمده
قانجیق / دیشی: ماده
ائرکَک / اَرکَک: نر
3) حیوانات وحشی
قابان: گراز
دونوز: خوک
جئیران: آهو
مارال: مرال
چاققال: شغال
تولکو: روباه
قوُرد / جاناوار : گُرگ (در ترکی باستان: بؤری)
آیی:خرس
کیرپی:خارپشت
سیچان: موش
آخساق سیچانی: موش صحرایی
قاپلان / قافلان: پلنگ
دووشان:خرگوش
آسلان / آرسلان / اسلان : شیر
4) پرندگان
قوُش: پرنده
اؤرده ک: اُردک ، مرغابی
قوُتان: پلیکان
سئرچه: گنجشک
قارغا:کلاغ
بایقوُش: جغد
قَره قوُش / قارتال : عقاب
قوزغون: لاشخور
لاچین: شاهین
گؤیَرچین: کبوتر
قیل قویروق : مرغابی تیز دُم
کَکلیک / کَهلیک : کبک
گئجه قوُشوُ: شب پره ، خفاش (یاراسا ، یاپالاق)
قارانقوش: چلچله ، پرستو
5) خزندگان
ایلان:مار
اوخ ایلانی: تیر مار
کَرتَنکه له: مارمولک
توسباغا: لاک پشت

6) آبزیان
بالیق: ماهی
ناققا: نهنگ
قوندوز: سگ آبی

اونورغالیلار: مهره داران

اونورغاسیزلار: بی مهره گان


جئیران =آهو

مارال= گوزن

اسلان/آسلان = شیر

قافلان = پلنگ

توغای = ببر

بارس =ببر

پورسوق = سمور

دونقوز = خوک

قابان = گراز

چاققال = شغال

کافتار = کفتار

قورد = گرگ

تولکو = روباه

دووشان = خرگوش

دگن = سنجاب

سووسار = موسوره

کرتنکله = سوسمار

اوغلان یولداشی = مارمولک

ایلانا آغی وئرن = ؟

بؤجوک = حشره

گووه = موریانه

بیره = کک

چکیره / چککیرته = ملخ

هورومجک = عنکبوت

تور آتان = عنکبوت

کپنک = پروانه

قون قون = سنجاقک

کیرپی = جوجه تیغی

توسباغا =لاک پشت

باغا = لاک پشت

قیرخ آیاق = هزار پا

بؤو / بؤی = رتیل

یان قیلیج = خرچنگ

ایری قویروق = عقرب

قولاغا گیرن = گوش خیزک

قورداق = کرم

شئه قورداغی = کرم خاکی

ایپک قوردو = کرم ابریشم

قولا گیرن =گوش خیزک

ننم اوغلو = کفش دوزک

فاطما ننه = کفش دوزک

قیققی = کفش دوزک

پاپیش تیکن = کفش دوزک

اینک = گاو ماده

اوکوز = گاو نر

کل = گاو نر بزرگ

جونگه گاو نر جوان

دانا گوساله

بیزوو = گوساله

دوه = شتر

قویون = گوسفند

قوزو = بره

قوچ = گوسفند نر

گئچی = بز

چپیش = بزغاله

سولوک = زالو

یاغان = فیل

پیشیک = گربه

سیچان = موش

ایت = سگ


بوقلمون: هشترخان تویوغو، هیندوشکا

پروانه: کپه نک،  کله بک

پلنگ: قاپلان، قافلان

جیرجیرک: جیر ـ جئیراما

خرچنگ: قیرخ آیاق، یئنگج 

خرس: آیی، آزیخ / خرس آبی: آیی بالیغی / خرس خاکستری: بوز آیی / خرس خرمایی: قونوز آیی/ خرس قطبی (خرس سفید): قوطب آیی ، آغ آیی / توله خرس: آیی بالاسی، آیی پوتاسی، آیی کوچویو

