نامه تاریخى استاد شهریار به انیشتین

در خلال سالهاى 1320 و 1321 خبر کشفیات انشتین غوغایى در جهان انداخته بود. کارشناسان معتقد بودند که اگر متفقین جنگ را تمام نکنند، آلمان به وسیله بمب اتمى، مقاومت آنها را درهم خواهد شکست . همه جا صحبت از این سلاح بسیار وحشت آفرین بود. جهان هر لحظه منتظر وقوع حادثه اى جهنمى بود. جنگ با پیروزى متفقین به پایان رسید.خوشبختانه ، هیچ یک از طرفین جنگ نتوانستند از بمب اتمى استفاده بکنند. البرت انشـتین در سـال 1879 میلادى در شـهر اولم آلمان متولد شـد. تحصیلات خود را در مونیخ و آراو سـویس به پایان برد. او در همانسـال که فرضیهء نسـبیت را طرح کرد (1905 ) از تابعـیت آلمان رو گرداند و به تابعیت سـویس در آمد.

نامه تاریخى استاد شهریار به انیشتین

در خلال سالهاى 1320 و 1321 خبر کشفیات انشتین غوغایى در جهان انداخته بود. کارشناسان معتقد بودند که اگر متفقین جنگ را تمام نکنند، آلمان به وسیله بمب اتمى، مقاومت آنها را درهم خواهد شکست . همه جا صحبت از این سلاح بسیار وحشت آفرین بود. جهان هر لحظه منتظر وقوع حادثه اى جهنمى بود. جنگ با پیروزى متفقین به پایان رسید.خوشبختانه ، هیچ یک از طرفین جنگ نتوانستند از بمب اتمى استفاده بکنند. البرت انشـتین در سـال 1879 میلادى در شـهر اولم آلمان متولد شـد. تحصیلات خود را در مونیخ و آراو سـویس به پایان برد. او در همانسـال که فرضیهء نسـبیت را طرح کرد (1905 ) از تابعـیت آلمان رو گرداند و به تابعیت سـویس در آمد. سـال 1905 برای انشـتین 26 سـاله سـال انتشـار دو اثـر مهم دیگر در علم فـیزیک اسـت که نظریه « کوانتوم» او باعث شـد در 1921 جایـزه نوبل فـیزیک را در 42 سالگى ببـرد و نیـز مقاله محاسبه انرژی اتمی را که« به معادله انشـتین » معروف اسـت در همین سـال منتشـر سـاخت. انشـتین در فاصله سـالهای 1905 تا 1933 در دانشـگاه های آلمان و سـویس درس میداد و برای سـخنرانی به ممالک اروپایی سـفر میکرد او در 1914 بار دیگر به تابعـیت وطن اولش آلمان درآمد و اسـتاد فـیزیک دانشـگاه برلین شـد. او تا سـال 1933 در آلمان زندگی میکرد و در سـفر انگلسـتان و امریکا بود که نازیها او را به دلیل دینش از کار برکنار کردند آلبرت انشتین،یک آلمانى یهودى بود. در آن سالها وقتى که اخبار مربوط به کوره هاى آدم سوزى یهودیان توسط نازى ها منتشر گردید، جنایتى که هیچ ملت متمدنى بدان دست نمى یازد.انشتین این جنایت را تحمل نکرد و در سال1940 میلادى برابر 1319شمسى از آلمان فرار کرد و ناگـزیـر دعوت دانشـگاه پـرینسـتون را پـذیـرفـت و به تابعـیت امریکا در آمد.

