کلمات دخیل ترکى در انگلیسى
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم

لغات انگلیسی با ریشه ترکی
مقدمه:
زبان ترکی به عنوان یکی از زیباترین و توانا ترین زبان های دنیا در زبان های دیگر رد پایی از خود به جا گذاشته است.زبان انگلیسی از جمله زبان هایی است که از زبان ترکی تاثیر زیادی گرفته است.به گفته برخی از کارشناسان زبان شناسی ترکی-انگلیسی 30 درصد لغات زبان انگلیسی از زبان ترکی اقتباس شده است.
مقدمه:
زبان ترکی به عنوان یکی از زیباترین و توانا ترین زبان های دنیا در زبان های دیگر رد پایی از خود به جا گذاشته است.زبان انگلیسی از جمله زبان هایی است که از زبان ترکی تاثیر زیادی گرفته است.به گفته برخی از کارشناسان زبان شناسی ترکی-انگلیسی 30 درصد لغات زبان انگلیسی از زبان ترکی اقتباس شده است.
شرح:
در زبان انگلیسی هزاران لغت اصیل ترکی به کار می رود که ما در این مطلب چندی از این لغات را بیان می کنیم.
-------------------------------------------------------------------------------
به کلمات زیر دقت کنید همگی با"سو"شروع میشود و به نوعی معنی کلمات با "آب" ارتیاط دارند:
سوپ soup
باتلاق swamp
شنا کردن swim
عرق کردن sweat
شستن و بردن،جاروب کردن sweep
رفتگر sweeper
قو swan
طغیان اب swell
حرکت موجی swig
حرکت مارپیچ اب یا هوا swirl
با کهنه اب چیزیرا کشیدن swab
شیرجه رفتن روی چیزی swoop
اروجلوق آیی
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم

تمام بنده لره رحمت و رجا گتورور
آچوبدی سفره احسانینی بو آیدا خدا
محبت اهلینه قدری ایدوب عطا گتورور
آچوقدی یول هامویا عفو ایدور خدای جلیل
او کس کی خیر عملی یوخ ولی خطا گتورور
اوروجلوق آیی
قوشار: اکبر حمیدی علیار
ای کؤنول غفلتده یاتما دورکی قالخماق واختیدیر
جان قوشون معنا سماسیندا بوراخماق واختیدیر
بیر اووشدور گؤزلرین قوی ییرتیلا اؤرتوکلری
وارلیغا، دونیایه آیدین گؤزله باخماق واختیدیر
عیبی یوخ گر اشتباهلار، سهولر تونقاللاشیب
توبه آدلی کیبریتی تونقالدا چاخماق واختیدیر
جان بویانمیش جوربه جور سولغون، یاراشماز رنگلره
حق بویاغین بو بویاقلار اوسته یاخماق واختیدیر
دوم-دورو سو قالسا گر بیر یئرده بیرگون کیفلهنیر
دور چالیش، آختار، ایز آچ دریایه آخماق واختیدیر
شوق ایله بیر سیلکهلن، روحین ده قوی یونگوللشه
دارجا کؤهنهلمیش قابیغدان ایندی چیخماق واختیدیر
یول اینام، مرکب عمل، مین سورگونن قالما دالی
معرفت بایراغین ،اوغلان، عرشه تاخماق واختیدیر
یاالله "علیار "واخت کئچر، گؤزله قاچیرما فرصتی
قاچ کی نور کروانی یوللاندی... قاریخماق واختیدیر.
اروجلوق آیی نین آلقیشی(دعاسی)
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم

اولو تانری نین آدینان
ای اوجا و ای بٶیوک تانری ، ای باغیشلیین و سئومان(مهربان) تانری
سن او بٶیوک تانری و بئجتمان(پروردگار)سان که سن کیمی بیر نسنه(شی-زات) یوخدی
واژه های ترکی ــ مغولی دخیل در گویش برگ جهانی
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم

همانگونه که دوستان استحضار دارند ، در مقاله ی رد پای مغول یکی از دلایل حضور و اسکان مغول ها و ترک های ماوراء النهر را در برگ جهان ، وجود واژه های مغولی ــ ترکی در گویش برگ جهانی دانسته و تفصیل آن را به نوشته ای در آینده موکول کرده بودم. و اینک درابتدا توضیحاتی مختصر خدمت عزیزان ارائه می گردد و بعد ، فهرست واژه ها تقدیم خواهد شد.
بهتر می بود قبل از ورود به بحث های فرعی ، گویش برگ جهانی به عنوان موضوعی عام و مستقل و در همه ی جوانب مورد بررسی و تحقیق قرار می گرفت. اما واقعیت این است که ورود به چنین حوزه ای ما را با گستره ای عظیم و پیچیدگی های فوق العاده ای روبرو خواهد کرد که صدالبته بسیار بسیار تخصصی است. به همین دلیل و با توجه به این که به هرحال دست روی دست نمی توان گذاشت و همچنین به دلیل ارتباط با حضور مغولها و ترک ها در برگ جهان ، نگارنده فقط به این حوزه ی محدودتر و کوچک تر پرداخت. به این امید که این وجیزه ، مدخل و مبنا که نه ، مشوّق و محرّکی باشد برای شخص یا اشخاصی صاحب صلاحیّت و دارای تخصّص ، که به آن بپردازند. بنابراین متواضعانه و مصرّانه تقاضا می کنم دوستان و سروران فرهیخته و واجد صلاحیّت در وهله ی اوّل ، و در مراحل بعدی تمام عزیزانی که در این رشته نظرات صائب داشته یا حتـّی نکاتی بظاهر کوچک به نظرشان می رسد ، وارد گود شوند. چرا که ضرورت پرداختن به این مبحث ، غیرقابل انکار بوده و شک نیست در آینده از طرف طیف گسترده تری از مخاطبان ، بیشتر احساس می گردد.
لای لاییْ
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم




گوُل بالام
تئل لَری
سوُنبوُل بالام
کَپَنَک دَن سئرچَه دَن
یوخوسو یوُنگوُل بالام
واژه های دخیل سومری در قرآن
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم

نزدیکی شبه جزیره ی عربستان – زادگاه پیامبر اسلام
(ص)- که سرزمین اصلی عرب ها بوده است و نیز کوچ اکدی های سامی نژاد به
سرزمین میان دو رود سبب ورود واژه های سومری به زبان اکدی وسپس عربی شد.
با افزایش مردمان اکدی (عرب) زبان کم کم زبان اکدی زبان روزمره ی میان
دو رود شد. اما با حمله گوتی ها ، لوللوبی ها و کاسی ها از توان اکدی ها
کاسته شد وبرخی نیز مجبور به ترک میان دو رود به سوی عربستان شدند و
بسیاری از واژه های سومری را در میان اعراب دیگر پخش کردند.
همزمان با نزول قران این واژه ها که برای مردم عرب زبان شناخته شده (مبین) بودند ، وارد زبان و فرهنگ قرآنی شد.
واژه های دخیل به زیبایی لفظی و معنوی قرآن خدشه ای وارد نکرده است.
شاید شناخت واژه های دخیل سبب درک و فهم گسترده تری از اعجاز لفظی و معنوی قران شود.
در قران کریم از سخن گفتن حضرت آدم (ع) با خداوند بی همتا و نیز فرشتگان بزگوار و شیطان رانده شده سخن به میان آمده است. همچنین در احادیث اسلامی از صحف آدم(ع) ، نوح(ع) ، ابراهیم (ع) و دیگر پیامبران برگزیده ی نامبرده شده است.
برخی از این بزرگواران یا در سرزمین میان دو رود (بین النهرین- میا ن دو رود دجله و فرات) به رسالت برگزیده شدند و برخی نیز زادگاه و یا مدفن پاک شان در بین النهرین بوده است.
هندسه و ساییش بیلیم اصطلاح لاری
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم

تورکجهمیزی یالنیز ادب و دیل
ساحهسینده یوخ باشقا ساحهلرده، اؤزللیکله بیلیمسل
ساحهلرده ایشلتمهلیییک. هندسه و حساب قونولاری لاپ اؤنملی و ایلک
بیلیمسل ساحهلردن ساییلیر. یاخشیدیر گؤندهلیک ایشلریمیزده تورکجه هندسه و
حساب ایصطلاح لارینی ایشلهدیب و باشقالارینیدا اؤیرهنیب، اؤیرهدک و
اونون آرتیق یاییلماسیندا چالیشاق.
علم حساب : ساییش بیلیم
قرآن نین تورکجه ترجومه سی 4
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم

از-زومر (زومرهلر) سورهسی
(مککهده نازیل اولموشدور، 75 آیهدیر)
باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان
1. کیتابین (قورآنین) نازیل ائدیلمهسی یئنیلمز قوت، حیکمت صاحبی تانری طرفیندندیر!
2. (یا پیغمبر!) بیز کیتابی سنه حاق اولاراق نازیل ائتدیک. بونا گؤره سن ده دینی محض تانری-یاا عاید ائدهرک یالنیز اونا عبادت ائت! (بوتپرستلر کیمی اونا شریک قوشما. تانری-یاا اخلاصلا تاپین!)
3. بیل کی، خالص دین (صرف عبادت، تمیز اطاعت) آنجاق تانری-یاا مخصوصدور. تانری-یاا قویوب (بوتلری) اؤزلرینه دوست توتانلار: بیز اونلارا یالنیز بیزی تانری-یاا یاخینلاشدیرماق اوچون عبادت ائدیریک! (دئییرلر). شوبههسیز کی، تانری ایختیلافدا اولدوقلاری مسئلهلر بارهسینده (قیامت گونو) اونلارین آراسیندا حؤکم ائدهجکدیر. تانری یالانچی، نانکور اولان کیمسنی دوغرو یولا مووففق ائتمز!
قرآن نین تورکجه ترجومه سی 3
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم

ال-قصص (حکایه) سورهسی
(مککهده نازیل اولموشدور، 88 آیهدیر)
باغیشلیلان و رحم ائدن تانرین آدینان
1. تا، سین، میم!
2. بو، (حاقی باطیلدن آییران، نشانه لری، حؤکملری) آچیق-آیدین کیتابین آیهلریدیر!
3. بیز اینانان بیر طایفهاوچون سنه موسینین و فیرعونون حکایهیندن (بیر قیسمینی) اولدوغو کیمی سؤیلیجییک.
4. حقیقتن، فیرعون یئر اوزونده (مصرده) باش قالدیریب اونون اهالیسینی زومرهلره بؤلموشدو. (فیرعون) اونلارین آراسیندا اولان بیر طایفهنی (ایسرایل اوغوللارینی) گوجسوز (عاجیز) گؤروب اونلارین (یئنی دوغولان) اوغلان اوشاقلارینی اؤلدورور، قیزلارینی ایسه ساغ بوراخیردی. او، حقیقتن، (یئر اوزونده) فیتنه-فساد تؤرهدنلردن ایدی!
قرآن-نین تورکجه ترجومه سی 2
یازار : " تؤرک دیلینی اؤیره نین، چونکو اونلارین حاکمیتی چوخ اوزون سؤره جکدیر." پیامبر اکرم

17- الإسراء
ال-ایسرا (گئجه واختی سئیر) و یا بنی–یسرایل (ایسرایل اوغوللاری) سورهسی
(مککهده نازیل اولموشدور، 111 آیهدیر)
باغیشلیلان و رحم ائدن تانری-نین آدینان
1. بعضی آیهلریمیزی (قودرتیمیزه دلالت ائدن قریبهلیکلری و اجایبلیکلری) گؤسترمک اوچون بندهسینی (پیغمبر علئیه سلامی) بیر گئجه (مککهدکی) مسجیدولحرامدان اطرافینی موبارک ائتدیگیمیز (برکت وئردیگیمیز) مسجیدولقسایا (بئیتولموقددهسه) آپاران تانری پاک و موقددسدیر. او، دوغرودان دا، (هر شئیی) ائشیدندیر، گؤرندیر!