رتیل: بویهْ، بووْه

زنبور: آری، چیبینی/ زنبور خرمایی: ئششک آریسی، خوروز آریسی / زنبور سرباز: کئشیک چی آری / زنبور عسل: بال آریسی، بال چیبینی / زنبور عسل جوان: شاه بئچه، بئچه / زنبور کارگر: یشچی آری / زنبور گاوی: تورپاق آریسی / زنبور خوار: آری قوشو، جایلاق، آری یئیه‌ن، آلا جهره (آلنی قارا، قیرمیزی باش، بوز) / زنبورک: زنبه رک، ده وه ؤستونده آپاریلان کیچیک توپ

سگ: یت، سوپا، کؤیک / سگ آبی: سویتی،قوندوز / سگ تازی: تازی، مه ره ز / سگ گله: چوبان یتی، قورد باسان / سگ ماهی: وزون بورون، نره، چؤکه بالیغی / سگ مگس: یت آریسی / سگ هار: قودوز یت، قودورموش یت، قودورغان / سگ هرزه: سومسوک یت / توله سگ: تولا، کوچوک، یت بالاسی

سمندر: کرتنجیک

سمور: دله، گلین جیک / سمور آبی: آبی قوندوز

سوسک: بؤجک، سوسری / سوسک آبی: سو بؤجه‌یی / سوسک طلایی: مای بؤجه یی / سوسک غلات: تاخیل بؤجه یی

سوسمار: کرتنکله، کلز، قایاقاپان

شپش: بیت

شغال: چاققال

شیر: آسلان، آرسلان / شیر آبی: دنیز آسلانی

عنکبوت: هورومجک، تورآتان، کوتول

عقرب:چایان

غاز: قاز / غاز وحشی: چؤل غازی، قوبا

قمری: قومرو (قوش)، قورقور

کانگورو: کئن قورو؛ کیسه لی حئیوان

کرم: قورد (قورت)، قوردجوق ، بؤجک، تیرتئیل، سوْوْکا / کرم ابریشم (کرم پیله): باراماقوردو، پیله قوردو، پیک قوردو، پیلک قوردو / کرم خاکی: سوخولجان / کرم شب‌تاب : آتش بؤجه یی، آتش قوردو، یشیلدان بؤجک، پاریلدایان بؤجک، ولدوز بؤجه یی، یشیلدا بؤجک، گئجه چیراغی / کرم غوزه خوار پنبه: پامبیق سووْکاسی، سووخا / کرم کدو: یاستی قورد، لئنت شکیللی قورد

کفتار:گورئشن

گراز: قابان، چؤل دونوزو، پورسوق

گوزن: سئغیر، سیغین، کئییک، جویور، جئیران، مارال

لاک پشت: تیسباغا (توسباغا)، باغا، چاناقلی باغا، کسی

مار: یلان / مار آبی: سو یلانی / مار زنگی: زینقیروولو یلان/مارعنکبوتی: گؤزلو کلو یلان/ مار ماهی: یلان بالیغی

مارمولک: قایا قاپان، کرتنکله

ماهی: بالیق / ماهی آزاد: قیزیل بالیق / ماهی اسبله: ناققا (ناخا) بالیق / ماهی پرنده: وچان بالیق / ماهی تاس: نره بالیق / ماهی یتان: چؤرپه / ماهی خاویار: وزون بورون بالیق / ماهی دودی: قورو بالیق / ماهی سفید: آغ بالیق، بؤلگه / ماهی شور: سیه نک / ماهی قرمز: تکیر / ماهی قزل آلا: قیزیل خاللی بالیق / ماهی کپور: چاپاق / ماهی کوسه: کؤپک بالیغی / ماهی کول: تینقا/ ماهی مرکب: باشی آیاقلی لار / اردک ماهی: دورنا بالیقی / اره ماهی: چوخ دیشلی بالیق / شاه ماهی: سولطان بالیق / شمشیر ماهی: قیلینج بالیق / مار ماهی: یلان بالیغی،یلان باش بالیق / ماهی خوار: بالیق ودان، قوتان، بالیق جیل (لار)، بالیق یئمیش(لر)

مرغابی: ؤردک / مرغابی سرسبز: یاشیل باش اردک / مرغابی وحشی نر: سونا

مرغان ماهیخوار: واغلار، بالیق وتان قوش لار

مرغک: قوش جوغاز، تویوق جوق

مورچه: قاریشقا، قارینجا /  مورچه سواره: آتلی قاریشقا

نهنگ: ناققا، بالینا

هدهد: شانا پیپک، شینه پوپ، چینه پوپ، ککیل داراق، چاووش قوشو، هوپ ـ هوپ، هود ـ هود

