28- القصص

ال-قصص (حکایه) سوره‌سی

(مککه‌ده نازیل اولموش‌دور، 88 آیه‌دیر)

باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان

1. تا، سین، میم!

2. بو، (حاقی باطیل‌دن آییران، نشانه ‌لری، حؤکم‌لری) آچیق-آیدین کیتابین آیه‌لری‌دیر!

3. بیز اینانان بیر طایفه‌اوچون سنه موسینین و فیرعونون حکایهین‌دن (بیر قیسمینی) اولدوغو کیمی سؤیلیجییک.

4. حقیقتن، فیرعون یئر اوزونده (مصرده) باش قالدیریب اونون اها‌لی‌سینی زومره‌لره بؤلموشدو. (فیرعون) اونلارین آراسیندا اولان بیر طایفه‌نی (ایسرایل اوغول‌لارینی) گوج‌سوز (عاجیز) گؤروب اونلارین (یئنی دوغولان) اوغلان اوشاق‌لارینی اؤلدورور، قیزلارینی ایسه ساغ بوراخیردی. او، حقیقتن، (یئر اوزونده) فیتنه-فساد تؤره‌دن‌لردن ایدی!

5. بیس ایسه ایستییردیک کی، او یئرده ضعیف دوشوب ازیلن‌لره (ایسرایل اوغول‌لارینا) مرحمت گؤسته‌رک، اونلاری (خئییرخاه ایشلرده) اؤنده گئدن‌لر و (فیرعونون مولکونه) واریث‌لر ائدک.

6. و اونلاری یئر اوزونده (مصرده، شامدا) یئرلشدیریب مؤحکملندی‌رک، فیرعونا، (وزیری) هامانا و اوردولارینا اونلارین قورخوب چکیندیک‌لری شئیی (ایسرایل اوغوللاریندان‌ بیری‌نین علی ایله محو ائدیلیب حاکمیت‌لرینه سون قویولماسینی) گؤسته‌رک.

7. بیز موسینین آناسینا (ایلهام یولو ایله، یاخود رؤیادا): اونو (موسینی) امیزدیر؛ ائله کی اوندان اؤترو قورخدون، اونو دریایا (نیل چایینا) آت. (اوشاغین سودا بوغولاجاغین‌دان) قورخما و (آیری‌لیغینا دا) کدرلنمه. بیز اونو سنه قایتارا‌جاق، اؤزونو ده (شریعت صاحبی اولان) پیغمبرلردن ائدجییک! – دئیه بیلدیردیک.

8. (موسی دوغولدوق‌دان سونرا آناسی بیر مدت اونو امیزدیردی، سونرا ماماچانین اونون اوغلو اولدوغونو فیرعونا خبر وئرجیین‌دن قورخا‌راق کؤرپه‌سینی بیر ساندیغا قویوب تانری-یاا دعا ائده‌رک نیل چایینا آتدی. بو زامان فیرعون زؤوجه‌سی ایله اوتوروب نیله تاماشا ائدیردی. سویون اوزونده بیر ساندیغین اوزدوگونو گؤرن فیرعون خیدمتچی‌لره اونو توتوب گتیرمیی امر ائتدی). فیرعونون آدام‌لاری آخیردا اؤزلرینه دوشمن کسیله‌جک و باش‌لارینا بلا اولا‌جاق موسینی (ایچینده اولدوغو ساندیقلا بیرلیکده) گؤتوروب گلدی‌لر. حقیقتن، فیرعون، هامان و اونلارین عسگرلری (کوفر ائتدیک‌لرینه، معسوم اوشاق‌لاری اؤلدوردوک‌لرینه گؤره) گوناهکار ایدی‌لر.

9. فیرعونون قادینی (آسییه) دئدی: بو اوشاق منیم ده، سنین ده گؤز ببییمیز (گؤزایدینلیغیمیز، گؤزوموزه سئوینج اولسون). اونو اؤلدورمیین. اولا بیلسین کی، (او بؤیوینده) بیزه بیر فایدا وئرر، یاخود دا اونو اوغوللوغا گؤتورریک! اونلار (ایشین نه یئرده اولدوغونو، بو اوشاغین الینده هلاک اولا‌جاق‌لارینی) بیلمیردی‌لر.

10. (اوغلونون فیرعونون الینه دوشدوگونو بیلدیک‌دن سونرا) موسینین آناسی‌نین اوریی بومبوش (سئویم‌لی بالاسی‌نین فیکرین‌دن باشقا هر شئی‌دن خالی) اولموشدو. اگر (تانری-نین وعدینه) اینانان‌لاردان اولسون دئیه، اوره‌گینه  سبیر (سبات) اتا ائتمسیدیک، آز قالا اونو (سارایا گتیریلمیش کؤرپه‌نین اؤزونکو اولدوغونو) بوروزه وئره‌جکدی. (دحشتین‌دن و یا سئوینجین‌دن: بو اوشاق منیم‌دیر! – دئیه‌جکدی).

11. او، (موسینین مریم، یاخود گولسوم آدلی) باجی‌سینا: اونون دالینجا گئت! (احوالات‌دان خبر توت!) – دئدی. او دا (سارایا یول تاپیب فیرعونون آدام‌لاری اونون کیم اولدوغونو) حیسس ائتمه‌دن اوزاق‌دان-اوزاغا (موسینی) گؤردو.

12. بون‌دان (آناسی سارایا گلممیش‌دن) قاباق بیز اونا (موسایا) سود آنا‌لارینی (اؤزگه قادین‌لارین دؤشونو اممیی) قاداغان ائتمیشدیک. (موسینین باجی‌سی فیرعون اهلینه) بئله دئدی: سیزین اوچون او اوشاغا سود وئرمیی (اونا باخماغی) تعمین ائده‌جک، هم ده اونا قارشی خئییرخاه اولا‌جاق (اونونلا یاخشی داورانا‌جاق) بیر عائلنی (ائو اهلینی) سیزه نیشان وئریممی؟

13. بئله‌لیکله، گؤزو آیدین اولسون، (اوغلونون آیری‌لیغینا) کدرلنمه‌سین و تانری-نین وعدی‌نین حاق اولدوغونو بیلسین دئیه، (موسینی) آناسینا قایتاردیق. لاکین اونلارین (اینسان‌لارین، یاخود فیرعون اهلی‌نین) اکثریتی (تانری-نین وعدی‌نین دوغرو اولدوغونو) بیلمز!

14. (موسی) یئتکینلشیب کامیللشنده (اوتوز-قیرخ یاش‌لارینا چاتاندا) اونا حیکمت و علم (شریعت علمی) وئردیک. بیز یاخشی عمل صاحب‌لرینی بئله موکافاتلان‌دیریریق!

15. (موسی) شهره اها‌لی‌سی خبرسیزکن (گونورتا استراحت واختی) گیردی. اورادا ایکی نفرین ووروشدوغونو گؤردو. اونلاردان بیری اؤز آداملاریندان‌ (یهودی‌لردن)، دیگری ایسه دوشمن‌لرین‌دن (قیبتی‌لردن) ایدی. (موسینین) آداملاریندان‌ اولان کس دوشمه‌نینه قارشی اوندان ایمداد ایسته‌دی. موسی اونو (علی، یاخود اساسی ایله) ووروب اؤلدوردو و دئدی: بو، شیطان عملین‌دن‌دیر. حقیقتن، او، آچیق-آشکار بیر دوشمن‌دیر، (اینسانی حاق یول‌دان) آزدیران‌دیر!

16. (موسی) دئدی: ائی رببیم! شوبهه‌سیز کی، من (بو قیبتینی ووروب اؤلدورمکله) اؤزوم-اؤزومه ظلم ائتدیم. بونا گؤره منی باغیشلا! (تانری موسینی) باغیشلادی. حقیقتن، او، (بنده‌لرینی) باغیشلایان‌دیر، رحم ائدن‌دیر!

17. (موسی) دئدی: ائی رببیم! منه بخش ائتدیگین نعمت حاقی (گوناهیمی باغیشلاماغینا آند ایچیرم کی) من اصلا گوناهکارلارا آرخا اولامایاجاغام!

18. بئله‌لیکله، (موسی قیبتینی اؤلدوردوگون‌دن) قورخا‌راق سحری شهرده نیگاران‌لیق ایچینده قارشیلادی. (بیر ده نه گؤرسه یاخشی‌دیر!) دونن اوندان ایمداد دیله‌ین کس (بو گون ده باشقا بیر قیبتی ایله ووروشا‌راق) فریاد چکیب یئنه اونو یاردیما چاغیردی. موسی اونا دئدی: سن (گونده بیری ایله ووروشدوغون اوچون)، دوغرودان دا، آچیق-آشکار بیر آزغینسان!

19. (موسی) اونلارین هر ایکی‌سی‌نین (هم اؤزونون، هم ده اونو یاردیما سسله‌ین یهودی‌نین) دوشمنی (اولان بو ایکینجی قیبتینی) یاخالاماق ایستدیکده (همین یهودی موسینین اونا هوجوم ائتمک ایستدیگینی زنن ائده‌رک) دئدی: یا موسی! سن دونن بیرینی ووروب اؤلدوردوگون کیمی، منیدمی اؤلدورمک ایستییرسن؟ سن یئر اوزونده (مصر تورپاغیندا) آنجاق بیر ظالم اولماق ایستییرسن! سن خئییرخاه‌لیق (اینسان‌لاری اصلاح) ائدن‌لردن اولماق ایستمیرسن!

20. (یهودی‌نین بو سؤزون‌دن سونرا دونن اؤلدورولن قیبتی‌نین قاتی‌لی‌نین موسی اولدوغو بوتون مصر خالقینا بل‌لی اولدو. بو خبر فیرعونا چاتدیقدا او، موسی‌دان قیساس آلماق ایسته‌دی). شهرین کنارین‌دان (فیرعونون شهرین اوجقاریندا یئرلشن سارایین‌دان) بیر نفر چاپا‌راق گلیب دئدی: یا موسی! عیان-اشراف سنی اؤلدورمک باره‌سینده مصلحت-مشورت ائدیرلر. ائله بو ساعت (شهردن) چیخ گئت. من، حقیقتن، سنین خئییرخاهلاریندان‌ام!

21. (موسی) قورخو ایچینده (اطرافینا) گؤز قویا-قویا اورا‌دان (شهردن) چیخیب: ائی رببیم! منی بو ظالم طایفه‌نین الین‌دن قورتار! – دئدی.

22. او، مدین طرفه یؤنلدیگی زامان دئدی: اولا بیلسین کی، رببیم منه (مدینه آپاریب چیخاران) دوغرو یولو گؤسترسین!

23. (موسی) مدین کنارین‌داکی بیر قویویا چاتاندا اونون باشیندا (حیوان‌لارینی سولایان) بیر دسته آدام و اونلاردان باشقا (قویون‌لارینی اؤزگه حیوان‌لارا قاریشماسین دئیه) گئری چکن ایکی قادین (قیز) گؤروب دئدی: سیزه نه اولوب (دردینیز ندیر)؟ اونلار: چوبان‌لار (حیوان‌لارینی) سولاییب گئتممیش بیز (قویون‌لاریمیزا) سو وئرمیریک. آتامیز دا ایختیار بیر قوجا‌دیر (بونا گؤره قویون‌لاری سولاماغا بیز گتیریریک) ، - دئیه جاواب وئردی‌لر.

24. (موسی) اونلار اوچون (یاخین‌لیق‌داکی باشقا بیر قویودان سو چکیب قویون‌لارینی) سولادی، سونرا دا کؤلگه‌یه چکیلیب دئدی: ائی رببیم! من سنین منه نازیل ائدجیین خئییره مؤهتاجام! (موسی یئددی گون ایدی کی، چؤل‌دکی اوتلاردان باشقا یئمه‌یه بیر شئی تاپمیردی. بونا گؤره ده تانری دان یئمک اوچون بیر روزی دیله‌دی).

25. سونرا (او ایکی قادین‌دان، قیزدان) بیری اوتانا-اوتانا (موسینین) یانینا گلیب دئدی: آتام قویون‌لاریمیزی سولاماغی‌نین حاقینی وئرمک‌دن اؤترو سنی چاغیریر! (موسی گؤردوگو ایشین موقابیلینده هئچ بیر موزد، موکافات آلماماق اوچون اوره‌گینده  آند ایچدی). (موسی قوجانین) یانینا گلدیکده باشینا گلن‌لری (فیرعونلا اولان احوالاتی) اونا سؤیله‌دی. او کیشی (شوئیب پیغمبر) دئدی: قورخما، آرتیق ظالم طایفه‌نین الین‌دن قورتارمیسان!

26. (او ایکی قیزین) بیری دئدی: آتاجان! اونو موزدلا (چوبان) توت، چونکی بو گوج‌لو، ائعتیبارلی آدام (ایندییه قدر) موزدلا توتدوق‌لاری‌نین ان یاخشی‌سی‌دیر!

27. (شوئیب) دئدی: سککیز ایل منه خیدمت ائتمک (قویون‌لاریمی اوتارماق) شرطی ایله قیزلاریمین بیرینی سنه اره وئررم. اگر سن (همین مدتی) تاماملاییب اون ایله چاتدیرسان، بو، آرتیق سنین طرفین‌دن (اولان بیر لوطف‌دور). من (اون ایل مدتینه شرط کسمکله) سنه اذیت وئرمک ایستمیرم. اینشاللاه، منیم صالح (عهده وفا ائدن) کس‌لردن اولدوغومو گؤره‌جکسن!

28. (موسی) دئدی: بو (دئدیگین) منیمله سنین آراندا (اولان بیر تههوددور، اونو پوزماق اولماز). بو ایکی مدت‌دن هانسینی یئرینه یئتیرمک‌دن منه قارشی هئچ بیر زور اولا بیلمز. (ایسته‌سم سککیز، ایسته‌سم اون ایل خیدمت ائدرم. بون‌دان آرتیق ایشلمییمی طلب ائتمه‌یه حاقین یوخ‌دور). تانری دا دئدیگیمیزه شاهیددیر (وکیل‌دیر)!

29. موسی (اونیل‌لیک خیدمت) مدتینی باشا ووروب عائله‌سی ایله بیرلیکده (مصره طرف) یولا چیخدیغی زامان تور داغی طرفده بیر اود گؤردو. او، عائله‌سینه دئدی: سیز (من قاییدانادک بورادا) دورون. من بیر اود گؤردوم. بلکه، گئدیب اوندان سیزه بیر خبر، یاخود بیر گؤز گتیریم کی، قیزیناسینیز!

30. (موسی) اودون یانینا گلیب چاتدیقدا وادی‌نین ساغ طرفینده اولان موبا‌رک (برکت‌لی) یئردکی آغاج‌دان بئله بیر نیدا گلدی: یا موسی! عالم‌لرین رببی اولان تانری منم!

31. عصا (یئره) آت! (موسی عصا یئره آتدی). او عصان ایلان کیمی قیوریلدیغینی گؤردوکده دؤنوب قاچدی، هئچ دالا دا باخمادی. (بیز اونا بئله بویوردوق: ) یا موسی! بری گل، قورخما! سن امین-آمان‌لیق ایچینده‌سن!

32. الینی قوینونا قوی کی، الین (اورا‌دان) عیب‌سیز-قوسورسوز، آغاپپاق (پارلاق بیر نور کیمی) چیخسین. الینی (قانادینی) اؤزونه طرف چک (یئنی‌دن قوینونا قوی) کی، (ایلانین، یاخود الینین پاریلتی‌سی‌نین سنی بورودوگو) واهیمه چکیلیب گئتسین. بو، فیرعونا و اونون عیان‌لارینا قارشی سنین رببین‌دن اولان ایکی نشانه ‌دیر. اونلار، حقیقتن، (تانری-نین اطاعتین‌دن چیخمیش) فاسیق بیر طایفه‌دیرلار! (موسی بیرینجی دفعه الینی قوینونا قویوب چیخارتدیقدا او، باخان‌لارا بیر نور کسیلیب گؤزلرینی قاماشدیرار، اونلاری قورخویا سالار، ایکینجی دفعه قویوب چیخارتدیقدا ایسه آدی حالینا دوشردی).

33. (موسی) دئدی: ائی رببیم! من اونلاردان بیر نفری اؤلدورموشم، قورخورام کی، اونلار دا منی اؤلدوررلر.

34. قارداشیم هارونون دیلی منیمکین‌دن داها بلاغت‌لی‌دیر. اونو دا منیمله دئدیک‌لریمی (فیرعون اهلینه ایضاح ائدیب) تصدیقله‌یه‌جک بیر یاردیمچی گؤندر. اونلارین منی یالانچی حساب ائده‌جک‌لرین‌دن قورخورام!

35. (تانری) بویوردو: سنین آرخانی قارداشینلا مؤحکملن‌دیره‌جک، ایکینیزه ده دلیل (نشانه  و قودرت) وئرجییک. اونلار آیه‌لریمیز سایه‌سینده سیزه هئچ بیر پیس‌لیک ائده بیلمه‌یه‌جک‌لر. سیز ده، سیزه (ایمان گتیریب) تابع اولان‌لار دا (فیرعونا و عیان‌لارینا) موطلق قالیب گلجکسینیز!

36. موسی آچیق-آشکار آیه‌لریمیزله (فیرعون اهلی‌نین) یانینا گلدیکده اونلار: بو (سنین طرفین‌دن) اویدورولموش سئحردن باشقا بیر شئی دئییل‌دیر. بیز اؤز اولو بابا‌لاریمیزدان بو باره‌ده (سیزین تبلیغ ائتدیگینیز دین، ریسالت حاقیندا) هئچ بیر شئی ائشیتممیشیک! – دئدی‌لر.

37. موسی دئدی: رببیم اؤز درگاهین‌دان کیمین هیدایتله (دوغرو یولا رهبرلیکله) گلدیگینی و آخیرت یوردونون (گؤزل عاقیبتی‌نین) کیمه نصیب اولاجاغینی داها یاخشی بیلیر. حقیقتن، ظالم‌لار نجات تاپمعزلار! (مورادلارینا یئتیشمزلر!)

38. فیرعون (ایستئهزا ایله) دئدی: ائی عیان‌لار! من سیزین اوچون اؤزوم‌دن باشقا بیر تانری اولدوغونو بیلمیرم. ائی هامان! منیم اوچون اود قالاییب پالچیق‌دان کرپیج بیشیر و بیر قولله تیک‌دیر کی، (اورا قالخیب) بلکه، موسینین تانری‌سینا تاماشا ائدیم. آخی من اونو، حقیقتن، یالانچی ساییرام!

39. (فیرعون) و عسگرلری یئر اوزونده ناهاق یئره تکببور گؤستردی‌لر و ائله گومان ائتدی‌لر کی، (اؤلن‌دن سونرا بیر ده دیرلیب) حضوروموزا قایتاریلمایجاق‌لار!

40. بونا گؤره ده اونو و عسگرلرینی توتوب دنیزه آتدیق. (یا رسولوم!) بیر گؤر ظالم‌لارین آخیری نئجه اولدو!

41. بیز اونلاری (دونیادا اینسان‌لاری) جهنم اودونا (کوفره، شیرکه) چاغیران رهبرلر ائتدیک. قیامت گونو اونلارا (تانری-نین عذابین‌دان قورتارماق اوچون) هئچ بیر یاردیم ائدیلمه‌یه‌جک‌دیر!

42. بو دونیادا اونلارا لعنت دامغاسی ووردوق (هامی اونلارا لعنت اوخویار)، قیامت گونو ایسه اونلار چیرکین (یرنج، تانری-نین رحمتین‌دن کنار ائدیلمیش) کیمسه‌لر اولا‌جاق‌لار.

43. اوولکی نسیل‌لری محو ائتدیک‌دن سونرا اینسان‌لارا (ایسرایل اوغول‌لارینا) بیر نور، دوغرو یولو گؤسترن رهبر و رحمت اولا‌راق موسایا کیتاب وئردیک کی، بلکه، (اونون واسطه‌سیله) اؤیود-نصیحت قبول ائتسین‌لر.

44. (یا رسولوم!) بیز موسایا وحی ائتدیگیمیز (پیغمبرلیک بخش ائدیب فیرعون اهلی‌نین یانینا گئتمه‌سینی بویوردوغوموز) زامان سن (تور داغی‌نین) قرب طرفینده (موسینی گؤزله‌ین‌لر آراسیندا) دئییلدین. سن (بونا) شاهید اولان‌لاردان دا دئییلدین! (سنین یهودی‌لره و عرب موشریک‌لرینه بو خبرلری دوغرو سؤیلمیین یالنیز تانری دان نازیل اولان وحی‌لردیر!)

45. لاکین بیز (موسی‌دان سونرا) نئچه-نئچه نسیل‌لر یاراتدیق. اونلار اوزون عؤمور سوردولر. (وحی کسیلدی؛ بیر چوخ خبرلر اونودولوب گئتدی، شریعت تحریف اولوندو). سن آیه‌لریمیزی اونلارا اوخویارکن مدین اهلی آراسیندا دئییلدین. (سن مدینده دئییلدین کی، اونلارین اهوالینی بیلیب مککه اهلینه خبر وئره‌سن. بونا گؤره ده اونلار سنین بو خبرلری مدین جاماعتین‌دان اؤیرندیگینی دئیه بیلمزلر). لاکین بیز (بو احوالات‌لاری اونلارا اولدوغو کیمی خبر وئرمک اوچون سنی) پیغمبر گؤندردیک. [و یا: آنجاق (بو خبرلری سنه) گؤندرن بیزیک].

46. و بیز (موسایا) خیتاب ائتدیگیمیز (تؤوراتی وئردیگیمیز) زامان دا سن تور داغی‌نین یانیندا دئییلدین. لاکین سن‌دن اول اؤزلرینه پیغمبر گلممیش بیر طایفه‌نی (تانری-نین عذابی ایله) قورخوداسان دئیه، رببین‌دن بیر مرحمت اولا‌راق (سنه بون‌لاری اؤیردیب اونلارا پیغمبر گؤندردیک). بلکه، اؤیود-نصیحت قبول ائتسین‌لر!

47. اؤز اللری ایله ائتدیک‌لری عمل‌لری (قازاندیق‌لاری گوناه‌لاری) اوزون‌دن اونلارا بیر موصیبت اوز وئرینجه: ائی رببیمیز! باری، بیزه بیر پیغمبر گؤندریدین کی، بیز ده سنین آیه‌لرینه اویوب مؤمین‌لردن اولایدیق! – دئمسیدی‌لر، سنی اونلارا پیغمبر گؤندرمزدیک. (اونلارین بهانه‌سینی کسمک اوچون بئله ائتدیک).

48. درگاهیمیزدان اونلارا (موشریک‌لره) حاق (قورآن و پیغمبر) گلدیکده اونلار: موسایا وئریلن (نشانه ‌لر) نه اوچون عینیله اونا دا وئریلمه‌دی؟ – دئدی‌لر. مگر اونلار داها اؤنجه موسایا وئریلن‌لری دانیب: ایکی سئحر (تؤورات و قورآن) بیر-بیریله یاردیملشدی و بیز (ایکی سئحربازین – موسینین و محمّدین) هر بیرینی اینکار ائتدیک! – دئممیشدیلرمی؟

49. (یا رسولوم!) دئ: اگر دوغرو دئییرسینیزسه، تانری-نین درگاهین‌دان بو ایکی‌سین‌دن (قورآن‌دان و تؤورات‌دان) داها دوغرو یول گؤسترن بیر کیتاب گتیرین، من ده اونا تابع اولوم!

50. اگر سنه (سنین بو تکلیفینه) جاواب وئرمه‌سه‌لر، بیل کی، اونلار اؤز نفس‌لرینه اویموش‌لار. تانری دان بیر دلیل (هیدایت) اولمایینجا اؤز نفسینه اویان‌دان (رببینه شریک قوشان‌دان، کوفر ائدن‌دن) حاق یولو داها چوخ آزمیش کیم اولا بیلر؟! تانری ظالم طایفه‌نی دوغرو یولدا مووففق ائتمز!

51. حقیقتن، بیز سؤزو (قورآنی، کئچمیش‌لره عاید خبرلری) اونلار اوچون بیر-بیری‌نین آردینجا (موفصصل) ایضاح ائتدیک کی، بلکه، اؤیود-نصیحت قبول ائتسین‌لر. (بون‌لاردان عیبرت آلیب ایمان گتیرسین‌لر!)

52. (قورآن‌دان) اول کیتاب وئرمیش اولدوغوموز کس‌لر (مؤمین یهودی و خاچ‌پرست‌لر) اونا اینانیرلار.

53. اونلارا (قورآن) اوخوندوغو زامان: بیز اونا ایناندیق. دوغرودان دا، رببیمیزدن (نازیل اولموش) حاق‌دیر. بیز اوندان اول ده موسلمان (تکاللاه‌لی، تانری-نین وهدانیتینی قبول ائدیب یالنیز اونا اطاعت و عبادت ائدن کس‌لر) ایدیک! – دئییرلر.

54. (ایکی کیتابا – تؤوراتا و قرآنا ایناندیق‌لاری اوچون موشریک‌لرین گؤردوک‌لری عذاب-اذیته) صبر ائتدیک‌لرینه گؤره اونلارا ایکی دفعه موکافات وئریله‌جک‌دیر. اونلار پیس‌لیگی یاخشی‌لیقلا دف ائدر و اؤزلرینه وئردیگیمیز روزی‌دن (احتیاجی اولان‌لارا) صرف ائدرلر.

55. اونلار بوش (یئرسیز) بیر سؤز ائشیتدیک‌لری زامان اوندان اوز چئویریب: بیزیم عمل‌لریمیز بیزه، سیزین عمل‌لرینیز ده سیزه عایددیر. (هره اؤز عملینه جاوابدئه‌دیر). سیزه سلام اولسون! (سالامات قالین. بیزیمکی بیزده، سیزینکی ده سیزده!) بیز جاهیل‌لری (جاهیل‌لرله یولداش‌لیق ائتمک، اونلارین سؤز-صحبتینه قولاق آسماق، سونرا دا اونلارلا چنه-بوغاز اولماق) ایستمیریک! – دئییرلر.

56. (یا رسولوم!) شوبهه‌سیز کی، سن ایستدیگینی دوغرو یولا یؤنلده بیلمزسن. اما تانری دیلدیگینی دوغرو یولا سالار. دوغرو یولدا اولا‌جاق کس‌لری (اؤز ازه‌لی علمی ایله) داها یاخشی او بیلیر! (و بونا گؤره ده اونلاری حاق یولا مووففق ائدیر!)

57. (قورئیش‌لی‌لر) دئدی‌لر: اگر بیز سنینله بیلیکده حاق یولو (ایسلام دینینی) توتوب گئتسک، (اکثریتی تشکیل ائدن موشریک‌لرین علی ایله) یوردوموزدان تئزلیکله دیدرگین سالیناریق . مگر بیز اونلاری اؤزوموزدن بیر روزی اولا‌راق هر یئرین مئیوه‌سی‌نین (هر جور مئیوه‌نین) داشینیب گتیریلدیگی، (داخیلینده کعبه یئرلشن) قورخوسوز-خترسیز (موقددس) بیر یئرده (مککه‌ده) ساکین ائتمدیکمی؟ لاکین اونلارین اکثریتی (تانری-نین اونلارا بخش ائتدیگی بو نعمتین قدرینی) بیلمز!

58. بیز خوش گوزرانینا ناشوکور اولوب قورره‌لنن نئچه-نئچه مملکتی (مملکت اهلینی) هلاک ائتدیک. بو اونلارین اؤزلرین‌دن سونرا یالنیز آز بیر حیسه‌سی مسکون اولان (بومبوش، خارابا قالمیش) یوردلاری‌دیر. اونلارا بیز واریث اولدوق.

59. (یا رسولوم!) سنین رببین مرکزلرینه (ان بؤیوک شهرلرینه) آیه‌لریمیزی اوخویان بیر پیغمبر گؤندرممیش مملکت‌لری محو ائتمه‌دی. بیز یالنیز اها‌لی‌سی ظالم اولان مملکت‌لری یوخ ائتدیک!

60. سیزه وئریلن هر هانسی بیر شئی (دؤولت، اؤولاد، خوش گوزران) آنجاق بو فانی دونیانین مالی و بربزیی‌دیر. تانری یانیندا اولان (نعمت‌لر) ایسه داها یاخشی و داها باقی‌دیر (ابعدی‌دیر). مگر عقلا گلمزسینیز؟! (فانی دونیا مالینی آخیرتین ابعدی نعمت‌لرین‌دن اوستون توتورسونوز!)

61. مگر وئردیگیمیز گؤزل بیر وعده (جننته) قوووشان کیمسه، (اولجه) فانی دونیا مالی بخش ائتدیگیمیز، سونرا دا قیامت گونو (جهنم اودونا) گتیریله‌جک کیمسه ایله عینی اولا بیلرمی؟!

62. (تانری) همین گون اونلارا خیتاب ائدیب بئله بویورا‌جاق‌دیر: منیم شریک‌لریم اولدوق‌لارینی ادعا ائتدیک‌لرینیز (بوت‌لر، تانری‌لار) هارادا‌دیرلار؟!

63. حاق‌لاریندا حؤکم (وعد ائتدیگیمیز عذاب) واجیب اولان‌لار (شیطان‌لار و موشریک‌لرین ریس‌لری) دئیه‌جک‌لر: ائی رببیمیز! بون‌لار بیزیم (حاق یول‌دان) آزدیردیغیمیز کیمسه‌لردیر. اؤزوموز نه جور آزمیشدیقسا، اونلاری دا ائله آزدیردیق. بیز اونلاردان اوزاقلاشیب (اونلارلا علاقه‌میزی کسیب) سنه طرف گلدیک. اصلینده اونلار بیزه عبادت ائتمیردی‌لر (یالنیز اؤز نفس‌لرینه اویوردولار).

64. (موشریک‌لره) بئله دئییله‌جک: شریک‌لرینیزی چاغیرین! (موشریک‌لر) اورتاق‌لارینی چاغیرا‌جاق، لاکین اونلار (موشریک‌لره) جاواب وئرمه‌یه‌جک‌لر. اونلار موطلق عذابی گؤره‌جک‌لر. اگر اونلار (دونیادا) دوغرو یولا گلمیش اولسایدی‌لار (آخیرتده عذاب گؤرمزدی‌لر).

65. (تانری) همین گون اونلارا خیتاب ائدیب بئله بویورا‌جاق‌دیر: پیغمبرلره نه جاواب وئردینیز؟

66. او گون (جان‌لارینی قورتارا‌جاق) خبرلر (جاواب‌لار) اونلاردان گیزلی قالا‌جاق‌دیر (بوتون بهانه‌لری کسیله‌جک‌دیر). اونلار (قیامتین هئیبتین‌دن) بیر-بیرین‌دن حال-اهوال بئله توتا بیلمه‌یه‌جک‌لر. (هر کس اؤز هاییندا اولا‌جاق‌دیر).

67. توبه ائده‌رک ایمان گتیریب یاخشی ایشلر گؤرن‌لره گلدیکده ایسه، اونلارین نجات تاپما‌لاری مومکون‌دور.

68. رببین ایستدیگینی یارادار و (ایستدیگینی ده پیغمبر) سئچر. اونلارین (بنده‌لرین ایستدیک‌لرینی ائتمه‌یه) هئچ بیر ایختیاری یوخ‌دور. تانری پاک‌دیر، موقددس‌دیر و (موشریک‌لرین) اونا شریک قوشدوقلاریندان‌ (بوت‌لردن) اوجا‌دیر! (تانری عیب‌سیزدیر، نقصان‌سیزدیر. او، هامی‌دان اولودور!)

69. سنین رببین اونلارین اورک‌لری‌نین گیزلی ساخلادیغی و اؤزلری‌نین ده آشکار ائتدیگی هر شئیی (قلب‌لری‌نین سیرلرینی و آچیق-آشکار عمل‌لرینی) بیلیر.

70. اودور تانری. اوندان باشقا هئچ بیر تانری یوخ‌دور. دونیادا دا، آخیرتده ده حمد-سنا اونا مخصوص‌دور. حؤکم اونون‌دور. سیز اونون حضورونا قایتاریلاجاقسینیز!

71. (یا رسولوم!) دئ: بیر دئیین گؤرک، اگر تانری گئجنی قیامته قدر اوستونوزه اوزاتسایدی، (حاق اولان) تانری دان باشقا هانسی تانری سیزه بیر ایشیق گتیره بیلردی؟! مگر (اؤیود-نصیحت) ائشیتمیرسینیزمی؟

72. دئ: بیر دئیین گؤرک، اگر تانری گوندوزو قیامته قدر اوستونوزه اوزاتسایدی، (حاق اولان) تانری دان باشقا هانسی تانری استراحت ائتدیگینیز گئجنی سیزه گتیره بیلردی؟! مگر (گئجه ایله گوندوزون بیر-بیری‌نین اوز ائتمه‌سی‌نین تانری دان سیزه بیر لوطف اولماسینی) گؤرمورسونوزمو؟

73. (تانری) اؤز مرحمتین‌دن دولایی سیزی اوچون گئجنی (قاران‌لیق) و گوندوزو (ایشیق) یاراتدی کی، (گئجنی) دینجلسینیز، (گوندوزو ایسه) اونون لوطفون‌دن روزی دیله‌ییب آختاراسینیز. بلکه، (بو نعمته گؤره تانری-یاا) شوکور ائدسینیز!

74. او گون (قیامت گونو تانری موشریک‌لره) مراجعت ائدیب بئله بویورا‌جاق‌دیر: شریک‌لریم اولدوق‌لارینی ادعا ائتدیک‌لرینیز (بوت‌لر، تانری‌لار) هارادا‌دیرلار؟

75. (او گون) هر اوممت‌دن (اؤز پیغمبرلری اولماقلا) بیر شاهید چیخاردا‌جاق و (موشریک‌لره): (تانری شریک قوشماغینیزین لوزومو باره‌ده) توتارلی دلیلینیزی گتیرین! – دئیجییک. اونلار حاقین یالنیز تانری-یاا مخصوص اولدوغونو بیله‌جک‌لر. اویدوروب دوزلتدیک‌لری (بوت‌لر) ایسه قئیب اولا‌جاق‌لار! (اونلاری قویوب قاچا‌جاق‌لار!)

76. حقیقتن، قارون موسی قومون‌دن (موسینین عمی‌سی اوغلو) ایدی. اونلارا (ایسرایل اوغول‌لارینا) قارشی (ظلم ائتمکده، موسینین اوزونه آغ اولماقدا و اؤزونو یوخاری توتماقدا) حدینی آشمیشدی. بیز اونا آچارلارینی بیر دسته گوج‌لو آدامین زورلا داشییا بیلجیی خزینه‌لر وئرمیشدیک. قومو اونا بئله دئدی: (مالینا قوررلنیب) سئوینمه. شوبهه‌سیز کی، تانری (مالینا قوررلنیب) سئوینن‌لری سئومز!

