حضرت ابوالفضل (ع) نوحهسی – قوْشار: وحدت
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلیحضرت ابوالفضل (ع) نوحهسی – قوْشار: وحدت
دۆشمۆشهم قوْلسۇز یئره، مولانی گؤزلهر گؤزلهریم
جـان یئتیـشدی سینـهمه، جانانێ گؤزلهر گؤزلهریـم
اؤلمهگیمدهن قوْرخمارام، مۆشگۆل بـۇدور پرچـهم یاتـا
بـاش نــدیـر؟ جـانـان یـوْلــۇنــدا راضییـهم قـانـه بــاتــا
روتبهی-ی-عئشق-ی-شهادتدهن باشێم عرشه چاتا
باشیمـه عیـزّهت وئـرهن، سـولطانـی گؤزلهر گؤزلهریم
مشگیمی قارداش بۇ عدوان ائتدیلهر تیره نیشان
قانیلــه ممــزوج اوْلــۇب آخــدێ یئــره آب-ی-روان
قێـزلارۇنـدان شـرمسارهم خئیمـهلـهردهن ناگیران
هـم سنـی هـم زینـب کـوبرانێ گؤزلهر گؤزلهریم
بیکـهسـهم بـییـاوهرهم تئـز گـل وفـالێ قارداشێـم
جیسمیمی اوْخلار داغێتدێ قانه دؤندۆ گؤز یاشێـم
گلمهسهن تاپماز امان جللادیدهن سێنمێش باشێم
سـن کیمـی فـریاد رس مولانـی گؤزلـهر گؤزلــهریـم
باشێم اۆسته ائیلـهییر جـللادیلهر چوْخ قیل-وْ-قال
گل بۇ السیز پئیکـهره لـۆطفیله بیرده سایـه سـال
پرچـهمـی منـدهن یـارالـێ باشێمـێ اللــهردهن آل
سنده مئهر-وْ-رأفعت-ی-شایانێ گؤزلهر گؤزلهریم
ائـی طبیـب-ی-دردمنـدان وار بـاشێمـدا یـاره گل
یارامێـــن باغــلانمـاغــا وار ائحتییـاجـی یـاره گـل
وئرمهگه قوربانێوێ تحویل-ی-عئشق-ی-یاره گل
عئشقیـوین بیمارییـهم درمانـی گؤزلهر گؤزلهریم
(بۇ بندیده یاره جیناس دیر)
گلمهگـه اخیامه من چـوْخ ائیلـهدیـم سعـی-وْ-تلاش
اوْلمادێ مۆمکون حۆسئن آیینهنی سێندێردێ داش
باشێم اۆسته گلمهگین اوْلسا خییهمده ائتمه فاش
قوْی رقیهوْن سؤیلهسین سققانی گؤزلهر گؤزلهریم
حضــرهت-ی-علـــی اصغـــــر (ع) نؤوحـهسی- شاعیر: ذاکـر
اوْخــلانــان الیمـیــن اۆستـــــه
لایلای ائی سـۆد امـهر اوْغلــۇم
یات بۇ قانلـێ سینـهم اۆستــه
لایلای ائی سۆد امـهر اوْغلــۇم
اوْخــلانــان الیمـیــن اۆستـــــه
لایلای ائی سـۆد امـهر اوْغلــۇم
یات بۇ قانلـێ سینـهم اۆستــه
لایلای ائی سۆد امـهر اوْغلــۇم
یـات علـی عجــهب یـاتێبسـان
[لایلای ائی سۆد امهر اوْغلۇم]
مطلــهبـه بـۇ گـۆن چاتێبســان
یوْخدۇ سۇ سۇسۇز قالێبسـان
شـۇر-ی عالـهمـه سالێبسـان
مــن سنــی علــی گتیـردیــم
دشـت-ی-کـربـلایــه میهمــان
بـاغــلادێـــلا ســۇ یــوْلــۇنــــۇ
ظـۆلمیلــه بـۇ قــوْم-ی-عـدوان
مـن غـریـب-ی-زاری سنــدهن
ائتــدی «حـرمـهله» پشیمــان
ســۇ یئـرینــــه وۇردۇ پئیـکــان
لایلای ائی سۆد امهر اوْغلـۇم
گـرچــه قــددیمـی بـۆکۆبـدۆر
فــۆرقـهت-ی-«علـی-وْ-اکبر»
روز-ی-حشره تک سـاغالمـاز
غملـی سینـهدهن بۇ غمـلـهر
«اصغـریـم» سنیـن بـۇ دردیـن
«اکبر»یمـــدهن اوْلـــدۇ بتـــهر
