هون های ترک و آتیلا- حکمرانان جهان

 تاریخ تولد نامعلوم - تاریخ فوت 453 میلادی

 هیچ سند دست اولی از اشخاصی که موفق به دیدار آتیلا شدند وجود ندارد که چهره و سیمای ظاهری آتیلا را نشان دهد اما احتمالا یک سند دست دوم که توسط جوردان تهیه شده وجود دارد. جوردان براساس نوشته های پریسکاس که به شرح سیمای مردم شرق پرداخته است توضیحاتی در خصوص سیمای آتیلا داده است که نمی تواند به عنوان یک سند تاریخی مورد استناد قرار گیرد. جوردان در خصوص مشخصات ظاهری او می نویسد:

در خصوص ریشه و معانی نام آتیلا نیز اختلاف نظر وجود دارد. عده ای اعتقاد دارند این نام یک نام کلی برای فرامانروایان ترک در زبان ترکی بوده است و عده ای اعتقاد دارند آتیلا نام ترکی دانوب در میان اقوام بلغار بوده است. مانشن هالفن اعتقاد دارد که این لغت یک لغت در زبان مردم شرق آلمان بوده و از یک لغت ترکی ریشه گرفته است. بر این اساس آتیلا از لغت گوتیک (گوت ها دسته ای از اقوام بربر بودند که به امپراطوری روم حمله کردند اما فرهنگ رومی را پذیرفتند) آتا به معنای پدر که با پسوند تصغیر یلا معنی پدر کوچک را می رساند، آمده است. بسیاری این دلالت را نپذیرفته و آن را رد می کنند. همچنین محققین اعتقاد دارند آتیلا یک نام رایج برای شاهزادگان و اشراف قبیله هون نمیباشد. عده ای اعتقاد دارند این یک نام در زبان هون و در لباس زبان آلمانی میباشد. عده ای نیز  ریشه این لغت را به لغت ترکی آتلیگ ارجاع می دهند که به معنی مشهور است. نام آتیلا در زبان های امروزی به اشکال مختلف بیان می شود. برای مثال در زبان مجارستانی این نام به دو شکل اتلی و اتل و در زبان آلمانی اتزل و در زبان ترکی آتیلا بیان می شود.

آتیلا تازیانه خداوند و رهبر ترکان هون

آتیلا را از معروفترین و مشهورترین شخصیتهای تمام ادوار تاریخی دانسته اند ، عاملی که باعث شده آتیلا علی رغم تبلیغات سوء و گسترده که در موردش صورت گرفته ، از جایگاه بس والائی برخوردار باشد غیر از وجوه شخصیتی و افکار و منش آتیلا در چیز دیگری نمیتوان یافت.

چگونگی به قدرت رسیدنش را نیز غیر طبیعی و از معجزات خداوند دانسته اند که وس رابرتز در کتاب اسرار فرمانروائی آتیلا در این مورد می نویسد : فرماندهان هون دور آتیلا جمع می شوند و پس از رؤیت خیانت دوآ نسبت به خانوادة آتیلا و با کشته شدن بلدا تصمیم به شور و مشورت می گیرد و در صدد آن برمی آیند که چه کسی را فرمانروای خود قرا دهند.

در این گیرودار کودکی بسوی جمع مشورت کننده می آید و خبر از سوختن شمشیری را در یکی از چادرها به فرماندهان می دهد . فرماندهان و خود آتیلا بدنبال آن کودک بسوی چادری که شمشیر در آن می سوخت ، می شتابند . اما همین که به چادر می رسند ، ناگاه شمشیر از جایش به پرواز درآمده و در دستان آتیلا جای میگیرد و آتیلا برای اینکه دستش نسوزد ، لحظه ای سعی میکند شمشیر را بر زمین بیندازد ولی موفق نمی شود و شمشیر را در دستانش ناخودآگاه می فشارد و آتش و شعله های برخاسته از شمشیر جادوئی خاموش می شود.