نامه تاریخى استاد شهریار به انیشتین

در خلال سالهاى 1320 و 1321 خبر کشفیات انشتین غوغایى در جهان انداخته بود. کارشناسان معتقد بودند که اگر متفقین جنگ را تمام نکنند، آلمان به وسیله بمب اتمى، مقاومت آنها را درهم خواهد شکست . همه جا صحبت از این سلاح بسیار وحشت آفرین بود. جهان هر لحظه منتظر وقوع حادثه اى جهنمى بود. جنگ با پیروزى متفقین به پایان رسید.خوشبختانه ، هیچ یک از طرفین جنگ نتوانستند از بمب اتمى استفاده بکنند. البرت انشـتین در سـال 1879 میلادى در شـهر اولم آلمان متولد شـد. تحصیلات خود را در مونیخ و آراو سـویس به پایان برد. او در همانسـال که فرضیهء نسـبیت را طرح کرد (1905 ) از تابعـیت آلمان رو گرداند و به تابعیت سـویس در آمد. سـال 1905 برای انشـتین 26 سـاله سـال انتشـار دو اثـر مهم دیگر در علم فـیزیک اسـت که نظریه « کوانتوم» او باعث شـد در 1921 جایـزه نوبل فـیزیک را در 42 سالگى ببـرد و نیـز مقاله محاسبه انرژی اتمی را که« به معادله انشـتین » معروف اسـت در همین سـال منتشـر سـاخت. انشـتین در فاصله سـالهای 1905 تا 1933 در دانشـگاه های آلمان و سـویس درس میداد و برای سـخنرانی به ممالک اروپایی سـفر میکرد او در 1914 بار دیگر به تابعـیت وطن اولش آلمان درآمد و اسـتاد فـیزیک دانشـگاه برلین شـد. او تا سـال 1933 در آلمان زندگی میکرد و در سـفر انگلسـتان و امریکا بود که نازیها او را به دلیل دینش از کار برکنار کردند آلبرت انشتین،یک آلمانى یهودى بود. در آن سالها وقتى که اخبار مربوط به کوره هاى آدم سوزى یهودیان توسط نازى ها منتشر گردید، جنایتى که هیچ ملت متمدنى بدان دست نمى یازد.انشتین این جنایت را تحمل نکرد و در سال1940 میلادى برابر 1319شمسى از آلمان فرار کرد و ناگـزیـر دعوت دانشـگاه پـرینسـتون را پـذیـرفـت و به تابعـیت امریکا در آمد.

نامه تاریخى استاد شهریار به انیشتین

در خلال سالهاى 1320 و 1321 خبر کشفیات انشتین غوغایى در جهان انداخته بود. کارشناسان معتقد بودند که اگر متفقین جنگ را تمام نکنند، آلمان به وسیله بمب اتمى، مقاومت آنها را درهم خواهد شکست . همه جا صحبت از این سلاح بسیار وحشت آفرین بود. جهان هر لحظه منتظر وقوع حادثه اى جهنمى بود. جنگ با پیروزى متفقین به پایان رسید.خوشبختانه ، هیچ یک از طرفین جنگ نتوانستند از بمب اتمى استفاده بکنند. البرت انشـتین در سـال 1879 میلادى در شـهر اولم آلمان متولد شـد. تحصیلات خود را در مونیخ و آراو سـویس به پایان برد. او در همانسـال که فرضیهء نسـبیت را طرح کرد (1905 ) از تابعـیت آلمان رو گرداند و به تابعیت سـویس در آمد. سـال 1905 برای انشـتین 26 سـاله سـال انتشـار دو اثـر مهم دیگر در علم فـیزیک اسـت که نظریه « کوانتوم» او باعث شـد در 1921 جایـزه نوبل فـیزیک را در 42 سالگى ببـرد و نیـز مقاله محاسبه انرژی اتمی را که« به معادله انشـتین » معروف اسـت در همین سـال منتشـر سـاخت. انشـتین در فاصله سـالهای 1905 تا 1933 در دانشـگاه های آلمان و سـویس درس میداد و برای سـخنرانی به ممالک اروپایی سـفر میکرد او در 1914 بار دیگر به تابعـیت وطن اولش آلمان درآمد و اسـتاد فـیزیک دانشـگاه برلین شـد. او تا سـال 1933 در آلمان زندگی میکرد و در سـفر انگلسـتان و امریکا بود که نازیها او را به دلیل دینش از کار برکنار کردند آلبرت انشتین،یک آلمانى یهودى بود. در آن سالها وقتى که اخبار مربوط به کوره هاى آدم سوزى یهودیان توسط نازى ها منتشر گردید، جنایتى که هیچ ملت متمدنى بدان دست نمى یازد.انشتین این جنایت را تحمل نکرد و در سال1940 میلادى برابر 1319شمسى از آلمان فرار کرد و ناگـزیـر دعوت دانشـگاه پـرینسـتون را پـذیـرفـت و به تابعـیت امریکا در آمد.