حسـرهتیلـه وئـرمـهگـون جـان [وئرمهگین]
لایلای ائی سۆد امـهر اوْغلـۇم
اوْل زامــانــدا شـاه-ی-دینیــن
عـرشــه اوْج ائدیـب فـغـانـــی
حلــق-ی-نازیـکینـــده پئیـکـان
اصغـریــن چێـخــانـــدا جانـــی
حســرهتیلــه چکـــدی بیـــر آه
آهــی یانـدێـرێــب جــاهــانــی
اوْلــدۇ محشـــهریـــم نـمــایـان
لایـلای ائی سۆد امـهر اوْغلـۇم
سؤیلــهدی اوْ قــوْم-ی-دونــه:
بـۇ نـه ظـۆلـم-وْ-نـه شـقاوهت؟
آخــهری بــۇ کــربـــلانـــــــــی
ائیلـــهدیـــز منـــی قییــامــهت
ناقـــه کیمـــی نحـــر اوْلۇنـــدۇ
دگــــــدی نـــاوک-ی-عــداوهت
هــر طــرهف آخــار قێــزێل قان
لایلای ائی سۆد امـهر اوْغلـۇم
سینهزنی امان نامه حضرت ابوالفصل العباس (ع) –شاعر: ثابت
ثابت مرثیه سرای اردبیلی که در نوحه سرایی و به نظم کشیدن وقایع کربلا آثار فاخری دارد. که برای مثال می توان از قضیه امان نامه وی نام برد. در این مقال نوحه ای از وی درباره امان نامه حضرت ابوالفضل (ع) می آوریم.
گئجه گۆندۆز اهل-ی-بئیتیـن، سر-ی-پاسێبانێ قارداش
سنــه «شمــر» نامــه گتــدی، آتامێـن نشانێ قارداش
بۇ بلالێ چؤلده سؤز یوْخ اوْلاسان سیپاهه سرههنـگ
سن اوْلان مکاندا وۇرمـاز، باشێمـا بـۇ کـۇفییـان سنـگ
منیم اۆسته اوْلما قارداش، در-ی-باریگههده دیلـتهنـگ
بۇ حۆسئن خۇدایه وئرسین، گرهک ایمتیحانـی قارداش
وۇراجــاق «سنـان»-ی-ظالێـم، باشێمـێ اخـا سینـایه
ائدهجـهک اوْ کـوفـه اهلـی، باشـێمـی داشــا نیشـانـه
بــۇ کسیــک بـاشێــم بـرادهر، بـاتـاجــاق دۇبــاره قـانـه
اوْلاجاق اوْ نئیـزه باشێ، باشێمـێـن مــکانـێ قــارداش
اوْلاسان بــۇ کــوفییـانـه، آتــام اوْغـلــۇ سـنــده ســردار
نه یانـار خییامـه دیبـا[؟]، نـه چـؤلـه قـاچــار بــۇ قێــزلار
نـه مینـهر سێنێـق کجـاوه، نـه بـاجـێـلارۇن قـان آغــلار
نـه گئـدهر دمئشقـه «زینـب»، نـه یـانار زبـانی قارداش
نــه جنــازهمــی کفــهنسیـــز قـوْیــاسـان قـالا بــرادهر
نـه خییـامیـدهن حـرهمـلـهر، گلـه قتـلیگـاهـه یئکسـهر
گئدهجئـک باشێـم جیـداده، قـالاجـاق بۆرههنـه پئـکـهر
بـۇ حـۆسئـن وطـهن ائدیبدیـر، بئله غم فضانی قارداش
نــه «رقیـــه» آت دؤشـۆنــده دوْلانــار بــلا چــؤلــۆنــده
تاپـاجــاق بـۆرههنـه نعشـی، اخـی کـربـلا چـؤلــۆنــده
«علیاکبر»یمـدی قـۇربــان، حقـه بــۇ مینـا چــؤلـۆنـده
جمـع ائلـه مگـهر سؤزۆم وار، باشا شامییانێ قارداش
غئیرهتلی ابوالفضل (ع) دئییر:
منـــی قوْومـا سـن قاپێنـدان، شـه-ی-کـربـلا آمانـدێـر
«علـیاصغـر»یـن بـاشێنـا، منـی خئیمــهده دوْلانـدێـر
«علـیاکبـر»ه قـۇلامــهم، بــۇ قـاپێنـــدا دالـدالانــدێــر
