زبان ترکی یکی از بهترین زبانها جهت آموزش علم ریاضیات
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
زبان ترکی یکی از بهترین زبانها جهت آموزش علم ریاضیات
قره بایرام در چره جلی
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
قره بایرام یعنی عید سیاه. وقتی کسی از دنیا می رود ، بعد از چهلم اش اولین عید ( فرقی ندارد عید فطر یا عید قربان یا عید غدیر یا عید نوروز ) در خانه متوفی قره بایرام می گیرند. در این روز اقوام و آشنایان در خانه متوفی جمع می شوند تا دوباره برای بازماندگان آرزوی صبر و برای متوفی رحمت و آمرزش آرزو می کنند و اگر دختر یا پسر یا نزدیکان متوفی هنوز لباس سیاهشان را عوض نکرده اند و عزا نگه داشته اند ، آنها را از عزا درمی آورند. از آن پس برگزاری جشن عروسی و تولد و مراسم شادی نیز از نو برپا می شود و زندگی روال عادی خود را از سر می گیرد. چرا که از قدیم گفته اند :
حاج سلطانعلی ستاری حاج اکبرمنصوری
ائلین آغ ساققالیری
1 - حاج قربان فرهادی
2 - حاج سلطانعلی ستاری
3 - سعدالله خلیلی
4- حاج اکبرمنصوری
5- رقیه امانی (مادربزرگوار جهانگیرنوریزدانی)
6-آرمین خیرخواه
چهارشنبه سوری
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
قیش چیخدی گزیر کوچه نی بو تازه جوانلار
یوخ یوخ نه جاوان درس تمدن اوخویانلار
چون مدرسه قورتولدی چیخوب ائیله تماشا
چارراه خیاباندا دوشوب گؤر نئجه غوغا
قیزلار کی چیخور مدرسه دن خیلی دل آرا
نازیله گئدیر منزله گویا که مارالدی
بیردن گوروسن آتدیلار بمب رنگی سارالدی
کریمی مراغه ای
قره داغ تورکلرینین چرشنبه دبلری
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
چرشنبه آخشامی شامنان قاباخ هاممی نیت ائله رمیشلر کی الله منیم گله جییم نجور اولاجاق اوننان سورا قولاقلارین یوموب گئدیب بیرینین قاپیسیندا دوروب سورا قولاقلارین آچارمیشلار او حالدا قولاقلاری نه ائشیتسه ییمیش او سوزلری اوز نیتلرینین جوابین بیلرمیشلر
سوت داش ( سوت آشی ):
بو گون هاممی شاما سوتداش پیشیریب و اوولده قونشولارا، قوهوملارا و تانیشلارا پایلایاننان سورا آشی بیرلیقده ایچللر.
هر کیم سوتداشی پایلارمیش اونا تحفه اوچون بویانمیش یومورتا یا کالایغی یادا پول وئررمیشلر
یئددی جور قوورقا قورارمیشلار:
بو گئجه 7 یئددی جور قوورقا قورارمیشلار و شامنان سورا ییرمیشلر ( مرجی – نوخود – زه رک – کونجود و ... )
نوروز» عنعنه سینه قیسا بیر باخئیش
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
اسکی رسمه اساسلاناراق، یئنی ایلین عرفه سینده اوره‌ک دیله‌کلریمین آیدینلیق، شنلیک، ساغلاملیق چیچکلری ایله بیر چلنگ هؤروب، »اورین هفته لیگی« نین بوتون حؤرمتلی اوخوجولارینا اتحاف ائدیره‌م. یئنی ایلینیز قوتلو و اوغورلو اولسون. سایغیلارلا: پرویز یکانی‌زارع«
بوتون مراسیم‌لر اوزون زامان اثرینده تؤره نیر و ائن زامانلار اوزه رینده ده‌ییشیلرکن، باشقا فورمالاردا تظاهور ائدیرلر. أن أسکی قایناقلار اساسینجا بو رسم لردن بیری ده »نوروز بایرامی« دیر.
»نوروز« ایلین ایلکین گونو اولارسادا، عصیرلرین أسکی گونودور. نوروز بایرامی ایرانین هر یئرینده اولدوغو کیمی، آذربایجان دیاریندادا چوخ طنطنه لی بیر فورمادا کئچیریلیر.
بیر سئرا یازیچی نظرلرینین عکسینه کی یازیرلار »نوروز بایرامی کیم ایله باغلیلیغی اولوب اولمادیغی معلوم دئییل«، بو بایرامین هانسی اولوسا و هانکی یئره باغلی اولدوغو أن آیدیندیر.
آذربایجاندا بایرام دبلری
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
عادت و دبلرله دولو اولان، کؤکو چوخ اسکی زامانلار میلاددان نئچه مین ایل قاباغا قاییدان نوروز بایرامین بیر سیرا زردوشت دینیندن قالمیش، بعضیلری ایسه بوتون تورک ائللری دئمک یئرلی تورکلر، اورتا آسیا تورکلری و اورادان آذربایجانلا همدان تورپاغینا گلیب یئرلشمیش تورک سویلو ائللرین عادت و رسملری بیلمیشدیلر.
