اود ( آتش)

دکتر جواد هئیت

   ترکی سنقری لهجه ای است از لهجه های ترکی ایرانی که زبان مادری مردم شهر کوچک سنقر در ٨٣ کیلومتری شمال شرقی کرمانشاه و ده اطراف آن (قلعه فرهادخان و غروه) میباشد. مردم اطراف این نواحی کرد و فارس اند و در نقاط دورتر ترک زبان هستند [منظور ترک میباشد]. این لهجه ترکی اولین بار توسط ویندفور windfuhr و بعدا بوسیله پرفسور گ. دورفر (استاد زبانهای ترکی دانشگاه گوتینگن آلمان) بررسی و شرح داده شده است.

ما بعد از مطالعه مقاله پرفسور دورفر به سنقر مسافرت کردیم و شخصا در محل زبان سنقری را مورد بررسی قرار دادیم. نوشته اخیر خلاصه ای از بررسیهای شخصی با مقایسه نوشته های دورفر میباشد.

در طول جنگ ایران و عراق هزاران نفر از اکراد به این شهر کوچ کردند و حالا اغلب اهالی به سه زبان (ترکی٬ کردی و فارسی) صحبت میکنند.

وام واژه‌هایی با ریشه فارسی

*واژه‌های تازه به فراوانی واژه‌های قدیمی استفاده نمی‌شوند.

وام واژه‌هایی با ریشه فرانسوی

بیشتر وام واژه های فرانسوی هنوز به گستردگی در ترکی استفاده می‌شود

* واژه‌هایی که هنوز کنار همتایان ترکی خود مورد استفاده هستند.

      بیری وار ایدی، بیری یوخ ایدی، آللاهین بنده سی چوخ ایدی، بیر کیشی‌نن بیر آرواد وار ایدی. گونلرین بیرینده ایش بئله گتیردی کی، بو کیشی‌نین آروادی آزارلانیب اؤلدو. همین آرواددان فاطما آدیندا یئتیم بیر قیزی، بیر ده اوغلو قالدی. کیشی گؤردو کی، اوشاقلارا باخا بیلمه‌یه‌جک، اودو کی، آیری بیر آرواد آلدی. کیشی‌نین بو آرواددان دا بیر قیزی اولدو، آما بو یامان کیفیر قیز ایدی. بو آرواد گلن گوندن یئتیم فاطمانی گؤزو گؤتورمه‌ دی. اؤز قیزی‌نین آدینی دا فاطما قویدو. آما بو قیزینان اونون آسیمان تفاوت وار ایدی. یئتیم فاطما گؤزل گؤیچک بیر قیز، چیرکین فاطما ایسه قارا کئچل ایدی. آنالیق یئتیم فاطماینان، اوغلانا گون وئریب، ایشیق وئرمیردی. اونلاری گاه سویا، گاه اودونا گؤندریردی. ائوده قاراباش کیمی ایشله‌دیردی.

برگزاری همایش بین المللی بررسی زبانی و ادبی گویشهای ترکی در ایران

حقانیت رسمیت ترکی در ایران

امپراطوری عثمانی

آتا بابا سؤزلر - آذربایجان تورکلری

مطالب مربوط به اصالت، سنت و رسوم غنی آذربایجان

About authenticity, the rich traditions of Azerbaijan

The Azerbaijanis are the Turkic-speaking ethnic group living mainly in the Republic of Azerbaijan and in Iran especially in Iranian Azerbaijan, as well as in neighboring states. Also referred to as "Azeris" or "Azerbaijani Turks" they live in a wider area from the Caucasus to the Iranian plateau. The Azerbaijanis are predominantly Shi'a Muslim and have a mixed cultural heritage including Iranian,Turkic and Caucasian elements

Total population approx. 28–35 million