ائلـهرهم تصـهددۇق «اکبـر»، باشێنـا بۇ جانێ قارداش
ازهل آل بـۇ تیغـی الـدهن، یـوْلا سال منی شههنشـاه
گئـدهرهم «نجف» چـؤلـۆنـده، ائـدهرهم بــابــامێ آگــاه
دییــهرهم حـۆسئـن قـوْوۇبدێـر، قاپێـدان منـی چکیم آه
اۇجــالار در-ی-علـی دهن، دیلیمیــن فغـانــی قـارداش
وئــر ایجــازه قــانــه اووهل، بـــوْیــانێــم بــۇ کـــربــلاده
ســر-ی-پـاکینــی حـۆسئینیم، گؤره بیلمهرهم جیـداده
کسـهلـهر اۇزۇن بــۇ قــوْلـــلار، قــالا پئیــکـــهریــم آرادا
تۆکــهلـهر فــراتێن اۆستــه، یئــره لختـه قانـێ قارداش
سنــه حضرهت-ی-ابـوالفضل ائـدهرهم بـۇ دردی ایظهـار
نئچــه ایلـدی مـن دخیلـهم، سنـه ائـت نظـهر علمــدار
یاپێـشێبــدێ دامـهنۇنـدان گـؤزۆ یـاشلـێ خێـردا قێـزلار
ائلـهدیم بۇ عئشقی «ثابت» سنـه بیـرده آنـێ قارداش
«علیاکبر»(ع) نؤوحه سی – شاعر: ذاکر:
یارالانمێشام عوْقابێم
ساخلاما ایاق آماندێر
تئــــز یئتیـــر منی آتامــــا
یاندێ دیل-دوْداق آماندێر
دوْرهمی آلێبلا لئشگهر
قتلیمه چکیبله خنجهر
خئیمهده گلیب فغانــه
گؤزلهری یوْلۇمۇ مادهر
یوْخدۇ بیر گلهن هرایه
نوْ جوانهم، اؤلدۆرۆرلهر
گؤر نئجه بۇ قوْم-ی-کافهر
ائیلهییب نیفـاق آماندێـــر
قالدێ بۇ اۆرهکده حسرهت
یئتمــهدیــم جهانــدا کامــه
بۇ بلالی چؤلده عؤمرۆم
آز قـالێــب یئتــه تمامــه
قیل ترهححوْم ائیله تعجیل
تئــز منـــی یئتیــر آتامــه
خئیمه ایچـره بیــر دقیقـــه
ساخلاسێن قوْناق آماندێر
پئیکـــهریمــده چوْخــــدۇ یــــاره
ایستی گۆن اؤزۆم لب عطشان
ائیلهمهزله بیر ترهححــوْم
اؤلدۆرۆرله قوْم-ی-عدوان
الده تیر-وْ-تیــغ-وْ-خنجــهر
جیسمیمه وۇراللا هر یان
چۆن بۇلاردێلار ازهلدهن
منبهع-ی-نیفاق آماندێر
آی باتدێ صۆبح آچێلـدێ، زینب نـوایــه گلـدی
زهرا دئدی حۆسئن وای، عالهم صدایه گلـدی
چۆن یێخدیلار آتێندان، سولطان-ی-تیشنه کامی
دونیایـــه اوْلــدۇ ائعــلان قتــلالحسیــن پیـامــی
جننـاتیـدهن ائشیتــدی پئیغـهمبــهر-ی-گیـرامـی
نعلئینسیز عباسیز کرب-وْ-بلایه گلدی
پئیمانه عالـهم اوْلـدۇ، جانـانـه وئــردی جانیــن
شوْق-وْ-شرافهتینهن، طئی ائتدی ایمتیحانین
شمر-ی-دغا تؤکهنده، خاک-ی-مینایـه قانیـن
یۆز دۇتدۇ آسیمانه، حمد-وْ ثنایه گلدی
خـون-ی-خـۇدا تـؤکـۆلـدۆ، گــوْدال-ی-کــربـلایـه
یئرلهر تزهللزول ائتدی، رعشه دۆشوب سمایه
کـرروبییـان-ی-لاهـوت، آغلاشــدێ بۇ بـلایـــه
یئل اسدی گۆن دۇتولدۇ ظۆلمهت فضایه گلدی
خون-ی-حۆسئین بوْغازدان، جاری اوْلان زمانی
جئبریل آپاردێ عرشه، بیر شیشـه ده اوْ قانی
اوْل شیشــهدهن نومــودار، اوْلدۇ بلا نئشـانــی
قوْزاندێ بـویـئ ماتهم، اهلئ سمایه گلدی