77. تانری-نین سنه وئردیگین‌دن اؤزونه آخیرت قازان (مالینی تانری یولوندا صرف ائت). دونیا‌داکی نصیبینی ده اونوتما. (او مال‌دان قیسمتی‌نین آنجاق بیر کفن اولدوغونو بیل. پولونو معنا‌سیز یئره ساغا-سولا سپه‌لمه؛ سههتی‌نین، ثروتی‌نین، گنج‌لیگی‌نین قدرینی بیل. ساباه سنی تانری-نین عذابین‌دان قورتارا بیله‌جک یاخشی عمل‌لر ائت). تانری سنه (ثروت وئرمکله) یاخشی‌لیق ائتدیگی کیمی، سن ده (وارین‌دان یوخسول‌لارا، قوهوم-اقرابایا خرجلمکله) یاخشی‌لیق ائت. یئر اوزونده فیتنه-فساد تؤرتمه‌یه جهد گؤسترمه. حقیقتن، تانری فیتنه-فساد تؤره‌دن‌لری سئومز!

78. (قارون) دئدی: بو (وار-دؤولت) منه یالنیز منده اولان علم (تؤوراتی گؤزل بیلمک، یاخود الکیمیایا یاخشی بلد اولماق، تیجارت‌دن باش چیخارتماق) سایه‌سینده وئریلمیش‌دیر. مگر او (قارون) تانری-نین اوندان اول اؤزون‌دن داها قوت‌لی و داها وارلی اولان نئچه-نئچه کس‌لری محو ائتدیگینی بیلمیردیمی؟ گوناهکارلار اؤز گوناه‌لاری باره‌سینده سورغو-سوال اولونمعزلار. (اونلارین گوناهکار اولدوق‌لاری اوزلرین‌دن بیلینر و بونا گؤره ده هئچ بیر سورغو-سوال ائدیلمه‌دن جهنم اودونا آتی‌لارلار).

79. (بیر گون قارون) فاخیر لیباس گئییب اؤ زینتی (ائهتیشامی) ایچینده (دؤرد مین وزنه‌لی-چوخا‌لی عیانین، قیزیل-گوموش یهرلی آتلارین موشاییتیله) قومونون قارشی‌سینا چیخدی. دونیایا حریس اولان‌لار دئدی‌لر: کاش کی، قارونا وئریلن (دؤولت) بیزه ده وئریلیدی. حقیقتن، او، بؤیوک بخت (قیسمت) صاحبی‌دیر!

80. (آخیرت باره‌سینده) علم وئریلمیش کس‌لر ایسه بئله دئدی‌لر: وای حالینیزا! (آی یازیق‌لار!) ایمان گتیریب یاخشی عمل ائدن کیمسه اوچون تانری-نین موکافاتی (تمنناسیندا اولدوغونوز وار-دؤولت‌دن، دبدبه‌دن) داها یاخشی‌دیر. بونا (بو نعمته) یالنیز صبر ائدن‌لر (تانری-یاا اطاعت و عبادت ائتمیی فانی دونیا مالین‌دان اوستون توتان‌لار، حیاتین چتین‌لیک‌لرینه دؤزن‌لر) قوووشارلار!

81. نهایت، (موسینین دعاسینی قبول بویوروب بیر زلزه‌له نتیجه‌سینده) اونو (قارونو) سارایی ایله بیرلیکده یئره گؤمدوک. تانری-یاا قارشی اونا یاردیم ائده بیله‌جک (تانری-نین عذابین‌دان اونو قورتارا‌جاق) بیر جاماعت دا یوخ ایدی. او اؤزو ده اؤزونه هئچ بیر یاردیم ائده بیلمه‌دی. (بو قدر جاه-جالالین، دبدبه‌نین موقابیلینده نه اؤزو، نه ده باشقاسی تانری-نین عذابینی اوندان دف ائتمه‌یه قادیر اولمادی. تانری-نین عذاب وئرمک ایستدیگی بیر کیمسنی تانری-نین اؤزون‌دن باشقا او عذاب‌دان هئچ کس قورتارا بیلمز!)

82. دونن (دونیادا) اونون (قارونون) یئرینده اولماق ایسته‌ین‌لر ائرته‌سی گون سحر بئله دئییردی‌لر: وای (بیز هئچ بیلممیشیک)! سن دئمه، تانری اؤز بنده‌لرین‌دن ایستدیگی‌نین روزی‌سینی آرتیرارمیش دا، آزالدارمیش دا! اگر تانری بیزه لوطف ائتمسیدی، یقین کی، بیزی ده یئره گؤمردی. سن دئمه، کافیرلر نجات تاپمایاجاقلارمیش!

83. بیز بو آخیرت یوردونو یئر اوزونده تکببورلوک ائتمه‌ین‌لره و فیتنه-فساد تؤرتمه‌ین‌لره قیسمت ائدریک. (ان گؤزل) عاقیبت آنجاق تانری دان قورخوب پیس عمل‌لردن چکینن‌لرین‌دیر!

84. هر کس (رببی‌نین حضورونا) یاخشی عملله (صمیمی-قلب‌دن ایمانلا) گلسه، اونا بون‌دان (عملین‌دن) داها یاخشی‌سی وئری‌لر (جننته نایل اولار). هر کس پیس عملله گلسه، (بیلسین کی) پیس عمل‌لر ائدن‌لره آنجاق عمل‌لری‌نین جزاسی وئری‌لر! (جزا‌لاری پیس‌لیک‌لری قدر اولار، اونلارا هئچ بیر حاق‌سیزلیق ائدیلمز!)

85. (یا رسولوم!) قورآنی (اوخوماغی و تبلیغ ائتمیی، یاخود حؤکم‌لرینه عمل ائتمیی) سنه واجیب بویوران (تانری) قاییداجاغین یئره (هیجرت ائده‌رک چیخدیغین مککه‌یه) سنی یئنه ده قایتارا‌جاق‌دیر. دئ: رببیم هیدایتله (دوغرو یولو گؤسترن رهبرله) گلنی ده (یاخود دوغرو یولدا اولانی دا)، حاق یول‌دان آچیق-آشکار آزانی دا (هامی‌دان) یاخشی تانیییر!

86. سن قورآنین سنین اؤزونه نازیل اولاجاغینا اومید ائتمیردین. آنجاق او، رببین‌دن بیر مرحمت اولا‌راق سنه گؤندریلدی. بونا گؤره ده هئچ واخت کافیرلره آرخا اولما! (کافیرلر پیغمبر علئیه سلاما جوربجور وعدلر وئرمکله اونو اؤز آتا‌لاری‌نین دینینه دعوت ائدیردی‌لر. او ایسه کافیرلرین بو وعدینی تانری-نین یاردیمی ایله همیشه رد ائدیردی).

87. (یا رسولوم!) تانری-نین آیه‌لری سنه نازیل ائدیلدیک‌دن سونرا احتیاط‌لی اول کی، (کافیرلر) سنی (اونلاری تبلیغ ائتمک‌دن) چکین‌دیره بیلمه‌سین‌لر. (اینسان‌لاری) رببینه (عبادته) دعوت ائت و اصلا موشریک‌لردن اولما!

88. و تانریلا یاناشی باشقا هئچ بیر تانرییا عبادت ائتمه. تانری دان باشقا هئچ بیر تانری یوخ‌دور. تانری دان باشقا هر شئی محوه محکوم‌دور. حؤکم اونون‌دور. سیز (قیامت گونو) محض اونون حضورونا قایتاریلاجاقسینیز! (پیغمبر علئیه سلام اوچون ایجراسی اصلا مومکون اولمایان بو شئی‌لری اونا قاداغان ائتمک و تئز-تئز خاطیرلاتماق اصلینده موشریک‌لرین و کافیرلرین اللرینی اوندان اوزمه‌لری و معنا‌سیز تکلیف‌لرله اونو ناراحات ائتممه‌لری اوچون‌دور).

 29-العنکبوت

ال-انکبوت (هؤرومچک) سوره‌سی

(مککه‌ده نازیل اولموش‌دور، 69 آیه‌دیر)

باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان

1. الیف، لام، میم!

2. اینسان‌لار (مؤمین‌لر) یالنیز: ایمان گتیردیک! – دئمه‌لریله اونلاردان ال چکیلیب ایمتاهان اولونمایا‌جاق‌لارینیمی سانیرلار؟ (خئیر، ایمان گتیرمک شهادت کلمه‌سینی تکجه دیلله دئمک دئییل‌دیر. بیز اونلاری یئری گلدیکجه مال‌لاری، اؤولادلاری و جان‌لاری ایله سینایاجاغیق کی، هانسی‌نین حقیقی، هانسی‌نین یالانچی مؤمین اولدوغونو آییرد ائدیب بیلک!)

3. بیز اونلاردان اوولکی‌لری (کئچمیش اوممت‌لری) ده ایمتاهانا چکمیشدیک. شوبهه‌سیز کی، تانری دوز دانیشان‌لاری دا (حقیقی ایمان صاحب‌لرینی ده)، یالانچی‌لاری دا چوخ گؤزل تانییار!

4. یوخسا پیس عمل‌لر ائدن‌لر عذابیمیزدان سوووشا بیله‌جک‌لرینی گومان ائدیرلر؟ اونلار نئجه ده پیس موهاکیمه یورودورلر!

5. هر کس تانریلا قارشیلاشاجاغینا (قیامت گونو دیریلیب تانری-نین حضوروندا دوراجاغینا) اومید ائدیرسه، (اونا حاضیرلاشسین و بیلسین کی) تانری-نین (حاق-حساب اوچون) مویین ائتدیگی واخت موطلق گله‌جک‌دیر. تانری (هر شئیی) ائشی‌دن‌دیر، بیلن‌دیر!

6. (تانری یولوندا، حاق اوغروندا) جیهاد ائدن آنجاق اؤزو اوچون جیهاد ائدر (جیهادین ثاوابی اونون اؤزونه یئتیشر). تانری عالم‌لره (ملک‌لره، اینسان‌لارا و جین‌لره) اصلا مؤهتاج دئییل‌دیر. (اونلارین عبادت‌لری‌نین تانری-یاا نه بیر خئیری، نه ده بیر ضرری وار. ائتدیک‌لرین عمل‌لرین ثاوابی دا، گوناهی دا یالنیز اؤزلرینه عایددیر).

7. ایمان گتیریب یاخشی ایشلر گؤرن‌لرین (اوولکی) گوناه‌لاری‌نین اوستونو اؤرتر و اونلارا (دونیادا) ائتدیک‌لری عمل‌لردن داها گؤزل (اون قات آرتیق) موکافات وئرریک. (و یا: گؤردوک‌لری ان یاخشی عمل‌لره گؤره اونلاری موکافاتلاندیراریق).

8. بیز اینسانا آتا-آناسینا یاخشی‌لیق ائتمیی (اونلارلا گؤزل داورانماغی) توصیه ائتدیک. (ائی اینسان!) اگر (والیدئین‌لرین) بیلمدیگین بیر شئیی منه شریک قوشماغینا جهد گؤسترسه‌لر، اونلارا اطاعت ائتمه. هامینیز (قیامت گونو) منیم حضوروما قاییداجاقسینیز. من ده (دونیادا) نه ائتدیک‌لرینیزی سیزه بیر-بیر خبر وئره‌جه‌یم!

9. ایمان گتیریب یاخشی ایشلر گؤرن‌لری صالح‌لر زومره‌سینه داخیل ائدجییک! (اونلار جننتین یوکسک طبقه‌لرینده ساکین اولا‌جاق‌لار!)

10. آدام‌لار آراسیندا ائله‌لری ده واردیر کی، بیز تانری-یاا ایمان گتیردیک! – دئیر، تانری یولوندا بیر اذیت گؤردوکده ایسه اینسان‌لارین (کافیرلرین) فیتنه‌سینی تانری-نین عذابی کیمی قبول ائدرلر. اگر رببین‌دن (مؤمین‌لره) بیر ظفر گلسه، موطلق: بیز ده سیزینله ییک! – دئیرلر. مگر تانری مخلوقاتین (ملک‌لرین، اینسان‌لارین و جین‌لرین) اورک‌لرینده اولان‌لاری (ایمانی، کوفرو و نیفاقی) بیلمیرمی؟!

11. شوبهه‌سیز کی، تانری ایمان گتیرن‌لری ده، مونافیق‌لری ده چوخ گؤزل تانییان‌دیر!

12. کافیر اولان‌لار ایمان گتیرن‌لره دئدی‌لر: بیزیم یولوموزا (دینیمیزه) تابع اولون. گوناه‌لارینیزی اؤز بوینوموزا گؤتورریک . حال بوکی اونلارین (ایمان گتیرن‌لرین) هئچ بیر گوناهینی اؤز بویون‌لارینا گؤتورمزلر. اونلار، حقیقتن، یالانچی‌دیرلار!

13. شوبهه‌سیز کی، اونلار هم اؤز گوناه‌لارینا، هم ده اؤز گوناه‌لاری ایله یاناشی، داها نئچه-نئچه گوناه‌لارلا (یول‌دان چیخارتدیق‌لاری کیمسه‌لرین گوناه‌لارینا) یوک‌لنه‌جک‌لر. قیامت گونو اونلار اویدوردوق‌لاری یالان‌لارا گؤره موطلق سورغو-سوال اولونا‌جاق‌لار!

14. بیز نوحو اؤز طایفه‌سینا (پیغمبر) گؤندردیک. نوح اونلارین آراسیندا مین ایلدن اللی اسکیک (دوققوز یوز اللی ایل) قالدی. اونلار ظلم ائدرکن توفان اونلاری یاخالادی.

15. بیز اونو (نوحو) و اونونلا بیرلیکده گمیده اولان‌لاری (توفان بلاسین‌دان) قورتاردیق و بونو (بو حادثنی) عالم‌لره (اینسان‌لارا، سونراکی نسیل‌لره) بیر عیبرت ائتدیک.

16. (یا رسولوم!) ایبراهیمی ده (یاد ائت)! بیر زامان او اؤز طایفه‌سینا بئله دئمیشدی: تانری-یاا عبادت ائدین و اوندان قورخون. هئچ بیلیرسینیز بو سیزین اوچون نه قدر خئییرلی‌دیر؟!

17. سیز تانری-یاا قویوب آنجاق بوت‌لره عبادت ائدیر، (اونلارا تانری دئمکله) یالان اویدورورسونوز. سیزین تانری دان باشقا عبادت ائتدیک‌لرینیز سیزه روزی وئرمه‌یه قادیر دئییل‌لر. روزینی تانری دان دیلیین. اونا تاپی‌نین، اونا شوکور ائدین. سیز (قیامت گونو) اونون حضورونا قایتاریلاجاقسینیز!

18. (ائی مککه اهلی!) اگر (منی) تکذیب ائتسه‌نیز، (بیلین کی) سیزدن اوولکی اوممت‌لر ده (اؤز پیغمبرلرینی) تکذیب ائتمیشدی‌لر. پیغمبرین وظیفه‌سی آنجاق (دینی، تانری-نین حؤکم‌لرینی، ریسالتینی) آچیق-آشکار تبلیغ ائتمک‌دیر!

19. مگر اونلار (کافیرلر) تانری-نین مخلوقاتی اولجه (یوخ‌دان) نئجه یاراتدیغینی، سونرا دا اونو (قیامت گونو) یئنی‌دن دیریلدجیینی بیلمیرلرمی؟ حقیقتن، بو، تانری اوچون آسان‌دیر! (تانری اینسانی اولجه نوتفه‌دن، سونرا لاختالانمیش قان‌دان، داها سونرا بیر بیر پارچا اتدن یارا‌دیر. اینسان آنا‌دان اولان‌دان سونرا اؤمرونون اوشاق‌لیق، یئنی‌یئتمه‌لیک، یئتکین‌لیک، آهیل‌لیق، قوجا‌لیق چاغ‌لارینی یاشاییر و نهایت، اؤلور. تانری بوتون مخلوقاتی یوخ‌دان یاراتدیغی کیمی، قیامت گونو اونلاری یئنی‌دن دیریلده‌جک‌دیر!)

20. (یا رسولوم!) دئ: یئر اوزونو گزیب (تانری نین) مخلوقاتی (ایلک اول‌دن) نه جور یاراتدیغینا باخین. سونرا دا تانری آخیرت حیاتینی یارادا‌جاق‌دیر. (بیرینجی یارادیلیش‌دان سونرا ایکینجی یارادیلیش گله‌جک‌دیر). تانری هر شئیه قادیردیر!

21. (تانری) ایستدیگینه عذاب وئرر، ایستدیگینی ده باغیشلایار. سیز (قیامت گونو) محض اونون حضورونا قایتاریلاجاقسینیز!

22. سیز نه یئرده، نه ده گؤیده (تانری-یاا) عاجیز بوراخا بیلمزسینیز! (یئرده ده اولسانیز، گؤیه ده چیخسانیز تانری-نین عذابین‌دان قاچیب جانینیزی قورتارا بیلمزسینیز!) تانری دان باشقا سیزین نه بیر هامینیز، نه ده بیر مددکارینیز وار!

23. تانری-نین آیه‌لرینی و اونونلا قارشی‌لاشا‌جاق‌لارینی (قیامت گونو دیریلیب حاق-حساب اوچون حضوروندا دورا‌جاق‌لارینی) اینکار ائدن‌لر منیم مرحمتیم‌دن اومیدلرینی اوزن‌لردیر. اونلاری آغری‌لی-آجی‌لی بیر عذاب گؤزله ییر.

24. طایفه‌سی‌نین (ایبراهیمین سؤزلرینه) جاوابی: اونو اؤلدورون، یاخود دا یان‌دیرین! – دئمک‌دن باشقا بیر شئی اولمادی. اما تانری اونو اوددان خلاص ائتدی. حقیقتن، بوندا ایمان گتیرن بیر طایفه‌اوچون عیبرت‌لر واردیر!

25. (ایبراهیم اونلارا) دئدی: سیزین تانری-یاا قویوب بوت‌لری تانری قبول ائتمیینیز یالنیز دونیادا (دولانیب کئچینمک خاطرینه) آرانیزدا اولان دوستلوغا (محببته) گؤره‌دیر. سونرا دا قیامت گونو بیر-بیرینیزی اینکار ائده‌جک، بیر-بیرینیزه لعنت اوخویاجاقسینیز. مسکنینیز جهنم اودو اولا‌جاق، اؤزونوزه ده (تانری-نین عذابین‌دان قورتارماغا) یاردیم ائدن کیمسه‌لر تاپیلمایا‌جاق‌دیر!

26. بوندا سونرا لوت (هامی‌دان اول ایبراهیمه) ایمان گتیردی (اونون پیغمبرلیگینی تصدیق ائتدی). (ایبراهیم) دئدی: من (قومومو ترک ائدیب) رببیمین امر ائتدیگی یئره (کوفه‌نین کوسا کندین‌دن هررانا، اورا‌دان دا فلستینه) هیجرت ائده‌جه‌یم. حقیقتن، یئنی‌لمز قوت صاحبی، حیکمت صاحبی اودور!

27. بیز اونا (ایبراهیمه) ایسهاقی و یعقوبو بخش ائتدیک، پیغمبرلیگی و کیتابی اونون نسلینه اتا ائتدیک، دونیادا اونون موکافاتینی وئردیک. او، آخیرتده ده موطلق (یوکسک درجه‌لره لاییق) صالح‌لردن اولا‌جاق‌دیر!

28. (یا رسولوم!) لوتو دا (یاد ائت)! بیر زامان او اؤز قومونه دئمیشدی: دوغرودانمی سیز اؤزونوزدن اول عالم‌لردن (بشر اهلین‌دن، اینس و جین‌دن) هئچ کسین ائتمدیگی یرنج بیر ایشی گؤرورسونوز؟

29. حقیقتن سیز (شهوتله) کیشی‌لره یاخینلاشیر، (موسیفیرلرین ناموسونا توخونماق، مال‌لارینی اللرین‌دن آلماق اوچون) یول کسیر و مجلیس‌لرینیزده (بیر-بیرینیزله) چیرکین ایش گؤرورسونوز؟ طایفه‌سی‌نین (لوتون سؤزلرینه) جاوابی آنجاق: اگر دوغرو دانیشان‌لاردانسانسا، بیزه تانری-نین عذابینی گتیر! – دئمک‌دن عبارت اولدو.

30. (لوت: ) ائی رببیم! فیتنه-فساد تؤره‌دن قومه قارشی منه یاردیم ائت! – دئدی.

31. ائلچی‌لریمیز (ملک‌لر) ایبراهیمه (ایسحاقین، سونرا دا یعقوبون دوغولاجاغی باره‌ده) موژده گتیردیک‌لری زامان: بیز بو مملکت اهلینی محو ائدجییک، چونکی اونلار ظالم‌دیرلار (تانری-یاا آسی اولماقلا، اونون پیغمبرینی تکذیب ائتمکله، چیرکین ایشلر گؤرمکله اؤزلری-اؤزلرینه ظلم ائدیرلر) ، دئدی‌لر.

32. (ایبراهیم) دئدی: اورادا (اونلارین ایچینده تانری-نین مؤمین بنده‌سی) لوت دا وار! اونلار: بیز اورادا کیمین اولدوغونو (هامی‌دان) یاخشی بیلیریک. بیز اونو و عائله‌سینی موطلق خلاص ائدجییک. یالنیز اؤورتین‌دن باشقا. او (عذاب ایچینده) قالان‌لاردان اولا‌جاق! – دئیه جاواب وئردی‌لر.

33. ائلچی‌لریمیز لوتون یانینا گلدیکده (لوت) اونلارا گؤره کدرلندی و اوریی قیسیلدی. (ملک‌لر لوتون یانینا جاوان، قشنگ اوغلان‌لار قیافه‌سینده گلدیک‌لری اوچون او اؤز طایفه‌سی‌نین اونلارا پیس‌لیک یئتیرجیین‌دن قورخوب معیوس اولدو). اونلار دئدی‌لر: قورخما و کدرلنمه. بیز سنی و عائلنی خلاص ائدجییک. یالنیز اؤورتین‌دن باشقا. او (عذاب ایچینده) قالان‌لاردان اولا‌جاق!

34. بیز ائتدیک‌لری پوزغونلوغا (گوناه‌لارا) گؤره بو مملکت اهلی‌نین باشی اوستونه گؤی‌دن بیر عذاب ائندیرجییک!

35. حقیقتن، بیز درین‌دن دوشونن بیر قوم اوچون (باخیب عیبرت آسلسین‌لار دئیه) او مملکت‌دن آچیق-آیدین بیر نیشانه (خارابا‌لیق) قویدوق.

36. مدینه ده قارداش‌لاری شوئیبی (پیغمبر گؤندردیک). او دئدی: ائی قوموم! تانری-یاا عبادت ائدین! قیامت گونونه اینانین! (دونیادا عبادت ائتمکله قیامت گونونه اومید بسله‌ییب ثاواب ایشلر گؤرون. اونون عذابین‌دان قورخون!) یئر اوزونده فیتنه-فساد تؤرتمیین!

37. اما (مدین‌لی‌لر) اونو تکذیب ائتدی‌لر. بونا گؤره ده اونلاری (دحشت‌لی) بیر سارسینتی (زلزه‌له) بورودو. اونلار دیزوسته چؤکوب ائولرینده قالدی‌لار (هامی‌سی هلاک اولدو).

38. بیز آدی و ثمودو دا محو ائتدیک. (ائی مککه اهلی! اونلارین باش‌لارینا نلر گتیردیگیمیز خارابا قالمیش) مسکن‌لرین‌دن سیزه بل‌لی‌دیر. شیطان (چیریکن) عمل‌لرینی اونلارا گؤزل گؤستریب گؤزلری گؤره-گؤره اونلاری حاق یول‌دان چیخارتدی.

39. بیز قارونو دا، فیرعونو دا، هامانی دا (محو ائتدیک). موسی اونلارین یانینا آچیق-آیدین دلیل‌لرله گلدی. لاکین اونلار یئر اوزونده (مصرده) تکببورلوک ائتدی‌لر و (بونا گؤره ده عذابیمیزدان) سوووشا بیلمه‌دی‌لر!

40. بیز اونلارین هر بیرینی اؤز گوناهی ایله یاخالادیق (هره‌یه اؤز گوناهینا گؤره جزا وئردیک). کیمی‌نین باشی اوستونه (قاسیرغا ایله) قیزمار داش یاغدیردیق، کیمینی دحشت‌لی (توکورپدیجی) سس یاخالادی، کیمینی یئره گؤمدوک، کیمینی ده سویا غرق ائتدیک. تانری اونلارا ظلم ائتمیردی، اونلار اؤزلری اؤزلرینه ظلم ائدیردی‌لر.

41. تانری دان باشقا اؤزلرینه دوست (هامی) قبول ائدن‌لر اؤزونه یووا قورموش هؤرومچه‌یه بنزییرلر. ائولرین ان ضعیفی ایسه، شوبهه‌سیز کی، هؤرومچک یوواسی‌دیر. کاش بیلیدی‌لر! (هؤرومچک تورو مؤحکم اولماییب آدیجه بیر یئل نتیجه‌سینده داغیلدیغی کیمی، اونلارین بو دوست‌لاری‌نین دا هئچ بیر ائعتیباری یوخ‌دور. برک آیاقدا اونلاری قویوب قاچارلار).

42. شوبهه‌سیز کی، تانری اونلارین تانری-یاا قویوب نیه عبادت ائتدیک‌لرینی بیلیر. او، یئنی‌لمز قوت صاحبی، حیکمت صاحبی‌دیر!

43. بیز بو مثل‌لری اینسان‌لار اوچون چکیریک. اونلاری یالنیز (حاقی) بیلن‌لر آنلایارلار.

44. تانری گؤی‌لری و یئری حاق اولارا (لازیمینجا) یاراتدمیش‌دیر. حقیقتن، بوندا (بو یارادیلیشدا) مؤمین‌لر اوچون بیر عیبرت واردیر!

45. (یا رسولوم!) قورآندا سنه وحی اولونانی اوخو و (واختی-واختیندا) ناماز قیل. حقیقتن، ناماز (اینسانی) چیرکین و پیس عمل‌لردن چکیندیرر. تانری-یاا ذکر ائتمک (تانری-نین جالالینی و عظمتینی همیشه، هر یئرده یادا سالماق)، شوبهه‌سیز کی، (ثاواب ائعتیباریله بوتون باشقا عبادت‌لردن) داها بؤیوک‌دور. تانری نه ائتدیک‌لرینیزی (بوتون یاخشی و پیس عمل‌لرینیزی) بیلیر!

46. کیتاب اهلی‌نین ظلم ائدن‌لری (جیزیه وئرمه‌ین‌لری، سیزینله ووروشماق ایسته‌ین‌لری) استثنا اولماقلا، اونلارلا ان گؤزل طرزده موجادیله ائدین! (اونلارلا خوش رفتار ائدیب اورک‌لرینی اله آلین و اؤزونوزدن اینجیتمیین. اونلارین کوبودلوغونا نزاکتله، غضب‌لرینه سویوققان‌لیقلا جاواب وئرین. نالاییق ایشلر گؤردوکده نصیحت ائدیب دوز یولا چاغیرین. یوخ، اگر اوستونوزه سلاح قال‌دیرسا‌لار، سیز ده سیلاهلانیب اونلارلا ووروشون و اونلاری تسلیم اولماغا، جیزیه وئرمه‌یه مجبور ائدین!) و (اونلارلا صحبت ائتدیکده) بئله دئیین: بیز هم اؤزوموزه نازیل اولانا (قرآنا)، هم ده سیزه نازیل اولانا (تؤوراتا و اینجیله) اینانیریق. بیزیم ده تانری-یاامیز، سیزین ده تانری نینیز بیردیر. بیز یالنیز اونا تسلیم اولانلاریق!

47. (سن‌دن اوولکی پیغمبرلره نئجه کیتاب نازیل ائتمیشدیکسه) قورآنی دا سنه بئله نازیل ائتدیک. (عبدتانری ابن سلام کیمی) کیتاب (تؤورات) وئردیگیمیز شخص‌لر اونا (قرآنا) اینانیرلار. بون‌لاردان (مککه جاماعتین‌دان) دا اینانان‌لار وار. بیزیم آیه‌لریمیزی یالنیز کافیرلر اینکار ائدرلر!

48. (یا رسولوم!) سن بون‌دان (بو قورآن‌دان) اول نه بیر کیتاب اوخوموسین، نه ده اونو الینله یازمیسان. اگر بئله اولسایدی، اوندا باطیله اویان‌لار (اونون باره‌سینده) شکک-شوبهه‌یه دوشردی‌لر (اونو هاردانسا اوخویوب اؤیرنمیش‌دیر، دئیردی‌لر).

49. خئیر، بو (قورآن) علم وئریلمیش کس‌لرین سینه‌لرینده (ازبر) اولان آچیق-آیدین آیه‌لردیر. (و یا: سنین یازیب اوخوماقلا مشغول اولمادیغینی کیتاب اهلین‌دن اولان علم صاحب‌لری اؤز اورک‌لرینده آچیق-آشکار بیلیرلر). بیزین آیه‌لریمیزی یالنیز ظالم‌لار (کافیرلر) اینکار ائدرلر.

50. (موشریک‌لر: ) بس نه اوچون رببین‌دن اونا (باشقا پیغمبرلر کیمی) نشانه  نازیل اولمادی؟ – دئدی‌لر. (یا رسولوم!) دئ: نشانه ‌لر آنجاق تانری-نین الینده‌دیر. من ایسه ساده‌جه اولا‌راق (اینسان‌لاری تانری-نین عذابی ایله) آچیق-آشکار قورخودان بیر پیغمبرم!

51. مگر (موشریک‌لر) اوخونماقدا اولان کیتابی سنه نازیل ائتمییمیز اونلارا کیفایت ائتمدیمی؟ حقیقتن، بوندا ایمان گتیرن بیر طایفه‌اوچون هم مرحمت، هم ده اؤیود-نصیحت (عیبرت) واردیر!

52. دئ: منیمله سیزین آرانیزدا تانری-نین شاهید اولماسی کیفایت ائدر. او، گؤی‌لرده و یئرده نه اولدوغونو بیلیر. باطیله اینانیب تانری-یاا اینکار ائدن‌لر، شوبهه‌سیز کی، زیانا اوغرایان‌لاردیر!

53. (موشریک‌لر ایستئهزا ایله) سنی تلسدیریب عذابین تئز گلمه‌سینی ایستییرلر. اگر (بونون اوچون) اولجه‌دن مویین ائدیلمیش بیر واخت اولماسایدی، سؤزسوز کی، عذاب اونلارا گلردی. شوبهه‌سیز کی، (عذاب) اونلارا غفلتن، اؤزلری ده حیسس ائتمه‌دن گله‌جک‌دیر.

54. اونلار سن‌دن عذابین تئز گلمه‌سینی ایستییرلر. حقیقتن، جهنم کافیرلری قاپلایا‌جاق‌دیر!

55. او گون عذاب اونلاری باش‌لاری‌نین اوستون‌دن، آیاق‌لاری‌نین آلتین‌دان سارا‌جاق‌دیر. (تانری) اونلارا: ائتدیگینیز عمل‌لرین جزاسینی دادین! – دئیه بویورا‌جاق‌دیر.

56. ائی ایمان گتیرن بنده‌لریم! (اگر هر هانسی بیر یئرده ایسلامیته گؤره سیزی اینجیدیب اذیت وئریرلرسه، اورادا سیزی اؤلوم تهلوکه‌سی گؤزله ییرسه، یاخود دینی وظیفه‌لرینیزی لازیمینجا یئرینه یئتیره بیلمیرسینیزسه، باشقا شهرلره و اؤلکه‌لره هیجرت ائده بیلرسینیز. من اورا‌لاردا دا سیزه روزی وئررم). شوبهه‌سیز کی، منیم یئریم گئنیش‌دیر. بونا گؤره ده یالنیز منه عبادت ائدین!

57. هر بیر کس (هر بیر جان‌لی) اؤلومو دادا‌جاق‌دیر. سونرا دا (قیامت گونو) حضوروموزا قایتاریلاجاقسینیز!

58. ایمان گتیریب یاخشی ایشلر گؤرن‌لری (آغاجلاری) آلتین‌دان چای‌لار آخان جننت گوشه‌لرینده (جننتین یوکسک مقام‌لاریندا) ساکین ائدجییک. اونلار اورادا ابعدی قالا‌جاق‌لار. (یاخشی عمل‌لر) ائدن‌لرین موکافاتی نئجه ده گؤزل‌دیر!

59. او کس‌لر کی، صبر ائدر و یالنیز رببینه بئل باغلایارلار!

60. (یئر اوزونده ضعیف‌لیک‌لری اوجباتین‌دان) روزی‌سینی داشییا (الده ائده) بیلمه‌ین نئچه-نئچه جان‌لی‌لار واردیر. اونلارین دا، سیزین ده روزینیزی تانری وئریر. او، (هر شئیی) ائشی‌دن‌دیر، بیلن‌دیر. (سیزه دینینیزه گؤره بیر مشققت اوز وئردیگی زامان میشت چتین‌لیک‌لرین‌دن قورخوب باشقا اؤلکه‌لره هیجرت ائتمک‌دن چکینمیین. تانری اورادا دا روزینیزی وئره‌جک‌دیر. او سیزی هئچ واخت داردا قویماز!)

61. (یا رسولوم!) حقیقتن، اگر (مککه موشریک‌لرین‌دن): گؤی‌لری و یئری کیم یاراتمیش، گونشی و آیی کیم رام (اؤز امرینه، اینسان‌لارین منافئیینه کیم تابع) ائتمیش‌دیر؟ – دئیه سوروشسان، اونلار موطلق: تانری! – دئیه جاواب وئره‌جک‌لر. ائله ایسه اونلار (تؤوحیددن، یالنیز تانری-یاا عبادت ائتمک‌دن) نیه دؤندریلیرلر؟

62. تانری اؤز بنده‌لرین‌دن ایستدیگی‌نین روزی‌سینی آرتیرار دا، آزالدار دا. تانری هر شئیی (یئرلی-یئرینده) بیلن‌دیر!

63. حقیقتن، اگر سن (مککه موشریک‌لرین‌دن): گؤی‌دن یاغمور ائندیریب قورودوق‌دان سونرا اونونلا یئره تزه‌دن جان وئرن کیم‌دیر؟ – دئیه سوروشسان، اونلار موطلق: تانری‌دیر! – دئیه جاواب وئره‌جک‌لر. دئ: حمد اولسون تانری-یاا! لاکین اونلارین اکثریتی درین‌دن دوشونمز! (موشریک‌لرین خئییرلریله ضررلرینی بیر-بیرین‌دن آییرماغا آغلی چاتمیر. اونلار جهالت‌لری اوزون‌دن بئله گومان ائدیرلر کی، بوت‌لر اونلاری حاق اولان تانری-یاا یاخینلاشدیریر).