نامه تاریخى استاد شهریار به انیشتین

در خلال سالهاى 1320 و 1321 خبر کشفیات انشتین غوغایى در جهان انداخته بود. کارشناسان معتقد بودند که اگر متفقین جنگ را تمام نکنند، آلمان به وسیله بمب اتمى، مقاومت آنها را درهم خواهد شکست . همه جا صحبت از این سلاح بسیار وحشت آفرین بود. جهان هر لحظه منتظر وقوع حادثه اى جهنمى بود. جنگ با پیروزى متفقین به پایان رسید.خوشبختانه ، هیچ یک از طرفین جنگ نتوانستند از بمب اتمى استفاده بکنند. البرت انشـتین در سـال 1879 میلادى در شـهر اولم آلمان متولد شـد. تحصیلات خود را در مونیخ و آراو سـویس به پایان برد. او در همانسـال که فرضیهء نسـبیت را طرح کرد (1905 ) از تابعـیت آلمان رو گرداند و به تابعیت سـویس در آمد. سـال 1905 برای انشـتین 26 سـاله سـال انتشـار دو اثـر مهم دیگر در علم فـیزیک اسـت که نظریه « کوانتوم» او باعث شـد در 1921 جایـزه نوبل فـیزیک را در 42 سالگى ببـرد و نیـز مقاله محاسبه انرژی اتمی را که« به معادله انشـتین » معروف اسـت در همین سـال منتشـر سـاخت. انشـتین در فاصله سـالهای 1905 تا 1933 در دانشـگاه های آلمان و سـویس درس میداد و برای سـخنرانی به ممالک اروپایی سـفر میکرد او در 1914 بار دیگر به تابعـیت وطن اولش آلمان درآمد و اسـتاد فـیزیک دانشـگاه برلین شـد. او تا سـال 1933 در آلمان زندگی میکرد و در سـفر انگلسـتان و امریکا بود که نازیها او را به دلیل دینش از کار برکنار کردند آلبرت انشتین،یک آلمانى یهودى بود. در آن سالها وقتى که اخبار مربوط به کوره هاى آدم سوزى یهودیان توسط نازى ها منتشر گردید، جنایتى که هیچ ملت متمدنى بدان دست نمى یازد.انشتین این جنایت را تحمل نکرد و در سال1940 میلادى برابر 1319شمسى از آلمان فرار کرد و ناگـزیـر دعوت دانشـگاه پـرینسـتون را پـذیـرفـت و به تابعـیت امریکا در آمد.

نامه تاریخى استاد شهریار به انیشتین

در خلال سالهاى 1320 و 1321 خبر کشفیات انشتین غوغایى در جهان انداخته بود. کارشناسان معتقد بودند که اگر متفقین جنگ را تمام نکنند، آلمان به وسیله بمب اتمى، مقاومت آنها را درهم خواهد شکست . همه جا صحبت از این سلاح بسیار وحشت آفرین بود. جهان هر لحظه منتظر وقوع حادثه اى جهنمى بود. جنگ با پیروزى متفقین به پایان رسید.خوشبختانه ، هیچ یک از طرفین جنگ نتوانستند از بمب اتمى استفاده بکنند. البرت انشـتین در سـال 1879 میلادى در شـهر اولم آلمان متولد شـد. تحصیلات خود را در مونیخ و آراو سـویس به پایان برد. او در همانسـال که فرضیهء نسـبیت را طرح کرد (1905 ) از تابعـیت آلمان رو گرداند و به تابعیت سـویس در آمد. سـال 1905 برای انشـتین 26 سـاله سـال انتشـار دو اثـر مهم دیگر در علم فـیزیک اسـت که نظریه « کوانتوم» او باعث شـد در 1921 جایـزه نوبل فـیزیک را در 42 سالگى ببـرد و نیـز مقاله محاسبه انرژی اتمی را که« به معادله انشـتین » معروف اسـت در همین سـال منتشـر سـاخت. انشـتین در فاصله سـالهای 1905 تا 1933 در دانشـگاه های آلمان و سـویس درس میداد و برای سـخنرانی به ممالک اروپایی سـفر میکرد او در 1914 بار دیگر به تابعـیت وطن اولش آلمان درآمد و اسـتاد فـیزیک دانشـگاه برلین شـد. او تا سـال 1933 در آلمان زندگی میکرد و در سـفر انگلسـتان و امریکا بود که نازیها او را به دلیل دینش از کار برکنار کردند آلبرت انشتین،یک آلمانى یهودى بود. در آن سالها وقتى که اخبار مربوط به کوره هاى آدم سوزى یهودیان توسط نازى ها منتشر گردید، جنایتى که هیچ ملت متمدنى بدان دست نمى یازد.انشتین این جنایت را تحمل نکرد و در سال1940 میلادى برابر 1319شمسى از آلمان فرار کرد و ناگـزیـر دعوت دانشـگاه پـرینسـتون را پـذیـرفـت و به تابعـیت امریکا در آمد.