نور-ی-حق اوْلدۇ لامئع، باشسێز قالان بدنـده
رأس-ی-حۆسئینئ مظلوم، سر نیزیه گئدنده
باد-ی-سییاه اسهنـده، یئر زلـزهلـه ائـدهنــده
سێندی نظام-ی-دونیا حد-ی-فنایه گلدی
نزدیک ایدی یئریندهن، چیخسین مدار-ی-دونیا
آل-ی-اۇمیه ائتسین، دستور-ی-شرعی مولغا
سرنئیزه دهن ائدهنده نور-ی-حۆسئین تجهللا
دین-ی-محمد اۆسته نورانی سایه گلدی
فـرمــان-ی-غـارتیلـــهن، تللــی آشێـب عربلــهر
گؤردۆ اوْ های-وْ-هویو، اطفال-ی-زار-وْ-موْضطـهر
قاچێیلا خئیمه گاهه، بیردهن اۇجالدێ سسلهر
عممه آماندێ لئشگهر، خئیمه سرایه گلدی
صحـرانـــهوهرد عـربلــهر، خـرگاهــی یاندێـرانــدا
باشــێ آچێق حرهملهر، اوْددان چێخیب قاچاندا
قالخێـب بحتر-ی-آتــهش، گیزلهنـدیلـهر دۇمانـدا
تـۆسدۇ اۇجالـدێ قاره، پـرده هوایــه گلدی
بیر خێردا قێز قاچێردێ، دۇتموش اله عباسیـن
مرد-ی-یهودی دۇتدۇ، خاموش ائدیب لیباسین
گتدی اله حۆسئینین، دیلبهندینین ریضاسیـن
احسهن اوْ شئیخه موشکول، وقته هرایه گلدی
گر ائتمهسئیدی زینب، نسل-ی-حۆسئینه ایمداد
اوْلمۇشـدۇ اوْد ایچینـده، سـۇزان امـام-ی-سجــاد
قێلـــدێ رشـــادهتیــلــه، اوْددان ایـمـــامـــی آزاد
بیر تــازه زیندهقانلێق، زین-وْ-العئباده گلدی
زهــرا گــزهردی گــۆنــــدۆز، اطـــراف-ی-مــاجــراده
تا کـوفییـه حـــۆسئینیــن، گـئتــدی باشی جیـداده
نعش-ی-حۆسئینی آخشام، باشسێز قوْیۇب آراده
گۆن باتجاغێـن اوْ خاتــۇن، مطبهخ سرایه گلدی
حوران-ی-باغ-ی-جننهت، محــزون گیریفتــه سیمــا
حــووا خـدیجــه خــاتـون، مــریــهم جناب-ی-ســارا
آشوفته مو سییهه پوش، دیللهرده وای حۆسئن وا
زهرایــه همـدهم اوْلسۇن، بزم-ی-عزایه گلدی
اللی اۆچ ایل قاپۇندا، وار یحیوی حـۆسئن جان
نؤحه یازێب غمــوندا، اوْلمــۇش مریـض-وْ-نالان
دست-ی-مـــوبــارهکــونلا، دردینـه ائیله درمان
اۇمید-ی-صئححهت ایله، باب-ی-شفایه گلدی
«استاد عباسقلی یحیوی(تاج الشعرا)»
نئجـه قان آغلاماسـۇن1 داش بـۇ گـۆن
کسیلیب یئتمیـش ایکی باش بۇ گـۆن
تؤکۆلۆب توْپراغا باشسێز شهــداء
کـربـلا دشتـی اوْلـۇب کوه-ی-مئنا
مـوج ایـدهر قانیلـه دریـای-ی-بــلا
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
بۇ همان گۆندی باتۇب2 یاسه جاهان
بوْیانۇب3 قانه سۇسۇز پیر-وْ-جاوان
انبیالر باش آچۇب4 آغلۇرێ5 قان
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
بۇ همان گۆندی سوْلۇب دین چمهنی
سارالۇب6 سرو-وْ-گۆل-وْ-یـاسـهمهنـی
قطعـه-قطعــه اوْلـۇب اکبـــر بـــدهنــی
نئجـه قـان آغلامـاسـۇن داش بــۇ گـۆن
وئردی لئیلایه خبر شاه-ی-زمن
اکبرون گلدی، گل ائی کان-ی-محن
بیر عبانین دوْلۇسێ7 قانلۇ8 بدهن
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