64. بو دونیا حیاتی اویون-اویونجاق‌دان، ایلنجه‌دن باشقا بیر شئی دئییل‌دیر. آخیرت یوردو ایسه، شوبهه‌سیز کی، ابعدی حیات‌دیر. کاش بیلیدی‌لر! (اگر بیلسیدی‌لر، آخیرتی دونیایا دییشمزدی‌لر).

65. (موشریک‌لر) گمییه میندیک‌لری زامان (دریادا باتاجاقلاریندان‌ قورخوب) دینی (عبادتی) یالنیز اونا مخصوص ائده‌رک (اخلاصلا) تانری-یاا دعا ائدرلر. تانری اونلاری ساغ-سالامات قورویا چیخاران کیمی، یئنه ده (اونا) شریک قوشارلار.

66. اونلارا وئردیگیمیز نعمتی اینکار ائتسین‌لر و (دونیادا ایستدیک‌لری کیمی) کئف چکیب زؤوز آلسین‌لار دئیه (روسخت وئرریک). اونلار (اؤز عمل‌لری‌نین آغیر نتیجه‌سینی) موطلق بیله‌جک‌لر!

67. مگر (موشریک‌لر) اطراف‌لارین‌داکی (باشقا شهرلردکی) آدام‌لار قامارلانیب گؤتورولدوگو (اسیر آلیندیغی، اؤلدورولدوگو، قارت ائدیلدیگی) حالدا، (ایچه‌ری‌سینده  یاشادیق‌لاری مککنی) اونلار اوچون موقددس، قورخوسوز-خترسیز بیر یئر ائتدیگیمیزی گؤرمورلرمی؟ ایندی باطیلمی اینانیرلار؟ تانری-نین نعمتینیمی دانیرلار؟

68. تانری-یاا قارشی یالان اویدوروب دوزل‌دن (تانری-یاا شریک قوشان)، اؤزونه حاق (قورآن و پیغمبر) گلدیکده اونو تکذیب ائدن کس‌دن داها ظالم کیم اولا بیلر؟! مگر کافیرلر اوچون جهنمده یئر یوخ‌دور؟ (البته، واردیر! نیه بونو آنلامیرلار؟)

69. بیزیم اوغروموزدا جیهاد ائدن‌لری اؤز یول‌لاریمیزا (بیزه طرف گتیریب چیخاردان بئهیشت یول‌لارینا) قوووشدوراجاغیق. شوبهه‌سیز کی، تانری یاخشی عمل‌لر ائدن‌لرله‌دیر! (تانری همیشه ثاواب ایشلر گؤروب جیهاد ائدن مؤمین‌لرین طرفینده دورار!)

 30-الروم

ار-روم (روم‌لولار) سوره‌سی

(مککه‌ده نازیل اولموش‌دور، 60 آیه‌دیر)

باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان

1. الیف، لام، میم!

2. روم‌لولار (بیزانس‌لی‌لار ایران‌لی‌لارلا) مغلوب اولدولار.

3. (اربیستانا) ان یاخین بیر یئرده (شامدا و یا اوردوندا). لاکین اونلار (بو) مغلوبیت‌لرین‌دن سونرا قالیب گله‌جک‌لر.

4. بیر نئچه ایلین ایچینده (اوچ ایلله دوققوز، یاخود اون ایل آراسیندا). اول ده، سونرا دا حؤکم تانری نین‌دیر. او گون مؤمین‌لر سئوینه‌جک‌لر؛

5. تانری-نین یاردیمی ایله. (تانری) ایستدیگینه یاردیم ائدر. او، یئنی‌لمز قوت صاحبی، مرحمت صاحبی‌دیر!

6. (بو ظفری کیتاب اهلینه) تانری وعد ائتدی. تانری اؤز وعدینه خیلاف چیخماز. لاکین اینسان‌لارین چوخو (موشریک‌لر بونو) بیلمزلر!

7. اونلار دونیا حیاتی‌نین ظاهرینی (تیجارت و اکینچی‌لیک ایشلرینی، میشت مسئله‌لرینی) بیلیرلر، آخیرت‌دن ایسه خبرسیزدیرلر.

8. مگر اونلار اؤز-اؤزلوک‌لرینده تانری-نین گؤی‌لری، یئری و اونلارین آراسین‌داکی‌لاری آنجاق حاق-عدالتله و مویین بیر مدت اوچون یاراتدیغینی دوشونمورلرمی؟ حقیقتن، اینسان‌لارین چوخو رببی ایله قارشیلاشاجاغینی (قیامت گونو دیریلیب حاق-حساب اوچون تانری-نین حضوروندا دوراجاغینی) اینکار ائدیر.

9. مگر اونلار یئر اوزونو گزیب اؤزلرین‌دن اوولکی‌لرین عاقیبتی‌نین نئجه اولدوغونو گؤرمورلرمی؟ اونلار (آد، ثمود طایفه‌‌لاری) بون‌لاردان داها قوت‌لی ایدی‌لر. اونلار (اکینچی‌لیک مقصدیله) تورپاغی قازیب آلتینی اوستونه چئویرمیش و یئر اوزونو بون‌لاردان داها چوخ آداب ائتمیشدی‌لر. پیغمبرلری اونلارا آچیق-آشکار نشانه ‌لر گتیرمیشدی‌لر. تانری اونلارا ظلم ائتمیردی، اونلار اؤزلری اؤزلرینه ظلم ائدیردی‌لر.

10. سونرا دا تانری-نین آیه‌لرینی یالان حساب ائدیب اونلاری مسخره‌یه قویماقلا پیس‌لیک ائدن‌لرین عاقیبتی لاپ پیس اولدو!

11. تانری مخلوقاتی اولجه (یوخ‌دان) یارا‌دیر، (اؤلن‌دن) سونرا یئنی‌دن دیریل‌دیر. سونرا دا سیز (قیامت گونو) اونون حضورونا قایتاریلاجاقسینیز.

12. قیامت قوپاجاغی گون گوناهکارلار مات-متل قالا‌جاق‌لار. (اؤزلرینی تمیزه چیخارماق اوچون هئچ بیر دلیل، ثبوت گتیره بیلمه‌یه‌جک‌لر).

13. (تانری-یاا قوشدوق‌لاری) شریک‌لرین‌دن اونلار اوچون شفاعت ائده‌جک کیمسه‌لر اولمایا‌جاق. اونلار اؤز شریک‌لرینی اینکار ائده‌جک‌لر.

14. قیامت قوپاجاغی گون – محض او گون (مؤمین‌لرله کافیرلر بیر-بیرین‌دن) آیریلا‌جاق‌لار.

15. ایمان گتیریب یاخشی ایشلر گؤرن‌لر جننت باغچا‌لاری‌نین بیرینده سئوینج ایچینده قالا‌جاق‌لار.

16. کافیر اولوب آیه‌لریمیزی و آخیرته قوووشا‌جاق‌لارینی (قیامت گونو دیریلیب حاق-حساب اوچون حضوروموزدا دورا‌جاق‌لارینی) اینکار ائدن‌لر ایسه عذاب وئریلمک اوچون حاضرلانا‌جاق‌لار (گتیریله‌جک‌لر).

17. ائله ایسه آخشام-سحر (آخشاما یئتیشنده، سحره چیخاندا) تانری-یاا تقدیس ائدیب شأنینه تعریف‌لر دئیین! (آخشام، گئجه و صوبح نامازلارینی قیلین!)

18. گؤی‌لرده و یئرده حمد (شوکور و تعریف) یالنیز اونا مخصوص‌دور. گون باتاندا دا (گونون سونونا یئتیشنده ده)، گوندوز ده اونو تقدیس ائدیب شأنینه تعریف‌لر دئیین! (ایکیندی و گونورتا نامازلارینی قیلین!)

19. (تانری) اؤلودن دیری، دیری‌دن ده اؤلو چیخاردیر، اؤلن‌دن سونرا تورپاغی دیریل‌دیر. سیز ده (قیامت گونو دیریلدیلیب قبیرلرینیزدن) بئله چیخاردیلاجاقسینیز.

20. سیزی (آتانیز آدمی) تورپاق‌دان یاراتماسی، سونرا دا سیزین (هره‌نیزین) بیر اینسان اولوب یئر اوزونه یاییلماغینیز اونون قودرت علامت‌لرین‌دن‌دیر.

21. سیزین اوچون اونلارلا اونسیت ائدسینیز دئیه، اؤز جینسینیزدن زؤوجه‌لر خلق ائتمه‌سی، آرانیزدا (دوستلوق) سئوگی و مرحمت یاراتماسی دا اونون قودرت علامت‌لرین‌دن‌دیر. حقیقتن، بوندا (بو یارادیلیشدا) دوشونن بیر قوم اوچون عیبرت‌لر واردیر!

22. گؤی‌لرین و یئرین یارادیلیشی، دیل‌لرینیزین و رنگ‌لرینیزین موختلیف‌لیگی ده اونون قودرت علامت‌لرین‌دن‌دیر. شوبهه‌سیز کی، بوندا بیلن‌لر (عقل و علم صاحب‌لری) اوچون (تانری-نین وهدانیتینه، اونون هر شئیه قادیر اولماسینا دلالت ائدن) نیشانه‌لر واردیر!

23. گئجه و گوندوز یاتیب دینجلمیینیز (گئجه استراحت ائتمیینیز، گوندوز اللشیب چالیشماغینیز)، نعمتین‌دن روزی (قیسمتینیزی) آختارمانیز دا اونون قودرت علامت‌لرین‌دن‌دیر. حقیقتن، (اؤیود-نصیحت) ائشی‌دن‌لر اوچون بوندا عیبرت‌لر واردیر!

24. سیزه هم قورخو، هم ده اومید وئرن (سیزی وورماسین‌دان قورخدوغونوز، دالینجا ایسه یاغیش یاغماسینا اومید بسلدیگینیز) ایلدیریمی گؤسترمه‌سی، گؤی‌دن یاغمور ائندیریب اؤلن‌دن سونرا (اونونلا) تورپاغی دیریلتمه‌سی ده اونون قودرت علامت‌لرین‌دن‌دیر. شوبهه‌سیز کی، بوندا عقللا دوشونن بیر قوم اوچون عیبرت‌لر واردیر.

25. گؤیون و یئرین اونون امرینده دورماسی، سونرا سیزی بیرجه دفعه (ایسرافیلین سورو بیر دفعه اوفورمه‌سی ایله) چاغیران کیمی درحال یئردن (قبیرلرینیزدن دیریلیب) چیخماغینیز دا اونون قودرت علامت‌لرین‌دن‌دیر.

26. گؤی‌لرده و یئرده کیم (نه) وارسا، اونون‌دور. (ملک‌لر، جین‌لر و اینسان‌لار تانری-نین بنده‌لری‌دیر). هامی‌سی اونا بویون ایر!

27. مخلوقاتی اولجه یوخ‌دان وار ائدن، سونرا دا (قیامت گونو) یئنی‌دن دیریلده‌جک اودور. بو (ایش) اونون اوچون چوخ آسان‌دیر. گؤی‌لرده و یئرده اولان ان یوکسک صیفت (تانری دان باشقا هئچ بیر تانری اولماماسی، وهدانیت صیفتی) یالنیز اونا مخصوص‌دور. او، یئنی‌لمز قوت صاحبی، حیکمت صاحبی‌دیر! (تانری-نین صیفت‌لری نه گؤی‌دکی‌لرین، نه ده یئردکی‌لرین صیفت‌لرینه بنزیر. تانری اونلارین هامی‌سین‌دان اوجا‌دیر).

28. (تانری) سیزه اؤزونوزدن بیر مثل چکر. صاحب اولدوغونوز کؤله‌لر ایچه‌ری‌سینده  سیزه وئردیگیمیز مال-دؤولته سیزینله برابر اورتاق اولان، اؤزونوزدن (اؤزونوز کیمی آزاد آدام‌لارین حاقینا توخونماق‌دان) چکیندیگینیز کیمی، او کؤله‌لردن ده چکیندیگینیز شریک‌لرینیز وارمی؟ (سیز بونا راضی اولارسینیزمی؟ البته، یوخ! ائله ایسه بس تانری-یاا اؤز عاجیز بنده‌لرینی، بوت‌لری شریک قوشماغا نئجه راضی اولورسونوز؟) بیز آیه‌لری عقللا دوشونن بیر قوم اوچون بئله اطراف‌لی ایضاح ائدیریک.

29. لاکین (اؤزلرینه) ظلم ائدن‌لر (کافیرلر) نادان‌لیقلا نفس‌لری‌نین ایستک‌لرینه اویدولار. تانری-نین (کوفر ائده‌جک‌لرینی عزل‌دن بیلدیگی اوچون) یول‌دان چیخارتدیق‌لارینی دوغرو یولا (ایسلام دینینه) کیم سالا بیلر؟ اونلارا یاردیم ائده بیلن کس‌لر ده اولماز!

30. (یا رسولوم! اوممتینله بیرلیکده) باطیل‌دن حاقا تاپینا‌راق (پاک بیر مووههید، خالص تکاللاه‌لی کیمی) اوزونو تانری-نین فیتری اولا‌راق اینسان‌لارا وئردیگی دینه (ایسلاما) طرف توت. تانری-نین دینینی (اونون یاراتدیغی تؤوحید دینی اولان ایسلامی) هئچ وجهله دییش‌دیرمک اولماز. دوغرو دین بودور، لاکین اینسان‌لارین اکثریتی (حاق دینی‌نین ایسلام اولدوغونو) بیلمز. (تانری بوتون اینسان‌لاری خیلقتجه موسلمان – تکاللاه‌لی یاراتمیش‌دیر، لاکین آتا-آنا‌لاری اونلاری باشقا دین‌لره سؤوق ائتمیش، یاخود اونلار یاشا  دولدوقدا اؤز نادان‌لیق‌لاری اوزون‌دن باطیل دین‌لره - بوت‌پرست‌لییه اویموش‌لار).

31. (یا رسولوم! سن و اوممتین) توبه ائده‌رک اونا طرف دؤنون. اوندان (تانری-نین عذابین‌دان) قورخون، ناماز قیلین و موشریک‌لردن اولمایین!

32. او کس‌لردن کی، اؤز دینینی پارچالاییب فیرقه-فیرقه اولدولار (بعضی‌سی بوت‌لره، بعضی‌سی گونشه و آیا، بعضی‌سی اولدوزلارا سجده ائتمه‌یه باشلادی‌لار). هر بیر فیرقه اؤز دینینه (اؤز دینی‌نین حاق اولدوغونا) سئوینر.

33. اینسان‌لارا بیر زیان توخوندوغو زامان رببینه طرف دؤنوب اونا توبه ائدرلر. سونرا (تانری) اؤز مرحمتین‌دن اونلارا داددیران (اونلاری مؤهنت‌دن قورتاران) کیمی ایچری‌لرین‌دن بیر قیسمی رببینه شریک قوشار.

34. بیزیم اونلارا وئردیگیمیز نعمت‌لری اینکار ائتسین‌لر دئیه (شیرکه، کوفره دوشرلر). ایندی (بیر آز دونیادا) ایلنیب کئفه باخین. (جهنم عذابی‌نین نئجه شدت‌لی اولدوغونو) موطلق بیلجکسینیز!

35. یوخسا بیز (موشریک‌لره تانری-یاا) شریک قوشماق‌لارینی سؤیله‌ین (تصدیق ائدن) بیر دلیل (کیتاب) گؤندردیک؟!

36. اینسان‌لارا بیر مرحمت (فیراوان حیات، ساغلام‌لیق، جاه-جالال) داددیردیغیمیز زامان اونا سئوینرلر. اونلاری اؤز اللری ایله ائتدیک‌لری عمل‌لره (قازاندیق‌لاری گوناه‌لارا) گؤره بیر موصیبته دوچار ائتدیکده ایسه درحال معیوس اولارلار (هر شئی‌دن اومیدلرینی اوزرلر).

37. مگر اونلار تانری-نین ایستدیگی کیمسه‌نین روزی‌سینی بول ائتدیگینی و (ایستدیگینینکینی ده) آزالتدیغینی گؤرمورلرمی؟! حقیقتن، بوندا ایمان گتیرن بیر طایفه‌اوچون عیبرت‌لر واردیر!

38. (یا رسولوم!) یاخین قوهوما، یوخسولا (میسکینه)، (پولو قورتاریب یولدا قالان) موسیفیره (تانری-نین واجیب بویوردوغو) حاقینی وئر. تانری رضاسینی (تانری-نین جامالینی) دیله‌ین‌لر اوچون بو داها خئییرلی‌دیر. (آخیرتده) نجات تاپان‌لار (متلبینه یئتیشن‌لر) محض اونلاردیر!

39. (ثروتینیزین) خالقین مال-دؤولتی حسابینا آرتماسی اوچون سلمله (فایزله) وئردیگینیز مالین تانری یانیندا هئچ بیر برکتی (آرتیمی) اولماز. تانری رضاسینی دیله‌یه‌رک وئردیگینیز صدقه (زکات) ایسه بئله دئییل‌دیر. بونو ائدن‌لر (دونیادا مال‌لاری‌نین برکتینی، آخیرتده ایسه اؤز موکافات‌لارینی) قات-قات آرتیران‌لاردیر!

40. سیزی (یوخ‌دان) یارا‌دان، سونرا سیزه روزی وئرن، سیزی اؤلدورن و داها سونرا (قیامت گونو) دیریلده‌جک محض تانری‌دیر. شریک‌لرینیز ایچه‌ری‌سینده  بون‌لاردان هئچ اولماسا بیرینی ائده بیلنی وارمی؟ (تانری) پاک‌دیر، موقددس‌دیر. (تانری موشریک‌لرین) اونا شریک قوشدوقلاریندان‌ (بوت‌لردن) اوجا‌دیر!

41. اینسان‌لارین اؤز اللری ایله ائتدیک‌لری (پیس عمل‌لر، گوناه‌لار) اوزون‌دن قورودا و سودا فساد (پوزونتو) عمله گلر (بعضی یئرلرده قوراق‌لیق، قیت‌لیق اولار، بعضی‌لرینده ضررلی یاغیش‌لار یاغار، زلزه‌له باش وئرر، دنیزلرده گمی‌لر باتار) کی، تانری (بونونلا) اونلارا ائتدیک‌لری‌نین بیر قیسمینی (ائتدیک‌لری بعضی گوناه‌لارین جزاسینی) داددیرسین و بلکه، اونلار (توبه ائدیب پیس یول‌دان) قاییتسین‌لار.

42. (یا رسولوم! مککه اهلینه) دئ: یئر اوزونو گزیب-دولاشین و (سیزدن) اوولکی‌لرین آخیری‌نین نئجه اولدوغونا باخین. اونلارین اکثریتی موشریک ایدی.

43. (یا رسولوم!) تانری طرفین‌دن قارشیسیالینماز گون (قیامت گونو) گلممیش‌دن اول اوزونو دوزگون دینه (ایسلاما دوغرو) چئویر. او گون اینسان‌لار (حاق-حساب چکیلدیک‌دن سونرا) بؤلوک-بؤلوک (ایکی دسته) اولارلار. (مؤمین‌لر جننته، گوناهکارلار ایسه جهنمه گئدرلر).

44. کوفر ائده‌نین کوفرو اؤز علئیهینه اولار (قازاندیغی گوناها گؤره جهنمه آتی‌لار). یاخشی ایش گؤرن‌لر ایسه اؤزلری اوچون (جننتده) راحت منزیل‌لر حاضیرلامیش اولارلار کی،

45. (تانری) ایمان گتیریب صالح عمل ائدن‌لره اؤز لوطفون‌دن (اؤز کرمین‌دن) موکافات وئرسین. شوبهه‌سیز کی، (تانری) کافیرلری سئومز!

46. حقیقتن، کولک‌لری موژدچی اولا‌راق گؤندرمه‌سی، سیزه اؤز مرحمتین‌دن داددیرماسی (یاغیش وئرمه‌سی)، امری ایله گمی‌لرین اوزمه‌سی، نعمتین‌دن روزی آختارمانیز اونون قودرت علامت‌لرین‌دن‌دیر. بلکه، (تانری-نین نعمت‌لرینه) شوکور ائدسینیز!

47. (یا رسولوم!) بیز سن‌دن اول ده اونلارین طایفه‌‌لارینا (نئچه-نئچه) پیغمبرلر گؤندرمیشدیک. (پیغمبرلر) اونلارا آچیق-آشکار نشانه ‌لر گتیرمیشدی‌لر. بیز (پیغمبرلری تکذیب ائدن) گوناهکارلاردان اینتیقام آلدیق. مؤمین‌لره یاردیم ائتمک بیزه واجیب‌دیر! (بیز اؤز وعدیمیزه عمل ائده‌رک مؤمین‌لره یاردیم ائتملیگیک!)

48. بولودلاری حرکته گتیرن کولک‌لری گؤندریب اونلاری گؤی اوزونده ایستدیگی کیمی یایان و توپا-توپا ائدن تانری‌دیر. آرتیق بولودلارین آراسین‌دان یاغیش چیخدیغینی گؤرورسن. اونو (یاغیشی) بنده‌لرین‌دن ایستدیگینه وئرن کیمی اونلار سئوینرلر.

49. هرچند کی اوست‌لرینه (یاغیش) ائندیریلمزدن (یاغیش یاغمامیش‌دان) اول (اوندان) اومیدلرینی اوزموشدولر.

50. (یا رسولوم!) سن تانری-نین رحمتی‌نین (یاغیشی‌نین) اثر-علامتینه باخ کی، تورپاغی اؤلدوک‌دن سونرا نئجه دیریل‌دیر. دوغرودان دا، او، اؤلولری دیریل‌دن‌دیر. او (تانری) هر شئیه قادیردیر!

51. اگر بیز (اونلارین اکین‌لری‌نین اوستونه) بیر یئل اسدیرسک و (او یئل نتیجه‌سینده اکین‌لرین) سارالیب-سولدوغونو گؤرسه‌لر، بون‌دان سونرا موطلق نانکور اولماغا باشلایارلار.

52. شوبهه‌سیز کی، سن (حاقا) چاغیریشی نه اؤلولره بیل‌دیره بیلرسن، نه ده دؤنوب گئدن کارلارا ائشیت‌دیره بیلرسن!

53. سن کورلاری دا دوشدوک‌لری ایری یول‌دان قورتاریب دوز یولا گتیره بیلمزسن. سن (حاقی) یالنیز آیه‌لریمیزه اینانان‌لارا ائشیت‌دیره بیلرسن. محض اونلار موسلمان‌دیرلار! (تانری-یاا اورک‌دن اینانیب اونا جان-باشلا اطاعت ائدرلر!)

54. سیزی ضعیف بیر شئی‌دن (نوتفه‌دن، بیر قتره سودان) یارا‌دان، گوجسوزلوک‌دن (کؤرپه‌لیک‌دن) سونرا قوت‌لی (جاوان) ائدن، قوت‌لی اولدوق‌دان سونرا (یئنی‌دن) تاقت‌سیز (و قوجا) ائدن تانری‌دیر. او، ایستدیگینی یارا‌دیر. او، (هر شئیی) بیلن‌دیر، (هر شئیه) قادیردیر!

55. قیامت قوپاجاغی گون (ساعت) گوناهکارلار (قبیرلرینده و دونیادا) بیر ساعت‌دان آرتیق قالمادیق‌لارینا آند ایچرلر. اونلار (آخیرتده بئله یالان دانیشدیق‌لاری کیمی، دونیادا دا باطیله اویوب حاق‌دان) بئله دؤندریلیردی‌لر (یول‌دان چیخاردیلیردی‌لار).

56. علم و ایمان صاحب‌لری ایسه بئله دئیرلر: سیز (قبیرلرینیزده) تانری-نین کیتابیندا (ازه‌لی علمینده یازیلمیش) اولان قیامت گونونه قدر قالدینیز. بو، (هامی‌نین دیریلدیگی) قیامت گونودور، لاکین سیز (اونون حاق اولدوغونو) بیلمیردینیز!

57. او گون ظالم‌لارا عذرلری هئچ بیر فایدا وئرمز و اونلارین توبه ائتمه‌لری (تانری رضاسینی دیلمه‌لری) ده ایستنیلمز!

58. بیز بو قورآندا اینسان‌لار اوچون هر چور مثل چکدیک. (یا رسولوم!) حقیقتن، سن اونلارا (موسینین یدی-بئیزاسی، اساسی کیمی) هر هانسی بیر نشانه  گتیرسن بئله، اونلار موطلق: سیز (پیغمبر و اونا ایمان گتیرن‌لر) یالانچیسینیز! – دئیه‌جک‌لر.

59. تانری (حاقی) بیلمه‌ین‌لرین قلب‌لرینی بئله مؤهورلیر!

60. (یا رسولوم!) سن (چتین‌لیک‌لره، اذیت‌لره) صبر ائت. شوبهه‌سیز کی، تانری-نین (سنه وئردیگی ظفر) وعدی حاق‌دیر. قوی (آخیرته) قطعی اینانمایان‌لار سنی اعتیناسیزلیغا سؤوق ائتمه‌سین‌لر. (سنی یونگول حساب ائدیب یئرین‌دن اویناتماسین‌لار، سبیرسیزلییه، سباتسیزلیغا سؤوق ائده‌رک اؤز فیکرین‌دن و آمالین‌دان دؤندریب ریسالتی تبلیغ ائتمک‌دن داشین‌دیرا بیلمه‌سین‌لر!)

 31- لقمان

لوغمان سوره‌سی

(مککه‌ده نازیل اولموش‌دور، 34 آیه‌دیر)

باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان

1. الیف، لام، میم!

2. بو حیکمت‌لی کیتابین (قورآنین) آیه‌لری‌دیر.

3. (او قورآن) یاخشی عمل‌لر ائدن‌لره بیر هیدایت (دوغرو یولو گؤسترن رهبر) و رحمت‌دیر.

4. او کس‌لر کی، ناماز قیلار، زکات وئرر و آخیرته تام یقین‌لیکله اینانارلار.

5. اونلار اؤز رببی طرفین‌دن (گؤستریلمیش) دوغرو یولدا‌دیرلار. نجات تاپان‌لار دا (آخیرت عذابین‌دان قورتاریب ثاوابا یئتیشن‌لر ده) اونلاردیر!

6. اینسان‌لار ایچه‌ری‌سینده  ائله‌سی ده واردیر کی، نادان‌لیغی اوزون‌دن (توتدوغو ایشین گوناهینی آنلاما‌دان خالقی) تانری یولون‌دان (ایسلام دینین‌دن) دؤندرمک و بو مینواللا اونو مسخره‌یه قویماق اوچون معنا‌سیز (اویون-اویونجاق) سؤزلری ساتین آلارلار. محض بئله‌لرینی آلچالدیجی بیر عذاب گؤزله ییر.

7. و آیه‌لریمیز اونا اوخوندوغو زامان اونلاری ائشیتمیرمیش، قولاق‌لاریندا آغیرلیق (کارلیق) وارمیش کیمی تکببورله آرخاسینی چئویرر. (یا رسولوم!) سن ده اونا شدت‌لی بیر عذابلا (آخیرتده جهنم اودوندا یاناجاغی ایله) موژده وئر!

8. ایمان گتیریب یاخشی ایشلر گؤرن‌لری نیم جننت‌لری گؤزله ییر.

9. اونلار اورادا ابعدی قالا‌جاق‌لار. تانری-نین (مؤمین‌لره وئردیگی جننت) وعدی حاق‌دیر. او، یئنی‌لمز قوت، حیکمت صاحبی‌دیر!

10. تانری گؤردوگونوز گؤی‌لری دیرک‌سیز یاراتمیش (یاخود او، گؤی‌لری گؤره بیلدیگینیز بیر دیرک اولما‌دان خلق ائتمیش)، سیزی ییرغالاماسین (آتیب-توتماسین) دئیه، یئرده مؤحکم دورموش داغ‌لار برقرار ائتمیش و اورا (یئر اوزونه) جوربجور حیوان‌لار سپلمیش‌دیر. بیز گؤی‌دن یاغیش یاغدیردیق و (اونونلا) یئرده نؤوبنؤو گؤزل (بیتکی‌لر، مئیوه‌لر) یئتیشدیردیک.

11. بو (گؤردوک‌لرینیز) تانری-نین یاراتدیق‌لاری‌دیر. ایندی سیز ده منه (تانری دان) باشقا‌لاری‌نین نه یاراتدیغینی گؤسترین. خئیر، ظالم‌لار (موشریک‌لر) آچیق-آشکار ایری یولدا‌دیرلار (حاق یول‌دان آزمیش‌لار).

12. حقیقتن، لوغمانا: تانری-یاا شوکور ائت! (دئیه) حیکمت وئردیک. کیم (تانری-نین نعمت‌لرینه) شوکور ائتسه، اؤزو اوچون شوکور ائدر. کیم نانکور اولسا، (بیلسین کی) تانری اونون شوکورونه مؤهتاج دئییل‌دیر، (اؤزلوگونده) شوکوره (تعریفه) لاییق‌دیر! (اونون بوتون ایشلری بینیلن‌دیر!)

13. (یا رسولوم!) یادیندا اولسون کی، بیر زامان لوغمان اؤز اوغلونا نصیحت ائده‌رک بئله دئمیشدی: اوغلوم! تانری-یاا شریک قوشما. دوغرودان دا، تانری-یاا شریک قوشماق بؤیوک ظلم‌دور! (آغیر گوناهدیر!)

14. بیز اینسانا آتا-آناسینا (یاخشی‌لیق ائتمیی، والیدئینینه یاخشی باخماغی، اونلارلا گؤزل داورانماغی) توصیه ائتدیک. آناسی اونو (بتنینده) چوخ ضعیف بیر حالدا داشیمیشدی. (اوشاغین سوددن) کسیلمه‌سی ایسه ایکی ایل عرضینده اولور. (بیز اینسانا بویوردوق: ) منه و آتا-آنانا شوکور ائت. آخیر دؤنوش منه‌دیر!

15. اگر (آتا-آنان) بیلمدیگین بیر شئیی منه شریک قوشماغینا جهد گؤسترسه‌لر، (بو ایشده) اونلارا اطاعت ائتمه. (قالان) دونیا ایشلرینده اونلارلا گؤزل کئچین (اونلارا اطاعت ائت). توبه ائدیب منه طرف دؤنن‌لرین (ایسلامی قبول ائدن‌لرین) یولونو توت. سونرا (قیامت گونو) منیم حضوروما قاییداجاقسینیز. من ده (دونیادا) نه ائتدیک‌لرینیزی (بیر-بیر) سیزه خبر وئره‌جه‌یم!

16. (لوغمان اؤیود-نصیحتینه داوام ائده‌رک) دئدی: اوغلوم، (دونیادا گؤردوگون هر هانسی یاخشی، یاخود پیس ایش) بیر خاردال دنه‌سی آغیرلیغیندا اولسا دا، بیر قایانین (داشین) ایچینده، یاخود گؤی‌لرده و یا یئرین تکینده اولسا دا، تانری اونو (قیامت گونو) اورتایا گتیرر (اونون حاق-حسابینی چکر). حقیقتن، تانری لتیف‌دیر (بوتون اینجه، نازیک ایشلری بیلن‌دیر؛ لوطفکاردیر)، (هر شئی‌دن) خبرداردیر!

17. اوغلوم! ناماز قیل، (اینسان‌لارا) یاخشی ایشلر گؤرمیی امر ائت، پیس ایشلری قاداغان ائله. (بو یولدا) سنه اوز وئره‌جک موصیبت‌لره دؤز. حقیقتن، بو (دئدیک‌لریم) واجیب عمل‌لردن‌دیر!

18. آدام‌لاردان تکببورله اوز چئویرمه، یئر اوزونده لووغا-لووغا گزیب دولانما. حقیقتن، تانری هئچ بیر اؤزون‌دن راضینی، لووغالانیب فخر ائدنی سئومز!

19. یئریشینده مووازینت گؤزله (نه چوخ یئیین، نه ده چوخ آستا گئت) و (دانیشیندا) سسینی قالدیرما. چونکی ان چیرکین سس اوزونقولاق سسی‌دیر!

20. (ائی اینسان‌لار!) مگر تانری-نین گؤی‌لرده و یئرده اولان‌لاری (گونشی، آیی، اولدوزلاری و بولودلاری؛ مئیوه‌لری، بیتکی‌لری، دنیزلری، چای‌لاری و گؤل‌لری) سیزه رام ائتدیگینی (سیزین ایستیفاده‌نیزه وئردیگینی)، آشکار (گؤرمه، ائشیتمه، ساغلام‌لیق) و گیزلی (اقل، شعور، فهم، علم و ی. آ.) نعمت‌لری سیزه بول‌لوجا ائحسان ائتدیگینی گؤرمورسونوزمو؟ اینسان‌لار ایچه‌ری‌سینده  ائله‌سی ده واردیر کی، نه بیر علمی، نه بیر دوغرو یول گؤسترن رهبری، نه ده بیر نورانی (ایلاهی) کیتابی اولما‌دان تانری باره‌سینده موباهیسه ائدر.

21. اونلارا (مککه اهلینه): تانری-نین نازیل ائتدیگینه (قرآنا) تابع اولون! دئییلدیکده، اونلار: خئیر، بیز آتا‌لاریمیزین گئتدیگی یوللا (عبادت ائتدیگی دینه) تابع اولاجاغیق! – دئیه جاواب وئررلر. بس شیطان اونلاری جهنم اودونون عذابینا چاغیریرسا نئجه؟ (یئنه‌دمی همین یوللا گئده‌جک‌لر؟)

22. کیم یاخشی عمل صاحبی اولوب اؤزونو (صمیمی-قلب‌دن) تانری-یاا تسلیم ائدرسه، او آرتیق ان مؤحکم ایپدن (دستک‌دن - قورآن‌دان، ایمان‌دان) یاپیشمیش اولور. بوتون ایشلرین آخیری تانری-یاا گلیب چیخا‌جاق‌دیر! (بویوروق تانری نین‌دیر!)

23. کیم کوفر ائتسه، اونون کوفرو (یا رسولوم) سنی کدرلندیرمه‌سین. اونلار بیزیم حضوروموزا قاییدا‌جاق‌لار. بیز ده اونلارا (دونیادا) نلر ائتدیک‌لرینی خبر وئرجییک. حقیقتن، تانری اورک‌لرده اولان‌لاری بیلن‌دیر!

24. بیز اونلارا بیر قدر گون-گوزران (بیر آز دونیا مالی) وئره‌جک، سونرا دا (آخیرتده) آغیر بیر عذابا دوچار ائدجییک!

25. (یا رسولوم!) حقیقتن، اگر سن (موشریک‌لردن): گؤی‌لری و یئری کیم یاراتمیش‌دیر؟ – دئیه سوروشسان، اونلار موطلق: تانری! – دئیه جاواب وئره‌جک‌لر. دئ: حمد اولسون تانری-یاا! لاکین اونلارین اکثریتی (حمد-سنانین کیمه مخصوص اولدوغونو) بیلمز!

