اشاره : گلین تویی ( جشن عروسی ) در بین ترکان خراسان، پایان سلسله جشن های عروسی است و شروع زندگی مشترک، این جشن در منزل بی (داماد ) و در ظهور و عصر برگزار می شود و هزینه های آن بر دوش خانواده داماد است.

عروسی جوانان ترک های خراسان بخصوص در روستاها هنوز به صورت سنتی برگزار می شود و اصالت خود را حفظ نموده است، مورد توجه افراد بسیاری قرار گرفته و می گیرد. از نکات جالب در این عروسی ها حضور زنان و دختران با لباس های رنگارنگ و زیبای محلی و در عین حال پوشیده است که چشم هر بیننده ای را به خود جلب می کند. بردن کاروان عروس به خانه بیگ ( داماد) با اسب از جمله رسومات قدیمی و کهن این دیار می باشد که هم چنان در برخی نفاط پابرجا می باشد  

در این مراسم، همه به همراه کاروان عروس آوران، برای آوردن عروس به خانه پدر عروس می‌روند و به این مراسم « گلین چیخارتماق » می گویند. بزرگتر‌های خانواده داماد با اجازه خواستن از پدر عروس، عروس خود را می‌برند. دراین مراسم سوای لباس عروس، روبند سرخ فام و رنگی بنام « کله‌یاغی » بر روی صورت وی می‌کشند 

هر چند امروزه بئ ( داماد ) با ماشینی که تزئین شده به همراه قارداشلیق ( دوست صمیمی) خود و مدعوین به دنبال عروس رفته و عروس را به منزل خودش می برد ولی، در دیرباز قارداشلیق از قبل اسبی را تزیین می کرد تا عروس را روی آن بنشاند. 

قبل از این که عروس را از خانه پدرش بیرون بیاورند و به همراه کاروان عروس به خانه داماد ببرند. پسر بچه کوچکی که اکثراً برادر داماد می‌باشد، کمر وی را می‌بندد و به او یاد می‌دهند، بگوید : 

« گلین، گلین، ناز گلین

قولی، سؤزو دوز گلین 

یئدی اوغلان ایسترم 

اوندان باشقا قیز گلین.»  

تا سی، چهل سال پیش ترکان خراسان در زمان بدرقه عروس به خانه داماد، این یئرلمه ( ترانه ترکی) را با کمی تفاوت می خواندند. این شعر و یا ترانه ترکی حدود بیست بیت بود و برای کامل کردن این ترانه ترکی ما را یاری نمایید.
آت گه تیرن آتلانسین 

گلین گلسین تئز میسین 

قویون قیز اؤیدن چخسین 

یولا سالین گئتسین 

اوچ باجیدان بیرسی 

ائرته گئدر اوبیرسی 

گلنین بئلی اینچه دی 

آغیزی گؤزه ل غنچه دی 

.................

بخش نظرات :

چهارشنبه 17 دی1393 ساعت: 19:6       

توسط : رنجبران

سلام جناب آقای سالاریان. حداقل بیست بیت ، روزی دو بیت از شعرهایی که اشاره کرده اید خدمتتان تقدیم می کنم امیدوارم مورد پسند واقع شود

سلام و عرض ادب . در مورد یار یار و چگونه خواندن آن و برای چه مناسباتی خوانده میشود ، شرحش را ارسال خواهم کرد، در نهایت بصورت مقاله ای کامل ف از طریق وبلاگتان خدمت علاقه مندان تقدیم شود. در مورد خواندش فعلا اشاره ای می شود. در یار یار ، بعد ار خواندن مصرع ول، قسمت دوم مصرع اول 2 بار تکرار میشود و بعد مصرع دوم خوانده میشود و به همین صورت بیت دوم که بصورت یک قطعه میشود گفته میشود و بعد از تمام شدن قطعه، طرفی که خوانده است ، که در اصل نماینده طرف عروس یا دادماد است، گروهش در آخر قطعه با صدار بلند و کشدار یار یار بدینصورت می گویند : یار ، یار ی ی ی ی ی ی

آت گترین آتلانسین ،            آته کهر یار یار

گلین گلسین تز مینسین، اولده سحر یار یار

 

تئر نشو دن سو گلر ، کیزه تتین یار یار

بز قوین عزتئ ،       قئزه قویین یار یار

اول قرآنین باشه،       تبارک دئ یار یار

بیزه گلین، گلماقئ، موباری دئ یار یار

گلین بئلئ باغلندئ، آته میندئ یار یار

اول چاغا اوغلنئ،  بئلین ایندئ یار یار

 