نامه تاریخى استاد شهریار به انیشتین

در خلال سالهاى 1320 و 1321 خبر کشفیات انشتین غوغایى در جهان انداخته بود. کارشناسان معتقد بودند که اگر متفقین جنگ را تمام نکنند، آلمان به وسیله بمب اتمى، مقاومت آنها را درهم خواهد شکست . همه جا صحبت از این سلاح بسیار وحشت آفرین بود. جهان هر لحظه منتظر وقوع حادثه اى جهنمى بود. جنگ با پیروزى متفقین به پایان رسید.خوشبختانه ، هیچ یک از طرفین جنگ نتوانستند از بمب اتمى استفاده بکنند. البرت انشـتین در سـال 1879 میلادى در شـهر اولم آلمان متولد شـد. تحصیلات خود را در مونیخ و آراو سـویس به پایان برد. او در همانسـال که فرضیهء نسـبیت را طرح کرد (1905 ) از تابعـیت آلمان رو گرداند و به تابعیت سـویس در آمد. سـال 1905 برای انشـتین 26 سـاله سـال انتشـار دو اثـر مهم دیگر در علم فـیزیک اسـت که نظریه « کوانتوم» او باعث شـد در 1921 جایـزه نوبل فـیزیک را در 42 سالگى ببـرد و نیـز مقاله محاسبه انرژی اتمی را که« به معادله انشـتین » معروف اسـت در همین سـال منتشـر سـاخت. انشـتین در فاصله سـالهای 1905 تا 1933 در دانشـگاه های آلمان و سـویس درس میداد و برای سـخنرانی به ممالک اروپایی سـفر میکرد او در 1914 بار دیگر به تابعـیت وطن اولش آلمان درآمد و اسـتاد فـیزیک دانشـگاه برلین شـد. او تا سـال 1933 در آلمان زندگی میکرد و در سـفر انگلسـتان و امریکا بود که نازیها او را به دلیل دینش از کار برکنار کردند آلبرت انشتین،یک آلمانى یهودى بود. در آن سالها وقتى که اخبار مربوط به کوره هاى آدم سوزى یهودیان توسط نازى ها منتشر گردید، جنایتى که هیچ ملت متمدنى بدان دست نمى یازد.انشتین این جنایت را تحمل نکرد و در سال1940 میلادى برابر 1319شمسى از آلمان فرار کرد و ناگـزیـر دعوت دانشـگاه پـرینسـتون را پـذیـرفـت و به تابعـیت امریکا در آمد.

از مرحوم آیت الله العظمی مرعشی نجفی نقل شده است : شبی توسلی پیدا کردم تا یکی از اولیای خدا را

