تورکون قیزیل تاریخی

 واخت تبریزین دونیا ارکین دونیاسی

یول تانری نین حاققی درکین دونیاسی

اول آخیر دونیا تورکون دونیاسی

 اوچ گون بئش گون گئجیم تئزیم اولاجاق   

^{آذربایجان خالق چالغی آلتلری}

^{توپلایان: محمدرضا خیری فام}

     ^{"دده قورقود" کیتابیندا چالغی آلتلرینه دایر بیلگیلر وار. کیتابدا زورنا، قوپوز و ناغارا کیمی آلتلرین آدی چکیلمیشدیر. نیظامی، خاقانی، فوضولی و نسیمی کیمی سؤیچولریمیزین سؤیلرینده (شاعیرلریمیزین شعرلرینده) ده خالق چالغی آلتلرینین آدلاری چکیلمیش، مینیاتور مکتبی رساملارینین یاپیتلاریندا ایسه اونلارین گؤرونتولری وئریلمیشدیر. کلیبر شهرینین یاخینلیغینداکی ... کندینده اولان مزار داشلارینا تای آذربایجانین چئشیدلی بؤلگه لرینده داش اوزرینده قازیلمیش چالغی آلتلری گورونور.}

      ^{آذربایجاندا یاییلمیش آلتلرین 32- سینی تئللی (اونلاردان 26- سی میضرابلا، 4-و کامانلا، 2- سی چوبوقلا چالینیر)، 23- اونو نفس، 16- سینی ضرب، 17- سینی ایسه اؤزو سسلنن آلتلر قروپونا عایید ائتمک اولار. بو آلتلرین بؤیوک چوخونلوغو اسکی دؤنملرده یارانیب گئت- گئده موکمل له شرک دؤنمیمیزه گلیب چاتیب. بیر سیراسی ایسه گئتدیکجه قوللانیلماز اولوب اونودولموشلار.}

     ^{اورتا عصرلردن بری آذربایجاندا کامانچا، قوپوز، روباب، چنگ، سنتور، قانون، شئیپور، ارجنوم، طبیل، ناغارا، دف و دومبک کیمی موسیقی آلتلری گئنیش قوللانیلماقدادیر. بو گون آذربایجاندا اورکئسترلرده، چئشیدلی آنسامبللارین قاتقیسیندا (ترکیبینده) و سولو ایفاچیلیغیندا خالق چالغی آلتلریندن قوللانیلانلاری بونلاردیر:}

آیریلیقلاردان شیکایت ائیله ییر

تا قامیشلیقلدان قوپاردیلار منی

دردلی نالم آغلادیرهر کیمسه نی

سیرلریم اولماز بو نالم دن اوزاق

آمما گؤرمز هر گؤره ن،دویماز قولاق[1]

       حضرت شمس و مولانا رومی حاقدا دانیشماق و یازماق چوخدا آسان دئییل.ایستر مؤرودلری طرفیندن،ایستر باشقالاری طرفیندن موختلیف سؤزلر،چئشیدلی یاناشمالار اولوب.من اونلاری ردّ یا ایثبات ائتمک ایسته میرم.چالیشیرام اونلارین حاققیندا یازیلمیش اثرلردن،یا اونلارین اؤز اثرلریندن چاتدیغیم  نتیجه لری(سونوجلاری) اوخوجولاریملا پایلاشیم.