(عکس : وبلاگ خانم قاسم آبادی با اجازه ایشان)
سمه‌نی
(سومه‌نی) پیشیرمک:
یئنی ایل بایرامینا نئچه گون قالمیش، لازیمی قده‌ر بوغدانی جوجرمک اوچون بیر قابدا
ایسلادیب؛ گؤیه‌رمیش حالدا اولان بوغدالارین شیره‌سین چیخاتماغا گؤره توربایا
تؤکوب نئچه گنج قیز توخماق ایله دؤیر. سونرا اله گلن شیره‌نی قازانا تؤکوب هر بیر
چره‌ک شیره‌یه آلتی کیلو اون آرتیریب قاریشدیراندان سونرا تندیر یا اوجاق اوسته
قویولار. ایلک یادا قایناغا گلدیکجه آز- آز سو توکوب کؤپوکلنمیش حالا دوشنه قده‌ر
قاریشدیرماغا دوام وئریلر. سومه‌نی پیشیرمکله اورتاق اولانلار بو زامان قابیقلی
فیندیق، قوز، بادام، گیردکان قازانا آتیب، سونرا سومه‌نی دمه قویولار. بو ایشین
آردیجا آینا، جه‌ناماز، سورمه‌دان و بیر قاب سو سومه‌نی پیشن اوتاغا قویوب قاپیسین
باغلاییب دیشارییا چیخارلار.
(عکس: وطن دیلی نیوز)
خالق آراسیندا بئله اینام وار گئجه زامانی حضرت فاطمه
(س) گلیب سورمه‌دن گؤزونه چکیب، ناماز قیلیب سومه‌نی‌دن بیر بارماق ییییه‌ر. بئله
اولدوقدا سومه‌نی داها آرتیق شیرینله‌شیب نذیرلر قبول اولار. پایلار بؤلوشنده هر
کیمسه اؤز آتدیغی قابیقلی فیندیق، قوز، بادام، گیردکانین گؤتوروب گلن ایل
بایرامینا قدر پوللاری برکت تاپسین دییه اونلاری پول تورباسیندا ساخلارلار.
سومه‌نی هر
یئرده قادینلار الی ایله پیشیریلر. قازاین چئوره‌سینه ییغیشان قیز- گلین‌لر چالیب،
اویناییب شنلیک ائتدیکده بئله نغمه‌لرده اوخویارلار:
سومه‌نی
ساخلا منی، ساخلاماسان یییه‌‌رم سنی
سومه‌نی ساخلا منی، ایلده گؤیرده‌رم سنی.
سومه‌نی‌یه
سالدیم بادام ،اطرافینی
آلدی آدام
سومه‌نی، آل
سومه‌نی، یازدا یادا سال منیگولوش دوغار دودا قدا، ائللر اوخور بو نغمه‌نی
سمه‌نی آی
سومه‌نی، ساخلا منی،
دوزوم دؤرد یانینا نرگیس، یاسمنی
بو بایرامدا
هر ایل بایرام دوزه‌لدن،
من ال چکمم سندن کیمی گؤزه‌لدن
سفرلرین بزه‌گی
سن ازلدن،
یاراشیرسان اوتاقلارا سومه‌نی.
خوراسانین
چوخ یئرینده بونا سمنو دا دییه لر چوخلار سومه‌نی‌نی
قوتسال بیلیب اونا نذیرلرده ائدرلر. بعضی یئرلرده اینسانا بیر یاراماز ایش اوز
وئرنده نذیر دئییب هامان ایش اؤتوب کئچدیکده قونشو و یاخین آداملارینا سومه‌نی
پایلار. سونسوز قادینین اوشاغی اولسون دییه، بایرام گونلرینده سومه‌نی‌نی اونون
باشی اوسته قویوب «چیلله‌سین کسرلر»
بئله کی بیر باشقا قادین باش اوسته ساخلانیلان قابا سو تؤکوب بیر آیریسی توکولن
سویو قایچیلاییب دییه‌ر: «آی بونو
گؤیردن تانری؛ بوگلینی ده گؤیرت، آرزیسینا کاما یئتیر، مطلبینه مورادینا چاتدیر.
عهدینی اومیدینی بیتیر.»
(عکس : وبلاگ قاسم آبادی با اجازه ایشان)
(عکس: آذربایجان)
گولوش دوغار دوداقلاردا سمنی،
بیزیم ائللر اوخور بو نغمنی
سمنی ای سمنی ساخلا منی،
دوزوم دورد یانینا نرگیس، یاسمنی
بو بایرامدا هر ایل بایرام دوزه لدن،
من ال چکمم سندن کیمی گوزه لدن
سفرلر بزه گی سن ازلدن،
یاراشیرسان اوتاقلارا سمنی
.............................
سوزلوگ:
ساخلا= نگهدار، گویرده رم = رویان و سرسبز خواهم نمود
سازانا = به فغان و فریاد، اوزانا = دار
گلمیشم=آمده ام،یاز=بهار
گولوش= لبخند، دوغار= تولید
دوداقلاردا= در لبان، بیزیم ائللر = ایل و تبار ما
اوخور= می خوانند، دوزوم = به صف ببندم
دورد= چهار، یانینا = اطراف حوالی
ال چکمم = دست نخواهم کشید
یاراشیر= برازندگی دارد
+0 چره جلی