نام های حیوانات به زبان ترکی آذربایجانی



1) حشرات
قوُرد قوُش: حشرات موذی
بؤجک: حشره
آری: زنبور
بال آریسی: زنبور عسل
میلچَک:مگس (چیبین برگرفته از ترکی سومری)
میغمیغا: پشه ( هونو / آغجا قاناد)
پیسپیسلی / پیسپیسدا: سوسک سیاه
موزالان: خرمگس

چَگیرتگه :مَلَخ
کَپَنَک: شاپرک ، پروانه
جوجو: ساس
قاریشقا:مورچه
مئیرام قوُردوُ : خرخاکی
سولوُجان : کرم خاکی
تور آتان: عنکبوت
بؤوه : رتیل


2) حیوانات اهلی
آت: اسب
دایچا:کره اسب

ایت: سگ
کؤپَک: سگ نر
ائششَک:اُلاغ
اینَک:گاو
اؤکوز: ورزا، گاو نر
کئچی / گئچی: بُز
چَپیش: بُزغاله
تَکه: بزنر

ائرکَج / اَرکَج :بُز نر
تویوُق:مُرغ
بیزوو : گوساله
کووه ر: بز یکساله
دایلاق: بچه شتر
قیریق / کوروخ: کره الاغ تازه به دنیا آمده
قانجیق / دیشی: ماده
ائرکَک / اَرکَک: نر

3) حیوانات وحشی
قابان: گراز
دونوز: خوک
جئیران: آهو
مارال: مرال
چاققال: شغال
تولکو: روباه
قوُرد : گُرگ (در ترکی باستان: بؤری)
آیی:خرس
کیرپی:خارپشت
سیچان: موش
آخساق سیچانی: موش صحرایی
قاپلان / قافلان: پلنگ
دووشان:خرگوش
آسلان / آرسلان / اسلان : شیر


4) پرندگان
قوُش: پرنده
اؤرده ک: اُردک ، مرغابی
قوُتان: پلیکان
سئرچه: گنجشک
قارغا:کلاغ
بایقوُش: جغد
قَره قوُش / قارتال : عقاب

قوزغون: لاشخور
لاچین: شاهین
گؤیَرچین: کبوتر
قیل قویروق : مرغابی تیز دُم
کَکلیک / کَهلیک : کبک
گئجه قوُشوُ: شب پره ، خفاش (یاراسا ، یاپالاق)
قارانقوش: چلچله ، پرستو


5) خزندگان
ایلان:مار
اوخ ایلانی: تیر مار
کَرتَنکه له: مارمولک
توسباغا: لاک پشت

6) آبزیان
بالیق: ماهی
ناققا: نهنگ

اسامی حیوانات ترکی با معانی فارسی آنها

 

جئیران، مارال، قیزال، کوپکر   آهو:

آهو بره (بچه): جویور، اه یلیک

آهو ماده: ینک

اردک: ؤردک، بیلی

اردک ماهی: دورنا بالیغی

اردک نر: سونا

اردک وحشی: چؤل ؤرده یی

از انواع اردک ها: آینالی، گوله ین قوش، فیتله ین جوره، جوره

اسب: آت

اسب ابلق: گه ین آت

اسب اصیل: جنیس آت

اسب باری (بارکش): انک، یابی، یوک آتی

اسب به رنگ زرد و روشن: قولا

اسب بور: آل آت

اسب پروار: کوهلن آت

اسب رام نشده: قارا یهر، قولان، داش تولک

اسب آبی: دنیز آیغیری، دنیز آتی

اسب سرخ موی: کهر، کورن آت

اسب گاوی: قوشقو

اسب ماده: قولون لو

اسب مسابقه: جیدیر آتی

اسب نر: آیقیر

اسب یدک: کوتل

کره اسب: دایچا، قولون

الاغ: ئششک، ولاق، وزون قولاق

باز: توغان (دوغان)، سونقور، شونقار، شاهباز، قیرغی، قیزیل قوش، ال قوشو، ووچوقوش، لاچین، ترلان، باز

