کلمات دخیل ترکى در انگلیسى
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلیلغات انگلیسی با ریشه ترکی
مقدمه:
زبان ترکی به عنوان یکی از زیباترین و توانا ترین زبان های دنیا در زبان های دیگر رد پایی از خود به جا گذاشته است.زبان انگلیسی از جمله زبان هایی است که از زبان ترکی تاثیر زیادی گرفته است.به گفته برخی از کارشناسان زبان شناسی ترکی-انگلیسی 30 درصد لغات زبان انگلیسی از زبان ترکی اقتباس شده است.
مقدمه:
زبان ترکی به عنوان یکی از زیباترین و توانا ترین زبان های دنیا در زبان های دیگر رد پایی از خود به جا گذاشته است.زبان انگلیسی از جمله زبان هایی است که از زبان ترکی تاثیر زیادی گرفته است.به گفته برخی از کارشناسان زبان شناسی ترکی-انگلیسی 30 درصد لغات زبان انگلیسی از زبان ترکی اقتباس شده است.
شرح:
در زبان انگلیسی هزاران لغت اصیل ترکی به کار می رود که ما در این مطلب چندی از این لغات را بیان می کنیم.
-------------------------------------------------------------------------------
به کلمات زیر دقت کنید همگی با"سو"شروع میشود و به نوعی معنی کلمات با "آب" ارتیاط دارند:
"سو" درترکی به معنی "آب" است:
سوپ soup
باتلاق swamp
شنا کردن swim
عرق کردن sweat
شستن و بردن،جاروب کردن sweep
رفتگر sweeper
قو swan
طغیان اب swell
حرکت موجی swig
حرکت مارپیچ اب یا هوا swirl
با کهنه اب چیزیرا کشیدن swab
شیرجه رفتن روی چیزی swoop
"بوکمک bükmək"ترکی به معنای تاکردن ................. کتاب book
-------------------------------------------------------------------------------
"یوغورتyoğurt" ترکی به معنی ماست ................. ماستyoghurt
-------------------------------------------------------------------------------
"جرهcərə"ترکی به معنی کوزه ................. کوزه jar
-------------------------------------------------------------------------------
"دیبdib"ترکی به معنی قعرو ته .................عمیق deep
-------------------------------------------------------------------------------
"اوکوزöküz"ترکی به معنی گاو نر .................گاونر ox
-------------------------------------------------------------------------------
"چاپباقçabaq"ترکی به معنی بریدن و قطع کردن ................. قطع کردن و بریدن chop
-------------------------------------------------------------------------------
"تپهtəpə" ترکی ................. نوک و سر top
-------------------------------------------------------------------------------
"یاشماقyaşmaq" ترکی .................یاشماق yashmak
-------------------------------------------------------------------------------
"یورتyurd" به معنی محوطه ................. حیاط yard
-------------------------------------------------------------------------------
"یه نگیyengi" و "یه نیyeni"ترکی به معنی جدید و تازه .................جوان young
"یه نگیyengi" و "یه نیyeni" ................. مردم دنیای جدید(امریکایی) yankee
-------------------------------------------------------------------------------
"فرلانماقfırlanmaq"ترکی به معنی چرخیدن ................. پیچیدن و بالا زدنfurl
-------------------------------------------------------------------------------
"بلbel" ترکی به معنی کمر .................کمربندbelt
-------------------------------------------------------------------------------
"بولوکböluk"ترکی به معنی تکه"بولمک"به معنی تکه تکه کردن .................بلوک،قطعه block
-------------------------------------------------------------------------------
"یاتاقانyataqan" ترکی .................یاتاقان yatagan