سـال 1905 برای انشـتین 26 سـاله سـال انتشـار دو اثـر مهم دیگر در علم فـیزیک اسـت که نظریه « کوانتوم» او باعث شـد در 1921 جایـزه نوبل فـیزیک را در 42 سالگى ببـرد و نیـز مقاله محاسبه انرژی اتمی را که« به معادله انشـتین » معروف اسـت در همین سـال منتشـر سـاخت. انشـتین در فاصله سـالهای 1905 تا 1933 در دانشـگاه های آلمان و سـویس درس میداد و برای سـخنرانی به ممالک اروپایی سـفر میکرد او در 1914 بار دیگر به تابعـیت وطن اولش آلمان درآمد و اسـتاد فـیزیک دانشـگاه برلین شـد. او تا سـال 1933 در آلمان زندگی میکرد و در سـفر انگلسـتان و امریکا بود که نازیها او را به دلیل دینش از کار برکنار کردند آلبرت انشتین،یک آلمانى یهودى بود. در آن سالها وقتى که اخبار مربوط به کوره هاى آدم سوزى یهودیان توسط نازى ها منتشر گردید، جنایتى که هیچ ملت متمدنى بدان دست نمى یازد.انشتین این جنایت را تحمل نکرد و در سال1940 میلادى برابر 1319شمسى از آلمان فرار کرد و ناگـزیـر دعوت دانشـگاه پـرینسـتون را پـذیـرفـت و به تابعـیت امریکا در آمد.
اینشـتین اولین کسی بود که امریکا را از خطر اتمی شــدن احتمالی آلمان آگاه کرد و امریکا را تشـویق کرد تا به تحقیقات اتمی خود و شـکافتن اتم ادامه دهـد. او در سـال 1939 در نامه به روزولت نوشـت:
« آقاى رئیس جمهور اگر امریکا موضوع اتمی شـدن آلمان را جدی نگـیرد بشـریت با فاجعه غیر قابل جبران رو برو خواهـد شــد.»
این نامه باعث شـد که امریکایی ها کارخانه های آب سـنگین آلمان را که در آلمان، نروژ و دنمارک برپا بود شـناسـایی و با بمب هواپیماهایشان منهدم نمایند و به موازات این کار به تحقیقات اتمی خود ادامه دهـند. این تحقیقات منجر به تولید اولین بمب اتمی جهان توسـط امریکا شـد و امریکایی ها با تجربه بمب اتمی روی دو شـهر هـیروشـیما و ناگازاکی فاجعه معـروف به هـیروشـیما را آفـریدند .
در سالهاى 1325 و 1326 شمسى بار دیگر خطر بمب اتم زبانزد مردم جهان شد. بشریت نگران از پیامدهاى این اسلحه مرگبار، آرامش موقت خود را از دست دادند. اگر یکى دیگراز دولت هاى متخاصم از این اسلحه استفاده بکند، فاتحه دنیا خوانده خواهد شد. هیچ ذى روحى در روى زمین باقى نخواهد ماند. قرن ها طول خواهد کشید تا حیوانى تک سلولى به وجود آید و قرن ها زمان لازم خواهد بود تا زمین به حالت اولیه برگردد. این ها صحبت هاى روزمره مردم جهان بود.در چنین فضایى چه کسى قادر بود از این فاجعه عظیم جلوگیرى کند. اکثریت مردم دست به دعا بودند. عده اى مى گفتند که خداوند در قرآن خبر داده است که کوه ها مثل پنبه تافته خواهد شد. آیا این مردم مى توانستند افکار و حرف دلشان را انیشتینى که در محاصره جهان خواران بود، برسانند؟ پس چه باید کرد؟ چگونه مى توان این نابغه علم را متوجه اوضاع وخیم و شرایط روحى نامساعد بشر نمود؟
در سال 1326 شمسى جمعى از اساتید و دانشجویان تهران ، دست به دامن استاد شهریار مى شوند ، موضوع را کاملاً شرح مى دهند، نگرانى و وحشت مردم جهان را با او در میان مى گذارند و یادآورى مى کنند که تنها شهریار ، نابغه شعر و ادب مشرق زمین مى تواند، انیشتین آن نابغه ریاضى و فیزیک مغرب زمین را متاثر بکند.

خود استاد شهریار مى فرمودند:

« چنان منقلب شدم که گویى بمب اتم کره زمین را به کلى نابود کرد و پودر آن در فضاى بیکران پخش شد. از جسم خاکى رهیدم . در عالمى اعلا به درگاه خداوند متوسّل شدم : خدایا کمکم کن. پروردگارا، قدرتى مى خواهم که دل آن سلطان ریاضى را نرم کنم. اکنون که من مامور این امر مهم شده ام ، شرمنده ام مگردان.»
آرى، شهریار ادب شرق، توفیق الهى را کسب مى کند و همان شب ، شعر « پیام به انشتین» آفریده مى شود. این شعر به قدرى روان و منسجم و صمیمى و موثر، خلق مى شود که گمان نمى رفت هیچ سنگدلى را یاراى مقاومت در برابرش باشد.
بلافاصله این شعر به زبان هاى انگلیسى ، آلمانى ، فرانسه و روسى ترجمه مى گردد. عده اى به سرپرستى دخترش خانم ]مریم یا شهرزاد[بهجت مامور مى شوندکه شعر را به انیشتین برسانند. از مدیر دفترش در اقامتگاهش وقت مى گیرند، روز موعود فرا میرسد. ترجمه فصیح انگلیسى شعر را در اقامتگاه انیشتین، برایش مى خوانند. آنچنانکه حاضران نقل کرده اند آن بزرگمرد عالم دانش ، دو بار از جاى خود برمى خیزد. دو دستش را بر صورتش مى نهد و مى فشارد. قطرات اشک بر شیشه عینکش نمایان مى شود. با چهره اى اندوهگین یکباره ، با صدایى بلند فریاد مى زند:« به دادم برسید » بعد سکوت مى کند و صورتش را در میان دو دستش مى گیرد و غرق در بحر تفکر مى گردد. سکوت غم انگیزى فضاى اقامتگاهش را پر مى کند.دقایقى بعد ، مى خواهد که شعر بار دیگر خوانده شود. این بار پس از شنیدن آن به خارج از اتاقش مى رود و با وضعیتى مغموم در باغ مخصوص اش قدم مى زند. گویا تا آخر عمر هم همیشه غمگین بوده است.
پس از ارسال این پیام از سوى شهریار به اینشـتین ، وى ناگهان متوجه غولی که ازشـیشـه بیـرون آورده بود شــد.پس از پایان جنگ پدر بمب اتم مبدل به یک مبارز طراز اول برای جلوگـیری از توسـعه و تولـید سـلاح اتمی شـد و به اتفاق برتراندراسـل فیلسـوف معـروف انگلیسى نهضت ضد جنگ و محدودیت اسـتفاده از سلاح اتمی را براه انداخت. این کار درست مقارن با حمله صلح اتحاد جماهـیر شـوروی به رهبرى استالین بود که هنوز به سـلاح اتمی دسـت نیافـته بود. به این جهت در امریکا انشـتین مورد تعـقیب و پیگیری کمیسـیون واقع شـد که به رهـبرى سـناتور « مک کارتی » برای مبارزه با کمونیزم فعالیت داشـت. این کمیسـیون که در آن سـالها کار اصلی اش پرونده سـازی و تشـکیل محاکماتی برای بازجویی از روشـنفکران بود، او را به جاسوسى و داشتن افکار کمونیستى سـاخت اما طبعاً با برنده جایـزه نوبل و پدر تئوریهاى پیشرفته فـیزیک کاری نمی توانسـت کرد. خود اینشـتین گاه به طنز میگفت: « خوش حالم زنم از فـیزیک چیزی سـرش نمی شـود و گرنه سـرنوشـت « جولیوس » و « اتل» در انتظار ما هم بود» . واشـاره او به محاکمه معـروف « جولیوس و اتل روزنبرگ» دو دانشـمند فـیزیک امریکایی بود که طی محاکمه محکوم به اعـدام شـدند و« البر کامو» نمایشنامه « روزنبرگ ها نباید بمیرند » را در دفاع از آنان نوشـت. اینشـتین که یک یهودی بود، در آغاز از تمام مواضع صهیونسـتی دفاع می کرد، اما هنگامیکه اسرائیلى ها با خشـونت به تصرف سـرزمین های فلسطینى پرداختند او به یـکی از منتـقدان بزرگ شـیوه های تروریستى آن سـال های « مناخیم بیگین» تبدیل شـد و در مقاله اى در روزنامه نیـویرک تایمز آنها را محکوم سـاخت.
با اینهمه بعـد از تشـکیل دولت اسرائیل و پس از مرگ نخسـتین رئیس جمهور این کشـور « ایزروایزمن » درسـال 1952 به او پیشـنهاد شـد که ریاسـت جمهوری اسرائیل را بپـذیـرد و فـیزیک دان فیلسـوف این پیشـنهاد را رد کرد.
اینشـتین از 1946 به این طرف یعنى نُـه سـال اخیر عمر خود را به عنوان یک مبارز صلح دوسـت و طرفدار آزادى انسـان سـپـری کرد و شگفت آنکه مخالفانش در برابر حرفهای انسـان دوسـتانه و مبارزات صلح جویانه وی را همواره « بچه پـیرمو فرفری » می خواندند و معـتقد بودند که این موجود اسـتثنایی همچنان در سـالهای کودکی به سـر می برد و هنوز به عقل نرسـیده اسـت.دلیل بزرگی که آنها برای اسـتدلال خود در حق این « پیر کودک » می آورند این بود که او پس از آنکه سـالها در دامن سـرمایه داری بزرگ شـده و پرورش یافـته بود از پول و مال دنیا نه چیزی داشـت نه چیزی می فهمید. همسرش از ترس ولخرجی های او هنگام خروج از خانه به وی پول توجیبی میداد و ای بسا که در باز گشـت متوجه می شـد که او همان پول مختصر را به سـائلی در سـر راه داده یا برای یک دسـته از بچه ها بستنى خریده اسـت و با آنها بسـتنی خورده و خندیده اسـت.اینشـتین در سـال 1955 در شـهر برینسـتون در مرکز دانشـگاهی که پـس از مهاجرت در امریکا در آن مشـغـول به کار شـده بود درگذشـت.