بوخارنین اودنئ ،      تراشه دئ یار یار

او کوره کنه، بو گلین یاراشه دئ یار یار

 

قازان قازان قتلمه ،       قتلندئ یار یار

ایچ باجیدن بیرسئ ، آتلانه دئ، یار یار 

 

گلین بلی اینچه دئ ،     اینچه بئللی یار یار 

آغزی گیل و غنچه دئ ، شرین دیللی یار یار 

  

ایچ باجی دن بیرسئ ،   آتلانه دئ یار یار 

ایندئ ننیین گینه سئ ، پارتلاندئ ، یار یار 

 

صاندیق صاندیق جهیزلر، قلفئ تولی یار یار  

بیزدن سیزه قیز گلر ،     زلفئ تولی یار یار 
 

بوخارنین اودنه ،    تراشه یمش یار یار  

هرنه گلن گییمیش ، یارشیمیش یار یار 

 

باغمیزده ایزیم لر، پیشت تلر،   یار یار 

تپه سینده بولوبل لر ایچپ تلر، یار یار  

دورت طرفدن دوست گلر، توی دئ بو گین یار یار 

آغ سیت وئرن ننه سئ،   راضی اولسون یار یار

 

اول الله آدنه ، یاد الیی یار یار

پیغمبرین قیزنه شاد الیی یار یار

پیغمبرین قیزنئ ، علی آلدئ یار یار

قیز آلماق و قیز وئرماق اون نن قالدئ یار یار

 

یوخاردان گله سن ، چکمه یه چک یار یار

ایندئ قیزیه ، ائرته میز ایچی یه چک یار یار 

آفتافادا، سو قویدم، دورولتدی یار یار

گئدین گئرین، کئره کن، گیل اولتدئ یار یار  

 

یومورتنی سارسئ ، ساری منم یار یار  

وئرن سیت دن راضی اول ، جانیم ننم یار یار  

قویمیین، آی، بو گلین ، یغلمسین یار یار  

ننه سنینگ بغرنه ،    داغلمسین یار یار  

 

کینه خرابه یئخلیدی ، توزنئ باخ یار یار  

قیز ننه دن آیرلدی ، دردنئ باخ یار یار 
 

قورئ یئره سو ورمه ، اوپو گئدر یار یار 

اوزاق یرئ قیز ورمه ، قوپو گئدر یار یار   

 

 کوچه باغینگ گردنئ ، یل گوته رر یار یار 

ایندی سنینگ نازییئ ، کیم گوته رر یار یار 

سبد سبد اوزوم لر ، چپلی اولار یار یار 

آلسنگ بی ینگ قیزینئ ، گپ لی اولار یار یار 

 

یومورتنی آغسه ، آغ منم یار یار  

وئرن سیت دن راضی اول، جانم ننم یار یار  

اینه نین ایجه سنده ، ورده ننم یار یار  

اینده چخو گئده من ، دونده ننم یار یار

 

دو بدو، آغ آت لر ،         میدان ددئ یار یار

تراشه ی گئدن ایگیت لر، داغلر ددئ یار یار

رفچه دکی قایچی نئ ، زنگ باسیب دور یار یار

آتام یو ننه مئ ،          غم باسیب دور  یار یار

 

با هالی پالاس ایستنده، بیر گلدین یار یار

آتانی ننی اوینده،          بلبلدین ، یار یار

ییغلمه قیز ییغلمه،     توی سنینکیدئ یار یار

بوساغاسی قیزیل دن،  او سنینکیده یار یار

 

دورت قولاقلی قازانله، دولدئ چاشدئ یار یار

شو کوره کن توپاری،      تامام باش دئ یار یار

کوره کن قاپ ده دئ ، توز ائددئ یار یار

گلین ائودن چخمیدئ ناز ائددئ یار یار

 

یغمبرین قرآنی ،          ورق ورق یار یار

ننه سئ وئرن گلنین ، هانه طرق یار یار

قازان قازان قاتیقلار،   دولدئ چاشدئ یار یار

آقور خرجدن کوره کن، قویدی قاشدی یار یار 

 

قرمز قرمز خوروزلر ،    خرمانددئ یار یار 

قئز گرمین اوغلان لر ، ارمان ددئ یار یار 

 

قازان قازان قتلمه،    دولدئ چاشدئ یار یار 

کوره کن زورلی چخدی آلدئ قاشدئ یار یار