26. گؤی‌لرده و یئرده نه وارسا، تانری نین‌دیر. تانری (بنده‌لری‌نین، او جمله‌دن موشریک‌لرین عبادتینه) مؤهتاج دئییل‌دیر و (اؤزلوگونده هر جور) شوکره (تعریفه) لاییق‌دیر! (اونون بوتون ایشلری بینیلن‌دیر!)

27. اگر یئر اوزون‌دکی بوتون آغاجلار قلم، دریا دا آرخاسین‌دان یئددی دریا قاتیلا‌راق (مورککب) اولسایدی، یئنه ده تانری-نین سؤزلری (یازماقلا) توکنمزدی. حقیقتن، تانری یئنی‌لمز قودرت، حیکمت صاحبی‌دیر!

28. (ائی اینسان‌لار!) سیزی (یوخ‌دان) یاراتماق و (قیامت گونو) دیریلتمک (تانری اوچون) آنجاق بیر نفری یاراتماق و دیریلتمک کیمی‌دیر. حقیقتن، تانری (هر شئیی) ائشی‌دن‌دیر، گؤرن‌دیر!

29. (یا رسولوم!) مگر تانری-نین گئجنی گوندوزه، گوندوزو ده گئجه‌یه قاتدیغینی (گاه گوندوزو، گاه دا گئجنی اوزاتدیغینی)، گونشی و آیی رام (سیزین منافئیینیزه تابع) ائتدیگینی گؤرمورسنمی؟ اونلارین هر بیری (اؤز هدقه‌سینده، دایره‌سینده) مویین موددتدک (قیامت گونونه قدر) دؤور ائدر. حقیقتن، تانری نه ائتدیک‌لرینیزدن خبرداردیر!

30. بو (دئییلن‌لر) اونا گؤره‌دیر کی، تانری حاق، (موشریک‌لرین) اوندان قئیری عبادت ائتدیک‌لری ایسه باطیل‌دیر. حقیقتن، تانری (هر شئی‌دن) اوجا‌دیر، (هر شئی‌دن) بؤیوک‌دور!

31. (یا رسولوم!) سیزه اؤز قودرت علامت‌لرین‌دن بعضی‌سینی گؤسترسین دئیه، گمی‌لرین دنیزده تانری-نین لوطفو ایله اوزدوگونو گؤرمورسنمی؟ حقیقتن، بوندا (اذیت‌لره) صبر، (تانری-نین نعمت‌لرینه) چوخ شوکور ائدن هر کس اوچون عیبرت‌لر واردیر!

32. (کافیرلری) اطرافینا کؤلگه سالان اوجا داغ‌لار (یاخود قارا بولودلار) کیمی دالغا‌لار بورودوگو زامان اونلار دینی (عبادتی) تانری-یاا مخصوص ائده‌رک یالنیز اونا دعا ائدرلر. تانری اونلاری ساغ-سالامات قورویا چیخارتدیقدا ایچری‌لرین‌دن بعضی‌لری (کوفرله ایمان آراسیندا) اورتا مؤوقئ توتار. (بعضی‌لری ایسه اؤز کوفرونده قالار). بیزیم آیه‌لریمیزی یالنیز چوخ خاین، نانکور اولان‌لار دانارلار!

33. ائی اینسان‌لار! رببینیزدن قورخون. آتانین اوغولا، اوغولون دا آتایا هئچ بیر شئیله کارا گله بیلمیجیی بیر گون‌دن هزر ائدین. تانری-نین وعدی، شوبهه‌سیز کی، حاق‌دیر. (قیامت گونو موطلق گله‌جک‌دیر). احتیاط‌لی اولون کی، دونیا حیاتی سیزی آلداتماسین. شیطان سیزی تانری-یاا آرخایین ائدیب (تانری اؤز بنده‌لرینه مئهریبان‌دیر، اونلارین هامی‌سینی باغیشلایا‌جاق، گوناهلاریندان‌ کئچه‌جک دئیه) توولاماسین!

34. حقیقتن، او ساعتی (قیامتین قوپاجاغی واختی) آنجاق تانری بیلیر. یاغیشی (ایستدیگی واخت) گؤی‌دن او یاغدیریر، بتن‌لرده اولانی (دوغولا‌جاق اوشاغین اوغلان، یاخود قیز، خسته و یا ساغلام، خوشبخت و یا بدبخت، یاخشی و یا پیس عمل صاحبی اولاجاغینی) او بیلیر. هئچ کس سحر نه کسب ائدجیینی (ثاواب، یاخود گوناه قازاناجاغینی)، هئچ کس هارادا اؤلجیینی بیلمز. تانری ایسه، شوبهه‌سیز کی، (هر شئیی) بیلن‌دیر، (هر شئی‌دن) خبرداردیر

 32-السجدة

اس-سجده (سجده) سوره‌سی

(مککه‌ده نازیل اولموش‌دور، 30 آیه‌دیر)

باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان

1. الیف، لام، میم!

2. کیتابین (قورآنین) عالم‌لرین رببی طرفین‌دن نازیل ائدیلمه‌سینده هئچ بیر شکک-شوبهه یوخ‌دور!

3. یوخسا (موشریک‌لر): (محمّد) اونو اؤزون‌دن اویدورموش‌دور! – دئییرلر. خئیر، او سن‌دن اول پیغمبر گؤندریلممیش بیر قومو (تانری-نین عذابی ایله) قورخوتماغین اوچون رببین‌دن (نازیل) اولان بیر حاق‌دیر. بلکه، دوغرو یولا یؤنه‌له‌لر!

4. گؤی‌لری، یئری و اونلارین آراسین‌داکی‌لاری آلتی گونده خلق ائدن، سونرا عرشی یارادیب حؤکمو آلتینا آلان (عرشده برقرار اولان) تانری‌دیر. سیزین اوندان باشقا هئچ بیر هامینیز و شفاعت (عذابی دف) ائدنینیز یوخ‌دور. مگر اؤیود-نصیحت قبول ائتمیجکسینیز؟

5. او، گؤی‌دن یئره قدر اولان بوتون ایشلری ایداره ائدیر. سونرا (همین ایشلر) سیزین سایدیغینیزین (دونیا ایلی‌نین) مین ایلینه برابر اولان بیر گونده (قیامت گونونده) اونا دوغرو (تانری-نین درگاهینا) یوکسه‌لر.

6. او، قئیبی ده، آشکاری دا بیلن‌دیر، یئنی‌لمز قوت صاحبی، مرحمت صاحبی‌دیر!

7. او، یاراتدیغی هر شئیی گؤزل یاراتدی، اینسانی (آدمی) یاراتماغا پالچیق‌دان باشلادی.

8. سونرا اونون نسلینی نوتفه‌دن – بیر قتره ضعیف (دیرسیز) سودان عمله گتیردی.

9. سونرا اونو دوزلدیب اینسان شکلینه سالدی و اونا اؤز روحون‌دان (اؤزونون یاراتدیغی روح‌دان) اوفوردو (حیات وئردی). او سیزه گؤز، قولاق و اورک وئردی. سیز (بو نعمت‌لره) آز شوکور ائدیرسینیز!

10. (آخیرته اینانمایان‌لار) دئدی‌لر: مگر بیز تورپاغا قاریشیب یوخ اولان‌دان سونرا یئنی‌دنمی یارادیلاجاغیق؟ بلی، اونلار رببی ایله قارشی‌لاشا‌جاق‌لارینی (قیامت گونو دیریلیب حاق-حساب اوچون تانری-نین حضوروندا دورا‌جاق‌لارینی) اینکار ائدن کس‌لردیر!

11. (یا رسولوم!) دئ: سیزه مووککیل اولان اؤلوم ملیی (ازرایل) جانینیزی آلا‌جاق‌دیر. سونرا دا (قیامت گونو) رببینیزین حضورونا قایتاریلاجاقسینیز!

12. (یا رسولوم!) کاش گوناه‌لاری اؤز رببی‌نین حضوروندا (گوناهلاریندان‌ اوتانا‌راق) باش‌لارینی آشاغی دیکیب: ائی رببیمیز! (دونیادا یالان حساب ائتدیگیمیز قیامتی و اونون عذابینی) گؤردوک، (پیغمبرلرین دوغرو دئدیک‌لرینی، حاق اولدوق‌لارینی سن‌دن) ائشیتدیک. ایندی بیزی (دونیایا) قایتار کی، یاخشی ایش گؤرک. بیز (سنین وهدانیتینه) تام یقین‌لیکله ایناندیق! – دئینده گؤریدین!

13. اگر بیز ایستسیدیک، هر کسی دوغرو یولا سالاردیق (ایمانا مووففق ائدردیک). لاکین من: جهنمی موطلق بوتون (گوناهکار) جین‌لر و اینسان‌لارلا دولدوراجاغام! سؤزونو گئرچک اولا‌راق دئمیشم! (بیزیم بو حؤکموموز لابوددور. بو سؤزون، بو حؤکمون دوغرولوغونو ثبوت ائتمک اوچون عزل‌دن گوناهکار، کافیر، یاخود موشریک اولاجاغینی بیلدیگیمیز شخصی دوغرو یولا سالمادیق. چونکی همین شخص بیزیم اونا بخش ائتدیگیمیز عقللا یاخشینی پیس‌دن آییریب دوغرو یولو اؤزو توتما‌لی ایدی. دینده هئچ بیر مجبوریت یوخ‌دور!)

14. (کافیرلر جهنمه گیردیکده تانری اونلارا بئله بویورار: ) بو گونه یئتیشجیینیزی اونوتدوغونوزا گؤره ایندی دادین (عذابی)! بیز ده سیزی اونوتدوق. (جهنمده یاردیم‌سیز بوراخ‌دیر). ائتدیگینیز عمل‌لرین جزاسی اولا‌راق دادین ابعدی عذابی!

15. بیزیم آیه‌لریمیزه آنجاق آیه‌لریمیزله اؤیود-نصیحت اولوندوق‌لاری زامان سجده‌یه قاپانان‌لار و تکببور گؤسترمه‌یه‌رک رببینی حمد-سنا ایله تقدیس ائدن‌لر ایمان گتیررلر.

16. اونلار عبادت اوچون یاتاقلاریندان‌ قالخار (گئجه‌لر آز یاتار)، قورخو و اومید ایچینده (تانری-نین عذابین‌دان قورخا‌راق، مرحمتینه اومید بسله‌یه‌رک) رببینه دعا ائدر و اونلارا وئردیگیمیز روزی‌لردن (احتیاجی اولان‌لارا) صرف ائدرلر.

17. ائتدیک‌لری عمل‌لرین موکافاتی اولا‌راق (تانری درگاهیندا) اونلار (مؤمین‌لر) اوچون گؤز اوخشایان (اونلاری سئوین‌دیره‌جک) نه جور نعمت‌لر گیزلنیب ساخلاندیغینی هئچ کس بیلمز!

18. مگر مؤمین کیمسه ایله (تانری-نین اطاعتین‌دن چیخمیش) فاسیق ائینیدیرمی؟! البته، اونلار عینی اولا بیلمزلر!

19. ایمان گتیریب یاخشی ایشلر گؤرن‌لری ائتدیک‌لری عمل‌لر موقابیلینده قوناق قالا‌جاق‌لاری (ساکین اولا‌جاق‌لاری) معوا جننت‌لری گؤزله ییر. (اونلار اورادا تانری-نین ابعدی قوناق‌لاری اولا‌جاق‌لار).

20. فاسیق‌لره گلدیکده ایسه، اونلارین مسکنی جهنم اودودور. اونلار هر دفعه اوددان چیخماق ایستدیکده یئنه اورا قایتاریلا‌جاق و اونلارا: دادین یالان حساب ائتدیگینیز جهنم اودونون عذابینی! – دئییله‌جک‌دیر.

21. بیز ان بؤیوک عذاب‌دان (آخیرت عذابین‌دان) اول اونلارا موطلق دونیا عذابین‌دان داددیراجاغیق. بلکه، (توبه ائدیب دوز یولا) قاییدا‌لار!

22. رببی‌نین آیه‌لری ایله اؤیود-نصیحت وئریلدیک‌دن سونرا اونلاردان اوز دؤندرن کس‌دن داها ظالم کیم اولا بیلر؟! بیز، شوبهه‌سیز کی، اونلاردان اینتیقام آلاجاغیق!

23. بیز موسایا کیتاب (تؤورات) وئرمیشدیک. (یا رسولوم!) سن اونونلا (موسی ایله) گؤروشجیینه شوبهه ائتمه. (پیغمبر علئیه سلام مئعراج گئجه‌سی موسی ایله گؤروشوب دانیشمیشدی). بیز اونو (تؤوراتی، یاخود موسینی) ایسرایل اوغول‌لارینا دوغرو یول گؤسترن بیر رهبر ائتمیشدیک.

24. (چتین‌لیک‌لره) صبر ائتدیک‌لری و آیه‌لریمیزه اورک‌دن ایناندیق‌لاری اوچون بیز اونلاردان (ایسرایل اوغوللاریندان‌) امریمیزله (اینسان‌لارا) حاق یولو گؤسترن رهبرلر تعین ائتمیشدیک.

25. (یا رسولوم!) حقیقتن، سنین رببین اونلارین (مؤمین‌لرله کافیرلرین) آراسیندا قیامت گونو ایختیلافدا اولدوق‌لاری (دینی) مسئله‌لر باره‌ده حؤکم وئره‌جک‌دیر!

26. مگر اونلار ایندی یوردلاریندا گزیب-دولاشدیق‌لاری اؤزلرین‌دن اوولکی نئچه-نئچه نسیل‌لری (پیغمبرلرینی یالانچی سایدیقلاریندان‌ اؤترو) محو ائتدیگیمیزی گؤرمورلرمی؟ حقیقتن، بوندا (مککه موشریک‌لری اوچون) عیبرت‌لر واردیر. مگر (حاقا) قولاق آسمایا‌جاق‌لار؟

27. مگر گؤرمورلرمی کی، بیز قورو یئره سو گؤندریب اونونلا حیوان‌لاری‌نین و اؤزلری‌نین یئدیک‌لری اکین‌لر (بیتکی‌لر، مئیوه‌لر) یئتیش‌دیریریک؟ مگر (بوتون بون‌لاری اؤز گؤزلری ایله) گؤرمورلر؟

28. اونلار: اگر دوغرو دانیشانلاردانسینیزسا، (بیر خبر وئرین گؤرک) بو فتح (مککه‌نین فتحی، بدر ووروشو، یاخود قیامت گونو) نه واخت اولا‌جاق‌دیر؟ – دئیه سوروشارلار.

29. (یا رسولوم!) دئ: فتح گونو کافیرلرله (سونراکی) ایمانی هئچ بیر فایدا وئرمز و اونلارا (توبه ائتمک اوچون) مؤهلت ده وئریلمز!

30. (یا رسولوم!) آرتیق اونلاردان اوز چئویر و (تانری-نین اونلارا عذاب وئرجیی گونو) گؤزله. دوغروسو، اونلار دا (سنین اؤلومونو، باشینا بیر ایش گلجیینی و یا سنه قلبه چالا‌جاق‌لارینی) گؤزله ییرلر! (لاکین اونلار سنه هئچ بیر شئی ائده بیلمزلر. سن موطلق ظفر چالا‌جاقسان، چونکی تانری سنینله‌دیر!)


33-الأحزاب

ال-احزاب (دسته‌لر) سوره‌سی

(مدینه‌ده نازیل اولموش‌دور، 73 آیه‌دیر)

باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان

1. یا پیغمبر! تانری دان قورخ، کافیرلره و مونافیق‌لره اطاعت ائتمه. حقیقتن، تانری (هر شئیی) بیلن‌دیر، حیکمت صاحبی‌دیر!

2. رببین‌دن سنه وحی اولونانا (قرآنا) تابع اول. تانری، شوبهه‌سیز کی، نه ائتدیک‌لرینیزدن خبرداردیر!

3. تانری-یاا توککول ائت. تانری-نین (بوتون ایشلرده سنه) وکیل اولماسی کیفایت ائدر!

4. تانری بیر آدامین سینه‌سیننده (داخیلینده) ایکی اورک یاراتمامیش‌دیر. (ائله‌جه ده ایکی تانری اولا بیلمز). تانری نه زیهار ائتدیگینیز (آرخاسینی آنانیزین آرخاسینا اوخشادا‌راق یاخین‌لیق ائتمدیگینیز، تالاغینی وئردیگینیز) زؤوجه‌لرینیزی سیزه دوغما آنا، نه ده اوغوللوغا گؤتوردوک‌لرینیزی سیزه دوغما اوغول ائتمیش‌دیر. (اونلار اصلینده اؤز آتا‌لاری‌نین اوغول‌لاری‌دیر). بون‌لار سیزین دئدیگینیز بوش (معنا‌سیز) سؤزلردیر. تانری دوغرو دئییر و (بنده‌لرینی) دوغرو یولا گتیریر!

5. اونلاری (اصیل-نسب‌لری بیلینسین دئیه) اؤز آتا‌لاری‌نین آدلاری ایله چاغیرین. بو، تانری یانیندا داها دوزگون‌دور (داها عدالت‌لی‌دیر). آتا‌لاری‌نین کیم اولدوغونو بیلمه‌سه‌نیز، اونلار سیزین دین قارداش‌لارینیز و یاخین‌لارینیزدیر (امیوغلان‌لارینیز و یا آزاد کؤله‌لرینیزدیر؛ اونلاری قارداشیم، امیوغلوم، دوستوم دئیه چاغیرین). ائتدیگینیز سهو‌لره (مسئلن، بیری‌نین آتاسینی بیلمه‌دن سهو سالدیغینیزا) گؤره سیزه گوناه یوخ‌دور. لاکین (قاداغان اولوندوق‌دان سونرا) قصداً ائتدیگینیز ایشلردن اؤترو گوناه واردیر. تانری (بنده‌لرینی) باغیشلایان‌دیر، رحم ائدن‌دیر!

6. پیغمبر مؤمین‌لره اونلارین اؤزلرین‌دن داها یاخین‌دیر. (مؤمین‌لر پیغمبری اؤزلرین‌دن چوخ سئومه‌لی، اونون هر بیر امرینی سؤزسوز یئرینه یئتیرمه‌لی‌دیرلر). اونون اؤورت‌لری (مؤمین‌لرین) آنا‌لاری‌دیر (هئچ کس اونلارلا ائولنه بیلمز). قوهوم‌لار (بیر-بیرینه وره‌سه اولماق باخیمین‌دان) تانری-نین کیتابیندا مؤمین‌لردن و موهاجیرلردن داها یاخین‌دیرلار. اما (قوهوم اولمایان) دوست‌لارینیزا (وصیئتله) بیر یاخشی‌لیق ائده (بیر ارث قویا) بیلرسینیز. بو (حؤکم) کیتابدا (لؤوحی-محفوظدا) یازیلمیش‌دیر. (ایسلامین ایلک دؤورلرینده سیزه قارداش اولان‌لارین، بیرلیکده مدینه‌یه هیجرت ائدن‌لرین بیر-بیرینه وره‌سه اولماق ایختیاری وار ایدی. سونرا‌لار بو حؤکم لغو ائدیلیب واریث‌لر مسئله‌سینده اوستونلوک قوهوم‌لارا وئریلدی. قوهوم اولمایان مؤمین‌لرین بیر-بیرینه وره‌سه اولماسی ایسه یالنیز وصیئت یولو ایله مومکون حساب ائدیلدی).

7. (یا رسولوم!) خاطیرلا کی، بیز بیر زامان پیغمبرلردن عهد آلمیشدیق: سن‌دن ده، نوح‌دان دا، ایبراهیم‌دن ده، موسی‌دان دا، مریم اوغلو عیسی‌دان دا! بیز اونلاردان مؤحکم بیر عهد آلمیشدیق کی،

8. (تانری بونونلا) دوغرو دانیشان‌لاردان (پیغمبرلردن) دوغرولوق‌لارینی (ریسالتی تبلیغ ائدیب-ائتمدیک‌لرینی، اوممت‌لری‌نین اونلارا ایمان گتیریب-گتیرمدیک‌لرینی) خبر آلسین و کافیرلردن اؤترو شدت‌لی بیر عذاب حاضرلاسین!

9. ائی ایمان گتیرن‌لر! (خندک، یاخود اهزاب ووروشوندا قورئیش، قتفان و یهودی‌لرین بنی-نزیر قبیله‌لرین‌دن تشکیل اولونموش) اوردولار سیزین اوستونوزه گلدیگی زامان تانری-نین سیزه اولان نعمتینی یادا سالین. او واخت بیز اونلارین اوستونه کولک و سیزین گؤرمدیگینیز (ملک‌لردن عبارت) قوشون گؤندرمیشدیک. تانری او زامان سیزین نه ائتدیگینیزی گؤروردو.

10. او زامان اونلار اوستونوزه هم یوخاری، هم ده آشاغی طرف‌دن (وادی‌نین اوست و آلت طرفین‌دن) هوجوم ائتمیش و (قورخودان) گؤزونوز هدقه‌سین‌دن چیخیب اوریینیز آغزینیزا گلمیشدی. تانری باره‌سینده ده موختلیف فیکیرلره دوشموشدونوز. (مؤمین‌لر تانری-نین اؤز وعدینه دوغرو اولدوغونا اینانیر، مونافیق‌لر ایسه اعتیقادی ضعیف اولان‌لار ایسه محمّد علئیه سلامین بو بلا‌دان خلاص اولا بیلمیجیینی گومان ائدیردی‌لر).

11. محض اوندا (خندک ووروشوندا) مؤمین‌لر ایمتاهانا چکیلمیش (کیمین حقیقی مؤمین، کیمین مونافیق اولدوغو بل‌لی اولموش) و مؤحکم سارسیلمیشدی‌لار.

12. او زامان مونافیق‌لر و قلب‌لرینده مرض (شکک) اولان‌لار: تانری و اونون پیغمبری بیزه یالان وعد ائتمیش‌دیر. (بیز ظفر چالا بیلمیجییک) – دئییردی‌لر.

13. او زامان اونلاردان بیر طایفه‌: ائی یسریب (مدینه) اهلی. (بورادا) سیزین اوچون دورا‌جاق بیر یئر یوخ‌دور، (ائوینیزه) قاییدین! – دئمیشدی. باشقا بیر دسته ایسه: ائولریمیز آچیق‌دیر (کیمسه‌سیزدیر، اوغرو گیرمه‌سین‌دن قورخوروق) – دئیه (گئری قاییتماق اوچون) پیغمبردن ایزین ایستییردی. حقیقتده ائولری آچیق (کیمسه‌سیز) دئییلدی. اونلار آنجاق (دؤیوش‌دن) قاچماق ایستییردی‌لر.

14. اگر (مدینه‌نین) هر طرفین‌دن اوست‌لرینه یوگورولوب (جومولوب) اونلاردان فیتنه تؤرتمک (ایمان‌دان دؤنمک، یئنی‌دن موشریک‌لییه قاییتماق) ایستنیلسیدی، سؤزسوز کی، درحال اونو ائدر و بوندا (بو ایشده) آزاجیق دا اولسا یوبانمازدی‌لار.

15. حال بوکی بون‌دان اول (اوهود ووروشون‌دان سونرا) بیر داها (دوشمن‌دن) اوز چئویریب قاچمایا‌جاق‌لاری باره‌ده تانری-یاا سؤز وئرمیشدی‌لر. تانری-یاا وئریلن عهد باره‌سینده (قیامت گونو) موطلق سورغو-سوال اولونا‌جاق‌دیر!

16. (یا پیغمبر! بو مونافیق‌لره) دئ: اگر اؤلمک‌دن، یاخود اؤلدورولمک‌دن (قورخوب) قاچارسینیزسا، قاچماق سیزه هئچ بیر فایدا وئرمز. (قاچسانیز بئله، دونیادا) آنجاق آز بیر مدت دولانیب-کئچینرسینیز. (آلنینیزا نه یازیلمیشسا، او دا اولا‌جاق. قاچسانیز دا، قاچمعصاز دا عجلینیز چاتان کیمی اؤلجکسینیز. تانری-نین ازه‌لی حؤکمونو دییش‌دیرمک اولماز!)

17. دئ: اگر تانری سیزه بیر پیس‌لیک، یاخود بیر یاخشی‌لیق (مرحمت) دیله‌سه، تانری-نین سیزین حاقینیزدا گؤرجیی بو ایشه کیم مانع اولا بیلر؟! اونلار (مونافیق‌لر) اؤزلری اوچون تانری دان باشقا نه بیر هامی، نه ده بیر مددکار تاپا بیلرلر.

18. شوبهه‌سیز کی، تانری ایچرینیزدن (جیهادا گئتمیینیزه) مانع اولان‌لاری دا، قارداش‌لارینا: بیزه طرف گلین! (محمّده قوشولوب ابس یئره اؤزونوزو هلاک ائتمیین!) – دئین‌لری ده تانیییر. دؤیوشه اونلارین آنجاق آزی گلر،

19. (گلدیکده ده خسیس‌لیک گؤستریب یاردیم‌لرینی) سیزدن اسیرگیرلر. (یا رسولوم!) اونلارا قورخو اوز وئردیکده جان اوسته اولان (اؤلوم خوفون‌دان باییلان) آدام کیمی گؤزلری (او طرف-بو طرفه) دولانا-دولانا سنه باخدیق‌لارینی گؤررسن. قورخو جانلاریندان‌ چیخینجا غنیمتده (مؤمین‌لر الده ائتدیگی غنیمتین بؤلونمه‌سینده) خسیس‌لیک ائدیب آجی دیل‌لری ایله سیزی سانجارلار. اونلار ایمان گتیرممیش‌لر. بونا گؤره ده تانری اونلارین عمل‌لرینی پوچا چیخارتمیش‌دیر. بو، تانری اوچون آسان‌دیر!

20. (مونافیق‌لر قورخولاریندان‌ خندک محاربه‌سینده ملک‌لرین پرن-پرن سالدیغی دوشمن) دسته‌لری‌نین چیخیب گئتمدیک‌لرینی زنن ائدیرلر. او دسته‌لرین بیر ده قاییدیب گلجیی تق‌دیرده اونلار (قورخولاریندان‌) چؤلده بدوی‌لر آراسیندا اولماق ایستردی‌لر کی، (گلیب-گئدن‌دن) سیزه دایر خبرلری سوروشوب اؤیرنسین‌لر. (اگر مؤمین‌لر ظفر چالیبسا، غنیمته شریک چیخسین‌لار، یوخ، اگر کافیرلر قالیب گلیب‌لرسه، اونلارا قوشولسون‌لار). اگر آرانیزدا اولسایدی‌لار، چوخ آز (اؤزو ده یالان‌دان) دؤیوشردی‌لر.

21. حقیقتن، تانری-نین رسولو تانری-یاا، قیامت گونونه اومید بسله‌ین‌لر (تانری دان، قیامت گونون‌دن قورخان‌لار) و تانری-یاا چوخ ذکر ائدن‌لر اوچون گؤزل اؤرنک‌دیر!

22. مؤمین‌لر (موتتفیق‌لرین) اوردو حیسه‌لرینی گؤردوکده دئدی‌لر: بو، تانری-نین و پیغمبری‌نین بیزه اولان (ظفر) وعدی‌دیر. (بیز بونونلا ایمتاهانا چکیلیریک. اگر بو ایمتاهان‌دان یاخشی چیخساق، ظفر چالاجاغیق، چونکی تانری و پیغمبری حقیقی مؤمین‌لره کافیرلر اوزرینده قالیب اولماغی وعد ائتمیش‌لر). تانری و پیغمبری دوز بویورموش‌لار! بو (وضعیت) اونلارین یالنیز (تانری-یاا) ایمانینی و اطاعتینی آرتیردی.

23. مؤمین‌لر ایچری‌لری‌سینده ائله‌لری ده واردیر کی، تانری-یاا ائتدیک‌لری عهده صادق اولارلار. اونلاردان کیمی‌سی (بو یولدا) شهید اولموش، کیمی‌سی ده (شهید اولماسینی) گؤزله ییر. اونلار (وئردیک‌لری سؤزو) اصلا دییشمزلر کی،

24. تانری (بونونلا) دوغرولاری دوغرولوق‌لارینا گؤره موکافاتلاندیرسین، مونافیق‌لره ده ایسته‌سه عذاب وئرسین، یاخود اونلارین توبه‌لرینی قبول بویورسون. حقیقتن، تانری (بنده‌لرینی) باغیشلایان‌دیر، رحم ائدن‌دیر!

25. تانری کافیرلری غضب‌لی اولدوق‌لاری (مقصدلرینه چاتمادیق‌لاری) حالدا گئری اوتورتدو. اونلار هئچ بیر خئییر (غنیمت) الده ائده بیلمه‌دی‌لر. دؤیوشده (ظفر چالماغا) تانری مؤمین‌لره کیفایت ائتدی. تانری یئنی‌لمز قوت صاحبی، قودرت صاحبی‌دیر!

26. تانری کیتاب اهلین‌دن اونلارا (کافیرلره) یاردیم ائدن‌لرین اورک‌لرینه قورخو سالیب اونلاری اؤز قالالاریندان‌ ائندیردی. سیز اونلارین بیر قیسمینی اؤلدورور، بیر قیسمینی ده اسیر آلیردینیز.

27. (تانری) سیزه اونلارین یئرلرینه، یوردلارینا و مال‌لارینا، اوسته‌لیک ده آیاغینیز دیمه‌ین بیر یئره (خئیبره) واریث ائتدی. تانری هر شئیه قادیردیر!

28. یا پیغمبر! (آرتیق خرج‌لیک و پال-پالتار ایسته‌ین) زؤوجه‌لرینه بئله دئ: اگر سیز دونیا حیاتینی و اونون دبدبه‌سینی ایستییرسینیزسه، گلین سیزه طالاق حاقینیزی وئریم و (سونرا دا) گؤزل بیر طرزده (تانری-نین بویوردوغو قایدا عذره) بوشاییم!

29. یوخ، اگر تانری-یاا، اونون رسولونو و آخیرت یوردونو ایستییرسینیزسه، (بیلین کی) تانری ایچرینیزدن یاخشی ایشلر گؤرن‌لر اوچون بؤیوک بیر موکافات (جننت) حاضیرلامیش‌دیر. (پیغمبر علئیه سلامین خانیم‌لاری دونیا نعمت‌لرین‌دن واز کئچیب آخیرت یوردونو داها اوستون توتدولار).

30. سیز ائی پیغمبرین زؤوجه‌لری! سیزدن هانسی بیرینیز آچیق-آشکار بیر چیرکین (گوناه) ایش گؤرسه، اونون عذابی ایکیقات اولار. بو، تانری اوچون آسان‌دیر!

31. سیزدن هر کیم تانری-یاا و رسولونا اطاعت ائدیب یاخشی ایشلر گؤرسه، اونون موکافاتینی ایکیقات (باشقا قادین‌لارین موکافاتلاریندان‌ ایکی دفعه آرتیق) وئرریک. بیز اونون اوچون (جننتده) توکنمز (گؤزل، میننت‌سیز) روزی حاضیرلامیشیق.

32. سیز ائی پیغمبرین زؤوجه‌لری! تانری دان قورخاجاغینیز تق‌دیرده سیز (باشقا) قادین‌لارین هئچ بیری کیمی دئییلسینیز. (سیزین قدیر-قیمتینیز، مقامینیز داها یوکسک‌دیر. تانری دان قورخسانیز، داها شرف‌لی اولارسینیز). بونا گؤره ده (یاد کیشی‌لره) یومشاق (ازیله-ازیله) دانیشمایین، یوخسا قلبینده مرض (شکک، نیفاق و گوناه مرضی) اولان تاماها (اؤزگه تمننایا) دوشر. (دانیشدیغینیز زامان) گؤزل دانیشین! (تانری-نین بویوردوغو کیمی، یاخود قبول اولونموش قایدا عذره گؤزل، جدی بیر سؤز دئیین!)

33. ائولرینیزده قرار توتون. ایلکین جاهیلیات دؤورون‌دکی کیمی آچیق-ساچیق اولمایین. (بر-بزیینیزی تاخا‌راق ائودن چیخیب اؤزونوزو، گؤزللیگینیزی یاد کیشی‌لره گؤسترمیین!) ناماز قیلین، زکات وئرین، تانری-یاا و رسولونا اطاعت ائدین. ائی اهلی-بئیت! تانری سیزدن چیرکین‌لیگی (گوناهی) یوخ ائتمک و سیزی ترته‌میز (پاک) ائتمک ایستر!

34. تانری-نین ائولرینیزده اوخونان آیه‌لرینی (قورآنی) و حیکمتی (پیغمبرین قویدوغو قایدا-قانونو) خاطیرلایین. تانری (مؤمین‌لره) لوطفکاردیر، (بنده‌لری‌نین بوتون عمل‌لرین‌دن) خبرداردیر!

35. حقیقتن، تانری محض موسلمان کیشی‌لر و قادین‌لار، مؤمین کیشی‌لر و قادین‌لار، (تانری-یاا) موتعقی کیشی‌لر و قادین‌لار، دوغرو دانیشان کیشی‌لر و قادین‌لار، سبیرلی کیشی‌لر و قادین‌لار، توازؤکار (یالنیز تانری قارشی‌سیندا کیچیلن) کیشی‌لر و قادین‌لار، صدقه وئرن، اوروج توتان کیشی‌لر و قادین‌لار، آییب (اؤورت) یئرلرینی (زینا‌دان) قورویوب ساخلایان کیشی‌لر و قادین‌لار و تانری-یاا چوخ ذکر ائدن کیشی‌لر و قادین‌لار اوچون (آخیرتده) مغفیرت (باغیشلانما) و بؤیوک بیر موکافات (جننت) حاضیرلامیش‌دیر!

36. تانری و پیغمبری بیر ایشی حؤکم ائتدیگی زامان هئچ بیر مؤمین کیشییه و قادینا اؤز ایشلرینده باشقا یول سئچمک (اؤز ایختیارلاری ایله آیری جور حرکت ائتمک) یاراشماز. تانری-یاا و اونون پیغمبرینه آسی اولان کس، شوبهه‌سیز کی، (حاق یول‌دان) آچیق-آیدین آزمیش‌دیر!