متن ارسالى استاد شهریار به انیشتین:
پیام به انیشتین

انشتن[انیشتین] یک سلام ناشناس البته مى بخشى ،
دوان در سایه روشن هاى یک مهتاب خلیایى
نسیم شرق مى آید، شکنج طرّه ها افشان
فشرده زیر بازو شاخه هاى نرگش[نرگس] و مریم
از آن هایى که در سعیدیه شیراز مى رویند
زچین و موج دریاها و پیچ و تاب جنگل ها
دوان مى آید و صبح سحر خواهد به سر کوبید
در خلوت سراى قصر سلطان ریاضى را.
درون کاخ استغنا، فراز تخت اندیشه
سر از زانوى استغراق خود بردار
به این مهمان که بى هنگام و ناخوانده است، دربگشا
اجازت ده که با دست لطیف خویش بنوازد،
به نرمى چین پیشانى افکار بلندت را
به آن ابریشم اندیشه هایت شانه خواهد زد.
نبوغ شعر مشرق نیز با آیین درویشى
به کف جام شرابى از سبوى حافظ و خیام
به دنبال نسیم از در رسیده مى زند زانو
که بوسد دست پیر حکمت داناى مغرب را
انشتن آفرین بر تو ،
خلاء با سرعت نورى که دارى ، در نوردیدى
زمان در جاودان پى شد، مکان در لامکان طى شد
حیات جاودان کز درک بیرون بود پیدا شد
بهشت روح علوى هم که دین مى کفت،[مى گفت] جز این نیست
تو با هم آشتى دادى جهان دین و دانش را
انشتن ناز شست تو!
نشان دادى که جرم و جسم چیزى جز انرژى نیست
اتم تا مى شکافد جزو جمع عالم بالاست
به چشم موشکاف اها[اهل] عرفان و تصوّف نیز
جهان ما حباب روى چین آب را ماند
من ناخوانده دفتر هم که طفل مکتب عشقم،
جهان جسم ، موجى از جهان روح مى دانم
اصالت نیست در مادّه.
انشتن صد هزار احسن و لیکن صد هزار افسوس
حریف از کشف و الهام تو دارد بمب میسازد
انشتن اژدهاى جنگ ....!
جهنم کام وحشتناک خود را باز خواهد کرد
دگر پیمانه عمر جهان لبریز خواهد شد
دگر عشق و محبت از طبیعت قهر خواهد کرد
چه مى گویم؟
مگر مهرو وفا محکوم اضمحلال خواهد بود؟
مگر آه سحرخیزان سوى گردون نخواهد شد؟
مگر یک مادر از دل «واى فرزندم» نخواهد گفت؟
انشتن بغض دارم در گلو دستم به دامانت
نبوغ خود به کام التیام زخم انسان کن
سر این ناجوانمردان سنگین دل به راه آور
نژاد و کیش و ملّیت یکى کن اى بزرگ استاد
زمین، یک پایتخت امپراطوریّ وجدان کن
تفوق در جهان قائل مشو جز علم و تقوا را
انشتن نامى از ایران ویران هم شنیدستى؟
حکیما، محترم مى دار مهد ابن سینا را
به این وحشى تمدّن گوشزد کن حرمت ما را.
انشتن پا فراتر نه جهان عقل هم طى کن
کنار هم ببین موسى و عیسى و محمّد را
کلید عشق را بردار و حلّ این معمّا کن
و گر شد از زبان علم این قفل کهن واکن.
انشتن بازهم بالا
خدا را نیز پیداکن.

منبع : مرکز تعلیمات دینى واشنگتن
وحید کاظم زاده قاضى جهانى