ببر: قاپلان

بز: کئچی

بز شش ساله: آزمان

بز کوهی: الیک، گییک، قارپاچا، داغ کئچی سی

بز نر: تکه، سییز، ئرکج

بز یکساله: چپش

بزغاله: کئچی جیک، وْغلاق

بلبل: بولبول

بلدرچین: بیلدیرچین

جغد: بایقوش، یاپلاق، گئجه قوشو، بایقو، یاراسا

گنجشک: سئرچه

جوجه: تویوق بالاسی، یاورو، قوش جوغاز، جوجه

جوجه پر در نیاورده: اتنه، اتجه، اتجه بالا، زیلغا، اتمتن، توکلسه میس قوش بالاسی

جوجه خروس: بئچه، چورپا، چولپا

جوجه مرغ: فره

جوجه تیغی: کیرپی

خروس: خوروز

خروس جنگی: دالاشقان خوروز

خرگوش: دووشان

خرگوش اهلی: آدا دووشانی

بچه خرگوش: دووشان جیق

خرمگس: موزالان، بویه لک، آت میلچه یی، گیگووون

خفاش: یاراسا، پالاز قولاق، گئچه قوشو

خوک: دونوز، دونقوز، پورسوق، قانماز

خوک آبی: سو پیشی

خوک بچه: چوشقا

خوک وحشی: قابان

روباه: تولکو، شله قویروق

راسو: میشووول

شاهین: یتی قانادلی، آلیجی، ییرتیجی، قوش

از انواع شاهین ها: قاراقوش، قارتال، قیرغی، توغان، دوغان، ترلان، سونقور، شونقار، کرکینجک، لاچین

شتر: ده وه

شتر ماده: آروانا، دیشی ده وه، هاچامایا

شتر نر: ئرکک ده وه

شتر نر جوان: بوغور

شترمرغ: ده وه قوشو

طاووس: توووز

عقاب: قارتال، قیزیل قوش، قارا قوش

قوچ: ئرکک قویون

قوچ وحشی: آرغالی، آرخا

قورباغه: قورباغا

قورباغه خشکی‌زی: قورقور باغالاری

بچه‌ی قورباغه: چومچه قویروق

کلاغ: قارغا

کلاغ رنگی: زیبیل لیک تویوقلاری

کلاغ زاغی: دولاش، دولاشا

کلاغ سیاه: زاغ، قارقارغا، قوزغون

کلاغ سیاه و سفید: آلا قارغا

کبک: ککلیک، چیل

کبوتر: گویرچین

کبوتر چاهی (صحرایی): آلاباختا

کبوتر حرم: مچید و زییارت خانالاردا یاشایان گویرچین

کرکس: لئش قارتالی، ساققاللی قارتال، توغلو گورتون، چالاغان، قوزغون

گاو میش: جامیش، گامیش، کل

گاومیش دو ساله: آوارا، بالاق

گاومیش نراخته نشده (تخمی): کله، کل

نوزاد گاومیش: پوتوق

گربه: پیشیک، مستان

گربه آبی: سو پیشی یی

گربه پوست پلنگی: تکیر پیشیک

گربه کور: نانکور

گربه ماهی: خول بالیغی، ناققا، ناخا

گربه وحشی: قامیش پیشی یی، دله، واشاق، مییو پیشی یی، یابانی پیشیک

گرگ: جاناوار، قورد، قارا آغیز

گوساله: بوزوو

گوساله گاومیش: پوتوق، آوارا، خوتک / گوساله ماده: دوگه

گوساله نر: جونگه، دانا

گوسفند: قویون

گوسفند پشمی: یونلوق، یون وئرن قویون

گوسفند دنبه دار: دیمیق

گوسفند دو ساله: دویج

گوسفند گوش دراز: کوره قویون

گوسفند نر: قوچ

موش: سیچان

موش آبی: سو سیچانی

موش صحرایی: سیچووول، چول سیچانی، چول کسه نه یی

موش کور: کوسته بک

 

بر اساس فرهنگ فارسی ـ آذربایجانی زنده یاد استاد بهزاد بهزادی



  • [ ]

  • دریافت کد فیدخوان