37. (یا پیغمبر!) خاطیرلا کی، بیر زامان تانری-نین (ایسلام دینینه یؤنلتمکله) نعمت وئردیگی و سنین اؤزونون (کؤله‌لیک‌دن آزاد ائتمکله) نعمت وئردیگی شخصه (زئید ابن حاریسه‌یه): زؤوزنی (زئینب بینت جهشی) ساخلا (بوشاما)، تانری دان قورخ! – دئییر، تانری-نین آشکار ائتدیگی شئیی (زئینبین بوشاناجاغی تق‌دیرده اونو آلماغین حاقدا سنه نازیل اولان وحیی) اوره‌گینده  گیزلی ساخلاییر و آدام‌لاردان (اونلارین پیغمبر اوغول‌لوغونون بوشادیغی اؤورتله ائولنیر، – دئیه‌جک‌لرین‌دن) قورخوردون. حال بوکی اصلینده سنین قورخما‌لی اولدوغونا ان چوخ لاییق تانری‌دیر. زئید زؤوجه‌سی ایله علاقه‌سینی کسدیکده (زئینبی بوشادیقدا) سنی اونونلا ائولندیردیک کی، اوغوللوق‌لاری اؤورت‌لرینی بوشادیق‌لاری زامان اونلارلا ائولنمکده مؤمین‌لره هئچ بیر چتین‌لیک (گوناه) اولماسین! (بو ایشدن مؤمین‌لره هئچ بیر گوناه گلمدیگینی بیل‌دیرمک اوچون بئله بیر اؤورتله بیرینجی سنی ائولندیریب بوتون موسلمان‌لارا نومونه ائتدیک). تانری-نین حؤکمو موطلق یئرینه یئتر!

38. تانری-نین پیغمبره واجیب (حالال) بویوردوغو بیر شئیده (زئینبله ائولنمکده) اونا هئچ بیر گوناه یوخ‌دور. داها اؤنجه گلیب-گئتمیش (داوود، سولئیمان و باشقا‌لاری کیمی) پیغمبرلر باره‌سینده ده تانری-نین قایدا-قانونو (سوننه‌سی) بئله‌دیر. تانری-نین امری ازه‌لی حؤکم‌دور! (او، موطلق یئرینه یئتمه‌لی‌دیر!)

39. او پیغمبرلر کی، تانری-نین حؤکم‌لرینی (اونلارا وئردیگی ریسالتی) تبلیغ ائدر، (ریسالتی ترک ائتمکده) اوندان چکینر و تانری دان باچقا هئچ کس‌دن قورخمعزلار. تانری اؤزو حاق-حساب چکمه‌یه کیفایت‌دیر.

40. محمّد آرانیزداکی کیشی‌لردن هئچ بیری‌نین آتاسی دئییل‌دیر. (اوغول اودور کی، کیشی‌نین اؤز بئلین‌دن عمله گله!) لاکین او، تانری-نین رسولو (ائلچی‌سی) و پیغمبرلرین سونونجوسودور. تانری هر شئیی بیلن‌دیر!

41. ائی ایمان گتیرن‌لر! تانری-یاا چوخ ذکر ائدین!

42. اونو سحر-آخشام تقدیس ائدیب شأنینه تعریف‌لر دئیین! (صوبح، گونورتا، ایکیندی، آخشام و گئجه نامازلارینی قیلین!)

43. سیزی ظولمت‌دن نورا چیخارتماق اوچون ملک‌لری ایله بیرلیکده سیزه مرحمت بخش ائدن اودور. (و یا: ملک‌لری ده اوندان سیزین باغیشلانماغینیزی دیلرلر!). تانری مؤمین‌لره رحم ائدن‌دیر!

44. (مؤمین‌لرین) اونا قوووشا‌جاق‌لارینی گون (جننتده بیر-بیرینه) خئییر-دعا‌لاری (و یا تانری-نین اونلارا وئرجیی خئییر-دعا) سلام دیر! (تانری) اونلار اوچون چوخ قیمت‌لی (توکنمز، گؤزل) موکافات حاضیرلامیش‌دیر.

45. یا پیغمبر! حقیقتن، بیز سنی (اوممتینه) بیر شاهید، بیر موژدچی و بیر قورخودان کیمی گؤندردیک!

46. (بیز سنی) تانری-نین ایزنی ایله اونا طرف چاغیران و نورلو بیر چیراق اولا‌راق گؤندردیک!

47. مؤمین‌لره تانری طرفین‌دن بؤیوک بیر موکافات (جننت) بخش ائدیلجیی ایله موژده وئر!

48. کافیرلره و مونافیق‌لره اطاعت ائتمه. اونلارین (سنه اولان) اذیت‌لرینه اهمیت وئرمه، تانری-یاا بئل باغلا. تانری-نین سنه وکیل اولماسی کیفایت ائدر.

49. ائی ایمان گتیرن‌لر! اگر مؤمین قادین‌لارلا ائولنیب اونلارا توخونما‌دان اول طالاق‌لارینی وئرسه‌نیز، آرتیق اونلار اوچون سیزه گؤزلمه مدتی سایماغا احتیاج یوخ‌دور. (اونلاری ائولرینیزده ساخلاییب گؤزلمه مدتینی باشا وورماغا مجبور ائتمیین. آرانیزدا یاخین‌لیق اولمادیغی اوچون نه واخت ایسته‌سه‌لر، او واخت دا باشقاسینا اره گئده بیلرلر). بئله اولدوقدا اونلارا بیر شئی (مئهرین یاری‌سینی و یا بیر آز مال) وئریب گؤزل طرزده سربست بوراخین!

50. یا پیغمبر! مئهرلرینی وئردیگین زؤوجه‌لرینی، تانری-نین سنه غنیمت اولا‌راق وئردیک‌لرین‌دن صاحب اولدوغون جارییه‌لری، سنینله بیرلیکده (مدینه‌یه) هیجرت ائتمیش امین قیزلارینی، بیبی‌لری‌نین قیزلارینی، دایین قیزلارینی، خالا‌لاری‌نین قیزلارینی و بیر ده پیغمبر اونونلا ائولنمک ایستدیگی تق‌دیرده اؤزونو (مئهرسیز) پیغمبره باغیشلایان هر هانسی بیر مؤمین قادینی – دیگر مؤمین‌لره دئییل، یالنیز سنه مخصوص اولماق عذره - سنین اوچون حالال ائتدیک. اونلارین زؤوجه‌لری و صاحب اولدوق‌لاری جارییه‌لر باره‌سینده ( نیسا سوره‌سینده) نه حؤکم ائتدیگیمیزی (اونلارا هانسی قادین‌لاری حالال بویوردوغوموزو و بو مسئله‌ده اونلاری پیغمبرله بیر توتماماغیمیزین حیکمتینی)، البته، بیلیریک. (یا رسولوم!) سنه (ائولنمکده) بیر چتین‌لیک اولماسین دئیه (بو بویوردوق‌لاریمیزی سنه حالال ائتدیک). تانری باغیشلایان‌دیر، رحم ائدن‌دیر!

51. (یا رسولوم!) اونلاردان (زؤوجه‌لرین‌دن) ایستدیگینی (ایستدیگی‌نین سنینله گئجه‌لمک نؤوبه‌سینی) تعخیره سالار، ایستدیگینی ده (گئجنی اونونلا کئچیرمک اوچون) اؤز یانینا آلا بیلرسن. (بیر مدت اؤزون‌دن) آییردیغین (نؤوبه‌سینی تعخیره سالدیغین، یاخود ریجعی طالاقلا بوشادیغین) اؤورت‌لرین‌دن ده ایستدیگینی (یئنی‌دن) اؤز یانینا قایتارماق‌دان سنه هئچ بیر گوناه گلمز. اونلارین گؤزلری‌نین آیدین اولماسی (سئوینمه‌لری)، کدرلنممه‌لری و سنین اونلارا وئردیک‌لرین‌دن راضی قالما‌لاری اوچون ان موناسیب اولانی بودور. تانری قلب‌لرینیزده اولان‌لاری (کیمین داها چوخ کیمه مئیل ائتدیگینی) بیلیر. تانری (هر شئیی) بیلن‌دیر، هلیم‌دیر! (بنده‌لرینه جزا وئرمکده تلسمز!)

52. بون‌دان سونرا (بو اؤورت‌لرین‌دن علاوه) سنه (باشقا) قادین‌لار حالال اولماز. بون‌لاری، گؤزل‌لیک‌لری خوشونا گلسه ده، باشقا قادین‌لارلا دییشمک اولماز. صاحب اولدوغونوز جارییه‌لر ایسه استثنا‌دیر. تانری هر شئیه نظارت ائدن‌دیر!

53. ائی ایمان گتیرن‌لر! پیغمبرین ائولرینه سیزه یئمه‌یه ایجازه وئریلمه‌دن (یئمه‌یه دعوت اولوما‌دان) گیریب اونون بیشمه‌سینی گؤزلمیین. لاکین دعوت اولوندوقدا گئدین و (یئمیینیزی) یئدیک‌دن سونرا (اورادا بیر-بیرینیزله) صحبته قاپیلماییب داغیلین. بو (سیزین چوخ اوتورماغینیز)، پیغمبره اذیت وئریر، اما او سیزدن (بونو سیزه دئمک‌دن) اوتانیردی. لاکین تانری دوغرو سؤزدن چکینمز. اونلاردان (پیغمبرین زؤوجه‌لرین‌دن) بیر شئی سوروشدوقدا، پرده آرخاسین‌دان سوروشون (ائولرینه داخیل اولمایین). بو هم سیزین، هم ده اونلارین اورک‌لرینه داها چوخ تمیزلیک بخش ائدر. سیزه تانری-نین پیغمبرینی اینجیتمک، اؤزون‌دن سونرا اونون زؤوجه‌لری ایله ائولنمک اصلا یاراشماز. حقیقتن، بو، تانری یانیندا بؤیوک گوناهدیر!

54. اگر بیر شئیی (پیغمبرین زؤوجه‌لری ایله ائولنمک آرزوسونو) آچیق بیل‌دیرسه‌نیز، یاخود اونو (قلبینیزده) گیزلی ساخلعصاز، (فرقی یوخ‌دور) تانری هر شئیی بیلن‌دیر! (سیزین بوتون آشکار و گیزلی عمل‌لرینیز، حتی اوریینیزدن کئچن آنی فیکیر و دویغولار بئله تانری-یاا معلوم‌دور!)

55. اونلارا (پیغمبرین و مؤمین‌لرین اؤورت‌لرینه) آتا‌لاری، اوغول‌لاری، قارداش‌لاری، قارداش‌لاری‌نین اوغول‌لاری، باجی‌لاری‌نین اوغول‌لاری، اؤز (موسلمان) قادین‌لاری، صاحب اولدوق‌لاری کؤله و جارییه‌لر باره‌ده (اونلارا گؤرونمک، اونلارلا صحبت ائتمک خوسوسوندا) هئچ بیر گوناه یوخ‌دور. (سیز ائی قادین‌لار!) تانری دان قورخون! (اونون سیزه بویوردوق‌لارینا عمل ائدین!) شوبهه‌سیز کی، تانری هر شئیه شاهیددیر!

56. حقیقتن، تانری و اونون ملک‌لری پیغمبره سالاوات گؤندریرلر (خئییر-دعا وئریرلر). ائی ایمان گتیرن‌لر! سیز ده اونا سالاوات گؤندریب (اونون اوچون سالاوات دئییب) لاییقینجه سالاملایین! (آللاهوممه سل‌لی الا محمّدین و آلی محمّد؛ اسسه‌لامو الئیکه اییوهننبی و رحمتوللاهی و برکتوهو–دئیین!)

57. تانری-یاا و اونون پیغمبرینی اینجی‌دن‌لره تانری دونیادا و آخیرتده لعنت ائلمیش (اؤز رحمتین‌دن قووموش) و اونلار اوچون هقارت‌لی بیر عذاب حاضیرلامیش‌دیر!

58. مؤمین کیشی‌لری و قادین‌لاری ائتمدیک‌لری بیر ایشدن (گونعهدان) اؤترو اینجی‌دن‌لر، شوبهه‌سیز کی، اؤز اوزرلرینه بؤهتان و آچیق-آیدین بیر گوناه گؤتورموش‌لر!

59. یا پیغمبر! زؤوجه‌لرینه، قیزلارینا و مؤمین‌لرین اؤورت‌لرینه دئ کی، (ائودن چیخدیقدا جارییه‌لره اوخشاماسین‌لار دئیه، بدن‌لرینی باش‌دان-آیاغا گیزله‌دن) اؤرتوک‌لرینی اؤرتسون‌لر. بو اونلارین تانینماسی (جارییه دئییل، آزاد قادین اولدوق‌لاری‌نین بیلینمه‌سی) و اونلارا اذیت وئریلممه‌سی اوچون داها موناسیب‌دیر. تانری باغیشلایان‌دیر، رحم ائدن‌دیر!

60. اگر مونافیق‌لر، قلب‌لرینده مرض (زیناکارلیق، پوزغونلوق مرضی) اولان‌لار و مدینه‌ده قصداً یالان شاییه‌لر یایان‌لار (بو پیس عمل‌لرینه) سون قویماسا‌لار، شوبهه‌سیز کی، سنی اونلارین اوستونه قالدیراریق. سونرا اونلار سنینله آنجاق آز بیر مدت اورادا قونشو اولا بیلرلر.

61. (اونلار) ملعون‌لار کیمی (تئزلیکله شهردن قووولار)، هارادا اله کئچسه‌لر، موطلق توتولوب اؤلدورولرلر.

62. تانری-نین (اونلاردان) اؤنجه گلیب-گئتمیش‌لر (مونافیق‌لر) حاقیندا قایدا-قانونو بئله‌دیر. سن تانری-نین قویدوغو قایدا-قانوندا اصلا دییشیک‌لیک گؤرمزسن!

63. جاماعت (مککه اهلی) سن‌دن او ساعت (قیامتین نه واخت قوپاجاغی) باره‌ده سوروشار. (یا پیغمبر!) دئ: اونو آنجاق تانری بیلر! نه بیلیرسن، بلکه ده، او ساعت (قیامت) یاخین‌دیر).

64. شوبهه‌سیز کی، تانری کافیرلره لعنت ائلمیش و اونلار اوچون یانار اود حاضیرلامیش‌دیر.

65. اونلار اورادا ابعدی قالا‌جاق‌لار، (اؤزلرینه) نه بیر هامی، نه ده بیر مددکار تاپا بیله‌جک‌لر.

66. اوزلری اوددا (او طرف-بو طرفه) چئوریلدیگی (حال‌دان-حالا دوشدوگو) گون اونلار: کاش تانری-یاا موتعقی اولایدیق، پیغمبره اطاعت ائدیدیک! – دئیه‌جک‌لر.

67. اونلار دئیه‌جک‌لر: ائی رببیمیز! بیز آغا‌لاریمیزا، بؤیوک‌لریمیزه اطاعت ائتدیک، اونلارسا بیزی حاق یول‌دان آزدیردی‌لار.

68. ائی رببیمیز! اونلارا ایکیقات عذاب وئر، اونلاری بؤیوک بیر لعنته (عذابا) دوچار ائله!

69. ائی ایمان گتیرن‌لر! موسایا اذیت وئرن کس‌لر کیمی اولمایین. تانری (موسینی) اونلارین دئدیک‌لرین‌دن (بؤهتانلاریندان‌) تمیزه چیخارتدی. او، تانری یانیندا چوخ حؤرمت‌لی (قدیر-قیمت‌لی) ایدی.

70. ائی ایمان گتیرن‌لر! تانری دان قورخون و دوغرو سؤز سؤیلیین!

71. (اگر بئله ائتسه‌نیز، تانری) عمل‌لرینیزی اصلاح ائدر و گوناه‌لارینیزی باغیشلایار. هر کس تانری-یاا و پیغمبرینه اطاعت ائتسه، بؤیوک بیر سعادته (جننته) نایل اولار.

72. بیز امانتی (تانری-یاا اطاعت و عبادتی، شرعی حؤکم‌لری یئرینه یئتیرمیی) گؤی‌لره، یئره و داغ‌لارا تکلیف ائتدیک. اونلار اونا یوکلنمک‌دن (گؤتوروب اؤزلری ایله داشیماق‌دان) قورخوب چکیندی‌لر. اونا اینسان یوکلندی. حقیقتن، او چوخ ظالم، چوخ جاهیل‌دیر. (اینسان بو آغیر امانتی گؤتورمکله اؤزونه ظلم ائتدی و جاهیل‌لیگی اوزون‌دن اونون چتین‌لیگینی، آغیر نتیجه‌سینی بیلمه‌دی).

73. تانری مونافیق کیشی‌لری و قادین‌لاری، موشریک کیشی‌لری و قادین‌لاری عذابا اوغراتسین، مؤمین کیشی‌لرین و قادین‌لارین دا توبه‌لرینی قبول بویورسون دئیه (امانتی اؤز راضی‌لیغی ایله آدم اؤولادینا تاپشیردی). تانری (مؤمین‌لری) باغیشلایان‌دیر، رحم ائدن‌دیر

 34-سبأ

سبا سوره‌سی

(مککه‌ده نازیل اولموش‌دور، 54 آیه‌دیر)

باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان

1. گؤی‌لرده و یئرده نه وارسا، هامی‌سی‌نین صاحبی اولان تانری-یاا حمد اولسون! آخیرتده ده حمد اونا مخصوص‌دور. او، حیکمت صاحبی‌دیر، (بنده‌لری‌نین بوتون عمل‌لرین‌دن) خبرداردیر!

2. یئره داخیل اولانی دا، (یئردن) چیخانی دا، گؤی‌دن ائننی ده، (گؤیه) قالخانی دا او بیلیر. (تانری دان هئچ نه گیزلی قالماز). او، رحم ائدن‌دیر، باغیشلایان‌دیر!

3. (آیه‌لریمیزی) اینکار ائدن‌لر: قیامت بیزه گلمه‌یه‌جک‌دیر! – دئدی‌لر. (یا پیغمبر! سن اونلارا) دئ: خئیر، قئیبی بیلن رببیمه آند اولسون کی، قیامت سیزه گله‌جک‌دیر. نه گؤی‌لرده، نه ده یئرده ذرره قدر بیر شئی اوندان گیزلی قالماز. بون‌دان کیچیک، یاخود بؤیوک ائله بیر شئی یوخ‌دور کی، آچیق-آیدین کیتابدا (لؤوحی-محفوظدا) اولماسین!

4. (بوتون بون‌لار اونا گؤره‌دیر کی، تانری) ایمان گتیریب یاخشی ایشلر گؤرن‌لری موکافاتلاندیرسین. محض اونلاری باغیشلانما و توکنمز (گؤزل، میننت‌سیز) روزی گؤزله ییر!

5. آیه‌لریمیزی باطیل (عاجیز) ائتمک (بیزی عاجیز بوراخماق) اوچون جهد گؤسترن‌لر ایسه شدت‌لی، یرنج بیر عذابا دوچار اولا‌جاق‌لار.

6. (کیتاب اهلین‌دن عبدتانری ابن سلام کیمی) علم وئریلمیش کیمسه‌لر رببین‌دن سنه نازیل ائدیله‌نین (قورآنین) حاق اولدوغونو و اونون (مؤمین‌لره) یئنی‌لمز قوت صاحبی، (هر جور) شوکره (تعریفه) لاییق اولان تانری-نین یولونو گؤستردیگینی گؤرورلر.

7. کافیرلر (اؤز آرا‌لاریندا پیغمبر علئیه سلاما ایستئهزا ائده‌رک بیر-بیرینه) دئدی‌لر: سیزه سیز پارچا-پارچا اولوب داغیلان‌دان (چوروگوب تورپاغا قاریشان‌دان) سونرا یئنی‌دن یارادیلاجاغینیزی (دیریلدیلجیینیزی) خبر وئرن بیر آدام گؤسترکمی؟

8. گؤره‌سن، او، تانری-یاا قارشی اؤزون‌دن یالان اویدورور، یوخسا بیر دلی‌لیگی وار؟ خئیر، آخیرته اینانمایان‌لار اؤزلری عذاب ایچینده، (حاق‌دان) اوزاق بیر ذلالت ایچینده‌دیرلر. (اونلارا آخیرتده شدت‌لی عذاب وئریله‌جک‌دیر، چونکی دونیادا حاق یول‌دان چوخ آزمیش‌لار).

9. مگر اونلار باش‌لاری‌نین اوستون‌دکی گؤیو و آیاق‌لاری‌نین آلتین‌داکی یئری گؤرمورلرمی؟ (یئر و گؤی اونلاری ائله اهاته ائتمیش‌دیر کی، بو دایره‌دن هئچ یئره چیخیب قاچا بیلمزلر). اگر ایستسک، اونلاری یئره باتیرار، یاخود گؤیون بیر پارچاسینی اونلارین باشینا ائندیرریک. شوبهه‌سیز کی، بوندا توبه ائدیب (تانری-یاا طرف) دؤنن هر بیر بنده اوچون عیبرت واردیر!

10. حقیقتن، بیز داوودا اؤز درگاهیمیزدان بیر لوطف بخش ائدیب: سیز ائی داغ‌لار، سیز ائی قوش‌لار! اونونلا (داوودلا) بیرلیکده تانری-یاا تقدیس ائدیب شأنینه تعریفله دئیین! – دئیه بویوردوق و دمیری اونون (اونون الین‌دن) یومشالتدیق. (داوود دمیری اریتمه‌دن الینده موم کیمی یومشالدیب ایستدیگی شئیی اوندان دوزلدردی).

11. (بیز داوودا بئله بویوردوق: ) گئنیش، اوزون (اینسانین بدنینی اؤرتن) زیرئه‌لر دوزلت، (اونلاری) توخودوغون زامان اؤلچویه ریایت ائت! (زیرئهین هلقه‌لری بیر-بیرینه اویغون گلسین، بیری بؤیوک، بیری کیچیک اولماسین!) و (سیز ده ائی داوود عائله‌سی!) یاخشی ایشلر گؤرون. حقیقتن، من سیزین ائتدیگینیز عمل‌لری گؤرورم!

12. سولئیمانا دا کولیی رام ائتدیک. او (کولک) سحردن گونورتایا قدر بیر آیلیق یول، گونورتا‌دان آخشاما قدر ده بیر آیلیق یول گئدیردی (بیر گونده ایکی آیلیق مسافنی قعط ائدیردی). اونون اوچون میس معدنینی سئل کیمی اریدیب آخیتدیق. (داوود دمیری الینده یومشالدیب ایستدیگینی دوزلتدیگی کیمی، سولئیمان دا میس‌دن ایستدیگینی دوزلدیردی). جین‌لرین بیر قیسمی رببی‌نین ایزنی ایله اونون یانیندا ایشلییردی. اونلاردان هر کس (سولئیمانا اطاعت ائتمه‌ییب) امریمیزدن چیخیردیسا، اونا جهنم اودونون عذابین‌دان داددیریردیق.

13. اونون (سولئیمان) اوچون نه ایسته‌سه - معبدلر (اوجا قسرلر)، هیکل‌لر، (مین نفردن عبارت قوناغین و قوشونون بیرلیکده اوتوروب یئیه بیلجیی) بؤیوک هوووزلارا بنزر چاناق‌لار و یئرین‌دن ترپنمه‌ین ایری قازان‌لار دوزلدیردی‌لر. سیز، ائی داوود عائله‌سی! (تانری-یاا) شوکران‌لیقلا اطاعت ائدین! (بو نعمته شوکور ائدین!) بنده‌لریم‌دن (نعمت‌لریمه) شوکور ائدنی آزدیر!

14. سونرا (سولئیمانین) اؤلومونو حؤکم ائتدیگیمیز زامان اونون اؤلدوگونو اونلارا (جین‌لره) آنجاق (سولئیمانین) اساسینی یئین بیر آغاج قوردو خبر وئردی. (سولئیمانین الینی دایاییب دوردوغو اسا سینان‌دان سونرا) او (اؤلموش وضعیتده) یئره ییخیلدیقدا جین‌لره بل‌لی اولدو کی، اگر اونلار قئیبی بیلسیدی‌لر، آلچالدیجی عذاب (مشققت‌لی ایش) ایچینده قالمازدی‌لار.

15. سبا (طایفه‌سی‌نین) یوردوندا (قودرتیمیزه دلالت ائدن) بیر نیشانه وار ایدی. (اورادا) ساغ‌دان و سول‌دان (داغلا اهاته اولونموش) ایکی باغچا وار ایدی. (سبا اهلینه بئله بویورولموشدو: ) رببینیزین روزی‌سین‌دن یئیین و اونا شوکور ائدین. (یوردونوز) گؤزل بیر دیار، (رببینیز ده) باغیشلایان بیر ربب‌دیر!

16. لاکین اونلار (اطاعتیمیزدن) اوز دؤندردی‌لر، بیز ده اوست‌لرینه اریم (بندی‌نین) سئلینی گؤندردیک. (بونون نتیجه‌سینده یوردلارینی سو باسدی). اونلارین ایکی (گؤزل) باغچاسینی (تیکان‌لی) آجی مئیوه‌لی، (ایچه‌ری‌سینده ) یولغون آغاجلاری و بیر آز دا سیدر آغاجی اولان ایکی باغچایا چئویردیک.

17. اونلاری نانکورلوق‌لارینا گؤره بئله جزالاندیردیق. بیز هئچ نانکوردان باشقاسینا جزامی وئرریک؟

18. اونلارین (سبا اهلی‌نین) یوردو ایله برکت وئردیگیمیز مملکتلت (شام و اوردون) آراسیندا بیر-بیرینه بیتیشیک (آباد) قصبه‌لر اینشا ائتمیش، اورادا گئدیش-گلیش یاراتمیشدیق (بئله کی، سفر زامانی یولچولار او قصبه‌لرین بیرینده استراحت ائدیر، آخشام ایسه دیگرینده یاتیب دینجلیردی‌لر). (اونلارا بئله دئمیشدیک: ) گئجه‌لری-گوندوزلری (ایستدیگینیز واخت) اورادا آرخایین گزیب-دولانین!

19. لاکین اونلار: ائی رببیمیز! سفرلریمیزین آراسینی (مسافنی) اوزاق ائت! – دئدی‌لر و اؤز-اؤزلرینه ظلم ائتدی‌لر. بیز اونلاری پرن-پرن سالیب دیل‌لرده داستان ائتدیک. (اونلاردان قسسان قبیله‌سی شاما، ازد قبیله‌سی اومانا، خوزاه قبیله‌سی تهامه‌یه، هوزئیمه قبیله‌سی ایراقا، اؤوس و خزرج قبیله‌لری ایسه مدینه‌یه کؤچدو. اونلار باره‌سینده سبا اهلی کیمی پرن-پرن دوشدولر مسئله‌سی چکیلمه‌یه باشلاندی). حقیقتن، بوندا (چتین‌لیک‌لره) سبیر، (نعمت‌لره) چوخ شوکور ائدن هر بیر کس اوچون عیبرت‌لر واردیر!

20. ایبلی‌سین اونلار حاقین‌داکی زننی دوز چیخدی. (ایچری‌لرین‌دن) بیر دسته مؤمین استثنا اولماقلا، هامی‌سی اونا اویدو.

21. اصلینده (ایبلی‌سین) اونلار اوزرینده هئچ بیر حؤکمو یوخ‌دور. لاکین بیز آخیرته اینانانلا اونا شکک ائدنی آییرد ائدیب بیلمک اوچون (ایبلیسه بو ایمکانی وئردیک). سنین رببین هر شئیی هیفز ائدن‌دیر! (مؤمین‌لرین و کافیرلرین عمل‌لرینی محافظه ائدر، قیامت گونو هره‌یه اؤز عملی‌نین جزاسینی وئرر).

22. (یا پیغمبر! موشریک‌لره) دئ: تانری دان باشقا تانری زنن ائتدیک‌لرینیزی (یاردیما) چاغیرین . اونلار گؤی‌لرده و یئرده ذرره قدر بیر شئیه صاحب دئییل‌لر. نه اونلارین بون‌لاردا (گؤی‌لرده و یئرده) بیر شریک‌لیگی وار، نه ده (تانری نین) اونلاردان بیر یاردیمچی‌سی وار!

23. اونون حضوروندا، ایزین وئردیگی کیمسه‌لر استثنا اولاماقلا، هئچ کسین شفاعتی فایدا وئرمز. (ائله ایسه هانسی عقللا بوت‌لر سیزی تانری-یاا یاخینلاش‌دیرا‌جاق، سیزین اوچون تانری دان شفاعت دیله‌یه‌جک‌لر دئیه، اونلارا عبادت ائدیرسینیز؟) نهایت، (بعضی مؤهترم ذات‌لارا شفاعت ائتمه‌یه ایزین وئریلدیگینه گؤره محشره گتیریلن‌لرین) اورک‌لرین‌دن او (مودهیش) قورخو چیخینجا اونلار (شفاعت ائده‌جک کس‌لردن، یاخود ملک‌لردن سئوینجله): رببینیز نه بویوردو؟ – دئیه سوروشار، او بیری‌لری ده: حاقی (بویوردو)! (شفاعته ایزین وئردی). او، (هر شئی‌دن) اوجا‌دیر، (هر شئی‌دن) بؤیوک‌دور! – دئیه جاواب وئررلر.

24. (یا پیغمبر! موشریک‌لره) دئ: گؤی‌لرده و یئردن سیزه روزی وئرن کیم‌دیر؟ (اگر اونلار سنه: بیلمیریک ،- دئیه جاواب وئرسه‌لر) دئ: تانری‌دیر! ائله ایسه دوغرو یولدا اولان، یاخود (حاق یول‌دان) آچیق-آیدین آزان بیزیک، یوخسا سیز؟

25. دئ: سیز بیزیم ائتدیگیمیز گوناه‌لار باره‌سینده سورغو-سوال اولونمایاجاقسینیز، بیز ده سیزین ائتدیگینیز گوناه‌لار باره‌سینده سورغو-سوال اولونمایاجاغیق!

26. دئ: رببیمیز (قیامت گونو) بیزی (بیر یئره) توپلایا‌جاق و آرامیزدا عدالتله حؤکم ائده‌جک‌دیر. (حاق اولان‌لار جننته، ناهاق اولان‌لار ایسه جهنمه گئده‌جک‌لر). عدالتله حؤکم ائدن (موشکول‌لری آچان)، (نه حؤکم ائتدیگینی) بیلن آنجاق اودور!

27. دئ: اونا قوشدوغونوز شریک‌لری بیر منه گؤسترین. خئیر (هئچ کس اونا شریک اولا بیلمز). یئنی‌لمز قوت، حیکمت صاحبی آنجاق او (بیر اولان) تانری‌دیر!

28. (یا رسولوم!) بیز سنی (تکجه اؤز قومونه دئییل) بوتون اینسان‌لارا (مؤمین‌لره جننتله) موژده وئردن، (کافیرلری ایسه جهنم عذابی ایله) قورخودان بیر پیغمبر اولا‌راق گؤندردیک. لاکین اینسان‌لارین (مککه موشریک‌لری‌نین) اکثریتی (بونو) بیلمز!

29. اونلار (مککه موشریک‌لری): اگر دوغرو دانیشیرسینیزسا، (بیر خبر وئرین گؤرک) بو وعد (عذاب وعده‌سی) نه واخت یئرینه یئته‌جک‌دیر؟ – دئیه سوروشارلار.

30. (اونلارا) بئله دئ: سیزه وعد اولونموش بیر گون (قیامت گونو) واردیر کی، اوندان بیرجه ساعت بئله نه گئری قالار، نه ده ایره‌لی کئچه بیلرسینیز!

31. (کیتاب اهلی‌نین مؤمین‌لری مککه‌لی‌لره: بیز سیزین پیغمبرینیزین وسف‌لرینی اؤز کیتاب‌لاریمیزدا گؤرموشوک ،- سؤیلدیک‌لری زامان) کافیر اولان‌لار دئدی‌لر: بیز نه بو قرآنا، نه ده اوندان اوولکی‌لره (تؤوراتا و اینجیله) اینانیریق! (یا رسولوم!) کاش سن او ظالم‌لاری (حاق-حساب اوچون) رببی‌نین حضوروندا ساخلانیلیب بیر-بیرینه سؤز قایتاردیق‌لاری (بیر-بیرینی تقسیرلندیریب مزممت ائتدیک‌لری) و عاجیزلرین (دونیادا) اؤزلرینی یوخاری توتان‌لارا (تابع اولان‌لارین اؤز ریس‌لرینه): اگر سیز اولماسایدینیز، بیز موطلق مؤمین اولاردیق! – دئدیک‌لری زامان گؤریدین.

32. (دونیادا) اؤزلرینی یوخاری توتان‌لار دا عاجیزلره بئله جاواب وئررلر: عجبا، سیزه دوغرو یول گؤسترن رهبر گلدیک‌دن سونرا سیزی اوندان بیزمی دؤندردیک؟ خئیر، سیز اؤزونوز گوناهکار ایدینیز (کؤنول‌لو صورتده کوفرو قبول ائتدینیز)

33. عاجیزلر اؤزلرینی یوخاری توتان‌لارا دئیرلر: خئیر بس گئجه-گوندوز قوردوغونوز حیله‌لر؟ او زامان کی، بیزه تانری-یاا دانماغی و اونا شریک‌لر قوشماغی امر ائدیردینیز . اونلار عذابی گؤردوکده ایچین-ایچین پئشمان اولارلار. کوفر ائدن‌لرین بویون‌لارینا زنجیر ووراریق. اونلار آنجاق (دونیادا) ائتدیک‌لری عمل‌لرین جزاسینی چکرلر.

34. بیز هر هانسی بیر مملکته (کافیرلری تانری-نین عذابی ایله) قورخودان بیر پیغمبر گؤندردیکده، اونون ناز-نعمت ایچینده یاشایان زنگین باشچی‌لاری آنجاق: بیز سیزینله گؤندریلن‌لری (تانری-نین حؤکم‌لرینی، ریسالتی، نشانه ‌لری) اینکار ائدیریک! – دئدی‌لر.

35. اونلار: بیزیم مال-دؤولتیمیز و اؤولادیمیز (ایمان گتیرن بو یوخسوللارینکین‌دان) داها چوخ‌دور و بیزه عذاب دا وئریلمه‌یه‌جک‌دیر (اگر تانری بیزدن راضی اولامسایدی، بول روزی وئرمزدی) – دئدی‌لر.

36. (یا پیغمبر!) دئ: رببیم ایستدیگی‌نین روزی‌سینی آرتیرار و (ایستدیگینینکینی ده) آزالدار. لاکین اینسان‌لارین اکثریتی (بونو) بیلمز!

37. سیزی بیزه یاخینلاش‌دیران نه وار-دؤولتینیز، نه ده اوغول-اوشاغینیزدیر. یالنیز ایمان گتیریب یاخشی ایشلر گؤرن‌لرین (دونیا‌داکی) عمل‌لرینه گؤره موکافات‌لاری قات-قات (بیره-اون) آرتیق اولا‌جاق و اونلار جننت اوتاقلاریندان‌ (جننتین یوکسک مقام‌لاریندا) امین-آمان‌لیق ایچینده یاشایا‌جاق‌لار.

38. (بیزی) عاجیز بوراخا‌جاق‌لارینی سانا‌راق آیه‌لریمیزی باطیل ائتمک اوچون جهد گؤسترن‌لر ایسه (قیامت گونو) گتیریلیب عذابا دوچار ائدیله‌جک‌لر.

39. (یا پیغمبر!) دئ: حقیقتن، رببیم بنده‌لرین‌دن ایستدیگی‌نین روزی‌سینی بول ائدر، (ایستدیگینینکینی ده) آزالدار. (تانری یولوندا) نه خرجلرسینیز، تانری اونون اوزینی وئرر. او، روزی وئرن‌لرین ان یاخشی‌سی‌دیر!