توْی تۇتۇب قاسمه شاهنشه-ی-دین
ائتدیلهر بزم-ی-عزا حیجلهگهین
یاخدێ قانیله حنا تازه گلین
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
نئجه توْی ناله سماواته سالۇب9
ناله داماد آناسێندان اۇجالۇب10
بدهنی آتلار آیاغێنده قالۇب11
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
«حرمله» آلدێ اله تیر-وْ-کمان
اصغرین حلقین ایدۇب12 تیره نیشان
ایچدیرۇب13 سۇ یئرینه قێرمێزێ قان
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
کسدی اشرار-ی-دنی سۇ یوْلۇنێ14
تئشنه سقّانون15 آلۇب ساغ سوْلۇنێ16
هم ساغێن سالدێلار هم سوْل قوْلۇنێ17
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
سالدێ دونیایه شرر شئمر-ی-دَنی
کسدی عطشان سر-س-شاه-ی-زَمَنی
قالدێ باشسێز قۇرێ18 یئرده بدهنی
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
سنده صحّاف ائله شوْر-وْ-فغان
مَطلَبون تا وئره خلّاق-ی-جاهان
بۇ گؤزهل مطلعی قێل بیرده بیان
نئجه قان آغلاماسۇن داش بۇ گۆن
بۇرا نئینوادی زینب، بۇ مکان نواسیز اوْلماز
آدێ کربلا اوْلان یئر، بیلیرهم بلاسیز اوْلماز
بۇ زمین-ی-پاکه قانێم وئرهر آیرێ بیر اثرلر
سوْرا قانلێ تُربَتیمدهن گۆل-ی-آرزو درهرلر
اؤپۆب ال به ال جاهاندا، اوْنۇ تُحفه گؤندهرهرلر
اوْلا هر مریضه قیسمت، مرض-ی-شفاسیز اوْلماز
من اؤزۆم خلیل-ی-عئشقم، بۇرادۇر مینای-ی-عئشقیم
اوْ فرات-ی-زَمزَمیمدیر، بۇ مکان صفای-ی-عئشقیم
بۇ گۆل اۆزلۆ اکبر اوْغلۇم، اوْلاجاق فدای-ی-عئشقیم
کی خلیل اوْلان میناسیز، بۇ مینا فداسیز اوْلماز
بۇ مکاندا سن قوْناقسان، منیم اصل-ی-مسکنیمدیر
بیلیرهم ندیر حدودی، هارا عئین-ی-مدفنیمدیر
باخ اوْ تلّ سندهن اؤترۆ، بۇ چۇخۇر مکان منیمدیر
هارا سالک-ی-طریقت، گئده رهنماسیز اوْلماز
اوْ فراتی کی گؤرۆبسن، بیزه گؤرسهدیر سییاهه
منی سسلهییر یئتیرسوْن، سؤزۆنۆ بۇ بیپناهه
کی گلین بیر آز سۇیۇمدان، آپارۇن اوْ خئیمهگاهه
دوْلانار موباح اوْلان سۇ، ستم-وْ-جفاسیز اوْلماز
اۇجالێب سسی فراتین، ولی خئیلی باکنایه
سۇیۇنۇ تعاریف ایستیر، ائده سۆد امهر بالایه
کی گل ایچ نقدر ایچیرسن، سوْرا ائیلهمه گیلایه
قدهغهن اوْلاندا گلسهن، بوْغازۇن یاراسێز اوْلماز
باجێ من کی شیش جهات-وْ-دوجهانه پادشاهم
گرهک آلتێ گوشه بیر قبر، ائدهلر منه فراهم
اۆرهگیم چوْخ ایستیر اوْردا یاتاق اکبریله باهم
ائله بیر مزاریم اوْلسا، بئله مه لقاسیز اوْلماز
باجێ مندهن اؤترۆ «شئمره» سن اۇجاتما دست-ی-حاجت
منی خنجر آلتدا گؤرسوْن، اوْنا ائیلهمه سماجت
دم-ی-خنجره ال آتما، الۇن ائیلهمه جراحت
ائله نطفهی-ی-زنانین الی چۆن خطاسیز اوْلماز
بۇرا نئینوادی زینب : استاد رحیم منزوی