-------------------------------------------------------------------------------
"اردکördək" ترکی .................اردک duck
-------------------------------------------------------------------------------
"پارلداماقparildamaq"به معنی درخشیدن ................. مروارید pearl
-------------------------------------------------------------------------------
"سوپورsupur"ترکی به معنی رفتگر .................رفتگر sweeper
"سوپورمکsupurmək" به معنی جارو کردن ................. جاروب کردن sweep
-------------------------------------------------------------------------------
"قورماقqurmaq" به معنی تشکیل دادن .................گروه group
-------------------------------------------------------------------------------
"غازğaz" ترکی .................غازgoose
-------------------------------------------------------------------------------
"چاکالçakkal"ترکی به معنی شغال .................شغال jackal
-------------------------------------------------------------------------------
"دان dan" به معنی اول صبح .................فلق،نورصبحگاهdawn
-------------------------------------------------------------------------------
here,where,earth,مقایسه کنیدبا .................یئرyer=مکان زمین
-------------------------------------------------------------------------------
como,مقایسه با کلمه .................هامیhamı=قامیqamı==همه
-------------------------------------------------------------------------------
seriمقایسه با کلمه ................. سیرهsıra-سیرلنماقsıralanmaq=ردیف و ردیف کردن
-------------------------------------------------------------------------------
first,firmمقایسه با کلمه .................بیرbir=یک
-------------------------------------------------------------------------------
big. .................بویوکbüyük=بزرگ
-------------------------------------------------------------------------------
teeth .................دیشDiş=دندان
-------------------------------------------------------------------------------
dialect .................دیلDil=زبان,dimək=گفتن
-------------------------------------------------------------------------------
change .................چؤنجوçöngü=چرخیدن, تغییر کردن
-------------------------------------------------------------------------------
cyrcl .................چرخ=çərx= چیویرقی çıvırqi , چیویرقیل çıvırqi
-------------------------------------------------------------------------------
tire .................تکر təkər=به معنای چرخ
-------------------------------------------------------------------------------
cookie.................کوکهkukə=نوعی نان(کلوچه)
Injury = اینجی ( آسیب - صدمه )
Enjoy = اینجیمه ( لذت بردن )
Mammal = ممه لی ( پستاندار )
block = بؤلوک (تکه"بولمک"به معنی تکه تکه کردن بلوک،قطعه )
YOUNG = یانقی (جوان = کسی که به همه چیز کنجکاو و در عطش باشد )
Automatic = اوتوماز ( بیکار نمی نشیند = اتوماتیک)
angry = آنقرماخ ( عصبانی شدن و با صدای بلند داد زدن )
Glow = قیلو ( قیلولاماخ = برق انداختن)
Caracul = قره قولاق ( سیاه گوش )
Horde = از کلمه ترکی اردو
Select = سئچ ( انتخاب کردن)
Gun = قان ( چیزی که خون به پا می کند = تفنگ )
Earth = یئر ( زمین )
Chibouk = چوبوق ( چپق = چوپوق وسیلهای برای استعمال دود حاصل از تنباکو
Girl = قیز ( دختر )
Boy = بوی ( عموما به کسی که دارای قد و قامت بلندی دارد گویند = پسر )
Book = بوک ( چیزی که تا خورده = بوکمک = تا کردن )
Yoghurt = یوغورت ( ماست )