40. او گون (قیامت گونو تانری) اونلاری (موشریک‌لری، کافیرلری) بیر یئره ییغا‌جاق، سونرا دا ملک‌لره بئله دئیه‌جک: بون‌لار سیزمی عبادت ائدیردی‌لر؟

41. (ملک‌لر: ) سن پاکسان، موقددسسن. بیزین ایختیار صاحبیمیز اونلار دئییل، سنسن! خئیر، اونلار (بیزه یوخ) جین‌لره (شیطان‌لارا) عبادت ائدیردی‌لر. (موشریک‌لرین، کافیرلرین) اکثریتی اونلارا (جین‌لره) ایمان گتیرمیشدی ، - دئیه جاواب وئره‌جک‌لر.

42. بو گون بیر-بیرینیزه نه بیر خئییر (فایدا) نه ده بیر ضرر وئره بیلرسینیز. ظالم‌لارا دا: دادین (دونیادا) یالان حساب ائتدیگینیز جهنم اودونون عذابینی! – دئیجییک.

43. آیه‌لریمیز اونلارا (موشریک‌لره) آچیق-آشکار اولا‌راق اوخوندوغو زامان: بو آنجاق سیزی آتا‌لارینیزین عبادت ائتدیک‌لرین‌دن (بوت‌لردن) دؤندرمک ایسته‌ین بیر آدام‌دیر! دئیر، (قورآن حاقیندا ایسه: ) بو، اویدورما یالان‌دان باشقا بیر شئی دئییل‌دیر! سؤیلیرلر. کافیر اولان‌لارا حاق (قورآن) گلدیکده اونون باره‌سینده: بو یالنیز آچیق-آشکار بیر سئحردیر! – دئیرلر.

44. حال بوکی (یا رسولوم!) بیز اونلارا اوخویا‌جاق‌لاری بیر کیتاب وئرممیش و سن‌دن اول ده اؤزلرینه (تانری-نین عذابی ایله) قورخودان بیر پیغمبر گؤندرممیشدیک.

45. اونلاردان (مککه موشریک‌لرین‌دن) اوولکی‌لر ده (اؤز پیغمبرلرینی) تکذیب ائتمیشدی‌لر. بون‌لار (مککه اهلی) اونلارا وئردیک‌لریمیزین (مال-دؤولتین، قودرتین، اؤمرون) اوندا بیرینه بئله نایل اولمامیش‌لار. اما اونلار منیم پیغمبریمی یالانچی سایدی‌لار. (یا رسولوم! بیر گؤریدین) منیم (اونلاری) اینکار ائتمییم نئجه اولدو! (پیغمبرلری اینکار ائتدیک‌لری اوچون من ده او کافیرلری اینکار ائدیب اونلارا اولان نعمتیمی نیفرتله اوز ائتدیم، هامی‌سینی محو ائدیب یئر اوزونو اونلاردان بوسبوتون تمیزلدیم. بو، مککه موشریک‌لرینه بیر عیبرت درسی اولما‌لی‌دیر!)

46. (یا پیغمبر! بو موشریک‌لره) دئ: من سیزه آنجاق بیر اؤیود وئره‌جه‌یم. تانری خاطرینه (منی دینلدیک‌دن سونرا مجلیسیم‌دن) ایکی-ایکی، بیر-بیر دورون (دوروب گئدین)، سونرا دا بیر درین‌دن دوشونون، (گؤرجکسینیز کی) سیزین یولداشینیزدا (محمّد علئیه سلامدا) هئچ بیر دیوانه‌لیک اثری یوخ‌دور. او یالنیز قارشی‌داکی شدت‌لی عذابلا (دوچار اولاجاغینیز آخیرت عذابی ایله) سیزی قورخودان (خبردار ائدن) بیر پیغمبردیر!

47. دئ: من (بونون موقابیلینده) سیزدن هئچ بیر موزد (موکافات) ایستمیرم، او سیزین اولسون. منیم موکافاتیم آنجاق تانری-یاا عایددیر. او، هر شئیه شاهیددیر!

48. دئ: رببیم حاقی (وحیی و ریسالتی اؤز پیغمبرلرینه) نازیل ائدر. او، قئیبی ان یاخشی بیلن‌دیر!

49. دئ: حاق (ایسلام دینی) گلدی. باطیل (کوفر، شیرک) بیر ده نه گؤزه گؤرونر (نه اورتایا بیر شئی چیخارار)، نه ده گئری قاییدار! (حاق گلن کیمی باطیل بیلمرره یوخ اولدو، چونکی او اؤزلوگونده پوچ‌دور!)

50. دئ: اگر من (حاق یول‌دان) آزسام، بونون ضرری (گوناهی) آنجاق منه اولار. یوخ، اگر دوغرو یوللا گئتسم، بو دا رببیمین منه وحی ائتدیگی (قورآن) سایه‌سینده‌دیر. حقیقتن، او (کیمین نه دئدیگینی) ائشی‌دن‌دیر، (دعا ائدن بنده‌لرینه) یاخین‌دیر.

51. (یا پیغمبر!) سن اونلاری (موشریک‌لری) بیر قورخدوق‌لاری زامان گؤریدین! (نه قریبه منزره!) آرتیق قاچیب جان قورتارماغا هئچ بیر ایمکان یوخ، اؤزلری ده (جهنمه) یاخین بیر یئرده (قبیر ائوینده، یاخود بدر ووروشوندا) یاخالانمیش‌لار.

52. اونلار: اونا (قرآنا و یا محمّد علئیه سلاما) ایناندیق! – دئییرلر. اما (آخیرت کیمی) اوزاق بیر یئردن اللری (ایمانا، توبه‌یه) نئجه چاتا بیلر؟! (آخیرت عالمینه گئتدیک‌دن سونرا هئچ کسین علی ایمانا، توبه‌یه یئتیشمز، چونکی آخیرت‌دن قاییدیب بیر ده دونیایا گلمک مومکون دئییل‌دیر. ایمان و توبه یئری یالنیز یاشادیغینیز دونیا‌دیر!)

53. حال بوکی اونلار بون‌دان اول اونو (تانری کلامینی، یاخود پیغمبری) اینکار ائتمیشدی‌لر و اوزاق بیر یئردن غئیبه (قارانلیغا داش) آتیردی‌لار (غئیبه دایر بیلمدیک‌لری شئی‌لر باره‌سینده دانیشیردی‌لار).

54. آرتیق اونلارلا ایستدیک‌لری شئی (ایمان و توبه) آراسیندا انگل تؤردیلمیش‌دیر. (بیر ده دونیایا قاییدیب توبه و ایمان صاحب‌لری اولما‌لاری قئیری-مومکون‌دور). داها اؤنجه اؤزلرینه بنزر کس‌لر (کافیرلر) باره‌سینده ده بئله ائدیلمیش‌دیر. چونکی اونلار دا (آخیرت عذابی باره‌سینده) درین بیر شکک ایچینده ایدی‌لر.


 35-فاطر

فاطیر (یارا‌دان) سوره‌سی

(مککه‌ده نازیل اولموش‌دور، 45 آیه‌دیر)

باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان

1. گؤی‌لری و یئری یوخ‌دان یارا‌دان، ایکیقانادلی، اوچقانادلی و دؤردقانادلی ملک‌لری (پیغمبرلره) ائلچی ائدن تانری-یاا حمد اولسون! (تانری) مخلوقاتدا ایستدیگینی آرتیرار. حقیقتن، تانری هر شئیه قادیردیر!

2. تانری-نین اینسان‌لارا اتا ائتدیگی مرحمته (وئردیگی نعمته، روزییه) هئچ کس مانع اولا بیلمز. اونون وئرمدیگی بیر شئیی ده اؤزون‌دن باشقا هئچ کس گؤندره (وئره) بیلمز. او، یئنی‌لمز قوت صاحبی، حیکمت صاحبی‌دیر!

3. ائی اینسان‌لار! تانری-نین سیزه اولان نعمتینی یادا سالین. تانری دان باشقا سیزه گؤی‌لردن و یئردن روزی وئرن بیر خالیق وارمی؟! اوندان باشقا هئچ بیر تانری یوخ‌دور. ائله ایسه نئجه (آلدانیب حاق‌دان) دؤندریلیرسینیز؟

4. اگر (بو موشریک‌لر) سنی تکذیب ائتسه‌لر (هئچ اوریینی سیخما). سن‌دن اول ده پیغمبرلر تکذیب اولونموشدو. بوتون ایشلر (آخیردا) آنجاق تانری-یاا قاییدا‌جاق‌دیر (قایتاریلا‌جاق‌دیر)! (تکذیب ائدن‌لره جزا وئریله‌جک، تکذیب اولونان‌لارا ایسه یاردیم گؤستریله‌جک‌دیر!)

5. ائی اینسان‌لار! شوبهه‌سیز کی، تانری-نین (قیامت باره‌سین‌ده کی) وعدی حاق‌دیر. دونیا حیاتی سیزی آلداتماسین. او توولایان (شیطان) دا سیزی توولاییب یول‌دان چیخارتماسین!

6. حقیقتن، شیطان سیزین دوشمنینیزدیر، اونو (اؤزونوزه) دوشمن توتون. او اؤزونه اویان‌لاری جهنم اهلی اولماغا چاغیریر.

7. کافیر اولان‌لاری شدت‌لی عذاب، ایمان گتیریب یاخشی ایشلر گؤرن‌لری ایسه باغیشلانما و بؤیوک بیر موکافات (جننت) گؤزله ییر!

8. پیس عملی (شیطان طرفین‌دن) اؤزونه یاخشی گؤستریلیب اونو یاخشی گؤرن (تانری-نین دوغرو یولا یؤنلتدیگی کیمسه‌یه بنزییرمی؟!) شوبهه‌سیز کی، تانری ایستدیگینی ذلالته، ایستدیگینی ده دوغرو یولا سالار. (یا پیغمبر!) آرتیق اونلارا (مککه موشریک‌لری‌نین حاق یول‌دان آزما‌لارینا) گؤره اؤزونو اوزوب هلاک ائتمه. حقیقتن، تانری اونلارین نه ائتدیک‌لرینی بیلن‌دیر!

9. بولودلاری حرکته گتیرن کولک‌لری تانری‌دیر گؤندرن! بیز (او بولودلاری) قورو (اؤلو) بیر مملکته طرف قوووب، اؤلدوک‌دن سونرا تورپاغی اونونلا دیریلدیریک. (اؤلولری) دیریلتمک ده بئله‌دیر!

10. هر کس (دونیادا) عزت-قودرت (شرف-شان) ایسته‌سه، (بیلسین کی، دونیادا دا، آخیرتده ده) بوتون عزت-قودرت (شرف-شان) آنجاق تانری-یاا مخصوص‌دور. (بونا یالنیز تانری-یاا اطاعت و عبادت ائتمکله نایل اولماق مومکون‌دور). پاک سؤز (تؤوحید کلمه‌سی، ذکر، حمد-سنا) اونا طرف یوکسه‌لر و پاک سؤزو ده (تانری درگاهینا) یاخشی عمل قالدیرار. (تانری پاک سؤزو ائشی‌دن‌دیر، صالح عملی ده قبول ائدر). پیس عمل‌لر ائدن‌لری شدت‌لی بیر عذاب گؤزله ییر. اونلارین قوردوق‌لاری حیله‌لر بوشا چیخار.

11. تانری سیزی (آتانیز آدمی) تورپاق‌دان، سونرا نوتفه‌دن خلق ائتمیش، سونرا دا سیزی (کیشی و قادین اولماقلا) جوت-جوت یاراتمیش‌دیر. او بیلمه‌دن هئچ بیر قادین حامیله اولماز و باری-هملینی یئره قویماز. عؤمور صاحبی اولان بیری‌نین اوزون عؤمور سورمه‌سی ده، اونون (یاخود باشقا بیری‌نین) اؤمرونون قیسالدیلماسی دا آنجاق کیتابدا (لؤوحی-محفوظدا) یازیلمیش‌دیر. حقیقتن، بو، تانری اوچون چوخ آسان‌دیر.

12. ایکی دنیز عینی دئییل‌دیر. بیری‌نین سویو چوخ شیرین، دادلی و ایچمه‌یه راحت (بوغازدان راحت کئچن)، دیگرینینکی ایسه حدین‌دن آرتیق شور و آجی‌دیر. اونلارین هر بیرین‌دن تزه ات (بالیق) یئییر، تاخدیغینیز (اینجی و مرجان کیمی) بزک‌لر چیخاردیرسینیز. اونون (تانری نین) لوطفون‌دن (نعمتین‌دن) روزی دیله‌ییب آختارماغینیز (تیجارت ائتمیینیز) اوچون گمی‌لرین ده اورادا (سویو) یارا-یارا اوزدوگونو گؤرورسن. (بوتون بون‌لارا گؤره)، بلکه، (تانری-یاا) شوکور ائدسینیز.

13. (تانری) گئجنی گوندوزه، گوزدوزو ده گئجه‌یه قاتار. او، گونشی و آیی رام (اؤز امرینه، سیزین منافئیینیزه تابع) ائتمیش‌دیر. اونلارین هر بیری (اؤز هدقه‌سینده، اؤز دایره‌سینده) مویین موددتدک (قیامت گونونه قدر) دؤور (حرکت) ائدر. بو سیزین رببینیز اولان تانری‌دیر، حؤکم اونون‌دور. سیزین اوندان قئیری عبادت ائتدیک‌لرینیز بیر چییردک قابیغینا بئله صاحب دئییل‌لر.

14. اگر سیز اونلاری چاغیرسانیز (دعا ائتسه‌نیز)، اونلار سیزین چاغیریشینیزی ائشیتمزلر؛ ائشیتسه‌لر ده جاواب وئره بیلمزلر (چونکی تانری اونلارا نیتق قابیلیتی وئرممیش‌دیر). اؤزلری ده قیامت گونو سیزین (اونلاری تانری-یاا) شریک قوشدوغونوزو (اونلارا بوت کیمی عبادت ائتدیگینیزی) دانا‌جاق‌لار. (یا پیغمبر!) هئچ کس سنه هر شئی‌دن خبردار اولان (تانری) کیمی خبر وئره بیلمز!

15. ائی اینسان‌لار! سیز تانری-یاا مؤهتاجسینیز. تانری ایسه (هئچ نیه، او جمله‌دن سیزین عبادتینیزه) مؤهتاج دئییل‌دیر. او (هر جور) شوکره (تعریفه) لاییق‌دیر! (اونون بوتون ایشلری بینیلن‌دیر!)

16. اگر ایسته‌سه، سیزی یوخ ائدیب (یئرینیزه) باشقا بیر مخلوق گتیرر.

17. بو، تانری اوچون چتین دئییل‌دیر!

18. هئچ بیر گوناهکار باشقاسی‌نین گوناهینی داشیماز. گوناه یوکو آغیر اولان کیمسه یوکونو داشیماق اوچون (باشقا بیری‌سینی یاردیما) چاغیرسا و (چاغیریلان آدام اونون) یاخین قوهومو اولسا بئله، او یوک‌دن بیر شئی داشینماز. (یا پیغمبر!) سن آنجاق رببین‌دن (اونون عذابینی) گؤرمدیک‌لری حالدا قورخان‌لاری و (واخت‌لی-واختیندا) ناماز قیلان‌لاری قورخودوب خبردار ائدیرسن. هئر کس (گوناه‌لاردان، کوفردن) تمیزلنسه، اؤزو اوچون تمیزلنمیش اولار (ثاوابی اؤزونه یئتیشر). آخیر دؤنوش آنجاق تانری-یاا‌دیر!

19. کور ایله گؤرن عینی اولاز.

20. ظولمتله نور دا (عینی دئییل‌دیر)!

21. کؤلگه (سرین) ایله ایستی (عینی اولماز).

22. دیری‌لرله اؤلولر ده عینی دئییل‌لر! (بوتون بون‌لار کیمی کافیرله مؤمین، کوفرله ایمان، جهنمله جننت، باطیلله حاق دا عینی اولمازلار!) شوبهه‌سیز کی، تانری دیلدیگینه (آیه‌لرینی) ائشیتدیرر. سن ایسه (یا پیغمبر!) قبیرلرده اولان‌لارا (حاقی) ائشیت‌دیرن دئییلسن!

23. سن آنجاق (موشریک‌لری، کافیرلری تانری-نین عذابی ایله) قورخودان بیر پیغمبرسن!

24. دوغرودان دا، بیز سنی حاقلا (قورآنلا) موژده وئرن و قورخودان بیر پیغمبر اولا‌راق گؤندردیک. ائله بیر اوممت یوخ‌دور کی، اونون ایچین‌دن (کافیرلری تانری-نین عذابی ایله) قورخودان (خبردار ائدن) بیر پیغمبر (یاخود عالیم) گلیب-گئتمه‌سین!

25. اگر اونلار (مککه موشریک‌لری) سنی یالانچی سایسا‌لار (هئچ اوریینی قیسما). اونلاردان اوولکی‌لر ده (اؤز پیغمبرلرینی) یالانچی حساب ائتمیشدی‌لر. حال بوکی پیغمبرلری اونلارا آچیق-آشکار نشانه ‌لر، صحیفه‌لر و (تؤورات، اینجیل کیمی) نورانی کیتاب گتیرمیشدی‌لر.

26. سونرا من او کوفر ائدن‌لری (عذابلا) یاخالادیم. (یا پیغمبر! بیر گؤریدین) منیم اونلاری اینکار ائتمییم (نعمتیمی نیفرته چئویره‌رک جزالاندیرماغیم) نئجه اولدو!

27. (یا پیغمبر!) مگر تانری-نین گؤی‌دن بیر یاغمور یاغدیردیغینی گؤرمورسنمی؟! سونرا بیز اونونلا نؤوبنؤو مئیوه‌لر یئتیشدیردیک و داغ‌لاردا موختلیف رنگ‌لی – آغ، قیرمیزی، توند قارا یول‌لار (یاخود توند قارا قایا‌لار) پئیدا ائتدیک.

28. اینسان‌لارین، (یئر اوزونده گزن) حیوان‌لارین و داوارلارین دا بو جور موختلیف رنگ‌لری واردیر. تانری دان اؤز بنده‌لری ایچه‌ری‌سینده  آنجاق عالیم‌لر قورخار. (اونلار علم صاحبی اولدوق‌لاری اوچون تانری-نین وهدانیتینی، هئیبت و عظمتینی داها یاخشی باشا دوشور و اوندان داها چوخ قورخورلار). حقیقتن، تانری یئنی‌لمز قوت صاحبی‌دیر، (مؤمین‌لری) باغیشلایان‌دیر!

29. تانری-نین کیتابینی اوخویان، ناماز قیلان، اؤزلرینه وئردیگیمیز روزی‌لردن (تانری یولوندا) گیزلی و آشکار خرجله‌ین‌لر کاساد اولمایا‌جاق بیر تیجارت (ثاواب) اومارلار کی،

30. (تانری) اونلارا (عمل‌لری‌نین) موکافات‌لارینی وئرسین و اؤز لوطفون‌دن (کرمین‌دن) اونلارا آرتیرسین! حقیقتن، (تانری) باغیشلایان‌دیر، قدیربیلن‌دیر! (بنده‌لرینه اونا ائتدیک‌لری شوکور موقابیلینده بول نعمت اتا ائدر).

31. (یا پیغمبر!) سنه اؤزون‌دن اوولکی‌لری تصدیقلییجی اولا‌راق وحی ائتدیگیمیز کیتاب (قورآن) حاق‌دیر. حقیقتن، تانری بنده‌لرین‌دن خبرداردیر، (هر، شئیی) گؤرن‌دیر!

32. سونرا کیتابی بنده‌لریمیزدن سئچدیک‌لریمیزه (محمّد اوممتینه) میراس وئردیک. اونلاردان کیمی‌سی اؤزونه ظلم ائدر (پیس عمل‌لری یاخشی عمه‌لردن چوخ اولار)، کیمی‌سی مؤعتدیل (پیس عمل‌لری ایله یاخشی عمل‌لری برابر) اولار، کیمی‌سی ده تانری-نین ایزنی ایله یاخشی ایشلرده (باشقا‌لارینی اؤتوب) ایره‌لی کئچر (یاخشی عمل‌لری پیس عمل‌لرین‌دن چوخ اولار). بو (کیتابا واریث اولماق) بؤیوک لوطف‌دور!

33. اونلار ادن جننت‌لرینه داخیل اولا‌جاق، اورادا آلتون بیلرزیک‌لر و اینجی‌لرله بزنه‌جک‌لر. لیباس‌لاری دا ایپک‌دن اولا‌جاق‌دیر.

34. اونلار دئیه‌جک‌لر: قم-قوسسنی بیزدن اوزاق ائدن تانری-یاا حمد اولسون. حقیقتن، رببیمیز باغیشلایان‌دیر، قدیربیلن‌دیر!

35. ائله بیر ربب کی، اؤز لوطفو (کرمی) ایله بیزی (ابعدی قالاجاغیمیز) ایقامتگعهدا یئرلشدیردی. اورادا بیزه نه بیر یورغونلوق اوز وئره‌جک، نه بیر مشققت (اذیت) توخونا‌جاق‌دیر!

36. کافیر اولان‌لاری جهنم اودو گؤزله ییر. اورادا نه اونلارین اؤلومونه حؤکم اولونار کی، اؤلوب جان‌لارینی قورتارسین، نه ده عذاب‌لاری یونگوللشر. بیز هر بیر کافیری بئله جزالان‌دیریریق!

37. اونلار اورادا فریاد ائدیب دئیه‌جک‌لر: ائی رببیمیز! بیزی بورا‌دان چیخارت کی، صالح عمل‌لر ائدک. او عمل‌لری یوخ کی (دونیادا) ائدیریک! (اونلارا بئله دئیجییک: ) مگر اورادا سیزه اؤیود-نصیحت قبول ائده‌جک کیمسه‌نین اؤیود-نصیحت قبول ائده بیلجیی (دوشونه‌جک کیمسه‌نین دوشونجیی) قدر عؤمور وئرمدیکمی؟! هله سیزه (سیز کافیرلری تانری-نین عذابی ایله) قورخودان پیغمبر ده گلمیشدی. دادین (جهنم عذابینی)! ظالم‌لارین ایمدادینا چاتان اولماز!

38. شوبهه‌سیز کی، تانری گؤی‌لرین و یئرین قئیبینی (گؤزه گؤرونمه‌ین سیرلرینی) بیلیر. او، اورک‌لرده اولان‌لاری دا بیلن‌دیر!

39. سیزی یئر اوزونون واریث‌لری ائدن (بیر-بیرینیزین یئرینه گتیرن) اودور. کوفر ائده‌نین کوفرو اؤز علئیهینه اولار (ضررینی اؤزو چکر). کافیرلرین کوفرو رببی یانیندا اونلارا غضب‌دن باشقا بیر شئی آرتیرماز. کافیرلرین کوفرو (آخیرتده) اونلارین آنجاق زیانینی آرتیرار!

40. (یا رسولوم! مککه موشریک‌لرینه) دئ: منه بیر گؤسترین (دئیین) گؤروم، تانری دان باشقا عبادت ائتدیک‌لرینیز یئر اوزونده (یاخود یئردن و یئره بنزر شئی‌لردن) نیی یارادیب‌لار؟ یوخسا اونلارین گؤی‌لرده (تانریلا) بیر شریک‌لیگی وار؟ یاخود اونلارا (ایلاهی) بیر کیتاب وئرمیشیک و (تانری-یاا شریک قوشماق باره‌سینده) اورا‌داکی بیر دلیله ایستیناد ائدیرلر؟! خئیر، او ظالم‌لار (بوت‌لرین اونلار اوچون شفاعت ائدجیی حاقدا) بیر-بیرینه آنجاق یالان وعد وئریرلر.

41. حقیقتن، تانری گؤی‌لری و یئری زاوال تاپماسین‌لار (اؤز مئهورین‌دن چیخماسین‌لار) دئیه، توتوب ساخلاییر. اگر اؤز مئهورین‌دن چیخسا‌لار، اوندان باشقا اونلاری هئچ کس توتوب ساخلایا بیلمز. دوغرودان دا، (تانری) هلیم‌دیر، باغیشلایان‌دیر! (بنده‌لرینه جزا وئرمکده تلسمز، توبه ائدن‌لری عفو ائدر).

42. (مککه موشریک‌لری) اؤزلرینه (تانری-نین عذابی ایله) قورخودان بیر پیغمبر گلجیی تق‌دیرده (یهودی، خاچ‌پرست و باشقا‌لاری کیمی) هر هانسی اوممت‌دن داها آرتیق دوغرو یولدا اولا‌جاق‌لاری باره‌ده تانری-یاا چوخ مؤحکم آند ایچمیشدی‌لر. اما اونلارا بئله بیر پیغمبر (محمّد علئیه سلام) گلدیکده بو آنجاق اونلارین نیفرتینی آرتیردی (حاق یول‌دان داها دا اوزاقلاشدی‌لار).

43. (بو ایسه اونلارین) یئر اوزونده تکببور گؤسترمه‌لری (ایمان گتیرمیی اؤزلرینه سیغیشدیرماما‌لاری) و پیس عمل‌لری اوجباتین‌دان ایدی. پیس عمل (غرضلی حیله) آنجاق اونون اؤز صاحبی‌نین باشیندا چاتلایار. مگر اونلار تانری-نین عادتی (قایدا-قانونو) عذره (اؤزلرین‌دن) اوولکی‌لرین دوچار اولدوق‌لاری موصیبت‌لریمی (همین موصیبت‌لرین اونلارین اؤز باش‌لارینا دا گلمه‌سینیمی) گؤزله ییرلر؟ (یا پیغمبر!) سن تانری-نین قویدوغو قایدا-قانوندا هئچ بیر دییشیک‌لیک تاپمازسان!

44. مگر اونلار یئر اوزونده دولاشیب اؤزلرین‌دن اوولکی‌لرین آخیری‌نین نئجه اولدوغونو گؤرمورلرمی؟ حال بوکی اونلار بون‌لاردان داها قوت‌لی ایدی‌لر. گؤی‌لرده و یئرده تانری-یاا عاجیز ائده بیله‌جک هئچ بیر شئی یوخ‌دور. حقیقتن، او (هر شئیی) بیلن‌دیر، (هر شئیه) قادیردیر!

45. اگر تانری اینسان‌لاری ائتدیک‌لری گوناه‌لارا گؤره جزالاندیرسایدی، (یئر) اوزونده بیر نفری بئله (ساغ) قویمازدی. لاکین تانری اونلاری (اونلارین جزاسینی) مویین بیر واختا (قیامت گونونه) قدر گئجیکدیرر. نهایت، اونلارین واختی گلیب چاتدیقدا (همین مدت یئتیشیب قیامت قوپدوقدا هامینی یئنی‌دن دیریلده‌رک هره‌یه اؤز عملی موقابیلینده جزا، یاخود موکافات وئرر). چونکی تانری اؤز بنده‌لرینی گؤرن‌دیر


 36-یس

یاسین سوره‌سی

(مککه‌ده نازیل اولموش‌دور، 83 آیه‌دیر)

باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان

1. یا، سین!

2. (یا رسولوم!) حیکمتله دولو قرآنا آند اولسون کی،

3. سن، حقیقتن، (تانری طرفین‌دن گؤندریلمیش، شریعت صاحبی اولان) پیغمبرلردنسن!

4. دوز یولداسان! (دوغرو یول عذره گؤندریلن پیغمبرلردنسن. تانری-نین اصل تؤوحید دینی اولان ایسلام دینین‌دنسن. بو یولو توتوب گئدن حاقا یئتیشر).

5. بو قورآن (مولکونده) یئنی‌لمز قوت صاحبی، (بنده‌لرینه) مرحمت لی اولان (تانری) طرفین‌دن نازیل ائدیلمیش‌دیر کی،

6. (اونونلا جاهیلیت دؤورونده) آتا‌لاری (تانری-نین عذابی ایله) قورخودولمامیش و (تانری-نین حؤکم‌لرین‌دن، ایمان‌دان، تؤوحیددن) قافیل اولان بیر طایفه‌نی خبردار ائدیب قورخوداسان!

7. آند اولسون کی، اونلارین اکثریتی باره‌سینده او سؤز (عزل‌دن بویوردوغوموز عذاب حؤکمو) گئرچک اولموش‌دور، چونکی اونلار (تانری-یاا و پیغمبرینه) ایمان گتیرمزلر. (بیز اونلارین ایمان گتیرمه‌یه‌جک‌لرینی اؤز ازه‌لی علمیمیزله بیلیب لؤوحی-محفوظدا تثبیت ائتمیشیک).

8. بیز اونلارین بویون‌لارینا دمیر هلقه‌لر (زنجیر) کئچیرتمیشیک. (او هلقه‌لر) اونلارین لاپ چنه‌لرینه دیرنمیش‌دیر. بونا گؤره ده باش‌لاری یوخاری قالخمیش، گؤزلری آشاغی دیکیلمیش‌دیر. (کافیرلرین اللری زنجیرله بویون‌لارینا باغلاندیغی اوچون باش‌لارینی یوخاری قالدیرماغا، گؤزلرینی ده آشاغی دیکمه‌یه مجبور اولموش‌لار. اونلار بویون‌لارینی بیر طرفه دؤندرمک، اللرینی ساغا-سولا ترپتمک، اطرافا نظر سالماق، حتی آیاق‌لاری‌نین آلتینی گؤرمک اقتداریندا بئله دئییل‌لر. بئله‌لیکله، کافیرلر نه حاقی گؤرر، نه ده اونا بویون ایرلر).

9. بیز اونلارین اؤنلرینه و آرخا‌لارینا سدد چکیب (گؤزلرینی) باغلامیشیق. بونا گؤره ده (تانری-نین قودرتینه دلالت ائدن علامت‌لری) گؤرمورلر. (کافیرلرین قلب گؤزو کور ائدیلمیش، بوتون ایمان یول‌لاری اوزلرینه باغلانمیش‌دیر. اونلار ظاهرن گؤرسه‌لر ده، منن کوردورلار).

10. (یا پیغمبر!) سن اونلاری قورخوتسان دا، قورخوتماسان دا، اونلار چون بیردیر: ایمان گتیرمزلر!

11. سن آنجاق قرآنا تابع اولوب، رحمان‌دان (اونو) گؤرمه‌دن قورخان کیمسنی قورخودا بیلرسن. بئله‌سینه (آخیرتده) باغیشلاناجاغی و چوخ گؤزل بیر موکافاتا (جننته) نایل اولاجاغی ایله موژده وئر!

12. حقیقتن، اؤلولری دیریل‌دن، اونلارین (دونیادا) نه ائتمیش اولدوق‌لارینی و قویوب گئتدیک‌لرینی یازان بیزیک. بیز هر شئیی حسابا آلیب آچیق-آیدین کیتابدا (لؤوحی-محفوظدا) تثبیت ائتمیشیک.

13. (یا پیغمبر!) سن اونلارا او شهر اهلینی (آنتاکیا‌لی‌لاری) مثال چک! او زامان کی، اونلارا ائلچی‌لر گلمیشدی.

14. او زامان اونلارا ایکی ائلچی گؤندرمیشدیک، اما اونلار ایکی‌سینی ده تکذیب ائتمیشدی‌لر. بیز ده (او ایکی ائلچینی) اوچونجوسو ایله قووتلندیرمیشدیک. اونلار دئدی‌لر: حقیقتن، بیز سیزه گؤندریلمیش ائلچیلریک!

15. (آنتاکیا‌لی‌لار: ) سیز ده بیزیم کیمی آنجاق آدی بیر اینسانسینیز. (هئچ بیر شئیده بیزدن اوستون دئییلسینیز. اگر پیغمبر اولسایدینیز، ملک قیافه‌سینده گلردینیز). رحمان (سیزه) هئچ بیر شئی (کیتاب، نشانه ) نازیل ائتممیش‌دیر. سیز ساده‌جه اولا‌راق یالان دانیشیرسینیز! – دئدی‌لر.

16. (ائلچی‌لر) دئدی‌لر: رببیمیز بیزیم، دوغرودان دا، سیزه گؤندریلمیش ائلچی‌لر اولدوغوموزو بیلیر.

17. بیزیم وظیفه‌میز یالنیز (تانری-نین حؤکم‌لرینی، پیغمبرلیگی) آچیق-آشکار تبلیغ ائتمک‌دیر!

18. (آنتاکیا‌لی‌لار) دئدی‌لر: بیز سیزده بیر نهس‌لیک گؤردوک. (سیزین اوجباتینیزدان بیزی بدبخت‌لیک باسدی، بیزه اوغورسوزلوق اوز وئردی. گلیشینیزله آرامیزا نیفاق دوشدو، یوردوموزون برکتی چکیلدی، یاغیشیمیز کسیلدی). حقیقتن، اگر (تانری-نین ائلچی‌لری اولماق ادعانیزدان) ال چکمه‌سه‌نیز، سیزی موطلق داشقالاق ائدجییک و بیزدن سیزه موطلق بیر شدت‌لی عذاب توخونا‌جاق‌دیر .

19. (ائلچی‌لر) دئدی‌لر: سیزین نهسلیگینیز (اوغورسوزلوغونوز) اؤز اوجباتینیزدان‌دیر (اؤز کوفرونوز اوزون‌دن‌دیر). مگر سیزه اؤیود-نصیحت وئریلدیکده (اونو اوغورسوزلوغا، نهس‌لییمی یوزورسونوز)! خئیر، سیز (گوناه ائتمکده) حدی آشان بیر جاماعتسینیز!

20. شهرین (آنتاکیانین) ان اوجقار طرفین‌دن (عابد) بیر کیشی (هبیب حججار) چاپا‌راق گلیب دئدی: ائی قوموم! ائلچی‌لره تابع اولون!

21. سیزدن (حاقا دعوت موقابیلینده) هئچ بیر موزد (موکافات) ایستمه‌ین و اؤزلری ده دوغرو یولدا اولان کس‌لرین آردینجا گئدین!

22. (آنتاکیا‌لی‌لار هبیب حججاردان: – سن بو ائلچی‌لره تابع اولموسینمی؟ – دئیه سوروشدوقدا او دئدی: ) آخی من نیه منی یارا‌دانا عبادت ائتممه‌لییم؟! سیز ده (قیامت گونو) اونون حضورونا قایتاریلاجاقسینیز!

23. من هئچ اوندان قئیری تانریلارمی قبول ائدرم؟! اگر رحمان منه بیر ضرر یئتیرمک ایسته‌سه، اونلارین شفاعتی منه هئچ بیر فایدا وئرمز و اونلار منی (تانری-نین عذابین‌دان) خلاص ائده بیلمزلر.

24. بئله اولاجاغی تق‌دیرده من (حاق یول‌دان) آچیق-آشکار آزمیش اولارام.

