آشیقلیق صنعتی

    موسیقی وشعر صنعتینین کؤکو ،یازیلی تاریخلردن چؤخ قدیمه قاییدیر. آرخئولوژی(باستان شناسی) قازینتیلاردان تاپیلمیش داشلار و اونلارا حک اولونموش موسیقی آلت لری و اونلاری چالانلارین شکیللری و باشقا ایلکین موسیق آلت لرینبن نمونه لری ،همین صنعتین یازیلی تاریخلردن چوخ قاباغا عایید اولدوغونو گؤسته ریر(2700-3000 میلاددان قاباخ). بیز بو فاکتیلارا(قایناقلارا) آرخالاناراق گؤروروک کی آشیق صنعتی اَن قدیم و یوکسک سوییه ده اولان بیرصنعت دی.آشیق صنعتی اورجینال و تکرار اولونمازدیر.

   بو صنعت خالقین،عصیرلر بویو عنعنه لری(رسم لری) اؤزه رینده یارانیب فورمالاشمیشدیر.آشیق یارادیجی لیغی شفاهی خالق ادبیاتین اُن بؤیوک و زنگین قولونو تشکیل ائدیر.

   آذربایجان شفاهی خالق ادبیاتی سؤزلویونده ان تانینمیش سؤزلردن بیری ده آشیق سؤزودو.بوسؤزون آرخاسیندا،بیر بؤیوک ملتین – اولوسون مدنیّت تاریخی ،کیملیگی ،معیشت نغمه لری ،تمیز حسّ لری،گوموش بولاق کیمی قاینایان دویغولاری،جنگاورلیگی،سئوینجی،کدری،ائنیشلی _ یوخوشلو عومور یولو، فلسفی گؤروشلری وحیاتین سئزمک اولار.

   بوسؤز(آشیق) ایستر _ایستمز اساطیرله باغلیدیر.داها دوغروسو بو سؤزون ذاتیندا،اؤزؤنده مقدس لیک وار، کشف اولونمامیش بیر گومونج دور (دفینه- خزینه).عصریمیزده، سازلا چالیب اوخویان کسه آشیق دئیلرسه دئمک بو سؤزون کیچیک بیر حصّه سینین معناسی قید اولونور، بوسؤز چوخ آنلاملی بیر کلمه دیر.(البته بونو آرتیرمالیام کی بعضی بؤیوک اوستاد آشیقلاریمیز وارکی بوسؤزون معناسین تام شکلینده اؤزلرینه عایید ائله ییبلر، ودوغوردان دا هر لحاظدان آشیق دیلار.)

   آشیق ایلاهی آدام، حکمت صاحبی،طبیب لیک علمینه مالیک،دینی فلسفی شخص، شعر صنعتینه وموسیقی کیمی معجزه لره ییئه لنمیش (مالیک اولموش _ صاحب اولموش) آغ ساققال آدام دیر.تؤرک ائللرینین توی _ دویونو، سوغ و یاسی توره نی اونسوز اولمایب دیر. آشیق همیده داستانلاردا یارادیب اوخویار.

نئجه ده کی دده علسگر  دئمیش:

آشیق اولوب دیار _ دیار گزه نین (بئله ده دئیللر:آشیق اولوب ترک وطن اولانین)

ازل باشدا پور کمالی گره ک دیر

اوتوروب   دورماقدا   ادبین   بیله

معریفت علمینده دولو گره ک دیر.

خالق حقیقت دن مطلب قاندیرا

شیطانی اؤلدوره، نفسین یاندیرا

ائل ایچینده ، پاک اوتورا ،پاک دورا

دالیسیجا خوش صداسی گره ک دیر.

عارف اولا ایهامینان سؤز  قانا

نامحرم دن شرم ائله یه  اوتانا

ساعات کیمی مئیلی حاقا دولانا

دوغرو قبلی،دوغرو یولو گره ک دیر.

دانیشاندا سؤزون قیمتین بیله

مجازی دانیشا ،مجازی گوله

کلمه سیندن لعل و مرجان سوزوله

تامام سؤزو معمالی گره ک دیر.

علسگر حق سؤزون اثباتین وئره

عملین  ملک لر    یازا    دفتره

هریانی ایسته سه باخاندا گؤره

طریقت له بو سؤدالی گره ک دیر.

   آشیقین سازی توخونولمازدیر.قدیم تورک لر، الینده ساز اولان دوشمنه توخونمازدیلار.قدیم تورکلرده، هر آداما آشیق آدی وئریلمیردیر، اُن بؤیوک آشیق ایسه دده قورقوددور ، بو ده یرلی حکیم،عالیم،شاعیر، مغنّی موسیقی چیه کئچمیشده ،دده، وارساق، اوزان، باخشی، یانشاق، میرزه... دئیرلرمیش.