منظوم تاپماجا‌لار و دؤردلوک شعرین یارانماسی
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
تاپماجا آذربایجان شیفاهی خالق ادبییاتینین ان قدیم و ماراقلی ژانرلارین‌دان بیری‌دیر. بو ژانر اوزون عصرلردن بری نسیلدن-نسله، آغیزدان-آغزا کئچه‌رک موختلیف دییشیک‌لیکلره اوغرامیش، بعضن فورما و مضمونونو دییشدیرمیش، یئنی معنا، مضمون کسب ائده‌رک بو گونه قدر گلیب چیخمیش‌دیر.
بیر سیرا متخصص‌لرین فیکرینجه، کئچمیش دؤورلرده تاپماجا‌لار اساساً میفیک سجیه داشیمیش‌دیر. مثلن، یونان میفولوگیاسیندا سفینکسین آدی ایله باغلی اولان ناغیل‌لارا گؤره، گویا یوکسک بیر داغین زیروه-سینده افسانوی بیر قوش وارمیش. او، بیر تاپماجا دئیرمیش، اونو تاپا بیلمه‌ینی محو ائدرمیش. تاپماجا بئله‌دیر: او ندیر کی، سحر دؤرد، گونورتا ایکی، آخشام اوچ آیاقه‌لی اولور؟ نهایت، مشهور ائدیپ تاپماجانین جاوابینی تاپا‌راق دئمیشدی: او، اینسان‌دیر. اوشاق واختی اللرینی یئره دیره‌یه‌رک ایمکلدیگی اوچون دؤرد آیاقلی، جاوانلیغیندا ایکی آیاقلی، قوجا‌لیقدا ایسه، الینه عصا آلدیغی اوچون اوچ آیاقلی اولور.
چوخ ماراقلی‌دیر کی، آذربایجاندا دا بونا اوخشار خیلی تاپماجا واردیر. حاضردا معلوم اولان بئش واریانتدان ایکی‌سینی آشاغیدا وئریریک:
یازان : نورالدین سئییداوو
کوچورن : محمدرضا اسماعیل زاده
واژه های رایج در بازیهای محلی آذربایجان
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
آرالیق پیشیگی- ص.مر (Aralїgh pişiyi) اصطلاحی در بازی کودکانه. به کودکی اطلاق می شود که به هیچیک از دو طرف بازی متعلق نیست و در وسط می گردد.
آردی- ص. (Ardї) نفر دوم در بازی.
آردی دالیسی- ص. (Ardї dalїsї) نفر سوم در بازی.
آشیغی آلچی دورماق- اص. (Aşїğї alçї durmagh) شانس آوردن.
آشیغی توخان اوتورماق- اص. (Aşїğї toxan oturmagh) . شانس آوردن.
آشیق آتان- ا.فا. (Aşїgh atan) قاب باز. قاب انداز.
آشیق آتماق- مص. (Aşїgh atmagh) قاب بازی کردن. شرط بندی کردن.
مصاحبه با دکتر صدیق : گفتگو پیرامون فولکلور آذربایجان
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
پژوهش‌های استاد در زمینه‌های تاریخ ترکان باستان، زبان‌شناسی، فرهنگ‌نویسی، نسخه‌شناسی، تصحیح متون قدیمی ترکی، اسطوره‌شناسی، تاریخ ادبیات اسلامی و غیره امروزه در محافل علمی و دانشگاه‌های ایران و جهان از اعتبار خاصی برخوردار است و جوانان و دانشجویان آذربایجانی نیز کم و بیش در جریان فعالیت‌های استاد از موضوعات مذکور مطلع هستند. از آنجایی که نسل جوان، به سبب عدم چاپ و نشر آثار استاد در زمینه‌ی فولکلور بعد از انقلاب اسلامی، با این وجهه از فعالیت‌های علمی ایشان آشنایی کافی ندارند، بر آن شدیم تا در یک گفتگوی صمیمی با استاد به فولکلور آذربایجان و آثار ایشان بپردازیم.
آشیق دهقان" اورمونون اونودولمایان سسی
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم
+0 چره جلی
اورمودا بیر آشیق واریدی. درین عقللی، دریا کماللی! دانیشاندا دهانیندان دورر تؤکولر، گولنده جامالیندان نور اَلنیر، آغلایاندا گؤزلرین‌دن ذرره-ذرره اود تؤکولردی. سؤزو بوتؤو، صحبتی شیرین، اورهیی دریا توتوملویدو اونون. سینه‌سینده یاراشیقلی بیر ساز واردی. ائله بیل بزکلی بیر گلیندی. باخ اونون سازینین جینگیلتی‌سی کؤنول‌لری یئرین‌دن اوینادار، بیر عشقین عنوانینا مین بیر دویغو بسته لیردی.بیر آشیق واریدی اورمودا، یارلی-یاراشیقلی بیر آشیق. ایلاهی‌نین طبیعی بویالارین‌دان قاشلارینا قلم چکیلیب، بوی-بوخونون‌داکی عظمتینه حیدر بابانین قدرت پاییندان بیر بیچیم قیسمتی اولموشدو اونون. لهجه‌سینده اولو اورمونون شیرین‌لیک تامی، زنگوله سینده کپزین هایلی-هارایلی بنزرتی‌سی یاشاردی. نه سؤزو توکه نیردی، نه ده صحبتی. کؤنول دفتری‌نین بنزتمه‌لری عمان‌لارلا یاریشا گیرردی ائله بیل