25. (ائی آنتاکیا اهلی، یاخود سیز ائی ائلچی‌لر!) حقیقتن، من سیزین رببینیزه ایمان گتیردیم. منی ائشیتدین! (ایمان گتیرمییمه شاهید اولون!)

26. (آنتاکیا‌لی‌لار بو سؤزو ائشی‌دن کیمی هبیب حججاری داشقالاق ائدیب اؤلدوردولر). اونا (شهید اولدوغو اوچون تانری درگاهین‌دان): جننته داخیل اول! – دئییلدی. (هبیب حججار جننته داخیل اولوب اورا‌داکی نعمت‌لری، حؤرمت-عزتی گؤردوک‌دن سونرا) دئدی: کاش قوموم بیلیدی کی،

27. رببیم منی نیه باغیشلادی و نیه گؤره حؤرمت صاحب‌لرین‌دن ائتدی!

28. اوندان (هبیب حججاردان) سونرا طایفه‌سی‌نین اوستونه گؤی‌دن هئچ بیر قوشون گؤندرمدیک و هئچ گؤندرن ده دئییلدیک.

29. (اونلارین جزاسی) آنجاق دحشت‌لی (توکورپدیجی) بیر سس (جبرایلین قیشقیرتی‌سی) اولدو. درحال محو اولوب (شام کیمی سؤنوب) گئتدی‌لر.

30. وای بو بنده‌لرین حالینا! اونلارا ائله بیر پیغمبر گلمز کی، اونا ایستئهزا ائتمه‌سین‌لر! (بونا گؤره ده عذابا دوچار اولارلار).

31. مگر اونلار (مککه موشریک‌لری) اؤزلرین‌دن اول نئچه-نئچه نسیل‌لری محو ائتدیگیمیزی و همین نسیل‌لرین بیر داها اونلارین یانینا قاییتمادیغینی گؤرمورلرمی؟

32. هامی، (بل‌لی) هامی (قیامت گونو) بیزیم حضوروموزا گتیریله‌جک‌دیر!

33. اؤلو تورپاق اونلار اوچون (قیامت گونو اؤلولری دیریلدجییمیزه) بیر دلیل‌دیر. بیز اونو (یاغیشلا) دیریل‌دیر، اورا‌دان (آرپا، بوغدا، دوگو و س. کیمی) دنه‌لر چیخاردیریق، اونلار دا اوندان یئییرلر.

34. بیز اورادا خورما و اوزوم باغ‌لاری عمله گتیریر، بولاق‌لار قاینادیریق کی،

35. اونلارین مئیوه‌لرین‌دن و اؤز اللری ایله بئجردیک‌لرین‌دن (یاخود بئجرمدیک‌لرین‌دن) یئسین‌لر. هله ده شوکور ائتمزلر؟

36. یئرین یئتیشدیردیک‌لرین‌دن، اونلارین (اینسان‌لارین) اؤزلرین‌دن و بیلمدیک‌لرین‌دن (ائرکک و دیشی اولماقلا) جوت‌لر یارا‌دان تانری پاک‌دیر، موقددس‌دیر! (عیب‌سیز و نقصان‌سیزدیر!)

37. گئجه ده اونلار اوچون (قودرتیمیزه) بیر دلیل‌دیر. بیز گوندوزو اوندان سیییریب چیخاردان کیمی اونلار ظولمت ایچینده اولارلار.

38. گونش ده (قودرت علامت‌لریمیزدن بیری کیمی) اؤزو اوچون مویین اولونموش یئرده سئیر ائدن. بو، یئنی‌لمز قوت صاحبی اولان، (هر شئیی) بیلن تانری-نین تق‌دیری‌دیر (ازه‌لی حؤکمودور).

39. بیز آی اوچون منزیل‌لر مویین ائتدیک. نهایت، او (همین منزیل‌لری باشا ووردوق‌دان سونرا) دؤنوب خورما آغاجی‌نین قوروموش ایری بوداغی کیمی (هیلال شکلینده) اولار.

40. نه گونش آیا چاتار (یئتیشر)، نه ده گئجه گوندوزو اؤته بیلر. (گونش، آی و اولدوزلارین) هر بیری (اؤزونه مخصوص) بیر گؤیده (اؤز هدقه‌سینده، اؤز دایره‌سینده) اوزر.

41. اؤولادلارینی (یاخود نوحون توفانی واختی اولو بابا‌لارینی موختلیف یوک‌لرله) دولو گمییه میندیرمییمیز (سونرا دنیزده ایستدیک‌لری یئره گئتمه‌لری) ده اونلار اوچون (قودرتیمیزه) بیر دلیل‌دیر.

42. اونلار اوچون بونون کیمی (باشقا) مینیک واسطه‌لری ده یاراتدیق.

43. اگر ایستسک، اونلاری سویا غرق ائدریک. نه بیر دادلارینا چاتان اولار، نه ده نجات تاپارلار.

44. یالنیز بیزدن بیر مرحمت اولا‌راق و بیر قدر (عجل‌لری چاتانادک) دولانیب کئچینمه‌لری اوچون (اونلاری خلاص ائدریک).

45. اونلارا (موشریک‌لره): اؤنونوزده و آرخانیزدا اولان‌دان (دونیا و آخیرت عذابین‌دان) قورخون کی، بلکه، رحم اولوناسینیز! – دئییلدیکده (دؤنوب گئدر، اؤیود-نصیحته قولاق آسمعزلار).

46. اونلارا رببی‌نین آیه‌لرین‌دن ائله بیری‌سی گلمز کی، اوندان اوز چئویرمه‌سین‌لر!

47. اونلارا: تانری-نین سیزه وئردیگی روزی‌دن (احتیاجی اولان‌لارا) صرف ائدین! – دئییلدیگی زامان، کافیرلر مؤمین‌لره: تانری-نین ایستدیگی تق‌دیرده اؤزو یئدیره بیلجیی کیمسنی بیزمی یئدیردجییک؟! – دئیرلر. سیز (بو اعتیقادینیزلا) ساده‌جه اولا‌راق (حاق یول‌دان) آچیق-آشکار آزمیسینیز.

48. اونلار: اگر دوغرو سؤیلییرسینیزسه، (بیر خبر وئرین گؤرک) بو وعد (قیامت گونو) نه واخت یئرینه یئته‌جک؟ – دئیرلر.

49. اونلار (کوچه‌ده، بازاردا) بیر-بیری ایله چنه-بوغاز اولارکن اؤزلرینی سارا‌جاق یالنیز بیر دحشت‌لی (توکورپدیجی) سسه (ایسرافیلین سورونون بیرینجی دفعه چالینماسینا) بنددیرلر.

50. آرتیق نه بیر وصیئت ائتمه‌یه اقتدارلاری اولار، نه ده عائله‌لری‌نین یانینا قاییدا بیلرلر!

51. سور (ایکینجی دفعه) چالینان کیمی (قیامت گونو) قبیرلرین‌دن قالخیب سورعتله رببی‌نین حضورونا آخیشا‌جاق‌لار.

52. اونلار دئیه‌جک‌لر: وای حالیمیزا! بیزی یاتدیغیمیز یئردن (قبیر ائوین‌دن) کیم قالدیردی؟ (اونلارا بئله دئییله‌جک: ) بو، رحمانین مخلوقاتا بویوردوغو وعده دیر (قیامت گونودور). پیغمبرلر دوغرو دئییرلرمیش!

53. یالنیز بیر دحشت‌لی سس قوپان (ایسرافیلین آخیرینجی دفعه سورونو چالان) کیمی اونلار هامی‌سی (حاق-حساب اوچون) قارشیمیزدا حاضر دورا‌جاق‌لار.

54. بو گون هئچ کسه هئچ بیر حاق‌سیزلیق ائدیلمیک‌دیر. سیز آنجاق ائتدیگینیز عمل‌لرین جزاسینی چکجکسینیز!

55. جننت اهلی بو گون کئفله (ایلنجه ایله) مشغول‌دور.

56. اونلار (مؤمین کیشی‌لر) و زؤوجه‌لری کؤلگه‌لیک‌لرده (یومشاق) تاخت‌لارا سؤیکنمیش‌لر.

57. اورادا اونلار اوچون (هر جور) مئیوه و ایستدیک‌لری هر شئی واردیر.

58. رحم‌لی ربب‌دن (اونلارا) سلام دئییله‌جک‌دیر.

59. (کافیرلر جهنمه وارید ائدیله‌رک اونلارا بئله دئییله‌جک: ) ائی گوناهکارلار! بو گون (مؤمین‌لردن) آیریلین!

60. ائی آدم اؤولادی! مگر من سیزدن عهد آلمادیممی کی، شیطانا عبادت ائتمیین، او سیزین آچیق-آشکار دوشمنینیزدیر،

61. و (سیزه بویورمادیممی کی) منه عبادت ائدین، دوغرو یول بودور؟!

62. حقیقتن، (شیطان) ایچرینیزدن چوخ‌لارینی یول‌دان چیخارتدی. مگر آغلینیز کسمیردی؟

63. بو سیزه وعد اولونان جهنم‌دیر!

64. کافیر اولدوغونوزا گؤره بو گون گیرین اورا، یانین!

65. بو گون (تانری-یاا آند اولسون کی، بیز موشریک، کافیر دئییلدیک – دئدیک‌لرینه گؤره) اونلارین آغیزلارینی مؤهورلییریک. ائتدیک‌لری عمل‌لر (قازاندیق‌لاری گوناه‌لار) باره‌سینده اونلارین اللری بیزیمله دانیشار، آیاق‌لاری ایسه شهادت وئرر.

66. اگر ایستسیدیک، (دونیادا) گؤزلرینی بوسبوتون کور ائدردیک (اونلاری ظاهری گؤزدن ده مهروم ائدردیک) و اوندا اونلار (عادت ائتدیک‌لری) یولدا بیر-بیرینی اؤتمه‌یه چالیشاردی‌لار (و یا دوغرو یولو تاپماق اوچون بیر-بیری ایله اؤتوشردی‌لر، اورا-بورا وورنوخاردی‌لار). اما (بئله بیر وضعیتده یولو) نئجه گؤره بیلردی‌لر؟ (لاکین بیز اونلاری دونیادا بئله بیر کورلوغا موبته‌لا ائتمدیک. اونلار تانری-نین قودرت علامت‌لرینی گؤرور، بونونلا بئله اؤز پیس یول‌لارینی توتوب گئدیردی‌لر. بئله‌لیکله، اونلار ایمان گتیرمه‌دی‌لر کی، گتیرمه‌دی‌لر).

67. اگر ایستسیدیک، اونلاری لاپ یئرلرینده‌جه ائله بیر کؤکه (ائله بیر شکله) سالاردیق کی، نه ایره‌لی، نه ده گئری گئده بیلردی‌لر. (کافیرلری توپال ائدر، مئیمونا، دونوزا، داشا دؤندرردیک. و یا اونلاری ائولری‌نین ایچینده هلاک ائدردیک، هئچ ترپنه ده بیلمزدی‌لر).

68. هر کسه اوزون عؤمور وئرسک، اونو خیلقتجه دییشیب ترسینه چئویرریک، باشقا شکله سالاریق (قوه‌سینی آلار، گؤزونون نورونو آپارار، حافیظه‌سینی زیفلدیب بیلدیک‌لرینی اونوتدورار، اؤزونو ده اوشاق کیمی ائدریک). مگر (کافیرلر بوتون بون‌لاری گؤردوک‌دن سونرا تانری-نین هر شئیه قادیر اولدوغونو) درک ائتمزلرمی؟

69. بیز اونا (محمّد علئیه سلاما) شئعر اؤیرتمدیک و بو اونا هئچ یاراشماز دا (لازیم دا دئییل‌دیر). اونا وحی اولونان آنجاق اؤیود-نصیحت و (حاقلا باطیلی آییرد ائدن) آچیق-آشکار قورآن‌دیر کی،

70. اونونلا دیری اولان‌لاری (عقل و بصیرت صاحب‌لرینی) قورخوتسون و او دئییلن سؤز (عزل‌دن بویوردوغوموز عذاب حؤکمو) کافیرلر باره‌سینده گئرچک اولسون.

71. مگر (مککه موشریک‌لری) بیزیم اؤز اللریمیزله (اؤز قودرتیمیزله) اونلار اوچون داوارلار یاراتدیغیمیزی و اؤزلری‌نین ده اونلارا صاحب اولدوق‌لارینی گؤرمورلرمی؟!

72. بون‌لاری (بو داوارلاری) اونلارین ایختیارینا وئردیک. اونلاردان میندیک‌لری ده وار، اتینی یئدیک‌لری ده.

73. اونلارین (او حیوان‌لاردا باشقا-باشقا) منفت‌لری و ایچه‌جک‌لری (سودلری) ده وار. هله ده شوکور ائتمزلرمی؟

74. (موشریک‌لر) بلکه، اؤزلرینه بیر یاردیم اولونا دئیه، تانری دان باشقا تانری‌لار (بوت‌لر) قبول ائتدی‌لر.

75. (او بوت‌لر) اونلارا هئچ بیر یاردیم ائده بیلمزلر. اونلار اؤزلری ایسه بوت‌لر اوچون (اونلاری باشقالاریندان‌ قورویان) حاضر عسگرلردیر.

76. (یا رسولوم!) اونلارین (سن پیغمبر دئییلسن، شاعرسن) سؤزو سنی کدرلندیرمه‌سین. بیز اونلارین گیزلینده ده، آشکاردا دا نه ائتدیک‌لرینی بیلیریک.

77. مگر اینسان (آس ابن وایل، یاخود اوبئیی ابن خلف) اونو نوتفه‌دن یاراتدیغیمیزی گؤرمدیمی کی، بیردن-بیره (رببینه) آچیق بیر دوشمن کسیله‌رک،

78. اؤز یارادیلیشینی اونودوب: چوروموش سوموک‌لری کیم دیریلده بیلر؟! – دئیه، هله بیزه بیر مثل ده چکدی.

79. (یا پیغمبر!) دئ: اونلاری ایلک دفعه یوخ‌دان یارا‌دان دیریلده‌جک‌دیر. او، هر بیر مخلوقو (یارادیلیشین‌دان اول ده، سونرا دا) چوخ گؤزل تانییان‌دیر!

80. او یارا‌دان کی، سیزین اوچون یاشیل آغاج‌دان (اربیستاندا بیتن مرخ و ایفار آغاجلاریندان‌) اود عمله گتیردی. بودور، سیز ایندی اوندان (او ایکی آغاجی بیر-بیرینه سورتمکله) اود یان‌دیریرسینیز .

81. مگر گؤی‌لری و یئری یارا‌دان (بیر داها) اونلار کیمی‌سینی یاراتماغا قادیر دئییلمی؟! البته (قادیردیر). (هر شئیی) یارا‌دان، (هر شئیی) بیلن اودور!

82. بیر شئیی (یاراتماق) ایستدیگی زامان (تانری نین) بویوردوغو اونا آنجاق: اول! دئمک‌دیر. او دا درحال اولار.

83. هر شئیین حؤکمو (ایختیاری) الینده اولان (تانری) پاک‌دیر، موقددس‌دیر. سیز ده (قیامت گونو دیریلیب) اونون حضورونا قایتاریلاجاقسینیز


 37-الصافات

اص-صاففات (سف-سف دوران‌لار) سوره‌سی

(مککه‌ده نازیل اولموش‌دور، 182 آیه‌دیر)

باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان

1. آند اولسون (رببینه عبادت اوچون سمادا) سف-سف دوران‌لارا (ملک‌لره)؛

2. (بولودلاری) قوودوقجا قووان‌لارا (یاخود شیطان‌لارین پیس عمل‌لرینه مانع اولان‌لارا، اینسان‌لارا گوناه ایشلر گؤرمیی قاداغان ائدن‌لره)

3. و قورآن اوخویان‌لارا!

4. حقیقتن، سیزین تانری نینیز بیردیر!

5. او، گؤی‌لرین، یئرین و اونلارین آراسیندا اولان‌لارین (بوتون مخلوقاتین) رببی‌دیر. مشریق‌لرین (شرقین و قربین – گونشین، آیین و اولدوزلارین دوغوب باتدیغی یئرلرین) ده رببی اودور.

6. بیز (سیزه) ان یاخین اولان گؤی اوزونو (دونیا سماسینی) اولدوزلارلا بزدیک. (گونش، آی و اولدوزلار باشقا-باشقا گؤی‌لرده اولدوق‌لاری حالدا، سیز اونلارین هامی‌سینی اؤزونوزله موقاییسه‌ده ان یاخین بیر یئرده، سانکی باشینیزین اوستونده گؤرورسونوز).

7. (بیز هم ده گؤیو) اطاعت‌دن چیخمیش هر بیر شیطان‌دان قورودوق.

8. اونلار آلی بزمه (یوخاری عالمه، ملک‌لر عالمی‌نین صحبت‌لرینه) قولاق آسا بیلمز و هر طرف‌دن (آخان اولدوزلار واسطه‌سیله) قووولوب آتی‌لار.

9. (سما‌دان) کنار ائدی‌لرلر. اونلاری دایمی بیر عذاب گؤیلییر!

10. آنجاق (شیطان‌لار ایچه‌ری‌سینده  ملک‌لرین صحبت‌لرین‌دن بیر سؤزو، بیر خبری) چیرپیش‌دیران (اوغرون-اوغرون اؤیرنن) اولسا، اونو دا درحال یاندیریب-یاخان بیر اولدوز (هر شئیی دلیب کئچن بیر معشل) تعقیب ائدر.

11. ایندی (یا پیغمبر، بو موشریک‌لردن) سوروش: اونلاری یاراتماق چتین‌دیر، یوخسا بیزیم (باشقا) یاراتدیق‌لاریمیزی؟ [و یا: خیلقتجه اونلار گوج‌لودورلر، یوخسا بیزیم (باشقا) یاراتدیق‌لاریمیز؟] آخی بیز اونلاری (اینسان‌لارین باباسی آدمی) یاپیشقان (کیمی) بیر پالچیق‌دان یاراتدیق.

12. بلی، سن اونلارا (موشریک‌لرین تانری-نین قودرت علامت‌لرینی گؤردوک‌لری حالدا قیامته اینانماما‌لارینا) تعجب‌لنیرسن، اونلار ایسه (سنین بو اینامینا) ایستئهزا ائدیرلر.

13. اونلارا (قورآنلا تانری-نین دلیل‌لری ایله) اؤیود-نصیحت وئریلدیکده دوشونوب عیبرت آلمعزلار.

14. بیر نشانه  گؤردوکده ایسه اونا ایستئهزا ائدرلر.

15. و بئله دئیرلر: بو آنجاق آچیق-آشکار بیر سئحردیر.

16. مگر بیز اؤلدوک‌دن، تورپاق و سورسوموک اولدوق‌دان سونرا دیریلدیلجییکمی؟!

17. ائله‌جه ده (بیزدن) اوولکی آتا‌لاریمیز (دیریلدیلجکلرمی)؟!

18. (یا پیغمبر!) دئ: بلی، اؤزو ده زلیل (خار) اولا‌راق (دیریلدیلجکسینیز).

19. او یالنیز دحشت‌لی بیر سس‌دن (ایسرافیلین سورو ایکینجی دفعه اوفورمه‌سین‌دن) عبارت‌دیر. اونلار درحال (دیریلیب باش‌لارینا گتیریلن موصیبت‌لره) باخا‌جاق‌لار.

20. و دئیه‌جک‌لر: وای حالیمیزا! بو، حاق-حساب (جزا) گونودور!

21. (ملک‌لر ایسه اونلارا بئله دئیه‌جک‌لر): بو (دونیادا) یالان حساب ائتدیگینیز (حاق ایله باطیلی، مؤمینله کافیری) آییرد ائتمه گونودور!

22. (تانری ملک‌لره بئله بویورا‌جاق‌دیر: ) ییغین بیر یئره ظلم (کوفر) ائدن‌لری، اونلارین همتای‌لارینی و عبادت ائتدیک‌لرینی -

23. تانری دان قئیری! اونلارا جهنم یولونو گؤسترین!

24. اونلاری توتوب ساخلایین، چونکی سورغو-سوال اولونا‌جاق‌لار!

25. (ملک‌لر ایستئهزا ایله اونلارا دئیه‌جک‌لر: ) سیزه نه اولوب کی، (بو گون دونیا‌داکی کیمی) بیر-بیرینیزه یاردیم ائده بیلمیرسینیز؟

26. بلی، اونلار بو گون (تانری-نین امرینه) تسلیم اولموش‌لار!

27. اونلارین بیر قیسمی (تابع اولان‌لار) دیگری (اؤز باشچی‌لاری) ایله چنه-بوغاز اولماغا باشلایا‌جاق.

28. (تابع اولان‌لار اؤز باشچی‌لارینا) دئیه‌جک‌لر: سیز بیزیم یانیمیزا (اؤزونوزون حاق‌لی اولدوغونوز باره‌ده) آند-آمانلا (بیزیم برکت‌لی و اوغورلو سایدیغیمیز ساغ طرف‌دن) گلیردینیز. (اصلینده ایسه بیزی حاق یول‌دان آزدیرمیسینیز) .

29. (باشچی‌لاری) دئیه‌جک‌لر: خئیر، سیز (تانری-نین وهدانیتینه) اینانمیردینیز.

30. و بیزیم سیزین اوزرینیزده هئچ بیر حؤکموموز ده یوخ ایدی. خئیر، سیز (اؤزونوز) آزغین (گوناه ائتمکده حدی آشمیش) بیر قوم ایدینیز.

31. بونا گؤره ده رببیمیزین سؤزو (عذاب وعده‌سی) بیزیم باره‌میزده گئرچکلشدی. بیز موطلق (عذابی) داداجاغیق!

32. بیز سیزی یول‌دان چیخارتدیق، چونکی بیز اؤزوموز یول‌دان چیخمیش کیمسه‌لر ایدیک!

33. او گون هامی‌سی عذابا (جهنم اودونا یانماغا) شریک اولا‌جاق‌لار.

34. حقیقتن، بیز گوناهکارلارلا بئله رفتار ائدیریک.

35. اونلارا: تانری دان باشقا هئچ بیر تانری یوخ‌دور! – دئییلدیگی زامان تکببور گؤستریردی‌لر.

36. و: بیز هئچ دیوانه بیر شاعردن اؤترو تانری‌لاریمیزی ترک ائدریکمی؟! – دئییردی‌لر.

37. خئیر، او، حاقلا (قورآنلا) گلدی و (اؤزون‌دن اوولکی) پیغمبرلری تصدیق ائتدی.

38. سیز (موشریک‌لر) شدت‌لی عذابی موطلق داداجاقسینیز!

39. سیز آنجاق ائتدیگینیز عمل‌لرین جزاسینی آلاجاقسینیز.

40. تانری-نین موخلیس بنده‌لری ایسه موستسنا‌دیرلار (اونلارا جزا وئریلمه‌یه‌جک‌دیر).

41. محض اونلار اوچون معلوم بیر روزی واردیر.

42. (اونلار اوچون) نؤوبنؤو مئیوه‌لر واردیر. اونلار حؤرمته (شرفه) نایل اولا‌جاق‌لار –

43. نیم جننت‌لرینده.

44. اونلار تاخت‌لار اوستونده بیر-بیری ایله اوزبوز ایلشه‌جک‌لر.

45. اونلار اوچون (جننت ساقی‌لری طرفین‌دن آدامی کئفلندیرمه‌ین، بئهیشتده چای کیمی آخان) مین (شراب) دولو پیاله‌لر دولان‌دیریلا‌جاق‌دیر.

46. آغاپپاق، اؤزو ده ایچن‌لره لذت وئرن (بیر مین).

47. اونون ایچینده (دونیا‌داکی شراب‌دان فرق‌لی اولا‌راق) آغلی باش‌دان چیخاران (باشاغری‌سی، سوستلوک وئرن) هئچ بیر شئی یوخ‌دور. اونلار اوندان مست ده اولمازلار.

48. اونلارین یانیندا گؤزل (ایریگؤزلو)، باخیش‌لاری (یالنیز ارلرینه) دیکیلمیش زؤوجه‌لر اولا‌جاق‌دیر.

49. اونلار، سانکی اؤرتولو (باغلی، هئچ بیر ال دیممیش، قابیغی ایچینده تزه-تزه قالمیش، آغاپپاق) یومورتا‌دیرلار (یاخود سدف ایچینده گیزلنمیش اینجی‌دیرلر).

50. اونلار بیر-بیری ایله (دونیادا گؤردوک‌لری باره‌ده) سورغو-سوالا (سؤز-صحبته) باشلایا‌جاق‌لار.

51. اونلاردان بیری بئله دئیه‌جک: منیم بیر یولداشیم وار ایدی.
52. او دئییردی: سن، دوغرودان دا، اینانمیرسان کی،

53. بیز اؤلدوک‌دن، تورپاق و سور-سوموک اولدوق‌دان سونرا (دیریلدیلیب) سورغو-سوال اولوناجاغیق (و عمل‌لریمیزه گؤره جزالاندیریلاجاغیق)؟

54. (سونرا همین شخص جننت‌دکی یولداش‌لارینا) دئیه‌جک: سیز (ایندی اونون نه حالدا اولدوغونو) بیلیرسینیزمی؟ (اونلار: خئیر ، - دئیه جاواب وئره‌جک‌لر).

55. او اؤزو باخیب اونو (یولداشینی) جهنمین اورتاسیندا گؤره‌جک

56. و (اونا اوز توتوب) دئیه‌جک‌دیر: تانری-یاا آند اولسون کی، سن آز قالا منی (یول‌دان چیخاردیب) محو ائدجکدین!

57. اگر رببیمین لوطفو اولماسایدی، من ده (جهنمه) گتیریلن‌لردن اولاردیم!

58. بیز آرتیق اؤلمیجییک، ائله دئییلمی؟

59. (دونیا‌داکی) ایلک اؤلوموموز استثنا اولماقلا! بیز، ازاد دا گؤرمیجییک!

60. حقیقتن، بو، بؤیوک قورتولوش‌دور (اوغوردور)!

61. قوی (دونیادا) چالیشان‌لار بونون اوچون (بئله بیر ابعدی سعادت اوغروندا) چالیشسین‌لار!

62. (ائی اینسان‌لار!) قوناق اولماغا (زیافت اوچون) بو (جننت) یاخشی‌دیر، یوخسا (جهنم‌دکی پیس قورخولو، مئیوه‌سی زهر کیمی آجی) زققوم آغاجی؟

63. بیز اونو ظالم‌لار (جهنم ایستی‌سینده هئچ بیر آغاج بیتمز دئین کافیرلر) اوچون بیر بلا (درد) ائتدیک.

64. او ائله بیر آغاج‌دیر کی، جهنمین لاپ دیبین‌دن (جهنم اودونون ایچین‌دن) چیخار.

65. اونون مئیوه‌سی شیطان‌لارین باشی کیمی‌دیر (اولدوقجا چیرکین و اجایب‌دیر).

66. اونلار (جهنم اهلی) اوندان یئیه‌جک و قارین‌لارینی اونونلا دول‌دورا‌جاق‌لار.

67. سونرا اونلار اوچون (ایچمه‌یه) قاینار سو ایله قاتیشمیش ایرین واردیر.

68. داها سونرا اونلارین قاییدا‌جاق‌لاری یئر موطلق یئنه جهنم‌دیر!

69. چونکی اونلار آتا‌لارینی (دونیادا حاق یول‌دان) آزمیش گؤردولر.

70. بونونلا بئله یوگوره-یوگوره اونلارین آردینجا دوشوب گئتدی‌لر.

71. حقیقتن، اونلاردان (مککه موشریک‌لرین‌دن) اوولکی‌لرین (کئچمیش اوممت‌لرین) اکثریتی (حاق یول‌دان) آزمیشدی.

72. آند اولسون کی، بیز اونلارا (تانری-نین عذابی ایله) قورخودان پیغمبرلر گؤندرمیشدیک.

73. (یا رسولوم!) بیر گؤر او قورخودولان‌لارین (لاکین دوز یولا گلمه‌ین‌لرین) آخیری نئجه اولدو!

74. یالنیز تانری-نین صادق بنده‌لرین‌دن باشقا! (اونلارا هئچ بیر عذاب وئریلمه‌دی).

75. حقیقتن، نوح (اؤز طایفه‌سی‌نین محو ائدیلمه‌سی باره‌ده) بیزه دعا ائتمیش، اونون دعاسی نئجه ده گؤزل قبول اولونموشدو!

76. بیز (نوح قومونو سودا بوغوب) اونو و عائله‌سینی بؤیوک فلاکت‌دن قورتاردیق.

77. محض اونون نسلینی (قیامته قدر یئر اوزونده) باقی ائتدیک.

78. سونرا‌لار گلن‌لر ایچه‌ری‌سینده  اونون اوچون (یاخشی آد، گؤزل خاطره) قویدوق.

79. (اونو بئله یاد ائدیرلر: ) بوتون عالم‌لر (بشر اهلی) ایچه‌ری‌سینده  نوحا سلام اولسون!

80. حقیقتن، بیز یاخشی عمل صاحب‌لرینی بئله موکافاتلان‌دیریریق!

81. شوبهه‌سیز کی، او بیزیم مؤمین بنده‌لریمیزدن ایدی!

82. سونرا باشقا‌لارینی (نوحا ایمان گتیرمه‌ین‌لری) سودا بوغدوق.

83. حقیقتن، ایبراهیم ده اونون یولو ایله گئدن‌لردن (نوحون فیرقه‌سین‌دن) ایدی.

84. او زامان او اؤز رببی‌نین حضورونا ترته‌میز بیر قلبله گلمیشدی.

85. همین واخت او، آتاسینا و طایفه‌سینا بئله دئمیشدی: سیز نیه عبادت ائدیرسینیز؟

86. تانری-یاا قویوب یالانچی تانری‌لاریمی ایستییرسینیز؟

87. عالم‌لرین رببی باره‌سینده زننینیز ندیر؟ (اونون روزی‌سینی یئییب بوت‌لره تاپینیرسینیز؟ مگر بونون جزاسینی چکمیجکسینیز؟!)

88. (ایبراهیم) اولدوزلارا بیر نظر سالدی.

89. و (اطرافین‌داکی‌لاری اؤزون‌دن اوزاقلاشدیقماق مقصدیله) دئدی: من خسته‌یم!

90. (ایبراهیمین یانین‌داکی‌لار خستلیگین اونلارا یولوخماسین‌دان قورخا‌راق، هم ده او گون قئید ائده‌جک‌لری بایراما تله‌سه‌رک) اوندان اوز چئویریب گئتدی‌لر.

91. (ایبراهیم) خلوتجه اونلارین تانری‌لاری‌نین یانینا گئدیب (ایستئهزا ایله) دئدی: مگر (یانینیزدا اولان بو تام‌لاری) یئمیجکسینیز؟

92. سیزه نه اولوب کی، دانیشمیرسینیز؟

93. سونرا بوت‌لرین اوستونه یوگوروب ساغ علی ایله اونلارا مؤحکم بیر زربه ائندیردی.

94. (بون‌دان خبر توتان طایفه‌سی) یوگوره-یوگوره اونون یانینا گلدی.

95. (ایبراهیم اونلارا) دئدی: سیز اؤزونوز یونوب دوزلتدیگینیز شئی‌لرمی عبادت ائدیرسینیز؟

96. حال بوکی سیزه ده، سیزین دوزلتدیک‌لرینیزی ده تانری یاراتمیش‌دیر!

97. اونلار دئدی‌لر: بونون (ایبراهیم) اوچون بیر بینا تیکین، (ایچری‌سینی اودونلا دولدوروب) اؤزونو ده اودا آتین!

98. اونلار اونون اوچون بئله بیر هیه قورماق ایسته‌دی‌لر، بیز ایسه اونلاری چوخ سفیل (زلیل) بیر وضعیته سالدیق. (حیله‌لری باش توتمادی، ایبراهیمه هئچ بیر شئی ائده بیلمه‌دی‌لر).

99. (ایبراهیم اوددان خلاص اولدوق‌دان سونرا) دئدی: من رببیمه دوغرو (تانری-نین منه بویوردوغو یئره - شاما طرف) گئدیرم. او منه دوغرو یولو موطلق گؤستره‌جک‌دیر!

100. (ایبراهیم موقددس تورپاغا یئتیشدیک‌دن سونرا دعا ائدیب) دئدی: ائی رببیم! منه صالح‌لردن اولان (بیر اؤولاد) بخش ائت!

101. بیز ده اونا هلیم خاصیت‌لی بیر اوغلان اوشاغی (ایسمایل) ایله موژده وئردیک.

102. او، یوگوروب قاچماق (آتاسینا یاردیم ائده بیلمک) چاغینا (اون اوچ یاشینا) چاتدیقدا (ایبراهیم) دئدی: اوغلوم! یوخودا گؤردوم کی، سنی قوربان کسیرم. باخ گؤر (بو باره‌ده) نه فیکیرلشیرسن! او دئدی: آتاجان! سنه نه امر اولونورسا، اونو دا ائت. اینشاللاه، منیم سبیرلی‌لردن اولدوغومو گؤره‌جکسن!

103. اونلارین هر ایکی‌سی (تانری-نین امرینه) تسلیم اولدوغو و (ایبراهیم ایسمای‌لی قوربان کسمک اوچون) اوزوسته یئره ییخدیغی زامان

104. بیز اونا بئله خیتاب ائتدیک: یا ایبراهیم!

105. آرتیق سن رؤیانین دوزگون‌لوگونو (تانری طرفین‌دن اولدوغونو) تصدیق ائتدین! (سنه یوخودا نه امر اولونموشدوسا، اونو یئرینه یئتیردین. تانری سنه لوطف ائده‌رک اوغلونون یئرینه بیر قوچ کسمیی بویورور). بیز یاخشی ایش گؤرن‌لری بئله موکافاتلان‌دیریریق.

106. شوبهه‌سیز کی، بو، آچیق-آیدین بیر ایمتاهان ایدی.

107. بیز اونا بؤیوک بیر قوربان‌لیق (هابیلین قوربان‌لیق قوچونو) اوز وئردیک.

108. سونرا‌دان گلن‌لر آراسیندا اونون اوچون (یاخشی آد، گؤزل خاطره) قویدوق.

109. (اونو بئله یاد ائدیرلر: ) ایبراهیمه سلام اولسون!

110. حقیقتن، بیز یاخشی عمل صاحب‌لرینی بئله موکافاتلان‌دیریریق!

111. شوبهه‌سیز کی، او بیزیم مؤمین بنده‌لریمیزدن ایدی!

112. اونا صالح‌لردن اولان ایسحاقین پیغمبر اولاجاغی ایله موژده وئردیک.

113. بیز اونا ایسهاقا (پیغمبرلیکله، اؤولاد چوخ‌لوغو ایله) برکت وئردیک. اونلارین هر ایکی‌سی‌نین نسلین‌دن یاخشی ایشلر گؤرن ده وار، آچیق-آشکار اؤزونه ظلم ائدن ده!