فرماندهان و آتیلا و سایرین با دیدن چنان شمشیر و شرایط خارق العاده ای بر این باور میشوند که آن شمشیر ساخته و پرداخته نیروی غیر طبیعی است و آن شمشیر را شمشیر خداوند و هدیه او به قوم هون می پندارند که می بایست در دستان آتیلا جای می گرفت . فرماندهان دیگر مشورت و جر و بحث را کنار گذاشته و به اتفاق ، رأی به فرماندهی و رهبری آتیلا می دهند.

با اینکه آتیلا روز به روز به قدرت می رسید و پایه های حاکمیت وی محکم تر میشد ولی او هیچگاه به این قدرت مغرور نشد و نمی شد . گرچه در غرب و سرزمین روم پرورش یافته و زندگی متمدن را لمس کرده بود ، ملی برای اینکه با مردمان سرزمین خود همرنگ و همنوا باشد باز در همان ظروف سفالین و با قاشقهای چوبی غذایش را می خورد . مثل پدرش در یک چادر و بر روی تختی که از چوب درختی ساخته شده بود می نشست.

هیچگاه برای خود سرا و کاخی نساخت . از اینرو هر کسی در میان قوم او نسبت به وی احترام خاصی قائل میشد . هر زمان وارد چادر شخصی یا خانواده ای میشد ، آن خانواده و اطرافیانش از شادی خودشان را گم میکردند . ورود او به چادرها انگار لطف الهی بود . زن و مرد و کوچک و بزرگ سر راهش ایستاده و هنگام گذر وی لب به مدح و ستایش او باز میکردند . زنان زمانی که از کنارش میگذشتند برایش غذاهای لذیذ و میوه های نوبو هدیه میکردند . آتیلا با اینکه گاهی اشتهای خوردن نداشت ولی هیچگاه دست آنها را برنمی گرداند و لقمه ای از آنها را می خورد.

همیشه بر روی اسب سیاه خود بنام ویل لام ( در ترکی قدیم به معنای صاعقه) استوار می نشست و برای رهگذران دست تکان می داد . او نسبت به ملت خود بسیار عادل و در برابر دشمنان شدیداً ستیزه جو بود . او سیستم عدالت اجتماعی خاصی را برقرار ساخته بود . در هیچ کاری عجله و شتاب به خرج نمی داد . او برای هونها هدف ملی ر آموخت که بر اساس آن ملت هون یاد گرفتند برای کسب موقعیت خود و فتح جهان می بایست عاقل ، زیرک ، هشیار و سیاستمدار شوند . او فتح کردن کشورهای آلمان ، اسلاد ، روم و قسطنطنیه ( استانبول) را از اهداف ملی برشمرد و حاکمیت مطلق آسیا را چون هدف نهائی برای ملتهش آموخت . بدین ترتیب می خواست سیاست و طرح و نقشه ای را که در سرای روم ترسیم کرده بود به اجرا دربیاورد و سرزمینهای جهان را از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب تحت سیطرة خود درآورد . تاریخ نگاران رمز موفقیت او را در داشتن چشمی بینا و گوشی شنوا و عقلی تیزفهم میدانند.

فتوحات هونها در دوران حاکمیت آتیلا واقعاً افسانه ای است . آتیلا نقشه هایش را با موفقیت بسیار بالائی کسب کرد . بر اساس تخمین تاریخ نگاران حدود هفتصدهزار سرباز وی که تنها تعداد یک قبیله را تشکیل میدادند توانستند دنیای شرق تا غرب را زیر حاکمیت خود در آورند . نویسندگان مجارستانی بنام آلمان نیبه لونگن ـ لید در رابطه با آتیلا چنین می نویسد : هونها حکمرانی داشتند که از لحاظ هوش و ذکاوت و نیک خواهی همتائی نداشت و اعتلای واقعی را به سرزمین هون بخشید.