Tire = تیر (تایر )
Misty = میستی و میسماخ ( در خود فرو رفتن در انگلیسی به معنی مبهم و مه دار )
Deep = دیب ( یعنی عمیق )
Glee = گول ( شادمانی و هلهله )
Ox = اوکوز ( گاو نر )
Chop = چاپ (چاپباق به معنی بریدن و قطع کردن قطع کردن و بریدن )
Top = تپه ( نوک و سر )
Teeth = دیش ( دندان )
yord = یورت ترکی قدیم به معنی محوطه و میدان جنگ حیاط
Yankee = "یه نگی" و "یه نی" ( به معنی جدید و تازه مردم دنیای جدید(امریکایی) )
furl = فورلانماق ( به معنی چرخیدن پیچیدن و بالا زدن )
Dialect = دیل و دئمک ( زبان و گفتن )
Belt = بئل ( به معنی کمر کمربند )
Yatagan = یاتاقان
Duck = اردک
Suk = سومور (مکیدن)
Change = چونگو ( چرخیدن = تغییر یافتن )
Pearl = پارلداماق ( درخشیدن مروارید )
Sweeper = سوپور (سوپور به معنی رفتگر --- سوپورگه = جارو)
Cyrcl = چرخ
Group = قوروپ ( تشکیل داده + گرد کرده --- قورماق به معنی تشکیل دادن )
Goose = غاز
Jackal = چاققال ( شغال )
Dawn = دان (معنی اول صبح فلق،نورصبحگاه )
Understand = آنناماخ ( فهمیدن --- آننادین = فهمیدی )
Chich = چیققیلا به معنی کوچک ( جوجه )
Candy = قند ( قند کلمه ای ترکی است )
Garden = که ردی ( به معنای باغچه کوچکی که در حیاط خانه وجود دارد )
Duck = اؤردک ( اردک )
King = خان
Achy = آجی ( دردناک و درد آور – آجی به معنای تلخ )
Ail = آیر ( اییر ماق = جدا کردن ، مانع شدن )
Aim = آنیم ( آنناماق = دانستن فهمیدن )
Alderman = ائلدار ( کد خدا ، عضو انجمن شهر )
Me = من ( مرا ، به من )
Colt ـ کره اسب : واژة Colt با کره خیلی شبیه به نظر می رسد. به علاوه نام کوله که نوعی اسب بوده است در پارسی، ترکی و مغولی دیده می شود که با کلمة کره بی شباهت نیست.
به کلمات زیر دقت کنید همگی با"سو"شروع میشودو به نوعی معنی کلمات با "اب" ارتیاط دارند:
"سو" درترکی به معنی آب است:
------------------------------------------------
سوپ soup
باتلاق swamp
شنا کردن swim
عرق کردن sweat
شستن و بردن،جاروب کردن sweep
آب کف آلود suds
رفتگر sweeper
قو swan
طغیان اب swell
حرکت موجی swig
حرکت مارپیچ اب یا هوا swirl
با کهنه اب چیزیرا کشیدن swab
شیرجه رفتن روی چیزی swoop
چاه با انبار فاضل آب sump
غرق شده ، فرو رفته sunken
این مطالب را از چند وبسایت مختلف برداشته ام تا مطالعه کنم و متأسفانه نام وبسایتها را فراموش کرده ام. در اینجا لازم میدانم از آنها تشکّر کنم. در ادامه چند نمونه از کلماتى را مى آورم که خودم در زبان انگلیسى یافته ام و در ترکى بودنشان شکّى نیست:
yoghurt
ماست: در زبان ترکى یوغورت از ریشۀ یوغورماق بمعناى ورز دادن و هم زدن گرفته شده است، یوغور به اضافۀ پسوند -وت.
kayak
قایق: این کلمه از ریشۀ کایماق و قایماق بمعناى سُر خوردن میباشد و در زبان سرخپوستان که بومیان اصیل آمریکا میباشند و حدود 320 کلمۀ ترکى در زبانهاىخود دارند وجود داشته و احتمال میرود از طریق آنان بزبان انگلیسىوارد شده است.
cup
فنجان: قاب در ترکى به معناىظرف بوده و در فارسىبصورت بشقاب(ظرف خالى) در عربىبصورت قعب، کعب،و قأب و... بکار میرود و جزو کلماتىاست که در لوحه هاىسومر نیز حک شده و احتمال میرود از طریق ترکى سومرى وارد بیشتر زبانها شده است.
khan
خان: این کلمه بهمراه قاان، خاقان و... از کلمات اصیل ترکىاست که نیازىبه توضیح ندارد.
khanate
خانلیق: برگرفته از ریشۀ خان میباشد.
dogma
اصیل: همان کلمۀ دوغما در ترکىمیباشد.
pagan
راهب: همان کلمۀ بئجان است که در زبان ترکىبه معناىکاهن و راهب میباشد.
kebab
کباب ترک: کباب از غذاهایى است که از طریق ترکها به دنیا معرفى شده است.
swan
قو: سونا در ترکى به معناى اردک نر میباشد احتمال میدهم این دو کلمه یکسان باشند.
dome
گنبد: دام در ترکى به معناى پشت بام میباشد و گنبد نوعىپشت بام با معمارى شرقىاست.