114. بیز موسی و هارونا دا نعمت (پیغمبرلیک) بخش ائتدیک.

115. اونلارین هر ایکی‌سینی بؤیوک فلاکت‌دن (فیرعونون اسارتین‌دن، یاخود سودا بوغولماق‌دان) قورتاردیق.

116. اونلارا یاردیم ائتدیک و اونلار (دوشمنه) قالیب گلدی‌لر.

117. اونلارین هر ایکی‌سینه (حؤکم‌لری) آچیق-آیدین او کیتابی (تؤوراتی) وئردیک.

118. اونلارین هر ایکی‌سینی دوغرو یولا مووففق ائتدیک.

119. سونرا‌دان گلن‌لر ایچه‌ری‌سینده  اونلارین هر ایکی‌سی اوچون (یاخشی آد، گؤزل خاطره) قویدوق.

120. (اونلاری بئله یاد ائدیرلر: ) موسایا و هارونا سلام اولسون!

121. حقیقتن، بیز یاخشی عمل صاحب‌لرینی بئله موکافاتلان‌دیریریق!

122. شوبهه‌سیز کی، اونلارین هر ایکی‌سی بیزیم مؤمین بنده‌لریمیزدن ایدی.

123. حقیقتن، ایلیاس دا (بیزیم طرفیمیزدن گؤندریلمیش) پیغمبرلردن‌دیر!

124. بیر زامان او اؤز طایفه‌سینا بئله دئمیشدی: مگر (بوت‌لره عبادت ائتمکله) تانری دان قورخمورسونوز؟

125. مگر سیز یارا‌دان‌لارین ان یاخشی‌سینی (تانری-یاا) قویوب بئله (بئل آدلی بوته) عبادت ائدیرسینیز؟

126. هم سیزین رببینیز، هم ده (سیزدن) اوولکی آتا‌لارینیزین (بابا‌لارینیزین) رببی اولان تانری-یاامی (ترک ائدیرسینیز)؟

127. لاکین اونلار اونو تکذیب ائتدی‌لر، بونا گؤره ده (قیامت گونو جهنمه) گتیریله‌جک‌لر.

128. یالنیز تانری-نین موخلیس بنده‌لرین‌دن باشقا!

129. سونرا‌دان گلن‌لر آراسیندا اونون اوچون (یاخشی آد، گؤزل خاطره) قویدوق.

130. (اونو بئله یاد ائدیرلر: ) ایلیاسینه (ایلیاسا) سلام اولسون!

131. حقیقتن، بیز یاخشی عمل صاحب‌لرینی بئله موکافاتلان‌دیریریق!

132. شوبهه‌سیز کی، او بیزیم مؤمین بنده‌لریمیزدن ایدی!

133. حقیقتن، لوت دا پیغمبرلردن‌دیر!

134. (یا رسولوم!) یادینا سال کی، بیز او واخت (لوت طایفه‌سینا موصیبت اوز وئردیگی زامان) اونو و بوتون عائله‌سینی خلاص ائتدیک.

135. یالنیز عذاب ایچینده قالان‌لار آراسیندا اولان قوجا قاری‌دان (لوتون اؤورتین‌دن) باشقا!

136. سونرا ایسه باشقا‌لارینی (ایمان گتیرمه‌ین‌لری) یوخ ائتدیک.

137. سیز (شاما گئتدیگینیز زامان) سحر واختی اونلارین یوردون‌دان کئچیرسینیز؛

138. ائله‌جه ده آخشام واختی. مگر بیر دوشونوب-داشینمیرسینیز؟

139. حقیقتن، یونیس ده (بیزیم تففیمیزدن گؤندریلمیش) پیغمبرلردن‌دیر!

140. (یا پیغمبر!) یادینا سال کی، بیر زامان او، (قومونون کوفرو اوزون‌دن یوک و آداملا) دولو بیر گمییه قاچمیشدی.

141. (گمیده اولان‌لار) پوشک آتمیش و (پوشک اونا دوشدوگو اوچون) مغلوب ائدیلن‌لردن اولموشدو. (یونیس گمییه میندیگی زامان گمی یئرین‌دن ترپنممیش، بونا گؤره ده سرنیشین‌لر: یقین کی، ایچریمیزده آغاسین‌دان قاچمیش کؤله واردیر ، - دئمیشدی‌لر. کؤله‌نین کیم اولدوغونو بیلمک اوچون پوشک آتیلمیش و او، یونیسه دوشموشدو. یونیس اؤزونو دنیزه آتماغا مجبور اولموشدو).

142. (یونیس تانری-نین ایزنی اولما‌دان قومونو ترک ائدیب گئتدیگینه گؤره) اؤزونو قینایارکن (دنیزه آتیلارکن) بالیق اونو اودموشدو.

143. اگر او، (تانری-یاا) چوخ تقدیس ائدن‌لردن (ناماز قیلان‌لاردان) اولماسایدی،

144. یقین کی، بالیغین قارنیندا قیامت گونونه قدر قالاردی.

145. نهایت، او، خسته اولدوغو حالدا اونو بوش بیر یئره (ساحله) آتدیق.

146. و (باشی) اوستونده (اونا کؤلگه سالماق اوچون) ایری یارپاق‌لی بیر آغاج (یاخود قاباق تاغی) بیتیردیک.

147. بیز اونو یوز مین نفره و داها چوخ کیمسه‌یه پیغمبر گؤندردیک.

148. نهایت، اونلار اونا (یونیسه) ایمان گتیردی‌لر و بیز ده اونلارا مویین واختادک (عؤمورلری‌نین آخیرینا کیمی) گون-گوزران وئردیک.

149. (یا پیغمبر! ایندی او موشریک‌لردن) سوروش: دئمه‌لی، قیزلار سنین رببی‌نین، اوغلان‌لار ایسه اونلارین اؤزلری‌نین‌دیر، ائلمی؟

150. یوخسا بیز ملک‌لری دیشی یاراتمیشیق و اونلار دا (بونا) شاهید اولوب‌لار؟!

151. خبرین اولسون کی، اونلار اؤز یالان‌لاری اوزون‌دن موطلق بئله دئیه‌جک‌لر:

152. تانری اؤولاد تؤرتمیش‌دیر (ملک‌لر اونون قیزلاری‌دیر) . اونلار، حقیقتن، یالانچی‌دیرلار!

153. مگر تانری (ملک‌لری اؤزونه اؤولاد گؤتورمکله) قیزلاری اوغلان‌لاردان اوستونمو توتموش‌دور؟!

154. سیزه نه اولموش‌دور، نئجه موهاکیمه یورودورسونوز؟

155. هئچ دوشونورسونوز؟!

156. یوخسا سیزین آچیق-آشکار بیر دلیلینیز واردیر؟!

157. اگر دوغرو دانیشیرسینیزسا، کیتابینیزی گتیرین!

158. (موشریک‌لره هم ده اؤزلرین‌دن) اونونلا (تانریلا) جین‌لر (پری‌لر، یاخود ملک‌لر) آراسیندا بیر قوهوملوق علاقه‌سی ایجاد ائتدی‌لر. حقیقتن، جین‌لر اونلارین (بو سؤزو دئین‌لرین قیامت گونو جهنمه) گتیریلجیینی بیلیرلر.

159. تانری (موشریک‌لرین) اونا عاید ائتدیک‌لری صیفت‌لردن تمامیله اوزاق‌دیر!

160. تانری-نین موسلیس (مؤمین) بنده‌لری ایسه استثنا‌دیر.

161. (ائی موشریک‌لر!) نه سیز، نه ده عبادت ائتدیک‌لرینیز

162. هئچ کسی توولاییب یول‌دان چیخارا بیلمزسینیز؛

163. یالنیز جهنمه گیره‌جک کیمسه‌دن باشقا!

164. (جبرایل پیغمبر علئیه سلاما بئله دئدی: ) بیزدن (ملک‌لردن) ائله بیری‌سی یوخ‌دور کی، اونون (سمادا تانری-یاا عبادت اوچون) مویین بیر یئری اولماسین!

165. حقیقتن، بیز سف-سف دوروروق.

166. و (تانری-یاا) تقدیس ائدیب شأنینه تعریف‌لر دئییریک.

167. (مککه موشریک‌لری) تاکیدله بئله دئییردی‌لر:

168. اگر بیزده اوولکی‌لرین کیتابلاریندان‌ بیری اولسا ایدی،

169. بیز ده موطلق تانری-نین موخلیس بنده‌لری اولاردیق!

170. اما اونو (قورآنی) اینکار ائتدی‌لر. اونلار (کوفرلری‌نین عاقیبتینی) موطلق بیله‌جک‌لر.

171. آند اولسون کی، پیغمبر بنده‌لریمیز حاقیندا اولجه‌دن (لؤوحی-محفوظدا) بو سؤزوموز دئییلمیشدی:

172. اونلار موطلق قالیب گله‌جک‌لر.

173. بیزیم عسگرلریمیز (مؤمین‌لر) لابود اولا‌راق (کافیرلره) ظفر چالا‌جاق‌لار!

174. (یا پیغمبر!) سن بیر مدت (بدر ووروشونا، یاخود مککه‌نین فتهیندک) اونلاردان اوز چئویر!

175. و (کناردان) اونلارا باخ! اونلار موطلق (کوفرلری‌نین عاقیبتینی) گؤره‌جک‌لر!

176. اونلار عذابیمیزین تئزلیکله گلمه‌سینی ایستییرلر؟

177. (او عذاب) اونلارا یئتیشدیکده (ائولرینده ایکن باش‌لاری‌نین اوستونو آلدیقدا) قورخودولان‌لارین (لاکین یولا گلمه‌ین‌لرین) ساباهی نئجه ده پیس اولا‌جاق!

178. (یا پیغمبر!) سن اونلاردان بیر مدت اوز چئویر!

179. و (کناردان) اونلارا باخ! اونلار موطلق (کوفرلری‌نین عاقیبتینی) گؤره‌جک‌لر!

180. سنین رببین – یئنی‌لمز قوت صاحبی (مولکونده هر شئیه قالیب) اولان رببین (موشریک‌لرین) اونا عاید ائتدیک‌لری صیفت‌لردن تامامیله اوزاق‌دیر!

181. پیغمبرلره سلام اولسون!

182. عالم‌لرین رببی اولان تانری-یاا حمد اولسون


 38-ص

ص سوره‌سی

(مککه‌ده نازیل اولموش‌دور، 88 آیه‌دیر)

باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان

1. ساد! (شان‌لی-شرف‌لی) اؤیود-نصیحتله دولو قرآنا آند اولسون!

2. (مککه کافیرلری‌نین ایمان گتیرممه‌لری هئچ ده، اونلارین دئدیگی کیمی، شکک-شوبهه اوزون‌دن دئییل‌دیر). دوغروسو، او کافیرلر قورور و نیفاق ایچینده‌دیرلر. (ایمان گتیرمیی اؤزلرینه سیغیشدیرمیر. محمّد علئیه سلاما قارشی چیخیب اونونلا اداوت آپاریرلار).

3. بیز اونلاردان اول نئچه-نئچه نسیل‌لری محو ائتدیک. اونلار فریاد ائدیب یاردیم دیلییردی‌لر، لاکین آرتیق (عذاب‌دان) قاچیب جان قورتارماق واختی دئییلدی.

4. اونلار اؤز ایچری‌لرین‌دن اؤزلرینه (تانری-نین عذابی ایله) قورخودان بیر پیغمبر گلمه‌سینه تعجب ائتدی‌لر و کافیرلر بئله دئدی‌لر: بو، یالانچی بیر سئحربازدیر!

5. عجبا، او، (تانری دان باشقا هئچ بیر تانری یوخ‌دور دئمکله) تانری‌لارین هامی‌سینی بیر تانریمی ائدیر؟ بو، دوغرودان دا، چوخ تعجب‌لو بیر شئی‌دیر.

6. اونلارین عیان‌لاری (توپلاندیق‌لاری مجلیس‌دن) چیخیب گئده‌رک (بیر-بیرینه) بئله دئدی‌لر: گئدین اؤز تانری‌لارینیزا (عبادتده) مؤحکم (سبات‌لی) اولون. (بیزدن) ایستنیلن شئی بودور (تؤوحیددیر).

7. بیز بونو (محمّدین دئدیک‌لرینی) سونونجو دینده (خاچ‌پرست‌لیکده) ده ائشیتممیشیک. بو آنجاق بیر اویدورما‌دیر.

8. مگر قورآن آرامیزدان اونامی نازیل اولموش‌دور؟! (حال بوکی او، یاشجا بیزدن کیچیک، اؤزو ده کاسیب‌دیر) . دوغروسو، اونلار منیم قورآنیم باره‌ده شکک-شوبهه ایچینده‌دیرلر. دوغروسو، اونلار هله منیم عذابیمی دادمامیش‌لار!

9. یوخسا (یا پیغمبر!) سنین یئنی‌لمز قوت، کرم صاحبی اولان رهبی‌نین رحمت خزینه‌لری اونلارا مخصوص‌دور؟!

10. یاخود گؤی‌لرین، یئرین و اونلارین آراسیندا اولان هر شئیین ایختیاری اونلارین الینده‌دیر؟! ائله ایسه قوی ایپلردن یاپیشیب (گؤیه) قالخسین‌لار! (کایناتین حؤکمونو اؤز اللرینه آلیب اونو ایداره ائتسین‌لر. ایستدیک‌لرینه پیغمبرلیک وئریب اونا وحی گؤندرسین‌لر!)

11. اونلار (موشریک‌لر) بورادا (یاخین زامان‌لاردا باش وئره‌جک بدر ووروشوندا، یاخود مککه‌نین فتحینده) موختلیف فیرقه‌لردن عبارت مغلوبیته اوغرایا‌جاق بیر اوردودورلار.

12. اونلاردان اول نوح قومو، آد و سارسیلماز سلطنت (مؤهتشم بینا‌لار و یا هون‌دور قایا‌لار، دار آغاجلاری) صاحبی فیران دا (پیغمبرلری) تکذیب ائتمیشدی.

13. ائله‌جه ده ثمود، لوت قومو، ایکه اهلی (شوئیب طایفه‌سی) – بو فیرقه‌لرین

14. هر بیری پیغمبرلری آنجاق یالانچی سایمیشدی. بونا گؤره ده عذابیم (اونلارا) واجیب اولدو.

15. بون‌لار (مککه موشریک‌لری) یالنیز بیر دحشت‌لی (توکورپدیجی) سسه (ایسرافیلین سورو بیرجه دفعه اوفورمه‌سینه) بنددیرلر. (سورون چالینماسی واختی گلیب چاتدیقدا ایسه) او، بیر آن بئله گئجیکمز!

16. اونلار (ایستئهزا ایله): ائی رببیمیز! تئز اول، بیزیم پاییمیزی (عمل دفتریمیزی، یاخود خئییردن، شردن پاییمیزا نه دوشه‌جکسه) حاق-حساب (قیامت) گونو گلممیش‌دن اول وئر! – دئدی‌لر.

17. (یا پیغمبر!) اونلارین دئدیک‌لرینه صبر ائت و قوت‌لی بنده‌میز داوودو یادینا سال! چونکی او، دایم تانری-یاا سیغینان بیر کیمسه ایدی. (داوود بؤیوک قودرت، مؤهتشم سلطنت صاحبی اولماسینا باخمایا‌راق گوناشیری اوروج توتار، گئجه‌لری دوروب ناماز قیلار، دونیا مالینا، ناز-نعمتینه آلوده اولماییب یالنیز تانری رضاسینی قازانماق دیلیردی).

18. بیز داغ‌لاری اونا رام ائتمیشدیک. اونلار آخشام-سحر اونونلا بیرلیکده (تانری-یاا) تقدیس ائدیب شأنینه تعریف‌لر دئیردی‌لر.

19. بیز قوش‌لاری دا توپ‌لو حالدا (اونون ایختیارینا وئرمیشدیک)، هامی‌سی اونا طرف یؤنلمکده ایدی.

20. بیز اونون مولکونو (سلطنتینی) مؤحکملندیرمیش، اونا حیکمت (پیغمبرلیک) و (حاقلا باطیلی آییرد ائدیب) دوزگون حؤکم وئرمک قابیلیتی بخش ائتمیشدیک. (داوود چوخ موشکول مسئله‌لری آسان‌لیقلا هلل ائدر، عدالت‌لی حؤکم چیخاراردی).

21. (یا پیغمبر!) سنه (داوودون پادشاه‌لیغی واختی) داوا ائدن‌لرین خبری گلیب چاتدیمی؟ او زامان اونلار (داوودا مخصوص) معبه‌ده (عبادت واختی اورا داخیل اولماق قاداغان ائدیلدیگی اوچون) دیواردان آشیب گلمیشدی‌لر.

22. اونلار داوودون یانینا گلیکده (داوود) اونلاردان (معبه‌ده قاپی‌دان دئییل، دیواردان آشیب داخیل اولدوق‌لاری اوچون) قورخدو. اونلار دئدی‌لر: قورخما، بیز بیر-بیریمیزه حاق‌سیزلیق ائتمیش ایکی ایددیاچیییق. آرامیزدا عدالتله حؤکم ائت، حاقی تاپدالاما (هئچ بیریمیزین طرفینی ساخلاما) و بیزه دوغرو یولو گؤستر!

23. (اونلاردان بیری دئدی: ) بو منیم (دین) قارداشیم‌دیر. اونون دوخسان دوققوز دیشی قویونو، منیم ایسه بیرجه دیشی قویونوم واردیر (یاخود اونون دوخسان دوققوز زؤوجه‌سی، منیم ایسه بیرجه زؤوجم وار). بئله بیر وضعیتده: اونو منه وئر! (منی اونا صاحب ائت!) – دئدی و (دیل‌دن پرگار اولدوغو اوچون) موباهیسه‌ده منی مغلوب ائتدی .

24. (بو سؤزلری ائشی‌دن داوود او بیری ایددیاچی آغزینی آچماغا ماجال تاپمامیش) دئدی: او سنین بیرجه قویونونو اؤز قویون‌لارینا قاتماق ایستمکله، شوبهه‌سیز کی، سنه ظلم ائتمیش‌دیر. دوغرودان دا، شریک‌لرین چوخو بیر-بیرینه حاق‌سیزلیق ائدر. یالنیز ایمان گتیریب یاخشی ایشلر گؤرن‌لردن ساوایی! اونلار دا (تأسف کی) چوخ آزدیرلار! (ایددیاچی‌لار بیر-بیرینه باخیب گولدوک‌دن، یاخود چیخیب گئتدیک‌دن سونرا) داوود (بو ایشدن شوبهه‌یه دوشه‌رک) بیزیم اونو ایمتاهانا چکدیگیمیزی گومان ائتدی. او درحال رببین‌دن اؤز باغیشلانماسینی دیله‌دی و دیزی اوسته دوشوب سجده‌یه قاپانا‌راق توبه ائتدی.

25. بیز بونو (او بیری ایددیاچینی دینلمه‌یه‌رک اونو زولمکار آدلاندیرماسینی و یا بئله بیر سهو زننه دوشمه‌سینی) اونا باغیشلادیق. حقیقتن، او، (قیامت گونو) درگاهیمیزا یاخین اولا‌جاق و اونون قاییدیب گلجیی یئر ده گؤزل اولا‌جاق‌دیر (یاخود اونو دونیادا چوخ‌لو نعمت، آخیرتده ایسه گؤزل سیغینا‌جاق – جننت گؤزله ییر).

26. یا داوود! بیز سنی یئر اوزونده خلیفه (و یا اوولکی پیغمبرلره خلف) ائتدیک. بونا گؤره ده اینسان‌لار آراسیندا عدالتله حؤکم ائت، نفس‌دن گلن ایستک‌لره اویما، یوخسا اونلار سنی تانری یولون‌دان ساپدیرار. شوبهه‌سیز کی، تانری یولون‌دان ساپان‌لاری حاق-حساب گونونو اونوتدوق‌لاری اوچون شدت‌لی بیر عذاب گؤزله ییر!

27. بیز گؤیو، یئری و اونلارین آراسیندا اولان‌لاری (بوتون مخلوقاتی) بوش-بوشونا یاراتمادیق. بو، کافیرلرین زننی‌دیر. وای جهنم اودوندا یانا‌جاق کافیرلرین حالینا!

28. یوخسا بیز ایمان گتیریب یاخشی ایشلر گؤرن‌لری یئر اوزونده فیتنه-فساد تؤره‌دن‌لرله عینی توتاجاغیق؟! یاخود تانری دان قورخوب پیس عمل‌لردن چکینن‌لری گوناهکارلارا تای ائدجییک؟!

29. (یا پیغمبر! بو قورآن) سنه نازیل ائتدیگیمیز موبا‌رک (خئییر-برکت‌لی) بیر کیتاب‌دیر کی، (اینسان‌لار) اونون آیه‌لرینی دوشونوب درک ائتسین‌لر و عقل صاحب‌لری ده (اوندان) عیبرت آلسین‌لار!

30. بیز داوودا سولئیمانی بخش ائتدیک. نه گؤزل بنده! او، دایم تانری-یاا سیغینان بیر کیمسه ایدی. (اونون رضاسینی قازانماق دیلییردی).

31. (بیر گون) آخشاموستو اونا جینس (بیر آیاغینی دیرناغی اوستونه قویوب، اوچ آیاغی اوستونده دوران)، چاپار آتلار گؤستریلدیگی زامان

32. او دئدی: من گؤزل‌لیگی (بو آتلاری) رببیمین ذکرین‌دن (تؤورات‌دان) دولایی سئویرم (چونکی تانری-نین دینینی قوتلن‌دیرمک اوچون بیر جیهاد واسطه‌سی کیمی اونلارین تعریفی تؤوراتدا مؤوجوددور). نهایت، (او آتلار سولئیمانین گؤزون‌دن) قئیب اولوب گیزلندی. (و یا: بو آتلارا اولان محببتی منی رببیمین ذکرین‌دن یاییندیردی. او قدر اونلارا تاماشا ائتدیم کی، ایکیندی نامازی قیلا بیلمدیم) .

33. (سولئیمان دئدی: ) اونلاری (آتلاری) منه قایتارین! (آتلار قایتاریلیب گتیریلدیک‌دن سونرا) اونلارین قیچ‌لارینی و بویون‌لارینی سیغاللاماغا باشلادی. (یاخود اونو عبادت‌دن یاییندیردیق‌لاری اوچون اونلاری قوربان کسیب فقیر-فوقرایا پایلادی).

34. آند اولسون کی، بیز سولئیمانی (ائتدیگی بیر ختا اوزون‌دن) ایمتاهانا چکدیک. تاختی‌نین اوستونه (روح‌سوز) بیر جسد آتدیق (و یا: تاختی‌نین اوستونه بیر جین اوتورتدوق). سونرا او (پئشمان اولوب توبه ائتدی و یئنی‌دن اؤز مولکونه، اؤز تاختینا) قاییتدی.

35. (سولئیمان دعا ائدیب) دئدی: ائی رببیم! منی باغیشلا و منه ائله بیر مولک (سلطنت) وئر کی، من‌دن سونرا (او جوره‌سینه) هئچ کس نایل اولا بیلمه‌سین. حقیقتن، سن بؤیوک ائحسان (کرم) صاحبیسن! (تانری سولئیمانین دعاسینی قبول بویوردو. اونا هم پیغمبرلیک، هم ده پادشاه‌لیق اتا ائتدی).

36. بیز کولیی اونا رام ائتدیک. کولک اونون امری ایله ایستدیگی یئره راحتجا گئدیردی.

37. (بیز) شیطان‌لاردان اولان هر بیر بننانی و قوواسی،

38. ائله‌جه ده باشقا‌لارینی (دیگر شیطان‌لاری) زنجیرلنمیش حالدا (اونون ایختیارینا وئردیک)

39. (و اونا بئله بویوردوق: ) بو بیزیم ائحسانیمیزدیر، (اوندان کیمه ایسته‌سن) وئر، یاخود (ساخلاییب) وئرمه! او، سای‌سیز-حساب‌سیزدیر (سن‌دن بو نعمت‌لر باره‌سینده حاق-حساب طلب اولونمایا‌جاق‌دیر) .

40. حقیقتن، او، (قیامت گونو) درگاهیمیزا یاخین اولا‌جاق و اونون قاییدیب گلجیی یئر ده گؤزل اولا‌جاق‌دیر (یاخود اونون اوچون دونیادا چوخ‌لو نعمت، آخیرتده ایسه گؤزل سیغینا‌جاق – جننت واردیر).

41. (یا پیغمبر!) بنده‌میز اییوبو دا یاد ائت! بیر زامان او اؤز رببینه مراجعتله بئله دئمیشدی: شیطان منه بلا و عذاب توخوندورموش‌دور!

42. (اونا بئله بویوردوق: ) آیاغینلا (یئره) وور! بو، (یئردن چیخان بولاق) یویونا‌جاق و ایچیله‌جک سرین (سودور)! (اییوب او سو ایله قوسل ائدیب اوندان ایچن کیمی بوتون خسته‌لیک‌لری گئتدی).

43. درگاهیمیزدان بیر مرحمت و عقل صاحب‌لرینه بیر عیبرت اولسون دئیه، اونا عائله‌سینی و اوسته‌لیک بیر او قدر ده (اوغول-اوشاق) باغیشلادیق.

44. (اییوب خسته اولدوغو زامان اؤورتی بیر ایش دالینجا هاراسا گئتمیش، یوبانیب چوخ گئج گلمیشدی. بون‌دان هیرس‌لنن اییوب ساغالدیق‌دان سونرا اونا یوز چوبوق ووراجاغینا آند ایچمیشدی. اییوبون اؤز آندینا عمل ائتمه‌سی، هم ده زؤوجه‌سی‌نین جساسی‌نین یونگوللشدیریلمه‌سی اوچون اونا بئله بویوردوق: ) الینه (یوز یاش و یا قورو چوبوق‌دان عبارت) بیر دسته گؤتور و اونونلا (اؤورتینی) وور. آندینی پوزما. بیز اونو (موصیبت‌لره) صبر ائدن گؤردوک. نه گؤزل بنده! او، (دایم تانری-یاا) سیغینان بیر کیمسه ایدی.

45. (یا رسولوم!) قوت و بصیرت صاحبی اولان بنده‌لریمیز ایبراهیمی، ایسهاقی و یعقوبو دا یاد ائت!

46. بیز یوردو (آخیرت یوردونو) آنماق خیسلتینی اونلارا مخصوص ائلدیک. (اونلار ناز-نعمته، شان-شؤهرته اویماییب عؤمورلرینی تانری-یاا عبادت و اطاعت ایچینده کئچیردر، دونیالاریندان‌ داها چوخ آخیرت‌لری حاقیندا دوشونردی‌لر).

47. شوبهه‌سیز کی، اونلار درگاهیمیزدان سئچیلمیش ان یاخشی کیمسه‌لردن‌دیرلر!

48. (یا پیغمبر!) ایسمای‌لی، (ایلیاسین عمی‌سی اوغلو) الیسع و ذواالکیف‌لی ده خاطیرلا! اونلارین هامی‌سی سئچیلمیش، ان یاخشی کیمسه‌لردن‌دیر!

49. بو، (اونلاری تعریفله، میننتدارلیقلا) یادا سالماق‌دیر (یاخود بو قورآن سنین اؤزون و اوممتین اوچون بیر اؤیود-نصیحت‌دیر). تانری دان قورخوب پیس عمل‌لردن چکینن‌لری گؤزل بیر قاییدیش یئری (جننت) گؤزله ییر!

50. قاپی‌لاری اونلار اوچون (تایباتای) آچیلمیش ادن جننت‌لری!

51. اونلار اورادا (تاخت‌لارا) سؤیکنیب جوربجور مئیوه‌لر و ایچکی‌لر (جننت ایچکی‌لری) ایسته‌یه‌جک‌لر.

52. اونلارین یانیندا گؤزلرینی (یالنیز ارلرینه) دیکمیش همیاشیدلار (هامی‌سی اوتوز اوچ یاشیندا زؤوجه‌لر) اولا‌جاق‌دیر.

53. حاق-حساب گونو اوچون (آخیرتده) وعد اولوندوغونوز (نعمت‌لر) بون‌لاردیر.

54. بو، البته، بیزیم روزیمیزدیر. او بیتمز-توکنمزدیر.

55. بو بئله! شوبهه‌سیز کی، آزغین‌لاری (تانری-یاا آسی اولان‌لاری) دا چوخ پیس قاییدیش یئری -

56. جهنم (گؤزله ییر). اونلار اورا واصیل اولا‌جاق‌لار. او نئجه ده پیس بیر مسکن‌دیر!

57. بو، قاینار سو و ایرین‌دیر. قوی اونو دادسین‌لار!

58. (جهنمده) اونا بنزر داها باشقا-باشقا (عذاب‌لار) واردیر.

59. (ملک‌لر کافیرلرین دونیا‌داکی باشچی‌لارینا اونلارا تابع اولان‌لاری گؤستریب دئیه‌جک‌لر: ) بو سیزینله بیرلیکده (جهنمه) داخیل اولان دسته‌دیر. (باشچی‌لار دئیه‌جک‌لر: ) اونلار راحت‌لیق اوزو گؤرمه‌سین‌لر! (اونلارا سلام اولماسین!) اونلار جهنمه داخیل اولان‌لاردیر!

60. (تابع اولان‌لار دا اؤز باشچی‌لارینا) بئله دئیه‌جک‌لر: خئیر، سیز ائله اؤزونوز راحت‌لیق اوزو گؤرمیسینیز! (سیزین اؤزونوزه سلام اولماسین!) بونو بیزیم اوچون سیز حاضیرلادینیز (بو عذابا، کوفره بیزی سیز اوغراتدینیز). بیر باخین (بو جهنم) نئجه ده پیس مسکن‌دیر!

61. اونلار دئیه‌جک‌لر: ائی رببیمیز! بونا (بو عذابا) بیزی کیم اوغرادیبسا، اونون عذابینی جهنمده ایکیقات ائله!

62. (آزغین‌لار، تانری-یاا آسی اولان‌لار بیر-بیرینه) دئیه‌جک‌لر: (دونیادا) پیس آدام‌لار سایدیغیمیز کس‌لری (یوخسول مؤمین‌لری) نیه بوردا گؤرموروک؟

63. بیز اونلاری مسخره‌یه قویوردوق. یوخسا اونلار (بورادا اولدوق‌لاری حالدا) گؤزه دیمیرلر؟!

64. شوبهه‌سیز کی، بو – جهنم اهلی‌نین بیر-بیری ایله بو جور چکیشمه‌سی (چنه-بوغاز اولماسی) بیر حقیقت‌دیر!

65. (یا رسولوم!) دئ: من یالنیز (سیزی تانری-نین عذابی ایله) قورخودان بیر پیغمبرم. بیر اولان، (هر شئیی) قهر ائدن تانری دان باشقا هئچ بیر تانری یوخ‌دور!

66. او، گؤی‌لرین، یئرین و اونلارین آراسیندا اولان‌لارین (بوتون مخلوقاتین) رببی‌دیر! او، یئنی‌لمز قوت صاحبی‌دیر، چوخ باغیشلایان‌دیر.

67. دئ: او (قورآن تانری درگاهین‌دان نازیل اولان) چوخ بؤیوک خبردیر!

68. سیز ایسه اوندان اوز دؤندریرسینیز!

69. (ملک‌لر آدمین یارادیلماسی باره‌ده تانریلا) موباهیسه آپارارکن منیم یوخاری عالم‌دن هئچ بیر خبریم یوخ ایدی.

70. (بوتون اونلار) منه آنجاق (سیزی تانری-نین عذابی ایله) قورخودان بیر پیغمبر اولدوغوم اوچون بیر وحی اولونور!

71. (یا پیغمبر!) خاطیرلا کی، او زامان سنین رببین ملک‌لره بئله دئمیشدی: من پالچیق‌دان بیر اینسان (آدمی) یاراداجاغام.

72. من اونو تاماملاییب (اینسان شکلینه سالیب) اؤز روحوم‌دان (اؤزومون یاراتدیغی روح‌دان) اوفورن (جان وئرن) کیمی اونا (حؤرمت علامتی اولا‌راق) سجده ائدین!

73. بونا گؤره ده ملک‌لرین هامی‌سی بیرلیکده (آدمه) سجده ائتدی؛

74. یالنیز ایبلیس‌دن باشقا! او (سجده ائتمه‌یه) تکببور گؤستردی و کافیرلردن اولدو.

75. (تانری) بویوردو: ائی ایبلیس! سنه منیم اؤز علیمله یاراتدیغیما سجده ائتمه‌یه نه مانع اولدو؟ تکببور گؤستردین، یوخسا اؤزونو یوخاری توتدون؟

76. (ایبلیس) دئدی: من اوندان داها یاخشییام (داها اوستون، داها شرف‌لییم). چونکی سن منی اوددان، اونو ایسه پالچیق‌دان یاراتمیسان!

77. (تانری) بویوردو: چیخ اوردان (جننت‌دن). سن (منیم رحمتیم‌دن، درگاهیم‌دان) قووولموشون بیریسن!

78. قیامت گونونه قدر منیم الیم سنین اوستون‌دن اسکیک اولماسین!

79. (ایبلیس) دئدی: ائی رببیم! قیامت گونونه قدر منه مؤهلت وئر!

80. (تانری) بویوردو: سن مؤهلت وئریلن‌لردنسن،

81. (درگاهیمدا) واختی معلوم اولان گونه (قیامته) قدر!

82. (ایبلیس) دئدی: سنین عزتینه-قودرتینه آند اولسون کی، اونلارین (آدم اؤولادی‌نین) هامی‌سینی (حاق یول‌دان) آزدیراجاغام؛

83. یالنیز سنین صادق بنده‌لرین‌دن باشقا!

84. (تانری) بویوردو، حقیقتن، دوغرو دئییرم،

85. آند اولسون کی، من جهنمی سنینله (سنین جینسین‌دن اولان‌لارلا) و سنه اویان‌لارین هامی‌سی ایله دولدوراجاغام!

86. (یا پیغمبر!) دئ: من بونا (ریسالتی، تانری-نین حؤکم‌لرینی تبلیغ ائتمه‌یه) گؤره سیزدن هئچ بیر اجر (موکافات) ایستمیرم. و من اؤزوم‌دن بیر شئی اویدوروب دئین‌لردن ده دئییلم! (تانری دان منه نه وحی اولونورسا، یالنیز اونو سیزه چات‌دیریرام. بو قورآن منیم سؤزوم دئییل، تانری کلامی‌دیر!)

87. بو (قورآن) عالم‌لره (هم اینسان‌لارا، هم ده جین‌لره) آنجاق بیر اؤیود-نصیحت‌دیر!

88. سیز اونون وئردیگی خبری (قورآندا دئییلن‌لرین دوغرو اولدوغونو) بیر مدت‌دن (اؤلن‌دن، یاخود قیامت قوپان‌دان) سونرا موطلق بیلجکسینیز!