آتیلا هر اندازه نیز وحشی شناسانده شود و او را خونخوارترین چهرة تاریخ بشناسانند باز از رومیان باستان وحشی تر نبوده است . زیرا هیچگاه دیده نشد و در تاریخ ذکر نگردیده که آتیلا و سربازانش مثل رومیان انسانها را زنده زنده به جلوی سگها می انداختند و از کشته شدنشان لذت می بردند . به هیچ وجه کسی نمی تواند ادعا کند که آتیلا نیز بسان امپراطوران رومی از جنگاوری و ستیز گلادیاتورها و نهایتاً کشته شدن یکی از آنها لذت برده است . او هر قدر بی رحم و شقی شناسانده شود از ایوان مخوف ، کورتز و پیزار و وحشی تر و بی رحم تر نبوده است . اگر آتیلا وحشی تر باشد و او را چهرة مخوف تاریخ بشناسیم . آن زمان آلمانیها ، اسپانیائیها ، بلیزارها ، ژنسریچها را چه باید بنامیم به جنایتی که اروپائیان در طول تاریخ انجام داده اند ، آیا آتیلا کرده است ؟

ما غربیان به افسانه و شخصیت واقعی آتیلا بسیار غافل و جاهل هستیم و از زاویه بسیار تنگ تری او را مشاهده می کنیم . اما اگر واقع بین باشیم ، از دیدگاههای مختلف او را باید مرد حکومت و سیاست ، شخصی روشن بین ، سخی و ثروتمند و مترحّم به بیگانه و مدافع سرسخت از اهداف ملی شناخت . او به شخصیت و مردانگی و شجاعتی صاحب بود که تزار بزرگ و اسکندر مقدونی آنرا نداشتند . شاید در سالهای آتی نیز بینش و دیدگاه مردم اروپا و آمریکا و دنیا نسبت به آتیلا اصلاح نخواهد شد ، اما آنچه که نباید فراموش شود و نادیده انگاشته گردد ؛ اسرار فرمانروائی او بود که بعد از گذشت سالیان سال هنوز درسهای مدیریت ، سیاست و حکومت داری او می تواند راه گشای بسیاری از رهبران کشورها باشد . از اینرو باید تنگ نظری را کنار گذاشت و آتیلا را به همان صورتی که هست شناخت و از وی درس گرفت . هر چه باشد او حکمران بزرگ هونهای قدرتمند بود.

همین خصوصیات و روحیة جنگجوئی در مقابل دشمن باعث شده بود که آتیلا به بلای آسمانی و تازیانة خدا معروف گردد ، این خصوصیات و لقب آتیلا یعنی تازیانة خدا در خیلی از منابع و کتب آمده است . آتیلا ملت ترک هون را از شریف ترین ملل بودند از بند اسارت بیگانگان آزاد نمود و به آنها ارزش و اعتبار بخشید.

۱- سعی کنید در جنگها به انسانهای معصوم حمله نکرده و آزاری به آنها نرسانید . در جنگها از عملیات مخفیانه و حملات شبانه بپرهیزید و انسانهای بیگناه و غیرجنگی ( غیر نظامی ) را اسیر نگیرید . اگر در روستا و یا شهری با جنگاوران دشمن روبرو شوید ، حق ندارید به آن شهر آسیبی برسانید و مردمان بیگناه را بکشید ، تنها کافی است برای اینکه آنان را تحت تأثیر قدرت خویش قرار دهید ، عملیات وحشت آوری انجام دهید . اما این را فراموش نکنید که ترساندن بی مورد نیز از احساسات شما به دور است.

۲- ملتی که به یک پدر و یا یک نژاد خاصی متکی باشد ، رو به ضعف و اغطاط خواهد گذاشت . اگر روزی انسانها و نژادهای دیگری خواستند به شما بپیوندند ، آنگاه با آغوش باز آنان را پذیرا باشید . زیرا آنان اتحاد انسانی و عقاید و نژاد شما را ترجیح داده اند . در زبان ، حرف و رفتارتان حرمت را فراموش نکنید . عادات خودتان را همیشه تکرار کرده و به دیگران نیز بیاموزید.

۳- با اینکه ما انسانها از لحاظ فیزیکی و شکل ظاهری و عقاید با هم دیگر تا حدودی تفاوت داریم ولی هر چه باشد از یک پدیده و جوهره وجودی هستیم و انسان می باشیم . اذا وحدت انسانی و اهداف انسانی میتواند ما در یک خط و مجموعه قرار دهد.

۴- او به تمامی انسانها ارزش قائل بود و جنگ با دشمنان را چنین توصیف میکرد که اگر در عضوی از اعضای بدن مرضی باشد و یا غده و سرطانی وجود داشته باشد باید آنرا ریشه کن کرد و از بین برد ، اگر چنین نباشد بتدریج آن مرض انسان را به هلاکت خواهد کشاند.

۵- ترانه ها ، آهنگها ، اشعار . سرودها و حتی رقصهایمان فرصتها و تمثیلهائی هستند که هویت و موجودیت و شخصیت ما را نشان میدهند . باید این مسایل آنگونه که هستند باقی بمانند و پاس نگهداشته شوند.

آتیلا هون: تازیانه خداوند آتیلا رهبر ترکان (۴۰۵ تا ۴۵۳ میلادی): رهبر قوم ترک هون که در زمان حیاتش بزرگ‌ترین امپراتوری را در اروپا، از رود اورال تا دانوب داشت. در زمان فرمانروایی اش وی یکی از مخوف‌ترین دشمنان امپراتوری‌های روم غربی و شرقی بود. رومیان به او لقب تازیانه خداوند داده بودند. و به او باج می‌دادند تا کاری به کار رم نداشته باشد. درباره‌اش نوشته‌اند: خدا او را برای تکان دادن تاریخ آفریده بود.
سخنانی از آتیلا خاقان ترکهای هون در اینجا سخنانی از آتیلا ذکر می شود که نشانگر شعور ملی و درک اجتماعی بالای او و هونها می باشد:
- عظمت وشخصیت یک هون زمانی مشخص می شود که دیدگاه وی پیرامون منافع هون ها مثبت یا منفی، روشن شود.
- اگر تمامی حرفهای رهبر بدون اعتراض وانتقاد پذیرفته شود،نصایح وپندها بی اساس گشته وتملق وچاپلوسی به جا آورده می شود.
- شخصی که، خارج از آزمایشگاه جنگ خود را بیش از حد برتر بداند در قعر جهالت اندیشه ها وغرورش غرق می شود.
- برخی از هون ها در حالیکه هیچ مشکلی نیست به دنبال راه حل هستند، این بهترین شیوه است.
- هون ها برای اهداف خاص خود دشمن تراشی می کنند. - کسی که می داند کاری نکرده و مورد تشویق قرار گرفته است، معنای تشویق ومجازات را درک نکرده وبی نظمی را امری طبیعی می بیند.
- رهبر، هیچ گاه جروبحث نمی کند.
- هر فردی به غیر از ملت خود به چیز دیگری بیندیشد، خیانت وبی اعتنایی او محرز است ومجازات خواهد شد.
- فراموش نکنید، موفقیت نتیجه تلاش و تکاپوی عظیم یک فرد جسور می باشد.
- شایعه ریشه احترام و شخصیت را می خشکاند.
- فردی که باعث می شود در میان هون ها و قبایل وابسته به آنها اختلاف پیش آید، فرد صادقی نیست و از دشمنان محسوب می گردد، این شخص می بایست از ریشه قطع شود. اینگونه اشخاص نه تنها خود آلوده هستند،بلکه به تدریج افکار واندیشه های دیگران را نیز آلوده می کنند واز اراده و تصمیم آنها می کاهند و ریشه ها را می پوسانند.
- فرماندهان باید حس رقابت داشته باشند، و بدانند که دیگران سعی دارند ازما پیشی بگیرند وما نیز بایستی از همان حس برخوردار باشیم ، تا بتوانیم بیشتر بتازیم، رهبر و فرماندهی که حس رقابت نداشته باشد، شخص ضعیفی خواهد بود.
- مصرنبودن در اهداف واعمال، نوعی پذیرش شکست است وباعث سوار شدن زندگی برانسان می شود و نه انسان بر زندگی.
- رهبر یا فرمانده باید چنان باشد که تبهکاران وگناهکاران از وی بترسند و مظلومان منتظر مراقبت و محافظت او باشند و تشویق گردند.
- من آتیلا، این نصایح را به کار بستم و اگر قوم هون به کار بندد سریعتر به هدف ها می رسند.
- اگر مرا دوست دارید همانند رومی ها مجسمه مرا نسازید، بلکه سخنان مرا به فرزندانتان بیاموزید.(آتیا سوزو)